Πληρώνονται στο τέλος Σεπτεμβρίου, οι περίπου 60.000 αυξημένες συντάξεις χηρείας – θανάτου, ενώ στο τέλος Οκτωβρίου αναμένεται να καταβληθούν και τα αναδρομικά 4 μηνών, που αντιστοιχούν στο διάστημα Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2019, κατά το οποίο ισχύει ο νέος νόμος.
Να σημειωθεί ότι, οι διατάξεις για την αύξηση των συντάξεων χηρείας που εκδόθηκαν με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου ψηφίστηκαν στις 17 Μαΐου του 2019 από την προηγούμενη κυβέρνηση, υπήρξε όμως σημαντική καθυστέρηση στη λειτουργία του νέου λογισμικού συστήματος που απαιτείται για να υπολογιστούν τα νέα αυξημένα ποσά. Σε τεχνικούς λόγους άλλωστε, οφείλεται και το γεγονός ότι τα αναδρομικά θα δοθούν ένα μήνα μετά, στο τέλος Οκτωβρίου.
Στην πράξη, οι δικαιούχοι θα λάβουν τα νέα αυξημένα ποσά μεταξύ 25 και 27 Σεπτεμβρίου, καθώς οι συντάξεις Οκτωβρίου καταβάλλονται για τους συνταξιούχους των πρώην ΟΓΑ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ την Τετάρτη 25 του μήνα και για το ΙΚΑ, το Δημόσιο και το ΝΑΤ στις 27 Σεπτεμβρίου, ημέρα Παρασκευή.
Παράλληλα, και βάσει του νόμου και της εγκυκλίου του ΕΦΚΑ, από τα μέσα Μαΐου του τρέχοντος έτους έχει καταργηθεί και το όριο ηλικίας των 55 ετών που έθεσε ο νόμος Κατρούγκαλου. Συνεπώς, ο επιζών σύζυγος συνεχίζει να λαμβάνει τη σύνταξη λόγω θανάτου ανεξάρτητα από την ηλικία του.
Από την ίδια ημερομηνία επανακαθορίζεται το ποσοστό που δικαιούται ο επιζών σε 70%. Συγκεκριμένα, εάν υπάρχει μόνο επιζών σύζυγος, αυτός δικαιούται το 70% της σύνταξης που λάμβανε ο θανών. Εάν υπάρχει εκτός από τον επιζώντα και διαζευγμένος (με 10ετή γάμο), το ποσοστό σύνταξης για τον διαζευγμένο ορίζεται στο 25% του ποσού που δικαιούται ο επιζών, ήτοι 17,5% του ποσού της σύνταξης που εδικαιούτο ο θανών ασφαλισμένος ή ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος. Εάν ο θανών αφήνει ένα ορφανό παιδί, αυτό λαμβάνει το 25% της σύνταξής του. Εάν το παιδί είναι και από τις δύο πλευρές ορφανό, τότε λαμβάνει 50%.
Εάν ο θανών αφήνει πίσω του πάνω από δύο παιδιά, τότε:
α) Εάν υπάρχει επιζών σύζυγος ή και διαζευγμένος, στα παιδιά θα επιμεριστεί ισόποσα το ποσοστό σύνταξης που απομένει, δηλαδή το 30%.
β) Εάν δεν υπάρχουν άλλα δικαιοδόχα πρόσωπα εκτός των παιδιών, τότε κάθε παιδί θα λάβει το 25% της σύνταξης, αρκεί το άθροισμα να μην υπερβαίνει το 100% της σύνταξης του θανόντος.
Προσοχή: για όλα τα δικαιοδόχα μέλη ισχύουν τα κατώτατα όρια των 360 – 384 ευρώ, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης.
Σύνταξη θανάτου μάλιστα, δικαιούνται τα τέκνα μέχρι τη συμπλήρωση των 24 ετών, ακόμη κι αν δεν σπουδάζουν.
Στην περίπτωση που ο θανών ήταν συνταξιούχος πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου και πέθανε μετά τις 13 Μαΐου του 2016, τότε η νέα σύνταξη προκύπτει από τη σύγκριση τριών ποσών, τη σύνταξη που καταβαλλόταν στον θανόντα έως τις 12 Μαΐου του 2016, την επανυπολογισμένη σύνταξη που προκύπτει με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου, και το κατώτατο όριο των 360 – 384 ευρώ. Στην πράξη, ο δικαιούχος λαμβάνει το συμφερότερο ποσό από τα τρία.
Σε περίπτωση που ο δικαιούχος – επιζών σύζυγος λαμβάνει σύνταξη και από άλλη πηγή ή εργάζεται, μετά την πρώτη τριετία η σύνταξη χηρείας περιορίζεται κατά 50%.
Να σημειωθεί ότι το νέο αυξημένο ποσό, αφορά και όσους έχουν υποβάλλει αίτηση για σύνταξη λόγω θανάτου και δεν την έχουν λάβει ακόμη ή λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη. Σε αυτούς, και για το διάστημα έως το Μάιο του 2019, θα καταβληθεί όταν εκδοθεί η οριστική απόφαση, το παλαιό ποσό, ήτοι το 50% της επανυπολογισμένης σύνταξης του θανόντος, ενώ από τη σύνταξη Ιουνίου 2019 και μετά, η παροχή θα αυξηθεί στο 70%, βάσει του νέου νόμου.