Τσακαλώτος: Oι φορολογικοί παράδεισοι τσακίζουν τη μεσαία τάξη

Οι μεσαίες τάξεις πρέπει να γνωρίζουν ότι το γεγονός πως υπάρχει στη χώρα υψηλότερη φορολογία, αλλά λιγότερα νοσοκομεία και σχολεία, είναι αποτέλεσμα του ότι οι κυρίαρχες τάξεις και τα κόμματα που τις υποστηρίζουν έχουν χτίσει ένα σύστημα, όπου οι πλούσιοι έχουν την απόλυτη προστασία από το θεσμικό πλαίσιο, μπορούν νομίμως να εξαιρεθούν από τη φορολογία και λειτουργούν με διαφορετικούς κανόνες από τους υπόλοιπους, όπως αποκαλύφθηκε εκ νέου με τα Paradise Papers.

Αυτό επισημαίνει σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, προσθέτοντας πως οι μεσαίες τάξεις δεν μπορούν να ευελπιστούν σε καλύτερες ημέρες από τις δυνάμεις που έχτισαν αυτό το σύστημα, αλλά μόνον από τις δυνάμεις που σε ευρωπαϊκό επίπεδο προσπαθούν να το αλλάξουν.
Σύμφωνα με τον Ελευθερο Τύπο ο υπουργός Οικονομικών αποκαλύπτει το πώς θα κατανεμηθεί φέτος το μέρισμα από την υπέρβαση του πλεονάσματος, λέγοντας ότι το κομμάτι για κοινωνικούς σκοπούς θα είναι σαφώς μεγαλύτερο από πέρυσι και θα επηρεάσει πάνω από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά με εισοδηματικά και άλλα κριτήρια, όπως για παράδειγμα ο αριθμός των παιδιών.
Με αυτόν τον τρόπο θα αφορά -επισημαίνει- και πολλές ευάλωτες κατηγορίες, όπως συνταξιούχους και άνεργους, αλλά και κομμάτι της μεσαίας τάξης.
Ο κ. Τσακαλώτος δηλώνει, παράλληλα, ότι θα υπάρξει συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement) το ταχύτερο δυνατόν και εντός χρονοδιαγράμματος για την γ’ αξιολόγηση και αμέσως μετά την ολοκλήρωσή της θα συγκεκριμενοποιηθούν και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Υπογραμμίζει, επίσης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η κυβέρνηση κάνει τα πάντα για μια «καθαρή έξοδο» από το Πρόγραμμα, ενώ το ευχάριστο είναι ότι όλο και περισσότεροι «παίκτες», οι θεσμοί και οι χώρες του Eurogroup, προσανατολίζονται σε μια ευνοϊκή έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υπουργού Οικονομικών
Κύριε υπουργέ, η Νέα Δημοκρατία και ο αρχηγός της αποκάλεσαν εσάς και τον κ. Χουλιαράκη «κυνικούς» και είπαν ότι παραδεχθήκατε πως «συνειδητά τσακίσατε την μεσαία τάξη». Έχει βάση αυτός ο ισχυρισμός;
Είναι παράξενο ότι στη χώρα μας η ειλικρίνεια γίνεται αντιληπτή ως κυνισμός. Ήδη από πέρυσι που συζητιόταν ο φετινός προϋπολογισμός είχα εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους είχαμε ζορίσει (και όχι τσακίσει) τη μεσαία τάξη: επειδή είχαμε απόλυτη προτεραιότητα να αντιμετωπίσουμε την ανθρωπιστική κρίση και ταυτόχρονα μας πήρε χρόνο να έχουμε τα σημερινά αποτελέσματα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Κυνισμός για εμένα είναι η δήθεν υποστήριξη των μεσαίων τάξεων από τα δύο κόμματα που τα 40 τελευταία χρόνια δεν έκαναν απολύτως τίποτα για τη φοροδιαφυγή.
Αλλά, επιτρέψτε μου και ακόμα ένα σχόλιο που έχει να κάνει με τα Paradise Papers. Το κυρίαρχο ζήτημα που προκύπτει για εμένα δεν είναι οι παράνομες πράξεις φοροδιαφυγής, που σίγουρα είναι πολλές και σημαντικές, αλλά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσό από όλα αυτά τα δισεκατομμύρια βρίσκεται εκεί νόμιμα. ‘Αρα, ο κυνισμός των κυρίαρχων τάξεων και των κομμάτων που τις υποστηρίζουν, είναι ότι έχουν χτίσει ένα σύστημα όπου οι πλούσιοι έχουν την απόλυτη προστασία από το θεσμικό πλαίσιο, μπορούν νομίμως να εξαιρεθούν από τη φορολογία και λειτουργούν με διαφορετικούς κανόνες από τους υπόλοιπους. Αυτό είναι που πρέπει να ξέρουν οι μεσαίες τάξεις: ότι έχουμε υψηλότερη φορολογία, αλλά λιγότερα νοσοκομεία και σχολεία, ως αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος. Οπότε, όταν ακούν οι μεσαίες τάξεις την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, και τα αντίστοιχα κόμματα παγκοσμίως, να λένε ότι οι μεσαίες τάξεις υποφέρουν από την υπερφορολόγηση, ή από το σπάταλο κράτος, πρέπει να ξέρουν ότι η υποκρισία πάει σύννεφο.
Είναι αναγκαίο οι μεσαίες τάξεις να ξέρουν ότι η δυσμενής θέση στην οποία έχουν περιέλθει, δεν είναι απόρροια ούτε μιας «σκόπιμης» υπερφορολόγησης, ούτε των μεταναστών, ούτε του κοινωνικού κράτους που δήθεν υποστηρίζει τους τεμπέληδες, αλλά των 40 χρόνων νεοφιλελευθερισμού και των κυβερνήσεων που τον υπηρέτησαν, αδιαφορώντας σκοπίμως για την κατάσταση αυτή.
Νομίζω ότι οι μεσαίες τάξεις δεν μπορούν να ευελπιστούν σε καλύτερες ημέρες από τις δυνάμεις που έχτισαν αυτό το σύστημα, αλλά μόνον από τις δυνάμεις που σε ευρωπαϊκό επίπεδο προσπαθούν να το αλλάξουν, όπως η Αριστερά και ένα κομμάτι τις σοσιαλδημοκρατίας (δυστυχώς, αυτό το τελευταίο όχι στη χώρα μας).
Δηλώνετε ικανοποιημένος από την έως τώρα πορεία της γ’ αξιολόγησης. Πότε θεωρείτε εφικτό να υπάρχει συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement);
Είχα πει και παλαιότερα ότι κάθε αξιολόγηση θα είναι ευκολότερη από την προηγούμενη. Στη δεύτερη αξιολόγηση αυτό δεν επιβεβαιώθηκε, λόγω της γνωστής αντιπαράθεσης ΔΝΤ και Ευρωπαίων για το χρέος. Αλλά φαίνεται να επιβεβαιώνεται στην τρίτη. Όλες οι πλευρές έχουν συνομολογήσει ότι επιθυμούν λύση και αυτό φαίνεται και από την έως τώρα πορεία των διαπραγματεύσεων. Είναι γεγονός ότι η στρατηγική μας, να υλοποιούμε τα συμφωνηθέντα, να διαπραγματευόμαστε για τα ανοιχτά ζητήματα, και να υλοποιούμε κομμάτια του δικού μας προγράμματος (τα τρία «καλάθια» που είχα πει παλαιότερα) απέδωσε καρπούς τόσο σε επίπεδο επαναφοράς της εμπιστοσύνης, όσο όμως και σε ζητήματα της διαπραγμάτευσης αυτής καθαυτής, όπως για παράδειγμα με την επαναφορά του προνομίου των εργαζομένων. Σε σχέση με το 2ο σκέλος της ερώτησής σας υπάρχουν πολλά ζητήματα που θέλουν πολλή τεχνική δουλειά και άρα αυτό παίρνει τον χρόνο του, αλλά θεωρώ πως η βούληση η οποία υπάρχει ώστε να τελειώσουμε εγκαίρως, θα μας επιτρέψει να έχουμε συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο το ταχύτερο δυνατόν και εντός χρονοδιαγράμματος.
