Όσα είπαν στην έκτακτη ανακοίνωση ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης , ο πρόεδρος του ΕΟΦ, Δημήτρης Φιλίππου και ο πρόεδρος του ΙΦΕΤ, Γιάννης Σωτηρίου.

Πιο αναλυτικά, τα σκευάσματα παρακεταμόλης, αντιβιώσεις και εισπνεόμενα είναι αυτά που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα στην τροφοδοσία της αγοράς, είπε ο υπουργός Υγείας και υπογράμμισε ότι παρά την παγκόσμια έλλειψη και τη μειωμένη παραγωγή σε αυτά τα σκευάσματα, στη χώρα μας καταγράφεται αύξηση στην κατανάλωση 25-40%, πράγμα που δείχνει ότι η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη επάρκεια από άλλες χώρες.

Ο κ. Πλεύρης προέβη στην εκτίμηση ότι μέσα στο επόμενο δεκαήμερο θα ξεκινήσει η διαδικασία ομαλοποίησης της αγοράς και η κατάσταση θα έχει βελτιωθεί σημαντικά μέχρι το τέλος του μήνα.

Ο υπουργός Υγείας ανέφερε επίσης ότι το μεγαλύτερο , όπως σιρόπια, θα αντιμετωπιστεί με υποκατάστασή τους από γενόσημα φάρμακα, στα οποία έχουμε πλήρη επάρκεια.

Συνέντευξη Τύπου στο Υπουργείο Υγείας για την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε συγκεκριμένα φάρμακα

Ο κ. Πλεύρης ανέφερε ότι οι ελλείψεις οφείλονται στη μείωση της παραγωγής και στις ελλείψεις πρώτων υλών και την έξαρση των ιώσεων παγκοσμιώς. Η χώρα μας αντιμετωπίζουν μικρότερο πρόβλημα σε σχέση με άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ. Και αυτός γιατί έχουμε την τύχη να έχουμε μια ισχυρή φαρμακοβιομηχανία που τροφοδοτεί την αγορά με γενόσημα. «Οι ελλείψεις στα αντιπυρετικά, τις αντιβιώσεις και ειδικά στα παιδικά φάρμακα θα αντιμετωπιστούν με την υποκατάσταση από γενόσημα φάρμακα, όπου υπάρχουν« ανέφερε.

Σημείωσε επίσης ότι το πρόβλημα αφορά ιδιωτικά φαρμακεία και δεν σχετίζεται με ελλείψεις αλλά με καθυστερήσεις στις παραδόσεις.

Τα μέτρα του υπουργείου Υγείας για τις ελλείψεις στα φάρμακα

Ο κ. Πλεύρης ανακοίνωσε τα μέτρα για την αντιμετώπιση των όποιων ελλείψεων σε φάρμακα, τα οποία έχουν ως εξής:

– Πραγματοποιούνται έλεγχοι σε 9 μεγάλες πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες για το αν κρατούν αποθέματα

– Εντείνεται η παραγωγή των γενοσήμων σε δραστικά φάρμακα

– Συνεχής ενημέρωση από τον ΕΟΦ ώστε στα επώνυμα φάρμακα που παρουσιάζουν έλλειψη, ποια αντίστοιχα φάρμακα μπορεί να αναζητήσει κάποιος με το ίδιο θεραπευτικό αποτέλεσμα

– Ενημέρωση και στους γιατρούς για τις ελλείψεις προκειμένου να προσαρμόζουν τη συνταγογράφηση

– Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που είναι σε έλλειψη θα χορηγούνται μόνο με ηλεκτρονική συνταγογράφηση, με στόχο όλα τα φάρμακα να δίνονται μέσω ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.

– Στα παιδικά φάρμακα, αντιπυρετικά και άλλα, θα καταβληθεί προσπάθεια να καλυφθούν οι ανάγκες με ελληνικά γενόσημα.

– Σε φάρμακα που υπάρχει πλήρης εξάρτηση από πρώτες ύλες από την Ασία, θα διευρυνθούν οι παραγγελίες στον ΙΦΕΤ, ώστε να υπάρξει ομαλοποίηση της αγοράς.

