Η επικεφαλής του ΔΝΤ έδωσε χθες στίγμα των προθέσεών της μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD, αμέσως μετά τη συνάντηση με Μέρκελ.
Αν και σαφώς πιο διπλωματική από τον Πολ Τόμσεν, η Κριστίν Λαγκάρντ διατήρησε τη γραμμή του ΔΝΤ, αφήνοντας ωστόσο τον πολυπόθητο χρόνο που χρειάζεται η Γερμανίδα καγκελάριος για να συνεχίσει απερίσπαστη την προεκλογική της καμπάνια. Το εάν τα ανταλλάγματα που πήρε η κ. Λαγκάρντ είναι προσωπικά όπως γράψαμε χθες, ο χρόνος θα δείξει.
Ας δούμε τι είπε η κ. Λαγκάρντ αποσπασματικά:
1. «Η Ελλάδα δεν χρειάζεται κούρεμα του χρέους αυτή τη στιγμή. Όμως η αναδιάρθρωση του χρέους μέσω επιμήκυνσης των δανείων και αναπροσαρμογή των επιτοκίων είναι απαραίτητη».
Η κ. Λαγκάρντ επαναβεβαιώνει τη θέση του ΔΝΤ. Το κούρεμα άλλωστε έχει αποκλειστεί εδώ και καιρό. Αντί γι’ αυτό, το Ταμείο υποστηρίζει ότι πρέπει να υπάρχει μεγάλη επιμήκυνση των δανείων και χαμηλότερα επιτόκια πάνω σε μια έκθεση βιωσιμότητας του χρέους με ορίζοντα το 2050. Θα πρέπει η εξίσωση να είναι τέτοια που θα ταίριαζε μεσοπρόθεσμους στόχους πλεονασμάτων με τις απαιτήσεις του ΔΝΤ. Με άλλα λόγια, η κ. Λαγκάρντ επανέλαβε τη θέση του Ταμείου.
2. «Εχουμε πολύ μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση μετά την πρόοδο που έχει σημειωθεί από την Ελλάδα, η οποία ήρθε προς την κατεύθυνση των θεσμών ώστε να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις που έχουμε για να μπούμε σε ένα πρόγραμμα».
Η κ. Λαγκάρντ αναφέρει ξεκάθαρα ότι η τροπή που πήραν τα γεγονότα τις τελευταίες ημέρες είναι η απόφαση της Ελλάδας να μετακινηθεί προς τις θέσεις των θεσμών και όχι το αντίθετο. Δεν αναφέρει όμως ότι παραμένει η διαφορά της ΕΕ με το ΔΝΤ για τον ορισμό του δημοσιονομικού στόχου για τα πλεονάσματα 3,5% και ποιες χρονιές θα καλύπτει.
Παρ’ όλα αυτά, η κ. Λαγκάρντ, με το να αναφέρει το συνταξιοδοτικό και το φορολογικό, αφήνει να εννοηθεί ότι και η Κομισιόν -κυρίως- υποχώρησε προς τις απαιτήσεις του ΔΝΤ στις συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, μετά και την πίεση αρκετών υπουργών Οικονομικών στο Eurogroup της Δευτέρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τη Δευτέρα το πρωί, οι υπουργοί Οικονομικών που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, συμπεριλαμβανομένου και του κ. Σόιμπλε και υπό την προεδρία του Ισπανού Λουίς Ντε Γκίντος συναντήθηκαν για ακόμα μια φορά, ώστε να έχουν ενιαία γραμμή.
3. «Προφανώς, το δεύτερο σκέλος πρόκειται να είναι το επίπεδο του χρέους που η χώρα μπορεί να αντέξει και που θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί κατάλληλα, και ο όγκος της αναδιάρθρωσης θα εξαρτηθεί σαφώς από το πόσες μεταρρυθμίσεις, πόση πρόοδο, πόσο ισχυρή θα είναι η ελληνική οικονομία στο τέλος του προγράμματος».
Με την πρώτη ματιά, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια γενική απάντηση από την κ. Λαγκάρντ, όπου αφήνει τους όρους του χρέους ανοικτούς. Ωστόσο, το ΔΝΤ συνεχίζει να επιμένει ότι η Ελλάδα μπορεί να νομοθετεί, αλλά δεν είναι αξιόπιστη ή δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις. Ως εκ τούτου, θα μπορούσε να υπάρξει μια συμφωνία μεταξύ Λαγκάρντ και Μέρκελ για τη σύνδεση μεσοπρόθεσμων μέτρων του χρέους με την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και όχι τη νομοθέτηση ή τις προβλέψεις.