Με την ολοκλήρωση της γ’ αξιολόγησης εντός χρονοδιαγραμμάτων, ποιες είναι οι προοπτικές στη συνέχεια για τη διευθέτηση του χρέους; Ενδέχεται να συσχετισθεί με πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων;
Όπως ξέρετε, από το Eurogroup του Μαΐου του 2016 έχουν συμφωνηθεί τρεις δέσμες παρεμβάσεων για το χρέος. Από αυτές, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα εφαρμόζονται ήδη, ενώ τα μεσοπρόθεσμα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται με τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο. Μετά την λήξη της γ’ αξιολόγησης θα συγκεκριμενοποιηθούν και αυτά τα μέτρα, αν και ήδη μπορεί κάποιος να τα υπολογίσει χοντρικά. Ιδιαίτερης σημασίας είναι να συγκεκριμενοποιηθεί η ρήτρα ανάπτυξης, δηλαδή ο μηχανισμός που συνδέει τα περαιτέρω μέτρα για το χρέος με τις επιδόσεις της οικονομίας στην ανάπτυξη.
Βεβαίως, πολλά θα εξαρτηθούν από την απόφαση του ΔΝΤ τον Φλεβάρη για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Όπως είναι γνωστό, το ΔΝΤ είναι κάθετα αντίθετο στο να είναι υπό όρους και με νέες δεσμεύσεις η ελάφρυνση του χρέους. Διότι αφενός δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια της επιπτώσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους, αφετέρου δεν δίνει σαφήνεια στις αγορές και άρα στη δυνατότητά μας για αυτοχρηματοδότηση.
Σε ποιους πολίτες θα «απευθυνθεί» το κοινωνικό μέρισμα στο τέλος του έτους και με ποια κριτήρια;
Οι δαπάνες και οι κατανομή τους συζητούνται με τους θεσμούς. Αυτή η συζήτηση βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Αυτό που είμαι σε θέση να σας πω από τώρα, είναι ότι το κομμάτι για κοινωνικούς σκοπούς θα είναι σαφώς μεγαλύτερο από πέρυσι. Αλλά θα υπάρχουν και άλλες παρεμβάσεις που έχουν σημασία για τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική μας ισορροπία και τη δημιουργία αποθεμάτων για να είμαστε έτοιμοι για την έξοδο τον Αύγουστο του 2018. Το κοινωνικό κομμάτι δε, θα επηρεάσει πάνω από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά με εισοδηματικά και άλλα κριτήρια, όπως για παράδειγμα ο αριθμός των παιδιών. Με αυτόν τον τρόπο θα πιάσει και πολλές ευάλωτες κατηγορίες, όπως συνταξιούχους και ανέργους, αλλά και κομμάτι της μεσαίας τάξης. Αθροιστικά, όπως έχω ξαναπεί, το σύνολο των παρεμβάσεων σε όλους τους τομείς θα είναι διπλάσιο του περσινού.
Η κυβέρνηση δηλώνει βέβαιη για οριστική έξοδο από το Πρόγραμμα τον Αύγουστο 2018. Εσείς τι περιμένετε για την επόμενη ημέρα;
Εμείς κάνουμε τα πάντα για μια «καθαρή έξοδο». Δουλεύουμε για να τελειώσουν έγκαιρα οι αξιολογήσεις, έχουμε ένα πρόγραμμα εξόδων στις αγορές, χτίζουμε αποθέματα για τη μετα-μνημονιακή εποχή, παρεμβαίνουμε στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για μια πιο ευνοϊκή ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική και άλλα πολλά. Αλλά κάνουμε παράλληλα τα πάντα, ώστε αυτό να συμβεί με την κοινωνία όρθια. Αυτό φαίνεται από τη συνεχή μείωση της ανεργίας, τη δημιουργία ενός καλύτερου πλαισίου για τους εργαζομένους, τις παροχές για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, την οικοδόμηση του κοινωνικού κράτους. Το ευχάριστο δε, είναι ότι όλο και περισσότεροι «παίκτες», οι θεσμοί και οι χώρες του Eurogroup, προσανατολίζονται σε μια ευνοϊκή έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο.