Τα βασικά αγκάθια για τη συμμετοχή ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα

Ο «πανδαμάτωρ» χρόνος και ο αυτοματισμός στην ελάφρυνση του χρέους. Αυτές είναι οι βασικές διαφορές που χωρίζουν Ευρωπαίους και ΔΝΤ σε σχέση με το ελληνικό πρόγραμμα.

Αν και όλες οι πλευρές που μετείχαν χθες το Washington Group μετέφεραν καλό κλίμα από τις συζητήσεις, πληροφορίες αναφέρουν πως το ΔΝΤ έχει εγείρει δυο βασικά ζητήματα στην ευρωπαϊκή πλευρά.

Το πρώτο ζήτημα σχετίζεται με το χρόνο ενεργοποίησης του προγράμματος του Ταμείου. Δεδομένου ότι το «επί της αρχής» πρόγραμμα που έχει εγκρίνει από τον Ιούλιο του 2017 το Ταμείο έχει τον ίδιο ορίζοντα λήξης με εκείνο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), δηλαδή την 20η Αυγούστου, και δεδομένου ότι για να θεωρηθεί πρόγραμμα θα πρέπει να διεξαχθεί μια τουλάχιστον αξιολόγηση από πλευράς του Ταμείου, οι 120 ημέρες που απομένουν έως τότε θεωρούνται πολύ σφικτό χρονικό διάστημα από τη Διοίκηση του Ταμείου, ειδικά από τη στιγμή που η τέταρτη αξιολόγηση δεν έχει ολοκληρωθεί και τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους δεν είναι ακόμη στη θέση τους.

Στη βάση αυτή έχουν πέσει στο τραπέζι και εισηγήσεις για τεχνική παράταση του Μνημονίου κάτι που η πλειοψηφία των Ευρωπαίων δεν θέλει να συζητήσει.

Το δεύτερο ζήτημα που θέτει το ΔΝΤ σχετίζεται με τον αυτόματο μηχανισμό απομείωσης του χρέους. Το Ταμείο θέλει οι τεχνικές ελάφρυνσης του χρέους που θα προσδιοριστούν στο τέλος του προγράμματος να εφαρμόζονται ανεξάρτητα από τις πολιτικές αποφάσεις του Eurogroup ή του ΔΣ του ESM (που είναι ένας διακυβερνητικός οργανισμός). Η λογική του Ταμείου είναι πως εάν οι αγορές γνωρίζουν πως ο μηχανισμός ελάφρυνσης του χρέους θα ενεργοποιείται χωρίς πολιτικές ζυμώσεις, αυτός ο μηχανισμός θα καταστεί πιο αξιόπιστος.

Η επιμονή του Ταμείου σε αυτόματο μηχανισμό σκοντάφτει προς το παρόν στις αντιρρήσεις των Γερμανών και του ESM. Δεδομένου ότι η ανάλυση βιωσιμότητας χρέους που θα συντάξει το ΔΝΤ μετά την ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης είναι αυτή που θα ληφθεί υπόψη από το Eurogroup για την οριστικοποίηση των αποφάσεων για την ελάφρυνση του χρέους, πολλοί θεωρούν πως θα βρεθεί μια λύση στο ζήτημα αυτό. Αλλά αυτό μέλλει να αποδειχθεί στην πράξη.

Πάντως το ΔΝΤ έχει κάνει έως σήμερα υποχωρήσεις στο μέτωπο του χρέους, καθώς έχει αναθεωρήσει τις θέσεις του για τα μεσοπρόθεσμα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδος, φέρεται να έχει δεχθεί να χαμηλώσει τα προεξοφλητικά επιτόκια ύψους 6% που χρησιμοποιούσε στις αναλύσεις του από το 2015 έως σήμερα, έχει υπαναχωρήσει από τη δογματική απαίτηση για τη διασφάλιση 10 δισ. ευρώ για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, ενώ έχει δεχθεί και τη χρήση της «ρήτρας ανάπτυξης», για την οποία υπάρχουν πληροφορίες πως έχει αποκρυσταλλωθεί εντός της ευρωζώνης και πλέον υπάρχει κοινή θέση για το πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί.

Σε κάθε περίπτωση, όπως ξεκαθάρισε χθες και ο Πόουλ Τόμσεν, μια εμπροσθοβαρής απόφαση για την ελάφρυνση του χρέους από την ευρωζώνη δεν θα συνεπάγεται και πως τα μέτρα που θα αποφασιστούν θα εφαρμοστούν άμεσα. Η ελάφρυνση του χρέους θα συσχετιστεί με την επίτευξη των πρωτογενών πλεονασμάτων εκ μέρους της Ελλάδος και με τη διασφάλιση ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τη χώρα στο πλαίσιο των Μνημονίων δεν θα «ξηλωθούν», προϋποθέσεις απαράβατες ειδικά για τους Ευρωπαίους.