Αυτό θα μπορούσε να είναι μια έξυπνη ντρίπλα εκ μέρους της κ. Λαγκάρντ, να δώσει την απαραίτητη ανάσα στην Άγκελα Μέρκελ και να βάλει προσωρινά στο ράφι το θέμα του χρέους μέχρι και μετά τις γερμανικές εκλογές.
4. «Αυτό που θα χρειαστεί δεν είναι ένα κούρεμα, εάν οι μεταρρυθμίσεις πραγματοποιηθούν, αλλά μια σημαντική επέκταση της ωριμότητας των δανείων, ένα ανώτατο όριο επιτοκίου που θα πρέπει να συζητηθούν με περισσότερες λεπτομέρειες αργότερα, όταν υπάρξει πρόοδος στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων».
Για μια ακόμη φορά, οι «παίκτες» πετάνε την μπάλα για κάπου παρακάτω και, ενδεχομένως, μετά τις γερμανικές εκλογές και όχι τους επόμενους δύο μήνες, όπως υποστηρίζει επισήμως τουλάχιστον ο πρόεδρος του Eurogroup. Πολύ επιδέξια, όμως, η κ. Λαγκάρντ έχει επαναλάβει το πλαίσιο, τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του ΔΝΤ που παραμένουν αμετάβλητες.
Η διαφορά μεταξύ της ΕΕ και του ΔΝΤ δεν είναι το πότε τα μέτρα θα μπουν σε εφαρμογή -μετά το τέλος του προγράμματος-, αλλά το πότε θα προσδιοριστούν ποσοτικά και θα συμφωνηθούν. Το ΔΝΤ ήθελε την απόφαση να παρθεί μέχρι το καλοκαίρι, προκειμένου να διαπιστωθεί αν θα συμμετάσχει με ένα τρίτο πρόγραμμα διάσωσης στην Ελλάδα.
Με την αναδίπλωση της κ. Λαγκάρντ -τουλάχιστον δημόσια- φαίνεται ότι η κ. Μέρκελ και η κ. Λαγκάρντ αποφάσισαν να αφήσουν για μετά τις γερμανικές εκλογές τον ορισμό του μεσοπρόθεσμου στόχου για τα πλεονάσματα και τη διαφορά στις προβλέψεις για το χρέος.
Σε αυτή την περίπτωση, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ δεν θα κληθεί να αποφασίσει για την Ελλάδα πριν από το φθινόπωρο, και σε μια τέτοια περίπτωση, όλα τα πιθανά σενάρια θα είναι πάνω στο τραπέζι.
Αν το ΔΝΤ καταφέρει να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει στην ατζέντα και να πείσει το Eurogroup να ρίξει την προσδοκία για 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα σε 3 χρόνια από 10 χρόνια, θα μπορεί να μπει στο ελληνικό πρόγραμμα με μια χρηματοδότηση 12 ή 15 μήνες, όπως υπολογίζεται με τις παρούσες συνθήκες από τους αρμόδιους αξιοματούχους. Αν όχι, τότε θα μπορέσει να πραγματοποιήσει μια «ηρωική» έξοδο.
Προς το παρόν, το ΔΝΤ θα συνεχίσει να συμμετέχει ως σύμβουλος και να εγκρίνει τις δόσεις του ESM με τον συνήθη αστερίσκο, χωρίς όμως την αποδέσμευση δικών του κεφαλαίων προς την Ελλάδα, όπως άλλωστε γίνεται τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια.
Αλλωστε το Eurogroup κατάφερε να αποσυνδέσει την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης από τα μεσοπρόθεσμα και τη βιωσιμότητα του χρέους, κάτι που ίσως στοιχίσει στην ελληνική πλευρά.
Δεδομένου ότι το πρόγραμμα διάσωσης του ESM των 86 εκατομμυρίων δεν έχει χρησιμοποιηθεί στο σύνολό του, μέρος των κεφαλαίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του ΔΝΤ σε περίπτωση εξόδου.
Αυτή τη λύση υποστηρίζει και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ…