Το πρόγραμμα “Μένουμε Όρθιοι”, ένα «γενναίο εμπροσθοβαρές πακέτο μέτρων στήριξης της οικονομίας σε ορίζοντα έξι μηνών, ύψους 26 δισ. ευρώ», για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους, παρουσίασε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, μαζί με τους τομεάρχες Οικονομικών, Οικονομίας και Εργασίας του κόμματος, Ευκλείδη Τσακαλώτο, Νίκο Παππά, Έφη Αχτσιόγλου.
«Σήμερα το δίλημμα είναι: Μένουμε όρθιοι με γενναία μέτρα στήριξης της οικονομίας τώρα ή αύριο όταν τελειώσει η πανδημία αντικρίζουμε συντρίμμια και μπαίνουμε σε νέες εθνικές περιπέτειες», είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Υπογράμμισε ότι η απάντηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι να μείνουμε όρθιοι, με γενναία μέτρα στήριξης της οικονομίας τώρα, ακριβώς επειδή υπάρχει η δυνατότητα να γίνει, κυρίως με την αξιοποίηση μέρους του “μαξιλαριού” των 37 δισ., «το μεγάλο μας όπλο που έχουμε δημιουργήσει για μια έκτακτη ανάγκη, και αυτή είναι τώρα».
«Να δράσουμε τώρα, για να μη βρεθούμε από την πανδημία στην οικονομική κατάρρευση», ειδάλλως, «μας περιμένουν μεγάλες περιπέτειες», υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας. Τόνισε ότι μπορεί να κερδηθεί η μάχη αν δεν υπάρξουν ολιγωρίες και ανεπάρκειες, «αξιοποιώντας από την αρχή όλα τα όπλα που έχουμε στη φαρέτρα μας», το οποίο και αποτελεί το μήνυμα του “Μένουμε Όρθιοι”. Επισήμανε ότι δεν καταθέτει αυτό το σχέδιο για να κάνει αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, «αλλά γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να το υλοποιήσει η κυβέρνηση». Είπε ότι σε έκτακτες στιγμές όποιος βάλει το πρόσκαιρο κομματικό όφελος πάνω από το συμφέρον της χώρας και των ανθρώπων της, θα το πληρώσει διπλά και τριπλά, για να σημειώσει πως όμως «το ζήτημα είναι να μην το πληρώσει η χώρα».
«Το “μαξιλάρι” που άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ, το μεγάλο πλεονέκτημα της χώρας στην αντιμετώπιση της κρίσης»
Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι στην αντιμετώπιση της κρίσης η χώρα μας έχει μεγάλο πλεονέκτημα έναντι των άλλων χωρών, που πρέπει να αξιοποιηθεί τώρα: «το μαξιλάρι ρευστότητας που δημιουργήσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Και που τόσο πολύ μας λοιδορήσανε για αυτό, οι πολιτικοί μας αντίπαλοι». Σημείωσε ότι η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ «φρόντισε να δημιουργήσει συνθήκες ασφάλειας σε περίπτωση κρίσης, για να μη ξανακυλήσουμε ποτέ στα μνημόνια».
Επισήμανε ότι με την αναστολή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας, επιτρέπεται η αύξηση των δαπανών για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού, όμως δεν έχουν όλες οι χώρες τη δυνατότητα να δαπανήσουν δίχως νέο δανεισμό, δίχως να αυξήσουν το χρέος τους. Όμως, τόνισε, η Ελλάδα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση: Γιατί έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε δαπάνες χωρίς να αυξήσει τον εξωτερικό της δανεισμό. Γιατί έχει περίπου 10% του ΑΕΠ σε απόθεμα ασφαλείας, από όπου μπορεί να αντλήσει για τις ανάγκες της. Ένα απόθεμα «που μας επιτρέπει να στηρίξουμε άμεσα την οικονομία και την κοινωνία, με ένα εμπροσθοβαρές πακέτο, χωρίς να μπούμε σε περιπέτειες με το δημόσιο χρέος μας». Υπογράμμισε ότι «θα είναι εγκληματικό» να μην αξιοποιήσει η χώρα αυτή τη δυνατότητα.
