Αλλάζουμε, για να γεράσουμε υγιείς

Έχει, δηλαδή, αυξηθεί η ποσότητα της ζωής μας, αλλά τι γίνεται με την ποιότητα, που είναι απαραίτητη αν θέλουμε να έχουμε χρόνια καλά εκτός από πολλά; Για να την εξασφαλίσουμε, χρειάζεται να αρχίσουμε να επενδύουμε σε αυτήν από τώρα που είμαστε νέοι. Πώς; Κάνοντας μερικές μικρές ή μεγαλύτερες αλλαγές.

Γυμναζόμαστε
Η άσκηση -το ξέρουμε όλοι- είναι πολύ σημαντική, καθώς μας βοηθά να διατηρούμαστε σε καλή φυσική κατάσταση και να κρατάμε μακριά τυχόν προβλήματα, όπως για παράδειγμα ο διαβήτης. Επιπλέον, όμως, μπορούμε να επιλέξουμε -ανάλογα με το πρόβλημα που πιθανώς μας απασχολεί- την κατάλληλη άσκηση ώστε αυτό να μη φτάσει να γίνει αξεπέραστο καθώς θα μεγαλώνουμε. Για παράδειγμα, κολυμπάμε για να ανακουφίσουμε τη δυσκαμψία και τον πόνο στις αρθρώσεις μας, περπατάμε για να προλάβουμε την οστεοπόρωση και να κρατήσουμε σε καλή κατάσταση το κυκλοφορικό μας, ενώ κάνουμε κοιλιακούς και ραχιαίους για να δυναμώσουν οι μύες της περιοχής της μέσης. Και βέβαια, κάθε είδους άσκηση σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή βοηθούν να διατηρούμε το βάρος μας σε φυσιολογικά επίπεδα.

Παντρευόμαστε
Ο γάμος, όπως και η συντροφικότητα γενικότερα, οι κοινωνικές συναναστροφές, οι γεροί δεσμοί με την οικογένεια και οι φίλοι, παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο τόσο στο πόσα χρόνια θα ζήσουμε όσο και στο πόσο ποιοτικά θα τα ζήσουμε. Σύμφωνα με όλες τις έρευνες, οι παντρεμένοι και όσοι έχουν παιδιά και οικογένεια ζουν περισσότερα και καλύτερα χρόνια, αφού ακολουθούν πιο υγιεινή ζωή και έχουν μεγαλύτερο κίνητρο και παρακίνηση να φροντίζουν την υγεία τους.

Διατηρούμε ενεργό το μυαλό μας
«Use it or lose it», λένε οι Αγγλοσάξονες, και δεν έχουν άδικο. Δηλαδή, πρέπει να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας όσο πιο πολύ μπορούμε, ώστε να το κρατάμε σε καλή κατάσταση και να μην έχουμε προβλήματα (άνοια κ.λπ.) μεγαλώνοντας. Έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήση του μυαλού μας και κυρίως η μάθηση, δηλαδή η εκμάθηση μιας νέας γλώσσας, ενός μουσικού οργάνου ή ακόμα και η φοίτηση στο πανεπιστήμιο, σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασώσουμε τα εγκεφαλικά μας κύτταρα.

Προστατευόμαστε
«Στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα», λέει μια παροιμία, που βρίσκει απόλυτη εφαρμογή και στην υγεία, αφού δεν είναι απίθανο τα αμαρτήματα της νιότης μας να στοιχειώσουν τα γηρατειά μας. Έτσι, χρειάζεται να προστατευόμαστε όπου και όπως μπορούμε. Φοράμε, λοιπόν, γυαλιά ηλίου και αντιηλιακό, αφού ο ήλιος γερνάει πιο γρήγορα τα μάτια και το δέρμα μας, χρησιμοποιούμε προφυλακτικό, καθώς υπάρχουν σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που σχετίζονται με κακοήθειες, αποφεύγουμε το κάπνισμα και την κακή διατροφή και γενικά δεν το παρακάνουμε με τις καταχρήσεις κάθε είδους.

