Μετά τις διορθώσεις της τελευταίας στιγμής που έγιναν από το υπουργείο Οικονομικών, με τις οποίες εξαιρέθηκαν φέτος τα αγροτεμάχια από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ και δεν θα ισχύσει τελικά το «κριτήριο» των τόκων καταθέσεων για όσους δικαιούνται εκπτώσεις ή πλήρη απαλλαγή από τον φόρο, ο χρόνος για τον τελικό «λογαριασμό» του φετινού ΕΝΦΙΑ άρχισε να μετράει αντίστροφα.

Ακόμη και μετά τη μείωση των αντικειμενικών τιμών, πολλοί ιδιοκτήτες θα παραμείνουν στα ίδια κλιμάκια υπολογισμού του φόρου.

Μαρία Βουργάνα ΕΘΝΟΣ

Μέχρι το τέλος Αυγούστου, πάνω από 6,5 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων θα δουν στον προσωπικό τους λογαριασμό του το ποσό του φόρου που θα κληθούν να πληρώσουν φέτος για την ακίνητη περιουσία τους.

Οι περισσότεροι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν ότι θα πληρώσουν και φέτος το ίδιο ποσό που κατέβαλαν και πέρυσι παρά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών.

Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι που διαθέτουν ακίνητη περιουσία άνω των 200.000 ευρώ θα δουν «φουσκωμένο» τον φετινό «λογαριασμό» του ΕΝΦΙΑ αφού για πρώτη φορά θα κληθούν να πληρώσουν συμπληρωματικό φόρο λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου στις 200.000 ευρώ από 300.000 ευρώ που ήταν πέρυσι ενώ όσοι πλήρωναν μέχρι πέρυσι διπλό ΕΝΦΙΑ (κύριο και συμπληρωματικό φόρο) φέτος θα πληρώσουν μεγαλύτερα ποσά φόρου λόγω της αύξησης των φορολογικών συντελεστών υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου.

Στους «χαμένους» των αλλαγών που έγιναν φέτος στον φόρο ακινήτων περιλαμβάνονται και:

• Οσοι είχαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2015 ακίνητα τα οποία ήταν κενά και μη ρευματοδοτούμενα. Μέχρι και πέρυσι ο ΕΝΦΙΑ για τα κτίσματα αυτά ήταν μειωμένος κατά 20%.

Φέτος δεν ισχύει η έκπτωση στον φόρο για τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες τους να κληθούν να πληρώσουν περισσότερο φόρο.

• Οι ιδιοκτήτες οικοπέδων εντός σχεδίου ή οικισμού.Η αύξηση κατά 23-25% των συντελεστών κύριου ΕΝΦΙΑ για όλα τα εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμού οικόπεδα της χώρας, ανεξάρτητα αν μειώθηκε ή όχι η αντικειμενική τους αξία, σημαίνει ότι σε όσες περιοχές δεν μειώθηκαν οι αντικειμενικές αξίες ή μειώθηκαν ελάχιστα, η αύξηση του φορολογικού βάρους των ιδιοκτητών μπορεί να είναι διπλή: και από την αύξηση του συντελεστή φόρου επί του οικοπέδου, αλλά και από την αύξηση της κλίμακας του συμπληρωματικού φόρου.

Για ορισμένους ιδιοκτήτες ακινήτων το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ θα φέρει χαμόγελα καθώς θα διαπιστώσουν ότι φέτος θα πληρώσουν λιγότερο φόρο για την ακίνητη περιουσία τους, ο οποίος θα είναι μειωμένος μέχρι και 25% σε σχέση με πέρυσι.

Η μη μεταβολή των συντελεστών υπολογισμού του βασικού φόρου για τα κτίσματα, σε συνδυασμό με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών σε πολλές περιοχές της χώρας θα έχει ως συνέπεια ο ΕΝΦΙΑ να μειωθεί έως και 25% σε ορισμένες περιπτώσεις ιδιοκτητών, οι οποίοι υπολογίζονται περίπου στο 15% των φορολογουμένων που κατέχουν κατοικίες και λοιπά κτίσματα.

Η «ακτινογραφία»
Η επεξεργασία των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ του 2015 έδειξε ότι:

• Τρεις στους δέκα φορολογουμένους επιβαρύνονται με ΕΝΦΙΑ έως 50 ευρώ. • Ενας στους δύο επιβαρύνεται με ΕΝΦΙΑ έως 200 ευρώ.

• Οκτώ στους δέκα ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν έως 500 ευρώ. 1.493.524 φορολογούμενοι (ποσοστό περίπου 19,5%) δηλώνουν ακίνητη περιουσία από 100.000 έως και 500.000 ευρώ. • Ακίνητα συνολικής αντικειμενικής αξίας 67 δισ. ευρώ κατέχουν 1.527 ιδιοκτήτες. Δηλώνουν μέση ακίνητη περιουσία 44 εκατ. ευρώ ο καθένας και επωμίζονται μέσο ΕΝΦΙΑ 174.000 ευρώ.