Πρόγραμμα στήριξης, σε ορίζοντα 6 μηνών, ύψους 26 δισ. ευρώ
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι κεντρική ιδέα του “Μένουμε Όρθιοι” είναι «η άμεση αξιοποίηση του υπερόπλου που διαθέτει η χώρα απέναντι στη κρίση, ώστε με εμπροσθοβαρείς παρεμβάσεις και οριζόντια μέτρα, όσο ακόμη διαρκεί η πανδημία, να στηρίξουμε τόσο την προσφορά όσο και την ζήτηση και να δημιουργήσουμε τους όρους για την σταθεροποίηση και την ανάκαμψη, μένοντας όρθιοι».
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, είπε, στηρίζεται σε τρεις αλληλένδετους άξονες: Την ποσότητα των παρεμβάσεων, την ποιότητα τους και τον χρόνο υλοποίησής τους.
Αναλύοντάς τους, είπε ότι υπάρχουν άμεσα διαθέσιμοι πόροι περίπου 20 δισ. από το “μαξιλάρι” (το οποίο είναι συνολικά 37 δισ.) και άλλοι τόσοι περίπου από σειρά ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Ενώ στη διάθεση των τραπεζών είναι πρόγραμμα ρευστότητας ύψους 12 δισ. από την ΕΚΤ. Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι σε αυτή τη συνθήκη «κρίνουμε σκόπιμο ένα γενναίο εμπροσθοβαρές πακέτο μέτρων στήριξης της οικονομίας σε ορίζοντα των επόμενων έξι μηνών, ύψους 26 δισ. ευρώ». Εκ των οποίων τα 14 δισ. πρέπει να αφορούν άμεσα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης και τα 12 δισ. ενέσεις ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, όπως εγγυήσεις δανείων. Επιπλέον, τόνισε ότι πέραν αυτών των ποσών, θεωρεί αυτονόητο ότι όσο διαρκεί το πρόγραμμα, για έξι τουλάχιστον μήνες, θα πρέπει να ανασταλούν όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις και ασφαλιστικές υποχρεώσεις των πληττόμενων επιχειρήσεων.
«Στόχος η διατήρηση απασχόλησης στα προ πανδημίας επίπεδα”»
Στόχος της πρότασης ΣΥΡΙΖΑ είναι «η διατήρηση της απασχόλησης στα προ πανδημίας επίπεδα (του μισθού των ήδη εργαζομένων στα επίπεδα του Φλεβάρη του 2020, καθώς και των σχέσεων εργασίας όπως ήταν διαμορφωμένες πριν την έναρξη της κρίσης)». Κατηγόρησε δε την κυβέρνηση ότι με τα μέτρα της αποσκοπεί σε «μια εκ βάθρων και εκ νέου αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας εις βάρος των εργαζομένων».
«Αν οι παρεμβάσεις δεν είναι εμπροσθοβαρείς, οι συνέπειες θα είναι δραματικές»
Υπογράμμισε ότι «αν οι όποιες παρεμβάσεις δεν είναι εμπροσθοβαρείς αλλά ακολουθήσουν τη λογική “του βλέποντας και κάνοντας” που επιλέγει η κυβέρνηση, οι συνέπειες θα είναι δραματικές», με μακροχρόνια παράταση της ύφεσης. Σημείωσε ότι τότε θα χρειαστούν πολλαπλάσιες δαπάνες από αυτές που σήμερα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, και οι οποίες δεν θα μπορούν να καλυφθούν από κανένα μαξιλάρι γιατί θα το υπερβαίνουν και «θα πρέπει αναγκαστικά να τις καλύψουμε από νέο δανεισμό», «και η επιστροφή στον εφιάλτη των μνημονίων θα ξαναζωντανέψει».
Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε «απαράδεκτη, κυνική και καταστροφική για τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας» τη στρατηγική κατά την οποία η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να παρέμβει τώρα αλλά να κρατήσει απόθεμα για μετά, καλώντας τον πρωθυπουργό «άμεσα να την απορρίψει». Είπε ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε να αφεθούν οι αδύναμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις να σβήσουν, με χιλιάδες χαμένες θέσεις εργασίας και στη συνέχεια θα στηρίζονταν μόνο όσες έχουν αντέξει, δηλαδή οι δυνατοί. Σχολίασε ότι αυτό είναι η ίδια λογική με την “»ανοσία της αγέλης», μεταφρασμένη σε όρους οικονομίας.