Προσέχουμε τι τρώμε
Η σωστή διατροφή -κυρίως η μεσογειακή-, το γνωρίζουμε όλοι, είναι ένας από τους παράγοντες που προάγουν τη μακροζωία και την καλή ποιότητα ζωής. Με τη βοήθεια της διατροφής: α) Χτίζουμε γερά κόκαλα τρώγοντας γαλακτοκομικά, β) απομακρύνουμε τον διαβήτη, την υπερλιπιδαιμία και την υπέρταση, και κατ’ επέκταση προστατεύουμε την καρδιά μας, περιορίζοντας τη ζάχαρη, το αλάτι και τα κακά λίπη, γ) ακονίζουμε το μυαλό μας επιλέγοντας τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα και δ) ενισχύουμε τη νεανική μας εικόνα και την καλή γενική μας υγεία με αντιοξειδωτικά, που μπορούμε να πάρουμε καταναλώνοντας άφθονα λαχανικά και φρούτα.

Δεν στεκόμαστε πολλή ώρα όρθιοι
Μαζί με τη γενετική προδιάθεση, την έλλειψη άσκησης και την κακή διατροφή, η ορθοστασία είναι από τους πιο σημαντικούς προδιαθεσικούς παράγοντες για να αναπτύξουμε προβλήματα φλεβικής ανεπάρκειας, που διογκώνονται και μας ταλαιπωρούν καθώς μεγαλώνουμε.

Πίνουμε νερό για νεανικό δέρμα
Ποια γυναίκα δεν θα έκανε τα πάντα ώστε να διατηρήσει σε όσο καλύτερη κατάσταση γίνεται το δέρμα της μεγαλώνοντας και να αποκτήσει όσο γίνεται λιγότερες ρυτίδες; Η συμβουλές των ειδικών; Εκτός από τη χρήση αντιηλιακού, την υγιεινή διατροφή και τον καλό ύπνο, είναι να πίνουμε πολύ νερό, γιατί αν και συνηθίζουμε να θεωρούμε ότι η κρέμα έχει την ιδιότητα να ενυδατώνει το δέρμα, η αλήθεια είναι πως η ενυδάτωση επιτυγχάνεται χάρη στα υγρά που καταναλώνουμε. Η κρέμα λειτουργεί σαν φραγμός, ώστε να μη φεύγει το νερό που διαθέτει το δέρμα μας. Επιπλέον, μας συμβουλεύουν να μην αμελούμε τον καθαρισμό του δέρματός μας, δύο φορές την ημέρα, πρωί και βράδυ, ακόμα και αν δεν έχουμε βαφτεί, γιατί έτσι αφαιρούμε το σμήγμα και τη σκόνη που μαζεύεται.

Αδυνατίζουμε
Όλοι γνωρίζουμε ότι χρειάζεται να διατηρούμαστε αδύνατοι, ώστε να παραμένουμε υγιείς και να απομακρύνουμε τον κίνδυνο να εκδηλώσουμε διαβήτη, καρδιοπάθειες, υπέρταση κ.ά. Εκτός, όμως, από τα παραπάνω, το χαμηλό σωματικό βάρος σχετίζεται και με την προοπτική της μακροζωίας, χωρίς οι ειδικοί να μπορούν πάντα να εξηγήσουν το γιατί.

Σπάμε τον φαύλο κύκλο του στρες
Το γνωρίζουμε όλοι: Το στρες μάς κάνει κακό. Ξέρουμε όμως πόσο κακό μας κάνει, ώστε να κάνουμε τα πάντα -με τη βοήθεια κάποιου ειδικού, αν δεν τα καταφέρνουμε μόνοι μας- για να μπορέσουμε να απαλλαγούμε από αυτό; Σύμφωνα με έγκυρες μελέτες, οι ασθένειες που εκδηλώνονται άμεσα ή έμμεσα ή η έντασή τους αυξάνεται εξαιτίας του χρόνιου στρες είναι κατά κύριο λόγο οι ψυχικές νόσοι (υπάρχουν έρευνες που σχετίζουν σαφώς το χρόνιο στρες με την κατάθλιψη) και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Επίσης, το χρόνιο στρες επηρεάζει και την κατάσταση των οστών, προκαλώντας οστεοπόρωση, καθώς και τον μεταβολισμό, αφού αυξάνεται το λίπος και μειώνονται οι μύες, ενώ παράλληλα ανεβαίνουν τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα και πέφτουν οι τιμές της καλής χοληστερίνης. Ιδιαίτερη, επίσης, είναι η συσχέτιση μεταξύ του στρες και του ανοσοποιητικού συστήματος, αφού ένα οξύ στρες διεγείρει το ανοσοποιητικό, ενώ αντίθετα το χρόνιο μειώνει τη λειτουργία του.

Δεν αγνοούμε τα σήματα κινδύνου
Ο οργανισμός μας «χτυπάει καμπανάκι» κάθε φορά που κάτι δεν πάει καλά. Συνήθως νιώθουμε έναν πόνο, μια ενόχληση ή παρατηρούμε μια δυσλειτουργία. Όταν κάτι από τα παραπάνω επιμένει, θα πρέπει να μην αδιαφορήσουμε, αλλά να το παρακολουθήσουμε και να ζητήσουμε τη συνδρομή-εκτίμηση από έναν ειδικό. Διαφορετικά, οι ενοχλήσεις μπορεί να ενταθούν, να γίνουν μόνιμες ή/και να μας δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα που θα επηρεάσουν την ποιότητα της ζωής μας αργότερα.

Εξεταζόμαστε
Είναι τετριμμένο, αλλά η πρόληψη σώζει ζωές. Έτσι, δεν πρέπει να αμελούμε το τσεκάπ, που καθορίζεται ανάλογα με το φύλο μας, την ηλικία μας, τους προδιαθεσικούς παράγοντες κινδύνου, την κληρονομικότητά μας, αλλά και τις ενοχλήσεις ή τα συμπτώματα που πιθανώς παρατηρούμε στο σώμα μας.

Δεν καπνίζουμε
Είναι πλέον επιβεβαιωμένο: Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία. Καταστρέφει την καρδιά και τους πνεύμονες, ενώ αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης ασθενειών, όπως η οστεοπόρωση και οι διάφορες μορφές καρκίνου (π.χ. του πνεύμονα, του λάρυγγα, του στόματος, του οισοφάγου κ.ά., ακόμα και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αφού καθιστά τα τραχηλικά κύτταρα που έχουν ήδη προσβληθεί από τον ιό των κονδυλωμάτων πιο ευπαθή για καρκινική εξαλλαγή).

Αποφεύγουμε τα αντιφλεγμονώδη
Πρόκειται για φάρμακα που πολλοί παίρνουμε συχνά και χωρίς ιδιαίτερη σκέψη. Όμως, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, καθώς -εκτός των άλλων- η παρατεταμένη χρήση τους είναι επιβαρυντική για τα νεφρά (κυρίως σε ανθρώπους ηλικιωμένους, διαβητικούς ή που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια).

Δεν υποτιμούμε τα προβλήματα μνήμης
Το Αλτσχάιμερ εμφανίζεται αρχικά με διαταραχές πρόσφατης μνήμης και ανάκλησης μνήμης, ακολουθούν οι διαταραχές προσανατολισμού σε χώρο και χρόνο, οι διαταραχές του λόγου, της σκέψης, της πράξης, οι διαταραχές της συμπεριφοράς και τέλος η μεταβολή της προσωπικότητας. Όσο πιο νωρίς διαγνωστεί, τόσο πιο καλή είναι η πρόγνωση της ασθένειας. Γι’ αυτό, όταν υπάρχουν ύποπτα και επίμονα συμπτώματα, καλό είναι να κινητοποιούμαστε αμέσως.

Χρησιμοποιούμε με μέτρο τα κολλύρια
Η χρήση των οφθαλμικών κολλυρίων πρέπει να γίνεται πάντα με ιδιαίτερη προσοχή και μόνο με ιατρική συνταγή, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι φαρμακευτικές ουσίες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες. Για παράδειγμα, τα στεροειδή (κορτιζόνη) μετά από παρατεταμένη χρήση μπορεί να γίνουν αιτία για την εμφάνιση γλαυκώματος και καταρράκτη.

Φροντίζουμε τους φακούς επαφής
Κάποτε πιστεύαμε ότι οι μύωπες μπορούσαν να χρησιμοποιούν φακούς επαφής για κάποια συγκεκριμένα χρόνια κι ότι μετά τα μάτια κουράζονταν και οι φακοί θα έπρεπε να γίνουν παρελθόν. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Δεν υπάρχει περιορισμός ηλικίας, αρκεί να γίνεται σωστός χειρισμός και συντήρηση στους φακούς. Αν φοράμε φακούς, θα πρέπει να φροντίζουμε την υγιεινή τους (να πλένουμε τα χέρια μας όταν τους βάζουμε και τους βγάζουμε, να μην έρχονται ποτέ σε επαφή με νερό πισίνας, βρύσης ή ακόμα και αποσταγμένο, να χρησιμοποιούμε τα κατάλληλα υγρά για φακούς επαφής κ.λπ.), να μην κοιμόμαστε ποτέ με τους φακούς, να μην κολυμπάμε με αυτούς, και να μας βλέπει ο οφθαλμίατρός μας (μαζί με τους φακούς) κάθε εξάμηνο.

Πίνουμε ένα ποτηράκι κόκκινο κρασί
Οίνος ευφραίνει καρδίαν, λέει το γνωστό ρητό, και η επστήμη έρχεται να το επιβεβαιώσει. Μάλιστα, έχει βρεθεί από πολλές έρευνες ότι το λίγο αλκοόλ παίζει βοηθητικό ρόλο και στην προοπτική της μακροζωίας. Οι ειδικοί πιθανολογούν πως αυτό συμβαίνει επειδή το αλκοόλ ανεβάζει την καλή χοληστερίνη και επίσης μειώνει τη συγκολλητικότητα των αιμοπεταλίων. Συνηθίζουν να συμβουλεύουν να προτιμάμε το κρασί στα γεύματα (όχι περισσότερα από 2 ποτήρια για τους άνδρες και 1 για τις γυναίκες), γιατί έτσι, εκτός από το κέρδος που έχουμε για την υγεία μας, αποφεύγουμε και την πιθανότητα της κατάχρησης, που είναι επικίνδυνη. Σε κάθε περίπτωση, το κόκκινο κρασί θεωρείται ο μεγαλύτερος φίλος της καρδιάς, επειδή περιέχει πολύτιμες αντιοξειδωτικές ουσίες, που δρουν προστατευτικά στο καρδιαγγειακό σύστημα. Αυτό που πρέπει επίσης να γνωρίζουμε είναι ότι το κόκκινο κρασί περιέχει τα περισσότερα φλαβονοειδή από όλα τα άλλα είδη κρασιών, μετά ακολουθεί το ροζέ και στη συνέχεια το άσπρο.

Λέμε «ναι» στο κίτρινο τυρί
Η πρόληψη της οστεοπόρωσης αρχίζει από την παιδική ηλικία και συνίσταται στην καθημερινή σωματική άσκηση (κυρίως περπάτημα) και στην καλή διατροφή (κυρίως με την κατανάλωση κίτρινου τυριού).

Δεν παίρνουμε αλόγιστα αντιβιοτικά
Στις μέρες μας αναδύεται ένα τεράστιο πρόβλημα: αυτό της εμφάνισης πολυανθεκτικών μικροβιακών στελεχών, παρά την πλούσια φαρέτρα των αντιβιοτικών που διαθέτει η επιστήμη μας, γεγονός που οφείλεται στην αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών (παίρνοντας, δηλαδή, αντιβιοτικά που δεν χρειαζόμαστε, βοηθάμε τα ήδη υπάρχοντα μικρόβια να «αναγνωρίσουν» το αντιβιοτικό και να αρχίσουν να παράγουν ένζυμα που το καταστρέφουν, κάτι που έχει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο σε εμάς τους ίδιους, αλλά και στους συνανθρώπους μας). Επιπλέον, τα αντιβιοτικά εκτός από τα παθογόνα μικροβιακά στελέχη σκοτώνουν και τα χρήσιμα στον οργανισμό μικρόβια (φυσιολογική χλωρίδα).

Κοιμόμαστε αρκετά
Όταν κοιμόμαστε καλά -τις βραδινές ώρες, 7-8 ώρες καθημερινά, χωρίς να αφήνουμε να μπαίνει φως (το τεχνητό ή το φυσικό φως στην κρεβατοκάμαρα όταν κοιμόμαστε έχει συνδεθεί με διάφορα προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος του μαστού και τα μεταβολικά νοσήματα)-, βοηθάμε στη σωστή ρύθμιση του βιολογικού μας ρολογιού, μειώνουμε τον κίνδυνο για παχυσαρκία και ορμονικά προβλήματα και προστατεύουμε την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου μας. Πολύ βοηθητικός είναι και ο μεσημεριανός ύπνος, που κόβει την ημέρα μας στα δύο, μειώνει τα επίπεδα του στρες και μας δίνει την ευκαιρία να ξεκουραστούμε.