• 113.377 φορολογούμενοι ή το 1,5% των ιδιοκτητών ακινήτων έχουν στην κατοχή τους ακίνητα αξίας 206 δισ. ευρώ και μοιράζονται ΕΝΦΙΑ 1 δισ. ευρώ.

Η μείωση αντικειμενικών αξιών δεν άλλαξε τον φόρο ακινήτων

Σε πέντε ίσες μηνιαίες δόσεις θα έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν φέτος τον ΕΝΦΙΑ του 2016 οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Η πρώτη δόση θα πρέπει να εξοφληθεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και η πέμπτη και τελευταία δόση μέχρι τον Ιανουάριο του 2017.

Από τα παραδείγματα που επεξεργάστηκε το «Εθνος της Κυριακής» προκύπτει ότι για τους περισσότερους φορολογούμενους που κατέχουν μια κατοικία ή το πολύ δυο κατοικίες ο ΕΝΦΙΑ του 2016 θα είναι ο ίδιος με αυτόν που πλήρωσαν το 2015 καθώς η μείωση των αντικειμενικών αξιών δεν επηρέασε καθόλου το ποσό του φόρου.

Αυτό θα συμβεί επειδή ο κύριος ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με συντελεστές βασικού φόρου ανά τετραγωνικού μέτρου που αντιστοιχούν σε κλιμάκια με μεγάλο εύρος αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τ.μ. Ετσι, σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και μετά τη μείωση των αντικειμενικών τιμών, αρκετοί ιδιοκτήτες θα παραμείνουν στα ίδια κλιμάκια υπολογισμού του φόρου και θα πληρώσουν τον ίδιο φόρο που είχαν καταβάλει το 2015.

Για παράδειγμα, σε περιοχές με τιμές ζώνης από 1.001 έως 1.500 ευρώ ανά τ.μ. επιβάλλεται βασικός φόρος 3,70 ευρώ ανά τ.μ. Αυτό σημαίνει ότι σε περιοχές όπου η αντικειμενική τιμή ζώνης μειώθηκε από τα 1.500 στα 1.250 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ο ΕΝΦΙΑ θα εξακολουθεί να υπολογίζεται και πάλι με βασικό φόρο 3,70 ευρώ ανά τ.μ., οπότε δεν θα μειωθεί. Αντιθέτως σε πολύ λιγότερες περιπτώσεις, στις οποίες η μείωση των αντικειμενικών τιμών ζώνης έχει ως συνέπεια να ισχύει πλέον χαμηλότερο κλιμάκιο υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ με μικρότερο συντελεστή θα υπάρξει μείωση του κύριου ΕΝΦΙΑ.

Υπάρχουν πολλές περιοχές όπου η μείωση της τιμής ζώνης υποχώρησε αισθητά αλλά παρ’ όλα αυτά δεν υπάρχει καμία διαφορά στον ΕΝΦΙΑ. Μια από αυτές τις περιοχές βρίσκεται στον δήμο Παπάγου όπου η τιμή ζώνης μειώθηκε από τα 2.500 ευρώ/τ.μ. στα 2.050 ευρώ/τ.μ. Κι όμως, η τιμή του ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό διατηρείται στα 6 ευρώ.

Αντίστοιχα, μια κατοικία στην Πεύκη συνεχίζει να επιβαρύνεται με 4,5 ευρώ το τ.μ. παρά το γεγονός ότι η τιμή ζώνης υποχώρησε από τα 1.950 ευρώ στα 1.600 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Στον αντίποδα, υπάρχουν περιοχές όπου η αλλαγή των τιμών ζώνης φέρνει μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ άνω του 20%. Στον σχετικό κατάλογο υπάρχουν οι ακριβές ζώνες του Χολαργού, του Νέου Ψυχικού, της Καλλιθέας, των Βριλησσίων κλπ.

Εκπτώσεις και απαλλαγές
Από τη στιγμή που το υπουργείο Οικονομικών ακύρωσε τον «κόφτη» στις εκπτώσεις και στις απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ λόγω ύπαρξης τόκων καταθέσεων άνω των 300 ευρώ χιλιάδες φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα, άνεργοι, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι και άτομα με αναπηρία θα έχουν και φέτος τις εκπτώσεις ή την πλήρη απαλλαγή από τον φόρο. Πιο συγκεκριμένα:

• Απαλλαγή από το 50% του ΕΝΦΙΑ είχε κάθε φορολογούμενος που πληροί τις εξής προϋποθέσεις:

α) Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίου οικοπέδων δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.

• Πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ έχουν οι τρίτεκνοι, πολύτεκνοι ή άτομα με αναπηρία άνω του 80% εφόσον:

α) Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους, δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος και

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.