Τι αλλάζει για τους Ελληνες φοιτητές αν σταματήσει η ελεύθερη μετακίνηση από ΕΕ προς Βρετανία

Μία ανακοίνωση που θα αλλάξει την Ευρώπη όπως τη ξέρουμε, αναμένεται να κάνει τις επόμενες ημέρες η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι.

Λίγες μέρες μετά την αιφνιδιαστική ανακοίνωση εκλογών για τις 8 Ιουνίου, η Μέι είναι έτοιμη για μία ακόμα κίνηση-σοκ καθώς έχει σκοπό να βάλει τέλος στην ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων από την ΕΕ προς τη Βρετανία!

Την πρόθεσή της αυτή αποκαλύπτει σήμερα με αποκλειστικό δημοσίευμα η εφημερίδα Daily Mail, η οποία επικαλείται μη κατονομαζόμενες πηγές του Συντηρητικού Κόμματος.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ η Μέι θα δημοσιοποιήσει μανιφέστο για τις εκλογές στο οποίο θα δεσμεύεται ότι θα σταματήσει η ελεύθερη μετακίνηση πολιτών της ΕΕ προς τη Βρετανία. Στο ίδιο μανιφέστο θα δεσμευτεί επίσης ότι η χώρα της θα αποσυρθεί από την ενιαία αγορά της ΕΕ και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Οι δεσμεύσεις της Μέι, με τις οποίες θέλει να βάλει «φρένο» στην ελεύθερη διακίνηση των Ευρωπαίων πολιτών προς τη Βρετανία, έχουν στόχο να τερματίσουν την κωλυσιεργία των σκληροπυρηνικών οπαδών της παραμονής της χώρας στην ΕΕ. Tο μανιφέστο θα πρέπει να γίνει αποδεκτό από τα στελέχη των Συντηρητικών που τάσσονται υπέρ της παραμονής της χώρας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, γράφει το επίμαχο δημοσίευμα και προσθέτει: «Σύμφωνα με ανώτερα στελέχη των Τόρηδων, τα τρία μέτρα της Μέι είναι ουσιαστικά για την υλοποίηση του αποτελέσματος του περσινού δημοψηφίσματος».

Tι αλλάζει για Ελληνες εργαζόμενους και φοιτητές

Με βάση τα νέα δεδομένα, για τους φοιτητές υπάρχει ο κίνδυνος μεγάλης αύξησης στα πανεπιστημιακά δίδακτρα, έως και κατά 30%-40% περίπου. Επίσης, σχεδόν εξίσου σημαντικός θα είναι ο αποκλεισμός από τα φοιτητικά δάνεια, από τα οποία εξαρτάται η συνέχιση της φοίτησης για την πλειονότητα των σπουδαστών. Αυτά θα συμβούν αν όντως οι Ελληνες σπουδαστές αντιμετωπιστούν ως κοινοί αλλοδαποί. Μέχρι στιγμής οι Ελληνες -όπως και όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες της Ε.Ε.- χρεώνονται επί ίσοις όροις με τους γηγενείς Βρετανούς και έχουν πρόσβαση στα φοιτητικά δάνεια, ενώ όλοι οι υπόλοιποι ξένοι φοιτητές στη Βρετανία θεωρούνται «international students» και χρεώνονται με πολύ υψηλότερα δίδακτρα.

Εως το 2015 οι Ελληνες συνέθεταν την πέμπτη κατά σειρά πολυπληθέστερη ομάδα αλλοδαπών σπουδαστών στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Βρετανίας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία για το ακαδημαϊκό έτος 2014-15, στα βρετανικά πανεπιστήμια εγγράφηκαν 10.130 Ελληνες φοιτητές, σχεδόν όσοι ήταν και οι Ιταλοί συνάδελφοί τους. Δεδομένης της πληθυσμιακής διαφοράς των δύο χωρών (Ελλάδα: 11 εκατομμύρια κάτοικοι, Ιταλία: 60 εκατομμύρια), το μέγα πλήθος των Ελλήνων σπουδαστών συνιστά πειστήριο του μαγνητισμού που ασκούν τα βρετανικά ΑΕΙ στους συμπατριώτες μας. Σε μια κατά προσέγγιση εκτίμηση, το σύνολο των Ελλήνων σπουδαστών (και πανεπιστημιακών λειτουργών διαφόρων βαθμίδων) υπολογίζεται σε περίπου 35.000 άτομα – αν και δεν είναι εξακριβωμένο πόσοι παραμένουν ή έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα.