Ο υπουργός Θάνος Πλεύρης στη συνέντευξή τύπου σημείωσε συγκεκριμένα:

«Το πρόβλημα της έλλειψης φαρμάκων χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: Η μια αφορά στα φάρμακα που παρουσιάζουν διαχρονικά έλλειψη και επιβαρρύνεται και από τις παράλληλες εξαγωγές. Η δεύτερη είναι η έλλειψη φαρμάκων κυρίως δραστικής ουσίας παρακεταμόλης, αντιβιώσεων ή άλλων αποφρακτικών και αναπνευστικών συσκευών και συσκευασμάτων.

Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και αφορά όλες τις χώρες. Οφείλεται στη μείωση παραγωγής από την πανδημία, στην ενεργειακή κρίση, στην έλλειψη πρώτων υλών, στη δέσμευση μεγάλων ποσοτήτων στις χώρες που έχουν τις πρώτες ύλες και στη μεγάλη αύξηση των εποχικών λοιμώξεων.

Η χώρα μας αντιμετωπίζει το πρόβλημα σε πολύ μικρότερο βαθμό σε σχέση με άλλες χώρες με ακριβότερα φάρμακα, καθώς έχει την τύχη ότι έχει μια ισχυρή εγχώρια παραγωγή. Το πρόβλημα στην παρούσα φάση δεν είναι πρόβλημα τιμών και εξαγωγών αλλά μειωμένης παραγωγής.

Τα νοσοκομεία και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ δεν αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε φάρμακα. Οι όποιες ελλείψεις αφορούν φάρμακα που διαχρονικά είχαν πρόβλημα. Το πρόβλημα εντοπίζεται στα ιδιωτικά φαρμακεία και στις επώνυμες συσκευασίες. Αφορά στην καθυστέρηση της τροφοδοσίας και όχι σε μόνιμη έλλειψη.

Τα νοσοκομεία μας έχουν γενόσημα φάρμακα και παρέχουν όλες τις θεραπείες. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για την επάρκεια των φαρμάκων στην ελληνική αγορά και αυτή είναι πλήρως εξασφαλισμένη. Παράλληλα εντείνεται η παραγωγη των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών σε γενόσημα με τις ουσίες που παρουσιάζεται έλλειψη.

Συνταγογράφηση με την ουσία και όχι το όνομα

Παράλληλα, από τον ΕΟΦ θα υπάρχει συνεχής ενημέρωση για το ποια επώνυμα φάρμακα παρουσιάζουν έλλειψη ώστε οι πολίτες να γνωρίζουν ποια φάρμακα αντίστοιχης δραστικής ουσίας υπάρχουν σε επάρκεια για να τα προμηθεύονται και να μην ταλαιπωρούνται. Προς αυτή την κατεύθυνση συμφωνήθηκε να γίνεται ενημέρωση και στους γιατρούς για τις ελλείψεις φαρμάκων, ώστε εκεί που έχουμε συνταγογράφηση να προτείνονται φάρμακα αντίστοιχης δραστικής ουσίας. Δηλαδή η συνταγογράφηση θα αναφέρει τη δραστική ουσία και όχι το εμπορικό όνομα του σκευάσματος.

Επιπλέον, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που είναι σε έλλειψη θα συνταγογραφούνται μόνο ηλεκτρονικά για να υπάρχει καλύτερη παρακολούθηση. Το συγκεκριμένο μέτρο δεν αφορά τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αφορά σε αντιβιώσεις, αντιπυρετικά και ειδικά στα παιδικά φάρμακα, όπως σιρόπια, προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε με την υποκατάσταση από γενόσημα φάρμακα, στα οποία έχουμε πλήρη επάρκεια.

Παρέμβαση και στην ΕΕ

Παράλληλα, ο κ. Πλεύρης τόνισε πως απέστειλε επιστολή και στην Ευρωπαία Επίτροπο για να ληφθούν κεντρικές αποφάσεις για άμεσες ενέργειες.
Αναφορικά με τις τιμές των φαρμάκων τόνισε: «Σχετικά με την αύξηση τιμών, η κυβέρνησή μας δεν εκβιάζεται και δεν πρόκειται να μπει σε συζήτηση για αύξησης τιμών φαρμάκων οριζόντια. Αντιθέτως, το 2022 λάβαμε τις μεγαλύτερες εκπτώσεις και τον Δεκέμβριο μειώσαμε 7% τις τιμές των φαρμάκων.