Πώς κατανέμονται τα μέτρα του προγράμματος
Τα μέτρα που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο του προγράμματος “Μένουμε Όρθιοι” κατανέμονται ως εξής:
1. Στήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας με 1 δισ. επιπλέον χρηματοδότηση – 4.000 μόνιμες προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού – επαρκή μέτρα προστασίας για τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής – κεντρικός έλεγχος των εργαστηριακών ελέγχων – ειδική μέριμνα για ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού.
2. Επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας μετά τον Απρίλιο του 2020 και απαγόρευση πλειστηριασμών μέχρι το τέλος του έτους.
3. Άμεσα μέτρα για την κοινωνική πρόνοια και αλληλεγγύη ύψους 300 εκατ. ευρώ με αύξηση κατά 50% των αναπηρικών επιδομάτων και του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.
4. Ειδικό επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης με τη μορφή μερίσματος (που μπορεί να δοθεί σε δύο φάσεις) ύψους 1,5 δισ. ευρώ για να καλυφθούν εργαζόμενοι σε επισφαλείς θέσεις εργασίας -τα γνωστά μπλοκάκια, εργόσημα κλπ- αλλά και μη επιδοτούμενοι άνεργοι, περίπου 1,7 εκατ. δικαιούχοι.
5. Πλήρης κάλυψη μισθού, ασφαλιστικών εισφορών και δώρου Πάσχα των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα και επιδότηση των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων με ποσό ίσο με το 1/12 του περσινού τους εισοδήματος για κάθε μήνα μέχρι τα τέλη τα Μαΐου. Ύψος παρέμβασης 8,5 δισ. ευρώ
6. Αναστολή καταβολής του συνόλου των φορολογικών υποχρεώσεων για έξι μήνες.
7. Πάγωμα των δανειακών οφειλών και άλλων τραπεζικών υποχρεώσεων για όσο διαρκεί η υγειονομική κρίση.
8. Πρόγραμμα μη επιστρεπτέας ενίσχυσης ύψους 3 δισ. ευρώ για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν έχουν πρόσβαση στον Τραπεζικό δανεισμό με κριτήρια το τζίρο τους και τους απασχολούμενους.
9. Επιτάχυνση εκταμίευσης των πληρωμών του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
10. Πρόγραμμα “Ηρακλής” για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με παροχή εγγυήσεων από το ελληνικό δημόσιο ύψους 12 δισ. ευρώ ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα τους στην περίοδο της κρίσης.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας είπε ότι το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να είναι έτοιμο να πράξει ό,τι χρειαστεί για τη διάσωση στρατηγικής σημασίας μεγάλων επιχειρήσεων που ενδεχόμενα να κινδυνεύσουν κατά τη διάρκεια της κρίσης. Να κινητοποιήσει, είπε, κάθε διαθέσιμο εργαλείο επενδύσεων στο μετοχικό κεφάλαιο εταιριών, συμπεριλαμβανομένης και της εθνικοποίησης εφόσον κριθεί απαραίτητο. Σημείωσε ότι «σε κάθε περίπτωση οι όροι πρέπει να είναι σαφείς: Το Δημόσιο θα πρέπει να αποκτά μερίδιο σε αυτές τις εταιρίες αντίστοιχο της παρέμβασής του».
Όταν μετράμε νεκρούς είναι απαράδεκτο να υπολογίζουμε κόστος και πολιτικά οφέλη
Εάν δεν δράσουμε έγκαιρα υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για νέα μνημόνια, είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου όπου παρουσίασε το πρόγραμμα «Μένουμε Όρθιοι».
