«Μέρα χαράς για την εξωτερική πολιτική της χώρας αλλά και μέρα χαράς και αισιοδοξίας για τη χώρα», χαρακτήρισε τη σημερινή ο Αλέξης Τσίπρας, στις δηλώσεις του κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής στο υπουργείο Εξωτερικών.

Διότι, όπως τόνισε, «ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση μιας ιστορικής συμφωνίας με τους γείτονες μας που ανοίγει μια προοπτική ευημερίας και ειρήνης στην περιοχή, αλλά και γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον προϋπολογισμό χωρίς περικοπές στις συντάξεις, μετά απο 8 χρόνια λιτότητας, πράγμα που ανοίγει τον δρόμο για πιο αισιόδοξες μέρες για τον ελληνικό λαό».

 

«Πράγματι η σημερινή μέρα είναι μέρα συμβολική και ιστορική για την εξωτερική πολιτική μας μετά τη χθεσινή απόφαση στο γειτονικό κοινοβούλιο που ανοίγει το δρόμο για να υλοποιηθεί μια ιστορική συμφωνία», υπογράμμισε.

 

Απαριθμώντας τα σημαντικότερα επιτεύγματα της εξωτερικής πολιτικής, ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι η γεωπολιτική δυναμική και το κύρος της χώρας έχουν αναβαθμιστεί σε σχέση με την κατάσταση που παρέλαβε αυτή η κυβέρνηση το 2015, «μια χώρα που είχε υποστεί ζημιά όχι μόνο στο σκέλος της οικονομικής πολιτικής, αλλά και μια χώρα που είχε χάσει μεγάλη μέρος της αξίας της και της γεωπολιτικής δυναμικής της». Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις χθεσινές εξελίξεις στο κοινοβούλιο της πΓΔΜ που ανοίγει τον δρόμο για την υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, την αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της Ελλάδας στα Βαλκάνια, διεθνώς, τον ρόλο της στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, το Κυπριακό, τις σχέσεις με την Τουρκία.

 

Ο κ. Τσίπρας ευχαρίστησε τον τέως υπουργό για ό,τι έκανε στην εξωτερική πολιτική, την προσφορά του στην Ελλάδα, στον Ελληνισμό, στην προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και των εθνικών μας συμφερόντων, στη δημιουργία του δόγματος της ενεργητικής, πατροωτικής, πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, προσθέτοντας ότι υπήρξε για τον ίδιο «πολύτιμος συνεργάτης». Απευθυνόμενος σε εκείνον σε πιο προσωπικό τόνο, τού είπε πως αυτό που μένει από τη συνεργασία τους στη δική του μνήμη, δεν είναι οι αδιαμφισβήτητες ικανότητές του ως ΥΠΕΞ, αλλά η υψηλή αίσθηση του πατριωτικού καθήκοντος που τον διέκρινε και τον διακρίνει. Επ’ αυτού επισήμανε ότι σε πολύ δύσκολες στιγμές και πολύ δύσκολες προσωπικές περιπέτειες του, δεν άφησε ποτέ το καθήκον και βρισκόταν διαρκώς από αεροπλάνο σε αεροπλάνο για να κάνει πράξη το δόγμα της πολυδιάστατης ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής. «Η ένδειξη προτεραιότητας στην πατριωτική ευθύνη, παραμερίζοντας ακόμα και προσωπικές δυσκολίες, είναι κάτι που θα το κρατήσω», είπε. Σχολιάζοντας την αναφορά του κ. Κοτζιά για το οξύμωρο της στιγμής, ενθυμήθηκε το 2011 ή 2012 όταν τον συμβούλευε για θέματα εξωτερικής πολιτικής, οπότε του είχε πει ότι όποιος ασχολείται με την πολιτική με πρωταγωνιστικούς ρόλους πρέπει να ξέρει ότι έχει πιο πολλές στεναχώριες παρά χαρές και πως το σύνηθες είναι κάποιος να μη φεύγει με χαρά. Παραπέμποντας στις εξελίξεις στην πΓΔΜ και την έγκριση του ελληνικού προϋπολογισμού χωρίς περικοπές συντάξεων, σχολίασε ότι η ζωή τα έφερε έτσι ώστε ο κ. Κοτζιάς να φεύγει σε μια μέρα χαράς. «Δεν φεύγεις, αλλάζεις μετερίζι και εγώ θα προσβλέπω πάντα στις πολύτιμες συμβουλές σου και τη συνέχιση της συνεργασίας μας για να ανταπεξέλθω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και στα νέα καθήκοντα που θα με βαραίνουν το επόμενο διάστημα», του είπε. Μετά τις δηλώσεις του, ο κ. Τσίπρας και ο κ. Κοτζιάς είχαν συνάντηση διάρκειας περίπου 1,5 ώρας.

 

Ο κ. Τσίπρας είπε ότι ο δρόμος για τη χώρα και την εξωτερική πολιτική της δεν ήταν ποτέ ίσιος και κατηφορικός, αλλά δύσκολος. Σημείωσε ότι σήμερα είναι πανθομολογούμενο ότι «το κύρος και η γεωπολιτική δυναμική της χώρας έχει αναβαθμιστεί πια», επισημαίνοντας ότι αυτό το συνατά σε όλα τα διεθνή φόρα, όχι μόνο στην ΕΕ αλλά και στις συναντήσεις του με ηγέτες διεθνούς ακτινοβολίας, των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ρωσίας. «Η χώρα παίζει ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια, αποτελεί αδιαμφισβήτητο πυλώνα σταθερότητας σε μια ευρύτερα αποσταθεροποιημένη περιοχή στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο», είπε. Παρέπεμψε στις ανακοινώσεις του κ. Κοτζιά για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης -«ένα πολυ σημαντικό γεγονός γιατην πατρίδα μας»-, για να σημειώσει ότι ταυτόχρονα η χώρα επεικτείνεται.

 

Ο πρωθυπουργός μίλησε για «άθλια συζήτηση» που διεξάγεται για τα ειδικά κονδύλια του ΥΠΕΞ και έστειλε αυστηρό μήνυμα ότι «δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να πλήξει το κύρος της εξωτερικής μας πολιτικής και της Ελλάδας, όπου αυτό αναβαθμίζεται διεθνώς». Κάλεσε όλες τις πολιτικές δυνάμεις και κυρίως τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να έρθει να τον πληροφορήσει σε όποιο από τα δύο γραφεία του, στο Μέγαρο Μαξίμου ή στο Υπουργείο Εξωτερικών, «ευρώ προς ευρώ». «Δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε από τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου για το πώς διαχειριζόμαστε με διαφάνεια και εντιμότητα τα χρήματα των Ελλήνων φορολογούμενων για να ενισχύσουμε την εξωτερική μας πολιτική, πράγμα που δεν γινόταν για πάρα πολλά χρόνια».

Υπογράμμισε ότι με πρωτοβουλία του Νίκου Κοτζιά κατάφερε η κυβέρνηση να περάσει για πρώτη φορά έναν νόμο που αφορά τα ειδικά κονδύλια του ΥΠΕΞ και «να βάλουμε τάξη στη γενικευμένη αταξία των προηγούμενων ετών». Είπε ότι ήταν εκείνος από τις θέσεις της αντιπολίτευσης το 2011 που πρώτος είχε αναδείξει το ζήτημα, που είχε αναδείξει ότι «η διαδικασία που αφορά τα ειδικά κονδύλια του ΥΠΕΞ γίνεται παντελώς εκτός πλαισίου ελέγχου και θεσμικής διαφάνειας». Είπε ότι από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και ένα από τα επιτεύγματα αυτής της κυβέρνησης είναι όχι μόνο ότι μείωσε τον απόλυτο αριθμό, 5 μέχρι 6 φορές μικρότερος, αλλά ότι κυρίως δημιούργησε πλαίσιο διαφάνειας και θεσμικής θωράκισης. «Δεν υπάρχει πια αυτή η αλόγιστη χρήση ειδικών κονδυλίων που χωρίς υπογραφή εντολέα -αυτό κατήγγειλα το 2011- και σε μαύρες σακούλες έφευγαν χρήματα δεξιά κι αριστερά», τόνισε ο κ. Τσίπρας. Σημείωσε ότι «κάθε χώρα που σέβεται τον εαυτό της οφείλει να έχει μια εξωτερική πολιτική την οποία στηρίζει. ‘Αρα τα ειδικά κονδύλια είναι αναγκαία -εκτός αν κάποιος διαφωνεί επ’ αυτού-, όχι στον αριθμό και το μέγεθος εκείνων που ζήσαμε στο παρελθόν και όχι χωρίς θεσμικό πλαίσιο ελέγχου. Αυτό καταφέραμε».

 

Ο πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «η συζήτηση που διεξάγεται το τελευταίο διάστημα με άθλιο τρόπο από μερίδα του αντιπολιτευτικού Τύπου, στοχεύει να πλήξει αυτή τη διαδικασία διαφάνειας, όταν κρέμονται στα μανταλάκια των περιπτέρων άθλια πρωτοσέλιδα με ψευδή προφανώς στοιχεία που θέλουν να πλήξουν πολιτικά την κυβέρνηση και την εξωτερική πολιτική μας, αλλά πλήττουν τη χώρα».

 

Αναφερόμενος στα επιτεύγματα της εξωτερικής πολιτικής, σημείωσε ότι «μπορέσαμε να προχωρήσουμε μετά από 27 χρόνια στην επίλυση» της διαφοράς με τους βόρειους γείτονες μας σε σχέση με την ονομασία τους. Μίλησε για το «πόσο σημαντική επιτυχία είναι για την εξωτερική πολιτική μας», επισημαίνοντας ότι η συνταγματική ονομασία τους είναι «Δημοκρατία της Μακεδονίας», την οποία αναγνωρίζουν πάνω από 140 χώρες και ότι σήμερα όλοι κατανοούν πόσο δύσκολο είναι για μια χώρα σε καιρό ειρήνης να αλλάξει την ονομασία της στο Σύνταγμα. «Ποτέ η Ελλάδα δεν το κατάφερε από το 1990 έως σήμερα», είπε, προσθέτοντας ότι αποδεικνύεται ταυτόχρονα ότι αυτή η εθνική γραμμή που έχει σχεδιαστεί από το «Βουκουρέστι», το 2008, σήμερα γίνεται πράξη με αποφασιστικότητα, καθώς ανοίγει ο δρόμος για την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της γείτονος. Σημείωσε ότι θα ανοίξει ο δρόμος μετά από αυτό -που αποτελούσε πάντοτε προϋπόθεση για την Ελλάδα, αλλά δεν ήταν τόσο ευδιάκριτο ότι στην πράξη αποτελεί και προϋπόθεση για τον διεθνή παράγοντα- για την ένταξη τους σε διεθνείς οργανισμούς, ΕΕ ή ΝΑΤΟ, αν επιθυμούν, «όμως τότε και μόνο τότε».

 

Για το Κυπριακό τόνισε ότι η Ελλάδα κατάφερε μέσα από πολύ σοβαρή προσπάθεια στις διαπραγματεύσεις για τη διεκδίκηση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης να άρει από πάνω της τη ρετσινιά της ευθύνης για τη μη λύση του Κυπριακού «που ορισμένοι ήθελαν να αποδώσει στην Ελλάδα και στην Κύπρο μετά το σχέδιο Ανάν και το δημοψήφισμα στη μεγαλόνησο». «Μπορέσαμε να φτάσουμε πιο κοντά απο ποτέ στη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού κατοχυρώνοντας τη θέση μας διεθνώς, σύμφωνα με την οποία δίκαιη και βιώσιμη λύση πρέπει να σημαίνει πρώτα και κύρια κατάργηση των εγγυήσεων, των παρεμβατικών δικαιωμάτων τρίτων χωρών και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, αναδεικνύοντας ότι το Κυπριακό είναι πρωτίστως πρόβλημα εισβολής και παράνομης κατοχής στο νησί της Κύπρου», είπε.

