Ο πολύ καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων των σπιτιών δεν προστατεύει απλώς τα μέλη μιας οικογένειας από την πιθανή έκθεσή τους στον , αλλά τα προφυλάσσει και από αναπνευστικά προβλήματα, που δύναται να προκαλέσει σε ευπαθείς ομάδες, όπως τα παιδιά, το μεγάλο χημικό φορτίο από την εντατική χρήση απολυμαντικών και άλλων απορρυπαντικών.

«Συνιστάται καλός αερισμός των σπιτιών έτσι κι αλλιώς, για λόγους αποφυγής της έκθεσης στον ιό. Αυτό, όμως, βοηθάει και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα στον εσωτερικό χώρο», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.

«Πολλά από τα χημικά στα απορρυπαντικά είναι καρκινογόνα και γι’ αυτό είναι αναγκαίο να ακολουθεί ο κόσμος τις οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες για τη χρήση τους, ώστε να μην επιβαρύνεται υπερβολικά το χημικό φορτίο στους εσωτερικούς χώρους. Είναι γεγονός ότι για να προστατεύσουν οι γονείς τα παιδιά κάνουν ακόμη πιο εντατικό καθαρισμό στα παιδικά αντικείμενα και χώρους, που σημαίνει ότι είναι μεγαλύτερη η έκθεση των παιδιών στα χημικά. Μη δώσουμε το λάθος μήνυμα, αυτή τη στιγμή προτεραιότητα είναι η καλή απολύμανση των εσωτερικών χώρων έναντι του ιού, αλλά σε όλα τα πράγματα υπάρχει μέτρο, που σημαίνει ότι ακολουθούμε τις οδηγίες στα απολυμαντικά προϊόντα, οι οποίες υπάρχουν για κάποιον σκοπό», εξηγεί ο καθηγητής.

«Είναι πάρα πολύ σημαντικό οι Έλληνες να σοβαρευτούμε»

O καθηγητής του ΑΠΘ διδάσκει και στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών στην Πάβια, κοντά στο Μιλάνο. Μεταφέροντας το πώς βιώνει η εκεί ερευνητική του ομάδα την κατάσταση και επισημαίνοντας την ανάγκη συμμόρφωσης με τα μέτρα πρόληψης της διασποράς του κορονοϊού στην Ελλάδα, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Τα παιδιά στην Ιταλία είναι σε φάση κατάθλιψης. Κάνουμε καθημερινά τηλεδιάσκεψη για να τους εμψυχώσουμε από εδώ. Δεν είναι απλό, βλέπουν να πεθαίνουν άνθρωποι γύρω τους. Αυτό δεν το έχουμε ζήσει εμείς ακόμη. Είναι πολύ σημαντικό να το πάρουμε σοβαρά οι Έλληνες αυτό που συμβαίνει. Γενικά είμαστε χαλαροί τύποι, δεν πρέπει να είμαστε τόσο χαλαροί. Αξίζει τον κόπο για μια φορά να σοβαρευτούμε. Είναι πάρα πολύ σημαντικό, πιο σημαντικό από ό,τι πάρα πολύς κόσμος νομίζει αυτή τη στιγμή».

Σε ό,τι αφορά τα μαθήματα στο Αριστοτέλειο, ο κ. Σαρηγιάννης αξιοποιεί τις πλατφόρμες εξ αποστάσεως διδασκαλίας που παρέχει το Πανεπιστήμιο: «Τα μαθήματα είναι διαδικτυακά. Βεβαίως εμείς έχουμε και μεγάλο φόρτο ερευνητικό, που συνεχίζεται. Δουλεύουμε κατά το μάξιμουμ τηλεματικά. Μόνον αν χρειάζεται να γίνει πείραμα στο εργαστήριο, τότε ο άνθρωπος που πρέπει να κάνει το πείραμα, την ώρα που πρέπει να κάνει το πείραμα, πηγαίνει στο εργαστήριο και το κάνει, μαζί με ένα ακόμη άτομο για λόγους ασφαλείας. Ο κανόνας είναι αυτός, έχουμε μετασχηματιστεί σε τηλεματικό εργαστήριο».

Στο πλαίσιο αυτό, ο καθηγητής εκτιμά πως με αφορμή την τρέχουσα κρίση θα πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες, ώστε να ενισχυθεί και νομοθετικά η τηλεργασία στην Ελλάδα. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπου οι τηλεδιασκέψεις θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν άμεσα διαδικασίες που σήμερα απαιτούν φυσική παρουσία, αναφέρει ότι στο Πανεπιστήμιο «όταν εδώ και χρόνια μας επιτρέπεται να εκλέγουμε τακτικούς καθηγητές με τηλεματικούς τρόπους, την ίδια στιγμή για να αποφασιστεί αν θα δοθεί μία αίθουσα για ένα σεμινάριο, θα πρέπει να γίνει γενική συνέλευση του Τμήματος με φυσική παρουσία των μελών».