Αυτό που έχει αποφασιστεί από το καλοκαίρι και είναι αποσυνδεδεμένο από την έλλειψη φαρμάκων, είναι ότι πολύ φθηνά φάρμακα του 1, 2, 3 ευρώ τα οποία κοστολογικά είναι ασύμφορα και κινδυνεύουν να αποσυρθούν, με αποτέλεσμα ο πολίτης να πάει σε υποκατάσταση και να πάρει θεραπείες με τιμές στα 60-70 ευρώ, θα υπάρξει διόρθωση τιμών την οποία δεν επωμίζεται ο πολίτης και ο ασφαλισμένος, γιατί ως γενόσημα φάρμακα αφορούν φάρμακα στα οποία δεν έχουν συμμετοχή.

Αποτελεί θράσος αυτών που άλλαξαν το πρότυπο τιμολόγησης και αύξησαν τα πανάκριβα φάρμακα πχ της Novartis να κατηγορούν την κυβέρνηση για αυξήσεις.
Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τους γονείς. Υπάρχουν αντιπυρετικά σε πλήρη επάρκεια. Η όποια ταλαιπωρία θα είναι προσωρινή».

Ο ΕΟΦ
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ε.Ο.Φ, Δημήτρη Φιλίππου, το επόμενο δεκαήμερο θα δούμε σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς. Πρώτον, γιατί από τη Δευτέρα επανέρχονται σε πλήρη λειτουργία φαρμακευτικές και φαρμακαποθήκες. Επίσης, μέχρι 15/1 αναμένονται οι επόμενες παραγγελίες φαρμάκων των οποίων η παράλληλη εξαγωγή απαγορεύεται. Αυτό αφορά το 92% των ελλείψεων.

Αναλυτικά η ομιλία του υπουργού Υγείας Θάνου Πλεύρη κατά την συνέντευξη τύπου για την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε συγκεκριμένα φάρμακα

• Το πρόβλημα της έλλειψης συγκεκριμένων φαρμάκων χωρίζεται σε δύο κατηγορίες και συγκεκριμένα σε μία κατηγορία φαρμάκων που παρουσιάζουν διαχρονικά έλλειψη λόγω παραλλήλων εξαγωγών και στην τωρινή έλλειψη συγκεκριμένων φαρμάκων κυρίως δραστικής ουσίας παρακεταμόλης, αντιβιώσεων και αναπνευστικών και αποφρακτικών συσκευών που είναι παγκόσμιο και αφορά όλες τις χώρες.

• Το παγκόσμιο αυτό πρόβλημα οφείλεται λόγω της μειωμένης παραγωγής απότοκο της πανδημίας του Covid-19, της ενεργειακής κρίσης, της έλλειψης πρώτων υλών, της δέσμευσης μεγάλων ποσοτήτων στις χώρες που έχουν πρώτες ύλες όπως η Κίνα και η Ινδία και στη μεγάλη αύξηση των εποχικών λοιμώξεων. Χαρακτηριστικά στις συγκεκριμένες δραστικές υπάρχει αύξηση στις πωλήσεις από πέρυσι από 25 έως 40%, πράγμα που δείχνει ότι είχαμε εκτιμήσει την αυξημένη ζήτηση.

• Η χώρα μας αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα σε πολύ μικρότερο βαθμό από άλλες χώρες με πολύ πιο ακριβά φάρμακα όπως η ΗΠΑ, η Γερμανία, η Αγγλία, η Γαλλία και πολλές άλλες χώρες της Ε.Ε. διότι έχουμε ισχυρή Ελληνική εγχώρια παραγωγή και μπορούμε να τροφοδοτούμε την αγορά με γενόσημα φάρμακα των δραστικών ουσιών που είναι σε έλλειψη. Το ότι έχουν ελλείψεις χώρες με ακριβά φάρμακα αποδεικνύει ότι το πρόβλημα στην παρούσα φάση δεν είναι πρόβλημα τιμών ή εξαγωγών αλλά παραγωγής.

• Τα νοσοκομεία μας και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ δεν αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε φάρμακα, εκτός από κάποιες που υπήρχαν διαχρονικά και το πρόβλημα εντοπίζεται μόνο στα ιδιωτικά φαρμακεία και κυρίως στις επώνυμες συσκευασίες. Το πρόβλημα μάλιστα αφορά καθυστέρηση στην τροφοδοσία και όχι μόνιμη έλλειψη. Τα νοσοκομεία μας έχουν γενόσημα φάρμακα.

• Επομένως δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας και η επάρκεια των φαρμάκων στην Ελληνική αγορά είναι απολύτως διασφαλισμένη.

Μέτρα που ήδη ελήφθησαν:

• Η Κυβέρνηση ήδη από το καλοκαίρι και περιμένοντας το ενδεχόμενο της έντασης του παγκοσμίου προβλήματος, έλαβε μέτρα προκειμένου να υπάρχει επάρκεια στην Ελληνική αγορά.

• Για τα φθηνά φάρμακα που προμηθεύονται τα νοσοκομεία μπήκε πλαφόν στο claw back και γι αυτόν τον λόγο σήμερα δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα τροφοδοσίας των νοσοκομείων από αυτές τις συγκεκριμένες δραστικές ουσίες που παρουσιάζουν έλλειψη.

• Παράλληλα τέθηκαν κλειστοί προϋπολογισμοί ώστε τα συγκεκριμένα φάρμακα που παρουσιάζουν έλλειψη να έχουν δικό τους προϋπολογισμός με λιγότερες επιβαρύνσεις.

• Τα δύο αυτά συγκεκριμένα μέτρα που δεν στηρίχθηκαν από την αντιπολίτευση, σήμερα διασφαλίζουν την Ελληνική αγορά στο να έχει γενόσημα φάρμακα και να καλύπτει τις ελλείψεις σε πρωτότυπα φάρμακα.

• Επιπλέον στο σκέλος των παράλληλων εξαγωγών διευρύνθηκε η απαγόρευση σε όλα τα φάρμακα που παρουσιάζουν έλλειψη και έχουν εντατικοποιηθεί οι έλεγχοι στις φαρμακαποθήκες με μοναδική ποινή την αναστολή λειτουργίας σε όσες κρατούν αποθεματικό παρά την απαγόρευση εξαγωγών.

Επιπλέον μέτρα

• Στη συνάντηση που είχαμε με όλους όσους εμπλέκονται στην τροφοδοσία της κοινότητας με φάρμακα ανακοινώθηκαν επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

• Πέρα από τη συνέχιση των ελέγχων στις φαρμακαποθήκες για τυχόν διατήρηση αποθέματος, ελέγχονται και εννέα (9) μεγάλες πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες για το αν διατηρούν τα αποθέματα που προβλέπει ο Νόμος και τροφοδοτούν ομαλά την αγορά.

• Ο ΣΦΕΕ μας διαβεβαίωσε ότι θα έχει την πλήρη συνεργασία, ώστε να τροφοδοτείται επαρκώς η Ελληνική αγορά με όλα τα φάρμακα των πολυεθνικών.

• Σε συνεννόηση με την ΠΕΦ εντείνεται η παραγωγή από τα Ελληνικά εργοστάσια γενοσήμων φαρμάκων στις δραστικές που παρουσιάζουν έλλειψη και θα ήθελα να ευχαριστήσω την Ελληνική φαρμακοβιομηχανία διότι το τελευταίο τρίμηνο σε συνεχείς συνεννοήσεις με το Υπουργείο έχει αυξήσει την παραγωγή για να τροφοδοτείται η κοινότητα με τα Ελληνικά γενόσημα.

• Θα υπάρχει συνεχής ενημέρωση από τον ΕΟΦ ώστε σε επώνυμα φάρμακα που παρουσιάζεται έλλειψη να γνωρίζουν οι πολίτες ποια φάρμακα αντίστοιχης δραστικής ουσίας υπάρχουν σε επάρκεια, ώστε να προμηθεύονται αυτά ως υποκατάστατα. Ανάρτηση λίστας φαρμάκων αντίστοιχης θεραπευτικής αξίας.

• Προς αυτήν την κατεύθυνση ενημερώνονται και οι ιατροί για τις ελλείψεις φαρμάκων, ώστε να συνταγογραφούν και να προτείνουν φάρμακα αντίστοιχης δραστικής ουσίας που δεν βρίσκονται σε έλλειψη.

• Επιπλέον τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη θα συνταγογραφούνται μόνο ηλεκτρονικά για να υπάρχει καλύτερη παρακολούθηση. Προσοχή αυτό δεν αφορά μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που θα συνεχίσουν οι πολίτες να τα παίρνουν κανονικά, ελεύθερα από τα φαρμακεία.

• Το μεγαλύτερο λοιπόν πρόβλημα που αφορά σε αντιπυρετικά και αντιβιώσεις, ειδικά στα παιδικά λόγω έξαρσης των παιδικών λοιμώξεων και της ιδιαίτερης μορφής που έχουν τα συγκεκριμένα σκευάσματα, αντιμετωπίζεται πλήρως με τα υποκατάστατα γενόσημα φάρμακα και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα επάρκειας αυτών των φαρμάκων στην Ελληνική αγορά.

• Για τα φάρμακα τα οποία έχουν πλήρη εξάρτηση με τις πρώτες ύλες της Ασίας και δεν μπορούν να παραχθούν στην χώρα, όπως μπορεί να είναι κάποια αναπνευστικά ή αποφρακτικά, όπου και ο ίδιος ο μηχανισμός της πρώτης ύλης εισάγεται, θα διευρυνθούν οι παραγγελίες που γίνονται από τον ΙΦΕΤ για έκτακτες εισαγωγής, ώστε να περιορισθούν οι ελλείψεις.

Παρέμβαση στην Επίτροπο

• Το πρόβλημα, όπως ήδη έχει τονισθεί από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, φαρμακοβιομηχανία, φαρμακαποθήκες, φαρμακευτικοί σύλλογοι, είναι παγκόσμιο και αφορά το σύνολο της Ε.Ε.

• Προς αυτή λοιπόν την κατεύθυνση πέρα από την λήψη των εθνικών μέτρων, απέστειλα επιστολή προς την Επίτροπο για να υπάρξουν κεντρικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

• Η πρωτοβουλία αυτή που έχει τύχει της αποδοχής ομολόγων μου Υπουργών αλλά και της Γενικής Διευθύντριας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ε.Ε. αφορά άμεσες αλλά και μεσοπρόθεσμες ενέργειες.

• Οι άμεσες ενέργειες συνδέονται με κεντρική καταγραφή όλων των φαρμάκων που παρουσιάζουν έλλειψη στην Ε.Ε., την καλύτερη συνεργασία των κρατών μελών για ανταλλαγή φαρμάκων, τις κεντρικές παραγγελίες φαρμάκων και δραστικών ουσιών και ιδίως πρώτων υλών.

• Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο ανοίγει ξεκάθαρα η συζήτηση για την στήριξη της Ευρωπαϊκής φαρμακοβιομηχανίας και την απεξάρτηση της Ε.Ε. από τις χώρες της Ασίας σε φάρμακα κα πρώτες ύλες. Σε αυτό το σημείο τονίζω για ακόμη μία φορά ότι είναι πολύ σημαντικό που η χώρα μας διαθέτει εγχώρια παραγωγή την οποία και έχει στηρίξει με επενδυτικές διαδικασίες όπως το επενδυτικό clawback και σήμερα αντιμετωπίζει το πρόβλημα σε πολύ μικρότερο βαθμό απ’ ότι μεγάλες χώρες που στείλαν την παραγωγής του στις χώρες της Ασίας.

Αύξηση τιμών

• Μεγάλη κουβέντα γίνεται παράλληλα αναφορικώς με τυχόν αύξηση τιμών στα φάρμακα.

