Το λαθρεμπόριο καυσίμων φέρνει νέα λουκέτα στην αγορά

Την επισήμανση αυτή κάνει με δηλώσεις του στο «Βήμα» ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδας (ΣΕΕΠΕ) και γενικός διευθυντής Εγχώριας και Διεθνούς Εμπορίας των Ελληνικών Πετρελαίων Ρομπέρτο Καραχάννας.

Ο κ. Καραχάννας λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του Συνδέσμου για την εναλλαγή στην προεδρία του από τους εκπροσώπους των ΕΚΟ και της Avinoil, των θυγατρικών των ΕΛΠΕ και της Motor Oil αντίστοιχα, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η πετρελαϊκή αγορά έλαβε αυτή την απόφαση, ενώ περιγράφει και την παρούσα κατάσταση στον κλάδο της εμπορίας: «Οι δύο μεγάλοι όμιλοι, με ομόφωνη απόφαση των μελών του ΣΕΕΠΕ, βγαίνουν μπροστά, καθώς η αγορά αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα, τα οποία πρέπει να επιλυθούν άμεσα» δηλώνει ο αντιπρόεδρος. Να σημειωθεί ότι ο κ. Καραχάννας θα αναλάβει καθήκοντα προέδρου του ΣΕΕΠΕ την 1η Αυγούστου.

Ποια είναι όμως τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η αγορά; Ο αντιπρόεδρος του ΣΕΕΠΕ χαρακτηρίζει την κατάσταση «εφιαλτική» εξηγώντας πως «βρίσκονται σε έξαρση η λαθραία διακίνηση, η νοθεία και η παραβατικότητα. Οι μικροί του χώρου, εταιρείες εμπορίας, διανομείς και πρατηριούχοι, είναι οι πλέον ευάλωτοι απέναντι στην παράνομη δραστηριότητα. Ενδεχόμενη χρεοκοπία τους θα οδηγήσει πολύ κόσμο που απασχολείται σε αυτές τις επιχειρήσεις στην ανεργία και θα προκαλέσει μεγάλα πιστωτικά προβλήματα στην αγορά».

Αν και κάποιες από τις εταιρείες δεν διατρέχουν κίνδυνο οικονομικής ασφυξίας λόγω των επιδόσεων και των μεγεθών των ομίλων στους οποίους ανήκουν, εν τούτοις οι επιπτώσεις της παραβατικότητας και του αθέμιτου ανταγωνισμού από τους λαθρεμπόρους συρρικνώνουν τον ανταγωνισμό και τελικά μετακυλίουν όλα τα αρνητικά προβλήματα στους μεγάλους της αγοράς. «Ανησυχούμε και για αυτό συμπράττουμε ώστε να τρέξουν όλα τα αναγκαία μέτρα αλλά και ταυτόχρονα να δοθεί και η μέγιστη βοήθεια στους ελεγκτικούς μηχανισμούς, προκειμένου να επιλυθούν άμεσα όλα τα χρονίζοντα προβλήματα του κλάδου. Είμαστε μαζί με τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών και τους πρατηριούχους» λέει ο κ. Καραχάννας, ο οποίος μάλιστα προαναγγέλλει κοινή συνάντηση όλων των εμπλεκομένων στην αγορά των καυσίμων την ερχόμενη εβδομάδα, για τη διεκδίκηση των λύσεων.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του ΣΕΕΠΕ οι μορφές της παραβατικότητας που είναι σε έξαρση αφορούν την παράνομη πώληση πετρελαίου θέρμανσης και ναυτιλίας ως ντίζελ κίνησης, τη νοθεία στα καύσιμα, αλλά και τις «πειραγμένες» αντλίες. Εικονικές εξαγωγές βυτιοφόρων στα βόρεια σύνορα της χώρας και πλασματικοί εφοδιασμοί πλοίων με σλέπια συμπληρώνουν τη μαύρη εικόνα της αγοράς. Επιπλέον, ανεξέλεγκτες διαστάσεις έχει προσλάβει και το λαθρεμπόριο στο υγραέριο, λόγω της επιβολής υψηλού Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο υγραέριο κίνησης το οποίο ανέρχεται στα 430 ευρώ ανά μετρικό τόνο. Ενδεικτική της κατάστασης είναι η αναφορά του κ. Καραχάννα, ότι «αγοράζονται τόσο μεγάλες ποσότητες υγραερίου βιομηχανικής χρήσης με μειωμένο ΕΦΚ στα 60 ευρώ τον τόνο, ώστε κανονικά η εγχώρια βιομηχανία θα έπρεπε να εμφανίζει… απίστευτα υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης!».

Ως προς τις πειραγμένες αντλίες, υπενθυμίζει τα πρόσφατα στοιχεία έρευνας του Συνδέσμου, σύμφωνα με τα οποία το 15% του δείγματος των πρατηρίων κλέβει ως και 10% στις ποσότητες βενζίνης με τις οποίες εφοδιάζονται τα οχήματα. Πρόσφατα μάλιστα, η Εισαγγελία Θεσσαλονίκης δικαίωσε τον ΣΕΕΠΕ για την έρευνα που πραγματοποίησε, αλλά και την ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με το πρόβλημα.

«Εχουν περάσει σχεδόν 25 χρόνια από τότε που απελευθερώθηκε η αγορά των υγρών καυσίμων και το πρόβλημα σήμερα παραμένει άλυτο, ενώ παράλληλα έχει επιδεινωθεί. Οι εταιρείες δεν έχουν άλλες αντοχές, οδηγούνται σε πνιγμό» υπογραμμίζει ο κ. Καραχάννας.

Το 2012 η τότε κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο είχε θεσπίσει μέτρα για τον έλεγχο της αγοράς. Το κυριότερο ήταν η υποχρεωτική εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου εισροών – εκροών πετρελαιοειδών στις δεξαμενές των περίπου 6.500 βενζινάδικων, ώστε με αυτόματο τρόπο και μέσω της τεχνολογίας να μεταδίδονται τα δεδομένα των ισοζυγίων σε κεντρική βάση της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. «Το 2014 τόσο τα πρατήρια όσο και οι εταιρείες εμπορίας εγκατέστησαν τα συστήματα εισροών – εκροών, δαπανώντας πάνω από 100 εκατ. ευρώ» υπογραμμίζει ο αντιπρόεδρος του ΣΕΕΠΕ: «Ωστόσο μέχρι και σήμερα τα στοιχεία αυτά δεν φτάνουν στη ΓΓΠΣ. Επιπλέον, τα συστήματα δεν είναι ενιαία πιστοποιημένα. Ο κάθε πρατηριούχος εγκαθιστούσε κάποιο σύστημα της επιλογής του. Επίσης, η ΓΓΠΣ δεν είναι ακόμη έτοιμη να υποδεχθεί τα στοιχεία των ποσοτήτων και ενώ δεν έχει εκδοθεί η απόφαση για τον τρόπο, τον χρόνο και τη συχνότητα μετάδοσής τους» αποκαλύπτει, κάνοντας λόγο για «μεγάλο φιάσκο, το οποίο σήμερα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προσπαθεί να διορθώσει».

Ο κ. Καραχάννας προσθέτει ότι στο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ για το 2017 (ΦΕΚ υπ’ αριθμ. 1661) αναφέρονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για επίλυση των ζητημάτων ως το τέλος του 2018, ενώ και ο επικεφαλής της έχει δείξει εμπράκτως τη διάθεσή του για συνεργασία.

Πέραν αυτών όμως σε εκκρεμότητα έχει παραμείνει και η εφαρμογή των μέτρων της εγκατάστασης παρόμοιων συστημάτων στα σλέπια και στις ελεύθερες εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών. Το αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει έλεγχος των ποσοτήτων που διακινούνται, ενώ ταυτόχρονα και το θεσμικό πλαίσιο επιβολής ποινών έχει παράθυρα διαφυγής…

Ο αντιπρόεδρος του ΣΕΕΠΕ κάνει γνωστό στο «Βήμα» πως τα συναρμόδια υπουργεία θα καταθέσουν νομοσχέδιο που θα προβλέπει ακόμα αυστηρότερες ποινές. «Ενδεικτικά σάς αναφέρω ότι όταν διαπιστώνεται επαναλαμβανόμενη παράβαση πρατηρίων, η ποινή δεν θα εξαντλείται μόνο στην επιβολή προστίμου και “λουκέτου” λίγων ημερών, αλλά θα απαγορεύεται στο συγκεκριμένο σημείο να λειτουργήσει ξανά άλλο βενζινάδικο».

Απώλειες ως και 300 εκατ. ευρώ για το Δημόσιο

Η παραβατικότητα στην αγορά έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις από το 2012 και μετά, όταν οι κυβερνήσεις αποφάσισαν την αύξηση των φόρων. «Το αποτέλεσμα ήταν αφενός να μειωθούν δραστικά οι πωλήσεις καυσίμων στην εγχώρια αγορά κατά 38% και αφετέρου οι υγιείς επιχειρήσεις να συμπιέσουν και άλλο τα περιθώρια κέρδους, καθώς πολλαπλασιάστηκαν οι περιπτώσεις πώλησης προϊόντων σε ύποπτα χαμηλές τιμές» αναλύει ο κ. Καραχάννας και συμπληρώνει: «Το κράτος ξέρει πολύ καλά το πρόβλημα. Ως ΣΕΕΠΕ είμαστε δίπλα του για να βοηθήσουμε. Μόνο μέσα από συχνότερους ελέγχους και αυστηρότερες ποινές θα διασφαλιστεί η επιβίωση της ίδιας της αγοράς».
Το στέλεχος των ΕΛΠΕ εξηγεί επίσης τη φιλοσοφία που εφαρμόζει ο όμιλος στις δραστηριότητές του. «Οι αξίες αυτές καθορίζουν τον ρόλο μας και συμβάλλουν στο να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα. Κι έτσι κινούμαστε και στον ΣΕΕΠΕ. Προτεραιότητά μας είναι η προστασία του καταναλωτή, των υγιών επιχειρήσεων του κλάδου, του περιβάλλοντος, με το να παράγουμε προηγμένα και πιο φιλικά καύσιμα, αλλά και του κράτους, διασφαλίζοντας την εισπραξιμότητα των φόρων. Οι πολίτες είναι αντιμέτωποι με παραβατικότητα στην αγορά που ζημιώνει τους ίδιους οικονομικά, όπως και τις νόμιμες επιχειρήσεις, αλλά και τα δημοσιονομικά έσοδα. Χάνονται φόροι που ίσως και να ανέρχονται σε 300 εκατ. ευρώ ετησίως. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το αποτέλεσμα της νοθείας έχει ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις και για το περιβάλλον στο οποίο ζούμε».