«Η τηλεργασία είναι πολύ σημαντική και τώρα πια είναι ευκαιρία να γίνει νομοθετικά, πρέπει κάποια στιγμή να περάσουμε στην επόμενη φάση, ώστε να είμαστε ανθεκτικοί σε τέτοιου είδους κρίσεις», επισημαίνει.

«Τα παράπλευρα περιβαλλοντικά οφέλη της κρίσης από τον κορονοϊό»

Οι ανακοινώσεις ότι τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πλέον ρυπογόνες περιοχές του πλανήτη μειώθηκαν κατά δεκάδες ποσοστιαίες μονάδες, λόγω της μείωσης των μετακινήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής, στο πλαίσιο των μέτρων πρόληψης της εξάπλωσης του κορονοϊού είναι από τις ελάχιστες θετικές πτυχές της υγειονομικής κρίσης που βιώνει η παγκόσμια κοινότητα. Οι δορυφορικές εικόνες αποτυπώνουν μία εντυπωσιακή αλλαγή. Μπορεί, όμως, να υπάρξουν οφέλη μακροπρόθεσμα;

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον κ. Σαρηγιάννη, «θα δούμε σημαντική αλλαγή σε περίπου μια εβδομάδα, που θα υπάρχει σαφής εικόνα από την επεξεργασία των δεδομένων».

«Η Λομβαρδία σε σωματίδια είναι το hot-spot της Ευρώπης, όλη η περιφέρεια όχι μόνο το Μιλάνο. Είναι μαγικό πείραμα για τους επιστήμονες, το να κλείσει η δραστηριότητα και να πηγαίνουν όλοι σπίτι τους –όχι με αυτές τις συνθήκες προφανώς», αναφέρει ο καθηγητής του ΑΠΘ, ενώ σε ό,τι αφορά την προοπτική η Ελλάδα μέσα από την κρίση αυτή και την εφαρμογή αυστηρών μέτρων, να αποκτήσει κουλτούρα αποφυγής των περιττών οδικών μετακινήσεων παρατηρεί: «Εμείς σαν Έλληνες έχουμε χάσει ευκαιρίες αντίστοιχες που είχαμε. Για παράδειγμα, την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων μπορούσαμε να προχωρήσουμε σε αυτό που κάνουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια οι Αμερικανοί -για λόγους οικονομικούς όχι πρόληψης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης- να υπάρχουν στον δρόμο λωρίδες μόνο για τα αυτοκίνητα, στα οποία βρίσκονται πάνω από δύο άτομα. Εμείς είχαμε φτιάξει τις περίφημες ολυμπιακές λωρίδες σε βασικούς άξονες στην Αθήνα και άλλες πόλεις και εφαρμόστηκε το μέτρο αυτό κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος να εκπαιδευτεί ο Έλληνας στον συνεπιβατισμό (car pooling). Το είχαμε, ήταν έτοιμο σε υποδομές, δεν χρειαζόταν τίποτε παρά να αποφασίσουμε να το εφαρμόσουμε. Δεν το κάναμε».

«Η παράμετρος της κλιματικής αλλαγής στην εξάπλωση των ιών»

Σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή ως παράμετρο στον ρυθμό και το μέγεθος της διασποράς των ιών, ο καθηγητής εξηγεί: «Δε συνδέω τον κορονοϊό με την κλιματική αλλαγή. Όμως, με τη μεταβολή του κλίματος και οι μετεωρολογικές συνθήκες αλλάζουν και ευνοούν διάδοση ιών που σε προηγούμενη κλιματική κατάσταση δεν θα μπορούσαν εύκολα να διαδοθούν […] Η κλιματική αλλαγή θα μας οδηγεί σε τέτοιου είδους κρίσεις, καθώς ευνοεί τη διάδοση, μας κάνει πιο ευάλωτους με αυτή την έννοια».

«Αυτό», καταλήγει συμπερασματικά ο καθηγητής, «σημαίνει ότι ο επόμενος στόχος μας ως κοινωνία, τώρα που υπάρχει ευαισθητοποίηση, είναι να αλλάξουμε σε ό,τι αφορά την αίσθηση της ατομικής ευθύνης, έχουμε ευθύνη να αλλάξουμε, να καταλάβουμε ότι οι πράξεις που κάνουμε αφορούν και τον διπλανό μας και τη γιαγιά μας και το παιδί μας και όλους τους άλλους».