Ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αγορές τους προκειμένου να μην πέφτουν θύματα αισχροκέρδειας πρέπει να είναι οι καταναλωτές, σύμφωνα με φορείς προστασίας καταναλωτών όπως το ΚΕΠΚΑ. Βάσει των στοιχείων, τα ίδια ακριβώς προϊόντα μπορεί να είναι στην αγορά μέχρι και 127,7% ακριβότερα για τις ίδιες ποσότητες, ανάλογα με το πού θα ψωνίσει κανείς.

Έτσι, το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το φετινό γιορτινό τραπέζι, καθώς η κατώτερη και ανώτερη τιμή των ίδιων ειδών διαφέρουν πολύ ανά σημείο πώλησης, κάτι που σημαίνει ότι οι καταναλωτές θα πρέπει και φέτος να κάνουν ενδελεχή έρευνα προτού αγοράσουν.

Η έρευνα της ΙΝΕΜΥ

Πάντως, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ) της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), το συνολικό κόστος του φετινού γιορτινού τραπεζιού είναι ιδιαίτερα αυξημένο, παρά τη μείωση του μοναδιαίου κόστους των προϊόντων. Στο γεγονός αυτό συνετέλεσε κυρίως η αύξηση της τιμής των κρεάτων, και ιδιαίτερα του χοιρινού.

Το ΙΝΕΜΥ διεξήγαγε το διήμερο 16 – 17 Δεκεμβρίου τον καθιερωμένο δειγματοληπτικό έλεγχο για την εκτίμηση του κόστους του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού το 2019, ενώ αμέσως μετά τις γιορτές, στις 7 Ιανουαρίου 2020, θα δημοσιοποιήσει ευρεία έρευνα για την πορεία του τζίρου της εορταστικής περιόδου.

Σημειώνεται πως οι τιμές των προϊόντων (Πίνακας 1) είναι ενδεικτικές και δεν αφορούν το σύνολο της επικράτειας, καθώς ελήφθησαν σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα επί συγκεκριμένων προϊόντων, σε σημεία πώλησης των Αθηνών / Λεκανοπεδίου Αττικής.

Το κόστος του τραπεζιού τη φετινή εορταστική περίοδο είναι αυξημένο κατά 3,68% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, με ταυτόχρονη ωστόσο υποχώρηση του μοναδιαίου κόστους των προϊόντων κατά 0,96%. Πιο συγκεκριμένα, το οικογενειακό τραπέζι (6-8 ατόμων) θα κοστίσει φέτος 154,57 ευρώ έναντι 149,09 ευρώ που κόστιζε πέρυσι, ενώ αντίθετα το κόστος ανά μονάδα προϊόντων εμφανίζεται μειωμένο από τα 79,05 ευρώ το 2018 στα 78,29 ευρώ φέτος.

Η αύξηση της μέσης τιμής των κρεάτων κατά 11,36% επιδρά καταλυτικά στην αύξηση του συνολικού κόστους, καθώς οι καταναλούμενες ποσότητες υπερβαίνουν κατά πολύ εκείνες των υπόλοιπων κατηγοριών που απαρτίζουν το χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Ενδεικτικά αναφέρεται πως οι δαπάνες για αγορά κρεατικών αντιστοιχούν στο 47,6% του συνολικού κόστους του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού, αναδεικνύοντας τον αντίκτυπο της φετινής, μέχρι στιγμής, αύξησής τους.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην ανοδική, κατά 17,65%, τιμή του χοιρινού, με τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς να καλύπτονται κατά περίπου 70% από εισαγόμενα προϊόντα λοιπών ευρωπαϊκών χωρών, γεγονός που οφείλεται εν πολλοίς στα κρούσματα πανώλης που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στα τέλη του 2018 στην Αφρική και μετέπειτα στην Ασία.

Συνεπώς, η αυξητική πορεία του φετινού χριστουγεννιάτικου τραπεζιού (συνολικό κόστος) οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε φαινόμενα εισαγόμενου πληθωρισμού και περιορισμένης προσφοράς, που συμπαρασύρουν και τα υπόλοιπα προϊόντα της κατηγορίας των κρεάτων.

Όσον αφορά στις υπόλοιπες κατηγορίες που συνθέτουν το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, οι τιμές των γλυκισμάτων εμφανίζουν μείωση της τάξεως του 4,78%, αντισταθμίζοντας έως έναν βαθμό τις αυξήσεις των κρεατικών. Τα λαχανικά και φρούτα (+0,70%) όπως επίσης και τα προϊόντα σούπερ μάρκετ (-1,08%) καταγράφουν μικρές αυξομειώσεις, με συνέπεια να επηρεάζουν ελάχιστα τη διαμόρφωση τόσο του συνολικού κόστους όσο και του αντίστοιχου μοναδιαίου.

Συνολικά, από τα 17 προϊόντα του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού που ομαδοποιούνται σε τέσσερις κατηγορίες, τα οκτώ εμφανίζουν άνοδο και τα υπόλοιπα εννέα υποχώρηση. Παρακάτω παρατίθενται ο αναλυτικός πίνακας των ποσοστιαίων μεταβολών ανά μονάδα προϊόντος και η συνοπτική απεικόνιση της έρευνας του ΙΝΕΜΥ / ΕΣΕΕ ανά κατηγορία προϊόντων μεταξύ των ετών 2019 και 2018.

Ακραίες τιμές στη Θεσσαλονίκη

Για να μην πληρώσουν πιο ακριβά το γιορτινό τραπέζι φέτος οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί στις αγορές τους, σύμφωνα με το ΚΕΠΚΑ.

«Το τραπέζι για 8-10 άτομα περιλαμβάνει δύο κύρια πιάτα, τέσσερις σαλάτες, δύο γλυκά και πέντε είδη φρούτων. Για το ίδιο προϊόν οι τιμές (κατώτερη – ανώτερη) διαφέρουν κατά πολύ. Το αποτέλεσμα είναι ότι ένα τραπέζι με προϊόντα υψηλών τιμών, είναι ακριβότερο κατά 127,77% από ένα τραπέζι με τα ίδια προϊόντα και τις ίδιες ποσότητες, που, όμως, αγοράστηκαν, με τις κατώτερες τιμές» σημειώνει το ΚΕΠΚΑ, που πραγματοποίησε σχετική τιμοληψία στις 18 και 19 Δεκεμβρίου, σε διάφορα σημεία της Θεσσαλονίκης.

Όπως διευκρινίζεται, στην αγορά υπάρχουν και ακραίες τιμές (π.χ. μελομακάρονα 17,95 ευρώ το κιλό, κουραμπιέδες 19,95 ευρώ το κιλό ή κόκκινο κρασί με 56,50 ευρώ το λίτρο). Οι τιμές αυτές δεν ελήφθησαν υπόψη στην τιμολοψία και το ΚΕΠΚΑ συνιστά στους καταναλωτές «να μην αγοράσουν τα πανάκριβα αυτά τρόφιμα».

«Αντικαθιστώντας τη γαλοπούλα με κόκορα (ελληνικό έθιμο), το χριστουγεννιάτικο τραπέζι κοστίζει από 45,38 ευρώ έως 121,85 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, αν επιλέξουμε κόκορα αντί για γαλοπούλα, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι θα στοιχίσει έως 24,14% φθηνότερα.

Επειδή, τέλος, το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχουν πολλές προσφορές, μπορούμε μέχρι και τελευταία στιγμή να επωφεληθούμε από καλύτερες τιμές» υπογραμμίζεται σε ανακοίνωση του ΚΕΠΚΑ.