Αν η Μέι προχωρήσει σε αυτό που αποκαλύπτει η Daily Mail οι Ελληνες σπουδαστές θα θεωρούνται «overseas students», δηλαδή απλώς ξένοι, προερχόμενοι από χώρες εκτός των βρετανικών νήσων και άρα δεν θα έχουν συμμετοχή στα προνόμια των «home students», δηλαδή εκείνων που σπουδάζουν στην πατρίδα τους, τη Βρετανία. Σε αυτή τη δεύτερη κατηγορία έως σήμερα ανήκουν οι γηγενείς Βρετανοί και οι υπήκοοι χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εφόσον η ανώτατη παιδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι μόνο κατ’ εξαίρεση δωρεάν -καίτοι κρατικά επιχορηγούμενη- για τους «home students» όπως και για κάθε Ελληνα ή Ευρωπαίο φοιτητή από την Ε.Ε., τα δίδακτρα κατά προσέγγιση είναι της τάξης των 11.500 ευρώ ετησίως. Για τους «overseas» ή «international students» το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά περίπου 6.000 ευρώ!

Μολονότι οι διαβαθμίσεις είναι σχεδόν ατελείωτες, αναλόγως της πολιτικής κάθε πανεπιστημίου στο Λονδίνο, στην κεντρική Αγγλία, στη Σκοτία κ.λπ., η διαφορά στα δίδακτρα αποτυπώνει το πόσο θα φτάσει να κοστίζει το Brexit στους φοιτητές που δεν έχουν βρετανική υπηκοότητα, με επίσης μεγάλο πρόβλημα τη μη δυνατότητα να λάβουν δάνειο. Με το υψηλό κόστος ζωής στη Βρετανία, οι περισσότεροι σπουδαστές βασίζονται στα φοιτητικά δάνεια προκειμένου να ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους. Σαν κοινοί «αλλοδαποί», χωρίς δικαίωμα λήψης δανείου και με αυξημένα δίδακτρα, οι Ελληνες φοιτητές δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να εγκαταλείψουν τη Βρετανία.

Για τους δε Ελληνες εργαζομένους στη Βρετανία, τα πράγματα μπορεί να είναι ακόμη χειρότερα και πολύ πιο περίπλοκα. Το Brexit ενδέχεται να τους μετατρέψει σε «εργαζομένους β’ κατηγορίας», εφόσον για την πρόσληψή τους θα υπάρχουν προαπαιτούμενα (αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια, μορφωτικό επίπεδο κ.λπ.), ενός κάποιου είδους βίζα, η οποία θα χορηγείται με αυστηρά κριτήρια, αλλά και μια σειρά από γραφειοκρατικές διαδικασίες ως την τελική τους αδειοδότηση για εργασία στη Βρετανία. Οι ίδιοι οι Ελληνες εργαζόμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο θα έχουν ενδεχομένως περιορισμένη πρόσβαση στις παροχές του κοινωνικού κράτους και, κυρίως, στα επιδόματα, καθώς και λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες εργασίας σε σχέση με τους Βρετανούς.

Το πιθανότερο είναι ότι θα καταστεί υποχρεωτική η βίζα για καθέναν από τους 1,6 εκατομμύρια αλλοδαπούς εργαζομένους. Σύμφωνα με την εκτίμηση του Ιδρύματος Κοινωνικής Αγοράς (Social Market Foundation), το 88% των ξένων που απασχολούνται σήμερα στη Βρετανία δεν θα πληροί τα κριτήρια γι’ αυτή την άδεια εργασίας.

Σε ό,τι αφορά τους Ελληνες, οι συμπατριώτες μας που ζουν μόνιμα και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι 52.000 άτομα, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στατιστικά στοιχεία τα οποία καλύπτουν το διάστημα έως το τέλος του 2014. Ωστόσο, η έξαρση του μεταναστευτικού ρεύματος από την Ελλάδα προς τη Βρετανία σημειώθηκε το 2015, όταν το Grexit και όχι το Brexit ήταν πιο κοντά από ποτέ. Περισσότεροι από 10.500 Ελληνες έλαβαν τον Εθνικό Αριθμό Ασφάλισης, τον βρετανικό ΑΜΚΑ, χωρίς τον οποίο δεν θα μπορούσαν να εργαστούν. Για τους ανθρώπους αυτούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων απέδρασαν από την Ελλάδα και ήταν διατεθειμένοι να κάνουν οποιαδήποτε δουλειά για να επιβιώσουν, το Brexit είναι ένας νέος εφιάλτης.