Μίλησε για την επίτευξη της αναβάθμισης της διεθνούς θέσης και ρόλου της χώρας στα Βαλκάνια, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, «συμβάλλοντας καθοριστικά στην αναζωγόνηση της ευρωπαϊκής προοπτικής της περιοχής». Καταφέραμε, είπε, να προωθήσουμε πολλαπλές διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς συνεργαςίες με τις βαλκανικές χώρες, με τους ΥΠΕΞ των Βαλακανίων να αναγνωρίζουν τη δυναμική της Ελλάδας και της εξωτερικής πολιτικής της. Επισήμανε τη συμμετοχή του κ. Κοτζιά σε σειρά πολυμερών σχημάτων συνεργασίας και της δικής του ως πρωθυπουργού στο νέο σχήμα 4μερούς συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας-Σερβίας.

 

Αναφέρθηκε στις σχέσεις και με άλλες χώρες στα Βαλκάνια, όπως η Αλβανία. «Μπορέσαμε να δώσουμε προοπτική στην ενταξιακή πορεία της, βάζοντας τις βάσεις για την εφαρμογή της συμφωνίας θαλασσίων ζωνών και του νόμου για τις μειονότητες, προωθώντας τις αλλαγές στα εγχειρίδια, θάβοντας για πρώτη φορά τους νεκρούς μας, τους ήρωες του Β Παγκοσμίου».

 

Σημείωσε την προσπάθεια και την επίτευξη της αναβάθμισης του περιφερειακού ρόλου της χώρας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Καταφέραμε να καταστούμε μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία ο καταλύτης σταθερότητας και συνεργασίας στην περιοχή, σημείωσε, παραπέμποντας στην επέκταση των τριμερών σχημάτων με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, την καθιέρωση νέων συνεργασιών με τον Λίβανο, την Ιορδανία, την Παλαιστίνη, καθώς και την επέκταση των τριμερών σχημάτων και με άλλες χώρες: Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ. Με τον Νίκο Κοτζιά και την υπηρεσιακή ηγεσία, συνέχισε, να εργάζονται σταθερά γαι την οριοθέτηση της ΑΟΖ μας και για πρωτοβουλίες που εμπεδώνουν την ενεργειακή ασφάλεια θωρακίζουν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα έναντι απειλών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

«Μπορέσαμε με τον Νίκο Κοτζιά να διατηρήσουμε πολύτιμους και ανοικτούς διαύλους με την Τουρκία και συνεργασίας σε καίρους τομείς, όπως ασφάλεια και μετανάστευση, σε μια πάρα πολύ δύσκολη περίοδο για την περιοχή και τη γείτονα, καθιστώντας την ίδια στιγμή απολύτως σαφές ότι δεν πρόκειται να ανεχτούμε καμία παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και ότι ο μόνος δρόμος για την ανάπτυξη σταθερών σχέσεων μεταξύ μας είναι ο δρόμος του σεβασμού του διεθνούς δικαίου», σημείωσε.

Ο κ. Τσίπρας επισήμανε επιπλέον την αναβάθμιση της συνεργασίας με τις ΗΠΑ, τους ευρωπαίους εταίρους, αλλά και με τη Ρωσία και την Κίνα, «στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, όχι αναζητώντας προστάτες». «Καταφέραμε να ανοίξουμε τον δρόμο για την καθιέρωση ενός στρατηγικού διαλόγου με τις ΗΠΑ» ανέφερε. Αναφερθείς στην υπογραφή του σχεδίου δράσης από τον Ν. Κοτζιά με τον τότε Γερμανό ομόλογο του και νυν Πρόεδρο της Γερμανίας Φ. Β. Στάινμαϊερ, είοπε ότι καταφέραμε να αρχίσουμε ουσιαστικό διάλογο, που ωριμάζουν τα βήματα για να προχωρήσουμε στις επόμενες ενέργειες, που αφορά την αποκατάσταση των πληγών από τα περασμένα τραυματικά χρόνια.

 

Τέλος, σημείωσε την ανάπτυξη πρωτοβουλιών που αναδεικνύουν την διεθνή και περιφερειακή ακτινοβολία της χώρας, τον ρόλο της στον πολιτισμό και στον διάλογο για την περιφερειακή σταθερότητα (Διάσκεψη Ασφάλειας της Ρόδου, Διάσκεψη για την προστασία του θρησκευτικού και πολιτισμικού πλουραλισμού στη Μέση Ανατολή, πρωτοβουλία για το Φόρουμ των Αρχαίων Πολιτισμών).

 

Ν. Λιονάκης