Σε αρνητική έκπληξη τόσο για το του 2017, το οποίο «μοιράζεται» ήδη από κυβερνητικούς αξιωματούχους, όσο και για το πρωτογενές του 2018 μπορεί να εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις που ξεκινούν από αύριο με τους δανειστές στην εκκίνηση της τρίτης αξιολόγησης.

Τις ημέρες που προηγήθηκαν τα τεχνικά κλιμάκια διαπίστωσαν ότι η απόκλιση από το φετινό στόχο των εσόδων θα φτάσει τα 800 – 900 εκατ. ευρώ αντί των 550 εκατ. ευρώ που υπολογίζει το υπουργείο Οικονομικών ενώ το «πλεόνασμα» των 2 δισ. ευρώ από το ασφαλιστικό σύστημα είναι περίπου 1 δισ. ευρώ μικρότερο. Αν δεν αλλάξει αυτό τις επόμενες μέρες, το υπερ-πλεόνασμα του 2017 συρρικνώνεται από τα 823 εκατ. ευρώ στα 200-250 εκατ. ευρώ τα οποία στο σύνολό τους θα πάνε στην αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου όπως ζητούν οι δανειστές.

Αντίστοιχα για το 2018 βλέπουν να μεγαλώνει τόσο το πρόβλημα των εσόδων, τα οποία υπολογίζουν ότι θα καταγράψουν υστέρηση κατά περίπου 800 εκατ. ευρώ, ενώ και το πλεόνασμα του 1,3 δισ. ευρώ που υπολογίζεται από το ασφαλιστικό σύστημα δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ από 1,4 δισ. που προβλέπει το οικονομικό επιτελείο. Η υλοποίηση ενός τέτοιου σεναρίου οδηγεί σε απόκλιση από το στόχο του ελλείμματος. Σε μια τέτοια περίπτωση το ενδεχόμενο νέων μέτρων θα ανοίξει από την πλευρά των Ευρωπαίων δανειστών, οι οποίοι επιμένουν στο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ αφού ακόμη κι έτσι η πρόβλεψη του ΔΝΤ για πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ για το 2018 επιτυγχάνεται και με το παραπάνω.

Εκτός από τη δημοσιονομική πορεία, σε αυτήν την πρώτη φάση το κουαρτέτο των θεσμών θα δώσει έμφαση στα πιο σημαντικά από τα εκ μεταφοράς προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης τα οποία παρά το ενδιάμεσο διάστημα του καλοκαιριού συνεχίζουν να καθυστερούν ή να είναι τελείως παγωμένα.

Συγκεκριμένα, η ατζέντα των συζητήσεων θα περιλαμβάνει:

– Την ολοκλήρωση των αλλαγών στα εργασιακά και ειδικότερα τις αυστηρότερες προϋποθέσεις για την κήρυξη απεργίας αλλά και την εφαρμογή της δέσμευσης των ομαδικών απολύσεων.

– Την πορεία του επανυπολογισμού των παλιών συντάξεων που θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι και το τέλος του χρόνου αλλά και τη διαδικασία απονομής νέων συντάξεων.

– Το θέμα της αναμόρφωσης των κοινωνικών επιδομάτων τεσσάρων κατηγοριών (οικογενειακά, αναπηρικά, στεγαστικά, μεταφορικά) που θα πρέπει να αποφασιστούν επίσης στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης.

– Τις αλλαγές στο Δημόσιο με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την εφαρμογή του σχεδίου μόνιμης κινητικότητας του Δημοσίου που έχει σταματήσει στις αντιδράσεις της ΑΔΕΔΥ, αλλά και τη μείωση του αριθμού των συμβασιούχων από τις 72.000 που έχουν φτάσει σήμερα.

– Την επιτάχυνση του εξωδικαστικού μηχανισμού και την πλήρη λειτουργία της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών που είναι άμεσα συνδεδεμένα με την εκκαθάριση των κόκκινων δανείων.