Εξήγησε ότι η οικονομία θα πρέπει να ενισχυθεί τώρα, ενώ ακόμη είναι σε κίνηση. «Όταν έχεις ένα αντικείμενο που είναι σε κίνηση χρειάζεται μικρότερη δύναμη για να συνεχιστεί η κίνησή του από ότι αν σταματήσει και πρέπει να επανεκκινήσει. Το ίδιο ισχύει και με την οικονομία, αν βαλτώσει τότε η δύναμη για να την επανεκκινήσουμε θα είναι πολλαπλάσια από αυτή που χρειάζεται τώρα για να συνεχίσει την κίνησή της». Επιπροσθέτως, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ανέφερε ότι στόχος της εμπροσθοβαρούς παρέμβασης που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι ακριβώς αυτός: «Εμείς λέμε ότι θα έχουμε πρόβλημα αν αυξηθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, και αυτό που κάνουμε είναι, ότι χρησιμοποιώντας το μαξιλάρι, δεν επιβαρύνουμε το χρέος και παράλληλα περιορίζουμε την μείωση της ανάπτυξης».
Συνεχίζοντας, ο Αλέξης Τσίπρας πρόσθεσε ότι «αυτό παλεύουν οι χώρες της ΕΕ που ζητούν ενίσχυση, δίχως να αυξήσουν τον δανεισμό τους. Εμείς επιπλέον μπορούμε από τον κουμπαρά των 27 δισ. να δώσουμε ό,τι χρειάζεται για να ξεπεραστεί η κρίση που δεν θα διαρκέσει για πάντα…έχουμε την δυνατότητα να δώσουμε χρήματα στις επιχειρήσεις και να καλύψουμε τις φορολογικές και ασφαλιστικές δαπάνες, επιχειρήσεων και εργαζομένων. Στόχος μας είναι να πετύχουμε στην οικονομία το σχήμα V…αν όμως δεν υπάρξουν δαπάνες άμεσα και έγκαιρα, τότε αυτό που θα χρειαστεί να δαπανήσουμε αργότερα θα υπερβαίνει τις αποταμιεύσεις μας. Αν δεν δράσουμε τώρα είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να βρεθούμε μπροστά στην ανάγκη νέου δανεισμού και μνημονίου».
Είπε ακόμη, ότι το πρόγραμμα που εξαγγείλαμε είναι εξάμηνης διάρκειας. Αν βρεθούμε στο αρνητικό σενάριο όπου η υγειονομική κρίση πηγαίνει πέρα από τον Μάιο, και εξ αυτού θα έχουμε μεγαλύτερο διάστημα καθήλωσης, τότε θα μιλάμε για καθήλωση της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής οικονομίας.
Σε ερώτηση σχετικά με τα σενάρια εκλογών μετά το τέλος της υγειονομικής κρίσης, ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε: «Μου είναι αδιανόητο την ώρα που μετράμε νεκρούς οι σκέψεις πολιτικών, δημοσιογράφων και δημοσιολόγων να είναι σε κέρδη, οφέλη και πολιτικές αναμετρήσεις. Δεν θα ήθελα καν να μπω σε τέτοιες συζητήσεις».
Σε άλλη ερώτηση σχετική με τις δημοσκοπήσεις, που δείχνουν άνοιγμα της ψαλίδας, απάντησε ότι «δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να ασχολούμαστε με ψαλίδες και πολιτικά οφέλη». Όσο για την πρότασή του για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης σημείωσε ότι «τώρα είναι η ώρα της ευθύνης και της κατάθεσης προτάσεων και όλοι θα κριθούμε. Αν όλα πάνε καλά και τον Ιούνιο ή τον Σεπτέμβριο η οικονομία έχει επιστρέψει, τότε ίσως διαψευστούμε για την πρότασή μας και εύχομαι να διαψευστούμε. Αν όμως η κυβέρνηση καθυστερήσει δραματικά, τότε θα βρεθούμε απέναντι σε πιο δύσκολη κατάσταση. Όλοι είμαστε ενώπιον των ευθυνών μας. Εμείς δεν καταθέτουμε τις προτάσεις μας για να κάνουμε αντιπολίτευση, αλλά για να πείσουμε την κυβέρνηση ότι πρέπει να τις υιοθετήσει».
Σχετικά με τα σενάρια για κυβέρνηση εθνικής ενότητας απάντησε: «Πιστεύω ότι δεν υπάρχει λόγος να μπαίνουμε σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Νομίζω ότι είναι πρόσφατη η λαϊκή ετυμηγορία. Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει απέναντί της μία αντιπολίτευση που καταθέτει προτάσεις, δεν υπάρχει λόγος να μπαίνουμε σε τέτοια συζήτηση. Μου είναι αδιανόητο την ώρα που μετράμε νεκρούς να κάνουμε υπολογισμό κόστους και οφέλους. Αυτό το ταμείο θα γίνει όταν έλθει η ώρα».
Σε ερώτηση για τις κριτικές που δέχεται για την αντιπολιτευτική του τακτική είπε: «Δεν με απασχολούν αυτές οι κριτικές. Η σκέψη μου είναι προσανατολισμένη πώς θα είμαστε χρήσιμοι στον ελληνικό λαό και παρεμβατικοί».
Για την σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών είπε: «Έχω ζητήσει συμβούλιο πολιτικών αρχηγών και πριν την πανδημία. Ο πρωθυπουργός είναι εκείνος που κάθε φορά αποφασίζει και κρίνει. Ως εκ τούτου αρκούμαι να πω ότι ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση έχει την ευθύνη να κρίνει. Η κυβέρνηση έχει την τύχη να έχει μία αντιπολίτευση, αξιωματική και από τα άλλα κόμματα που προτάσσουν το εθνικό συμφέρον, κάτι που δεν είχαμε εμείς όταν ήμασταν κυβέρνηση. Αν ο πρωθυπουργός πιστεύει ότι όλες αυτές τις δυσκολίες δεν χρειάζεται να τις αντιμετωπίσει με συζήτηση με τα άλλα κόμματα, θα κριθεί στο τέλος της ημέρας».
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης Τύπου, ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «όλη μας η παρέμβαση είναι να προλάβουμε το ενδεχόμενο επιδείνωσης των εργασιακών σχέσεων και μία περίοδο λιτότητας μετά το τέλος της υγειονομικής κρίσης, με την ενίσχυση της οικονομίας με την χρήση του μαξιλαριού και την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ». Ωστόσο σημείωσε, ότι η κυβέρνηση έχει πάρει αρνητικές αποφάσεις για τον κόσμο της εργασίας: «…πουθενά αλλού δεν έχει υιοθετηθεί η αναστολή εργασίας ως μέτρο για την αντιμετώπιση της κρίσης και η μείωση κατά 50% του μισθού των εργαζομένων με την εκ περιτροπής εργασία. Οι τακτικές αυτές είναι ακραία νεοφιλελεύθερες, θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτο και αδιανόητο να ακολουθούνται και είμαστε απέναντι σε τέτοιες πολιτικές από τώρα».
‘Ασκησε και συνολικότερη κριτική στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι «το δεύτερο εξάμηνο του 2019 η κυβέρνησή του παρέδωσε ρυθμό ανάπτυξης 2,9%. Η παρούσα κυβέρνηση έκλεισε το 2019 με ανάπτυξη στο 1% και αυτά πριν την κρίση του κορονοϊού. Αλλά και στα δημοσιονομικά, το πρώτο δίμηνο του 2020, επίσης πριν την επιδημία, η κυβέρνηση ήταν πολλά δισ. έξω από τον στόχο». Ωστόσο πρόσθεσε, δεν είναι η ώρα των συγκρίσεων και της κριτικής. Αν δεν μας ακούσει η κυβέρνηση, δεν μας είναι καθόλου ευχάριστη η σκέψη ότι μπορεί να δικαιωθούμε στο μέλλον.
Για το ευρωομόλογο και την πρότασή του είπε ότι «η πρόταση για έκδοση ομολόγου ακόμη και χωρίς την Γερμανία ήταν μία πρόταση υπέρβασης της σημερινής στασιμότητας». Εξήγησε ότι πρότεινε, αν δεν μπορεί για δικούς της εσωτερικούς λόγους η καγκελάριος Μέρκελ να δεχθεί ευρωομόλογο, να βρεθεί συμβιβαστική αλλά ισοδύναμη λύση. Αν η Γερμανία επιμείνει, τότε θα είναι υπόλογη απέναντι στους λαούς της Ευρώπης και κυρίως των χωρών του Νότου, όπως της υπογράμμισαν και Γερμανοί πολιτικοί, όπως οι πρώην υπουργοί Γκάμπριελ και Φίσερ.