Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι δημιούργησε μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα τέχνης στον κόσμο, αλλά, σύμφωνα με διάφορες ιστορικές πληροφορίες, συχνά δυσκολευόταν να ολοκληρώσει τα έργα του. Ακόμη και τη διάσημη «Μόνα Λίζα» ποτέ δεν την τελείωσε. Τώρα, 500 χρόνια μετά τον θάνατό του, ένας επιστήμονας θεωρεί ως καλύτερη εξήγηση για αυτήν τη δυσκολία το γεγονός ότι ο μεγάλος καλλιτέχνης έπασχε από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).

Ο ιταλικής καταγωγής καθηγητής Μάρκο Κατάνι του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του Βασιλικού Κολεγίου (King’s) του Λονδίνου, ο οποίος έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Brain», παρουσιάζει μια σειρά από στοιχεία για να στηρίξει τη θεωρία του. Υποστηρίζει ότι η ΔΕΠΥ μπορεί να εξηγήσει όχι μόνο την αναβλητικότητα και τη διάσπαση της προσοχής του Ντα Βίντσι, αλλά επίσης την εντυπωσιακή δημιουργικότητά του και την επιτυχή ενασχόλησή του με τόσα διαφορετικά αντικείμενα από τα πεδία της τέχνης και της επιστήμης.

«Αν και είναι αδύνατο να γίνει μια μεταθανάτια διάγνωση για κάποιον που έζησε πριν από 500 χρόνια, είμαι πεπεισμένος ότι η ΔΕΠΥ είναι η πιο πειστική και επιστημονικά εύλογη υπόθεση που παρέχει εξήγηση για τη δυσκολία του Λεονάρντο να τελειώσει έργα του. Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι δαπανούσε υπερβολικά πολύ χρόνο για να σχεδιάζει τα έργα του, αλλά του έλειπε η επιμονή. Η ΔΕΠΥ θα μπορούσε να εξηγήσει διάφορες πλευρές του ταμπεραμέντου του Λεονάρντο και της παράξενης και ευμετάβλητης μεγαλοφυΐας του» δήλωσε ο Κατάνι.

Η ΔΕΠΥ είναι μια διαταραχή της συμπεριφοράς, που μεταξύ άλλων χαρακτηρίζεται από συνεχή αναβλητικότητα και κωλυσιεργία, την αδυναμία ολοκλήρωσης των εργασιών που αναλαμβάνει κάποιος, τη διαρκή περιπλάνηση του νου και μια αδιάκοπη αίσθηση σωματικής και ψυχικής ανησυχίας. Αν και συνήθως διαγιγνώσκεται κατά την παιδική ηλικία, μπορεί επίσης να διαγνωστεί για πρώτη φορά σε ενηλίκους, ακόμη και σε ανθρώπους με πετυχημένες καριέρες.

Οι ιστορικές αναφορές για τη ζωή του αποκαλύπτουν ότι από παιδί ο Λεονάρντο δυσκολευόταν να τελειώσει ό,τι καταπιανόταν. Συνεχώς ήταν αεικίνητος, πηδώντας από το ένα πράγμα στο άλλο. Όπως συμβαίνει συνήθως με όσους έχουν ΔΕΠΥ, κοιμόταν πολύ λίγο και εργαζόταν συνεχώς μέρα-νύχτα, παίρνοντας κατά καιρούς σύντομους υπνάκους.

Ήταν αριστερόχειρας και πιθανώς δυσλεκτικός, κάτι που επίσης συχνά αποτελούν γνωρίσματα των ατόμων με ΔΕΠΥ. Άλλο διακριτικό γνώρισμά του ήταν η ακόρεστη περιέργεια, η οποία αποτελούσε τόσο ευλογία (τροφοδοτούσε τη δημιουργικότητα και πρωτοτυπία του) όσο και κατάρα (τον αποσπούσε συνεχώς με νέα ερεθίσματα).

Ο Κατάνι επεσήμανε ότι, όπως δείχνει και η περίπτωση του Ντα Βίντσι, οι άνθρωποι με ΔΕΠΥ κάθε άλλο πρέπει να θεωρούνται παρά χαμηλής νοημοσύνης και προορισμένοι για μια ζωή γεμάτη προβλήματα. Βέβαια, όπως είπε, «ο ίδιος ο Λεονάρντο θεωρούσε τον εαυτό του κάποιον αποτυχημένο στη ζωή – πράγμα απίστευτο».