– Τη σύσταση του υπερταμείου με το διορισμό Δ.Σ. και την Εταιρία Δημοσίων Συμμετοχών που θα αναλάβει τη βελτίωση των οικονομικών στοιχείων των ΔΕΚΟ. Αυτό είναι άλλο ένα θέμα που καθυστερεί παρά το ότι βρίσκεται υπό τη στενή παρακολούθηση της Ε.Ε.

– Την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας με την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ σε ποσοστό 49% και την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ σε ιδιώτες μέχρι και το τέλος του προγράμματος, ένα ακόμη δύσκολο θέμα.

-Τη βελτίωση της αδειοδότησης επιχειρήσεων και το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων που επίσης καθυστερούν.

Στην πρώτη συζήτηση με τους δανειστές θα εξεταστεί η πορεία της αποπληρωμής των ληξιπροθέσμων του Δημοσίου με δεδομένο ότι ακόμη εκκρεμούν τα στοιχεία πληρωμών μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου ώστε να εκταμιευτεί η υποδόση των 800 εκατ. ευρώ που εκκρεμεί από τον Ιούλιο. Πηγές του ΥΠΟΙΚ διαβεβαιώνουν ότι τα στοιχεία θα κατατεθούν αύριο ώστε η εκταμίευση της δόσης να εγκριθεί στη συνεδρίαση της ομάδας εργασίας της ευρωζώνης η οποία θα συνεδριάσει την Πέμπτη 26 του μήνα.

Επόμενος γύρος τον Νοέμβριο

Ο σχεδιασμός που έχει γίνει για την τρίτη αξιολόγηση θέλει τους επικεφαλής των ομάδων της Ε.Ε., του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και του ΕΜΣ στο τέλος της εβδομάδας, όταν κλείσει ο πρώτος κύκλος των συναντήσεων, να αποχωρούν αφήνοντας ένα περιθώριο περίπου τριών εβδομάδων για να προχωρήσει η υλοποίηση των προαπαιτουμένων που εκκρεμούν. Το τρίτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου θα επανέλθουν για να κρίνουν από τα αποτελέσματα αν η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2017. Επίσης θα πρέπει, εν όψει της κατάθεσης του τελικού σχεδίου Προϋπολογισμού του 2018, να οριστικοποιηθούν τα μεγέθη και αν υπάρχει υπερπλεόνασμα να αποφασιστεί σε ποιους και με ποιες διαδικασίες θα μοιραστεί.

Από τον Φεβρουάριο για το χρέος

Σε ό,τι αφορά το θέμα του χρέους και παρά τις υποστηρικτικές δηλώσεις της κ. Λαγκάρντ στις συναντήσεις της με τον υπουργό Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον πρωθυπουργό, η συζήτηση θα πρέπει να περιμένει μέχρι και τις αρχές του επόμενου χρόνου οπότε θα σχηματιστεί νέα γερμανική κυβέρνηση.

Το ΔΝΤ θα προσέλθει στο διάλογο με την ίδια πρόταση που είχε κάνει και τον Ιούνιο του 2017. Στην πρόταση αυτή προβλέπονται επέκταση των ωριμάνσεων των δανείων μέχρι και το 2070, νέα περίοδος και κόφτης επιτοκίων μέχρι και την εξόφλησή τους. Η πρόταση αυτή ως γνωστόν απορρίφθηκε από τον μέχρι πρότινος υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τόσο στον τύπο της όσο και στο περιεχόμενό της.

Στον επόμενο γύρο της συζήτησης για το χρέος τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο δύσκολα. Πολύ περισσότερο αν επιβεβαιωθούν τα σενάρια ότι τη θέση θα καλύψει στέλεχος των Φιλελευθέρων. Σε κάθε περίπτωση πάντως η συμμετοχή στη νέα κυβέρνηση Μέρκελ του κόμματος των Φιλελευθέρων προοιωνίζεται τη σκλήρυνση της στάσης της Γερμανίας και σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα και πολύ περισσότερο σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο ελάφρυνσης του χρέους.