• Η πιο σκανδαλώδη αύξηση τιμών στα φάρμακα έγινε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ που άγνωστο για ποιο λόγο μετέφερε το πρότυπο τιμολόγησης από την Ε.Ε. και τις φθηνές χώρες στην Ευρωζώνη και τις ακριβές χώρες. Υπήρξε συνειδητή πολιτική απόφαση να αυξηθούν οι τιμές των φαρμάκων των πολυεθνικών εταιρειών και ειδικά των ακριβών.

• Η κυβέρνηση της ΝΔ. δεν εκβιάζεται και δεν πρόκειται να μπει στην συζήτηση αύξησης τιμών των φαρμάκων.

• Αντιθέτως, το 2022 λάβαμε τις μεγαλύτερες εκπτώσεις που υπάρχουν από την φαρμακοβιομηχανία και σε προϋπολογισμό 920 εκ. πήραμε 450 εκ εκπτώσεις.

• Αυτό το οποίο έχει αποφασισθεί από το καλοκαίρι στα μέτρα, τα οποία ήδη είχαν ληφθεί για να παραμείνουν τα φθηνά φάρμακα, είναι ότι στα πολύ φθηνά φάρμακα κυρίως δηλαδή στα Ελληνικά γενόσημα που οι τιμές τους μπορεί να είναι από κάποια λεπτά έως λίγα ευρώ να υπάρχει διόρθωση τιμής όταν το κόστος του προϊόντος είναι μεγαλύτερο και υπάρχει κίνδυνος απόσυρσης από την Ελληνική αγορά, δημιουργώντας πρόβλημα στην επάρκεια και οδηγώντας σε ακριβότερες θεραπείες.

• Οι τυχόν αυτές αυξήσεις μερικών λεπτών δεν επιβαρύνει τον ασθενή καθώς, συνήθως, απευθύνεται σε φάρμακα που δεν υπάρχει καν συμμετοχή.

• Αποτελεί λοιπόν θράσος και μνημείο λαϊκισμού αυτοί που νομοθέτησαν για να ακριβύνουν τα φάρμακα των πολυεθνικών εταιρειών και να πληρώνει μεγαλύτερες συμμετοχές ο πολίτες, να εγκαλούν την Κυβέρνηση που έχει πετύχει τις μεγαλύτερες μειώσεις τιμών φαρμάκων που έγιναν ποτέ.

Παγκόσμιο πρόβλημα

• Το παγκόσμιο πρόβλημα έλλειψης φαρμάκων είναι υπαρκτό, αλλά δεν πρέπει να υπάρχει παραπληροφόρηση, τη στιγμή που στην χώρα μας με όσα σας ανέφερε παραπάνω είναι πλήρως διασφαλισμένη η επάρκεια φαρμάκων.

• Τα νοσοκομεία μας και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ έχουν πλήρη κάλυψη και οι όποιες απώλειες στα ιδιωτικά φαρμακεία θα ομαλοποιηθούν σταδιακά.

• Δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας ειδικά στους γονείς για να στοκάρουν φάρμακα καθώς λόγω της βιομηχανίας μας η τροφοδοσία στην αγορά είναι διασφαλισμένη.

• Η Ελλάδα λοιπόν έχει λάβει όλα τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να περιορίσεις τις συνέπειες του παγκόσμιου αυτού προβλήματος και άμεσα θα αρχίσει να φαίνεται η αποκλιμάκωση.

• Η αύξηση της παραγωγής μας, οι έκτακτες εισαγωγές, η βελτίωση της τροφοδοσίας της αγοράς μετά τις εορτές και η σειρά των λοιπών μέτρων που έχουν αναλυθεί σε συνδυασμό με την ύφεση που θα παρουσιάσουν οι λοιμώξεις σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που έχει προηγηθεί η έξαρση, θα ομαλοποιήσουν την αγορά και μέχρι τότε έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα και δεν θα υπάρξει έλλειψη σε κανένα φάρμακο. Η ταλαιπωρία είναι προσωρινή, αλλά μόνιμη έλλειψη δεν θα υπάρξει.