Οι επιπτώσεις ενός διαζυγίου στα μέλη της οικογένειας είναι πέραν αμφισβήτησης, ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά, τα οποία στην…
πλειονότητά τους βιώνουν δραματικά τις αλλαγές σε πρακτικό αλλά κυρίως ψυχικό και συναισθηματικό επίπεδο.

Ακόμη και όταν τα παιδιά δεν αντιδρούν στις αλλαγές με προφανή τρόπο, υποφέρουν σιωπηλά, περιμένοντας από τους γονείς τους και τον στενό περίγυρο να λάβουν τα μηνύματα που προσπαθούν να στείλουν.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών, το διαζύγιο δεν έχει απαραίτητα τις ίδιες επιπτώσεις σε όλα τα παιδιά.

Ωστόσο, σε ποσοστό πάνω από 40% οι επιπτώσεις στον ψυχισμό τους ήταν αρκετά σοβαρές.

Καταρχάς, αλλάζει η ποιότητα των σχέσεων του παιδιού με κάθε γονιό χωριστά μετά το διαζύγιο, ενώ το παιδί εισπράττει παραμέληση ή ακόμη και αδιαφορία κατά τη διάρκεια του διαζυγίου και μετά, από τους ενήλικες γύρω του.

Τα αρνητικά συναισθήματα των πληγωμένων γονιών συχνά μετατρέπονται σε ξεσπάσματα προς το ίδιο το παιδί, το οποίο σπανίως μένει εκτός πεδίου μάχης στην αντιδικία.

Παράλληλα, η συνεχής υποτίμηση του γονιού που μένει σε άλλο σπίτι από αυτόν που έχει την επιμέλεια, του προκαλεί άγχος και στενοχώρια.

Κάθε παιδί αντιδρά τελείως διαφορετικά σε ένα διαζύγιο και αυτό εξαρτάται από πλήθος παραγόντων όπως η ηλικία, η προσωπικότητα, η σχέση του με τον γονιό που θα φύγει, η θέση που έχει στη σειρά των αδελφών (πρωτότοκος, δευτερότοκος, μοναχοπαίδι) κ.α.

Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας (2,5–6 ετών) έχουν μεγαλύτερη ανάγκη τους γονείς τους, καθώς είναι αυτοί με τους οποίους αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια, γι’ αυτό και δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι «η μαμά και ο μπαμπάς δεν ζουν πια μαζί».

Συνήθως αντιδρούν με δάκρυα και θυμό, ενώ παρουσιάζουν διαταραχές στον ύπνο και στο φαγητό, επιθετικότητα, φοβίες.

Μάλιστα όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο πιθανότερο είναι να νιώθει το ίδιο ενοχές για το διαζύγιο.

Τα μεγαλύτερα παιδιά (7-11 ετών), παρά το γεγονός ότι ξέρουν τι είναι το διαζύγιο, δυσκολεύονται να αποδεχτούν ότι οι γονείς τους αποφασίζουν να ζήσουν χωριστά.

Συνήθως παρουσιάζουν συμπτώματα άγχους, θλίψη και έντονο θυμό, ενώ επηρεάζονται και οι σχολικές επιδόσεις τους, αφού εμφανίζουν αδυναμία συγκέντρωσης και παραμελούν τα μαθήματά τους.

Οι έφηβοι τέλος, μπορεί να δείχνουν ότι αποσύρονται ή αποστασιοποιούνται από τη διαδικασία, συχνά όμως εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης, διατροφικές διαταραχές και άγχος για το μέλλον τους.

Ορισμένες από τις τυπικές αντιδράσεις των παιδιών στη φάση του διαζυγίου είναι:

Ενοχή
Αισθάνονται ότι φταίνε για τις διαφορές των γονιών τους. Αυτό ενισχύεται όταν οι γονείς συγκρούονται μπροστά στα παιδιά.

Άρνηση
Δεν δέχονται ότι ο μπαμπάς θα μείνει σε άλλο σπίτι και καλλιεργούν στο μυαλό τους την ιδέα ότι θα είναι πάλι όλοι μαζί.

Θυμός και επιθετικότητα
Μπορεί να εκφράσουν επιθετική συμπεριφορά στους γονείς και τα αδέλφια τους, αλλά και στο σχολείο.

Λύπη
Δείχνουν λυπημένα, κλαίνε ή είναι υπερκινητικά.

Φόβος
Πολλά παιδιά νιώθουν ότι όταν οι γονείς τους χωρίσουν θα τα εγκαταλείψουν. Ανησυχούν για το ποιος θα τα φροντίζει και αυτό εκδηλώνεται με γκρίνια ή θλίψη.

Αλλαγές συνηθειών
Προκαλείται αναστάτωση στην καθημερινότητά τους. Μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα υπνηλίας, διαταραχές στον ύπνο και το φαγητό, τάσεις απομόνωσης.

Ανασφάλεια
Μένουν προσκολλημένα στον γονέα, αρνούνται να πάνε στο σχολείο και υιοθετούν χειριστική συμπεριφορά απέναντι στους γονείς τους, ειδικά όταν πάνε από το σπίτι του ενός γονέα στο σπίτι του άλλου.