Ολιστική αντιμετώπιση οφειλών σε τράπεζες και δημόσιο με συνολική ρύθμιση και «κούρεμα» οφειλών ή «μετοχοποίηση» δανείων ή πτώχευση σε χρόνο ρεκόρ που δεν ξεπερνά του τρεις μήνες, φέρνει ο νόμος για το εξωδικαστικό συμβιβασμό -που μπαίνει πλέον στην τελική του ευθεία- για περίπου 400.000 επιχειρήσεις και ελευθέρους επαγγελματίες με «κόκκινα» δάνεια συνολικού ύψους 60 δισ. ευρώ και οφειλές στο δημόσιο.

Μέχρι την Τρίτη, το υπουργείο ανάπτυξης θα έχει έτοιμο ένα προσχέδιο του νομοσχεδίου που ουσιαστικά θα αναθεωρεί τον -αποτυχημένο- νόμο Δένδια για την αναδιάρθρωση των ληξιπρόθεσμών οφειλών των επιχειρήσεων.

Το νομοσχέδιο θα τεθεί υπόψιν των τεχνικών κλιμακίων των θεσμών που θα βρίσκονται μέχρι τότε στην Αθήνα, θα αναλυθεί στις λεπτομέρειές του και η τελική του μορφή θα κατατεθεί στην Βουλή στην αρχές Νοεμβρίου.

Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με το νόμο Δένδια είναι ότι δικαίωμα διάσωσης θα έχουν όλες οι επιχειρήσεις ανεξάρτητα από το μέγεθος και τον κύκλο των εργασιών τους.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούν να κάνουν αίτηση ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία ιδιωτικού χρέους και το αποτέλεσμα θα βγαίνει από ένα αυτοματοποιημένο σύστημα παραμέτρων που θα κρίνει την βιωσιμότητα της κάθε επιχείρησης.

Στην συνέχεια θα υπάρχει γνωμοδότηση για το αν η επιχείρηση θα πρέπει να μπει σε εκκαθάριση. Οι αιτήσεις των μεγαλύτερων εταιριών θα εξετάζονται από ανεξάρτητους εκτιμητές που θα ορίζονται κατά περίπτωση.

Και στις δύο περιπτώσεις θα υπάρχει παρών εκπρόσωπος του δημοσίου ο οποίος θα έχει ως αποστολή την εξέταση των δυνατοτήτων ρύθμισης των οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Στην συνέχεια θα ορίζεται ένας διαμεσολαβητής από αυτούς που βρίσκονται ήδη στο μητρώο του υπουργείου δικαιοσύνης. Αποστολή του θα είναι τα δύο μέρη στο ίδιο τραπέζι με στόχο να ρυθμιστούν όλες οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές των επιχειρήσεων.

Υπάρχει φιλοδοξία για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, η διαδικασία να μην ξεπερνά τους μήνες και για τις μεγάλες τους τρεις μήνες. Στην λύση θα πρέπει να συμφωνήσει το 60% των πιστωτών.

Πολλές οι δυνατότητες ρύθμισης

Αν ο βαθμός βιωσιμότητας είναι υψηλός τότε θα προχωρά η διαπραγμάτευση.

Εκτός από το κούρεμα των οφειλών και την αναδιάρθρωση της αποπληρωμής του υπολοίπου των οφειλών σε μεγαλύτερη διάρκεια και με μικρότερα επιτόκια, θα δίνεται μια επιπλέον δυνατότητα: Το «πάγωμα» και η μεταφορά ενός μέρους από το χρέος στο μέλλον με την συνέχιση της αποπληρωμής του να τοποθετείται μετά από 5 ή 10 χρόνια.

Διαθέσιμες σε αυτήν περίπτωση θα είναι και διεθνείς πρακτικές όμως η τιλτοποίηση των χρεών δηλαδή η ανταλλαγή του χρέους με μετοχές ίσης αξίας που θα πηγαίνουν στις τράπεζες, οι οποίες μοιραία πλέον θα συμμετέχουν ή και θα αναλάβουν πλήρως την διοίκηση εκδιώκοντας τους βασικούς μετόχους αν δεν θέλουν να συμμετέχουν με χρήματα στην αναδιάρθρωση της επιχείρησής τους.

Τα προβλήματα

Αγκάθι παραμένει η ρύθμιση των οφειλών του δημοσίου όχι όσον αφορά πρόστιμα και προσαυξήσεις αλλά κυρίως το « κεφάλαιο» της οφειλής.

Μια πρώτη προσπάθεια ρύθμισης χωρίς να παραβιάζεται ο νόμος που απαγορεύει ρητά το δημόσιο να μειώνει την βασική οφειλή του είναι η εξαγγελία του Πρωθυπουργού από την ΔΕΘ, ότι θα υπάρξει ρύθμιση με την οποία θα παγώνουν οι παλιές οφειλές επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών με βάση συγκεκριμένα κριτήρια και θα δίνεται η δυνατότητα να εξοφλούνται εφεξής μόνο οι τρέχουσες οφειλές. Και αυτό θα είναι θέμα συζήτηση με τους θεσμούς.

Δεύτερο πρόβλημα που θα συζητηθεί είναι η ασυλία που ζητούν οι τράπεζες να έχουν τα στελέχη τους, είτε αυτά ασχοληθούν με επιχειρηματικά δάνεια, είτε όχι.

Εδώ υπάρχουν αντιρρήσεις από το υπουργείο ανάπτυξης για την οριζόντια ασυλία που ζητούν οι τράπεζες καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να δημιουργήσει θύλακες διαφθοράς.

Αυτό που θα συζητηθεί είναι να υπάρξει ασυλία με σαφώς εκ των προτέρων καθορισμένα κριτήρια για το ποιος και υπό ποιες προϋποθέσεις δεν θα διώκεται, αν διαπιστώνεται αξιόποινη πράξη κατά την αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης.

Ένα τρίτο πρόβλημα που μπορεί προκύψει είναι οι περίπλοκες νομικές διατυπώσεις που θα πρέπει να κατοχυρώνουν το νέο θεσμικό πλαίσιο και θα αφορούν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όσων κρίνουν την βιωσιμότητα μιας επιχείρησης, των τραπεζών, αλλά και του μεσολαβητή.

Η αυτόματη πτώχευση

Από την διαδικασία του ελέγχου βιωσιμότητας αναμένεται περίπου μια στις πέντε επιχειρήσεις να κριθούν μη βιώσιμες. Εδώ το νομοσχέδιο για την αναδιάρθρωση των επιχειρηματικών δανείων θα έχει ένα συμπλήρωμα που θα αλλάζει βασικές διατάξεις του πτωχευτικού νόμου.

Η βασική αλλαγή θα είναι ότι όσες επιχειρήσεις δεν κριθούν βιώσιμες θα περάσουν σχεδόν αυτόματα σε κατάσταση εκκαθάρισης. Με βάση την μέχρι τώρα κατάσταση, την επώδυνη αυτή κατάσταση θα υπομείνουν περίπου 80.000 επιχειρήσεις από αυτές που έχουν κόκκινα δάνεια.