Με αφορμή την εγκύκλιο που απέστειλε το ΙΕΠ στα νηπιαγωγεία και στις σχολικές μονάδες με θέμα «Πρόσκληση ενδιαφέροντος για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και την πιλοτική εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης μαθητών στην υποχρεωτική εκπαίδευση» καλούμε τους συλλόγους διδασκόντων να μην συναινέσουν στην προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας να μπουν σε μια διαδικασία της οποίας ούτε το πλαίσιο ούτε το περιεχόμενο γνωρίζουν. Σε κάθε περίπτωση η συμμετοχή είναι εθελοντική, και κανένας δεν μπορεί να υποχρεώσει το σύλλογο διδασκόντων να αποφασίσει για αυτήν.
Παράλληλα, πρέπει να ανοίξει η συζήτηση-αμφισβήτηση της ποσοτικής αξιολόγησης στην πράξη τώρα.
Ιδιαίτερα επισημαίνουμε τα εξής:
– Οι σύλλογοι διδασκόντων καλούνται να αποφασίσουν τη συμμετοχή τους μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου (όταν το διαβιβαστικό έφτασε στα σχολεία μας Παρασκευή 16/12 μεσημέρι) στην πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος που είναι ασαφές, χωρίς να γνωρίζουν το περιεχόμενο και το πλαίσιο. Το υποστηρικτικό – επιμορφωτικό υλικό ΘΑ διαμορφωθεί, οι σύμβουλοι ΘΑ επιμορφωθούν το Γενάρη, ενώ σύμφωνα με τις διευκρινίσεις που δίνονται από το ΙΕΠ στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής της αίτησης οι σύλλογοι διδασκόντων που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα πρέπει να προσαρμόσουν τη διδασκαλία τους με βάση το υλικό και τις οδηγίες που θα τους δοθούν! Με άλλα λόγια, το Υπουργείο Παιδείας ζητά τη συμφωνία των εκπαιδευτικών σε ένα σύστημα αξιολόγησης αλλά και διδασκαλίας που δεν τους έχει κοινοποιηθεί!
– Στην πρόσκληση είναι ξεκάθαρο ότι η περιγραφική αξιολόγηση θα εφαρμοστεί παράλληλα με την υπάρχουσα ποσοτική αξιολόγηση/βαθμολόγηση.
– Η πρόσκληση ήρθε μετά και τις δηλώσεις του Υπουργού παιδείας για εφαρμογή της αυτοαξιολόγησης και της αξιολόγησης από το Σεπτέμβριο καθώς και των απαιτήσεων του κουαρτέτου για αξιολόγηση των εκπαιδευτικών στα πλαίσια του διαρκούς συστήματος απολύσεων στο δημόσιο. Είναι επίσης, γνωστό, ότι συνολικά η αξιολόγηση των μαθητών, χρησιμοποιείται ως στοιχείο της αξιολόγησης της σχολικής μονάδας και του εκπαιδευτικού. Η ανάπτυξη και η εφαρμογή παιδαγωγικών πρακτικών και πρακτικών αξιολόγησης μαθητών καθώς και τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα (επιτεύγματα και πρόοδος μαθητών, ατομική και κοινωνική ανάπτυξη μαθητών) είναι στους βασικούς δείκτες της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας με βάση τα προηγούμενα νομοθετικά πλαίσια, τα οποία να σημειώσουμε ότι δεν έχουν καταργηθεί. Η περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών αποτελεί έτσι κι αλλιώς άλλο ένα μεθοδολογικό εργαλείο συλλογής δεδομένων για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας.
Δημιουργείται λοιπόν, το ερώτημα το κατά πόσο η περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών θα συνδεθεί με την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας η οποία είναι στους άμεσους στόχους του υπουργείου Παιδείας.
Για μας το πρόβλημα δεν είναι αν η αποτύπωση γίνεται ποσοτικά ή ποιοτικά, αλλά το γεγονός ότι θα κρύβεται ο ταξικός χαρακτήρας του σχολείου, οι κοινωνικές αιτίες που δημιουργούν τις διακρίσεις και τις άνισες επιδόσεις ανάμεσα στους μαθητές.
Η αποτίμηση της μαθησιακής πορείας του μαθητή είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων που δεν μπορούν να χωρέσουν σε κανένα τυποποιημένο αξιολογικό σχήμα. Η δομή της εκπαίδευσης, το περιεχόμενο, οι στόχοι που υπηρετεί, τα αναλυτικά προγράμματα, τα βιβλία, η ταξική και εθνική προέλευση των μαθητών, αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία και την εξέλιξη του μαθητή. Η οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης λειτουργεί μέσα στο πλέγμα των παραγόντων αυτών που προσδιορίζουν τη σχολική επίδοση, χωρίς ωστόσο να παρεμβαίνει ουσιαστικά στην επιρροή τους και απλά θα διαπιστώνει και θα περιγράφει αποτελέσματα. Πολύ περισσότερο αν αυτές υλοποιούνται μέσα από τυποποιημένες και ποσοτικοποιημένες φόρμες και αν αυτές ακολουθούν το μαθητή σε όλη του την πορεία (portfolio, προφίλ μαθητή κλπ)
Η αξιολόγηση των μαθητών αποτελεί μηχανισμό κοινωνικής – ταξικής διαφοροποίησης του μαθητικού πληθυσμού. Αναπαράγει το κυρίαρχο ιεραρχικό μοντέλο και κατηγοριοποιεί τους μαθητές σε ικανούς και ανίκανους, σε αποτυχημένους και επιτυχημένους. Σε μια εποχή μάλιστα, που καταρρέουν όλες οι υποστηρικτικές δομές ενώ δυσχεραίνεται καθημερινά το σχολικό περιβάλλον με την αύξηση των μαθητών στα τμήματα, με τις όλο και πιο ελαστικές σχέσεις εργασίας των εκπαιδευτικών πέφτει και το τελευταίο φύλλο συκής για μια αξιολόγηση που στόχο έχει να αποτυπώσει για να παρέμβει μετά βελτιωτικά!
Αντίθετα, η αξιολόγηση καλλιεργεί το πνεύμα και την πρακτική ενός ακραίου ατομικιστικού ανταγωνισμού μέσα από την οποία περιθωριοποιούνται μορφωτικά και κοινωνικά τα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων ευνοεί δηλαδή τους ήδη ευνοημένους και αδικεί τους ήδη αδικημένους προωθώντας ταυτόχρονα την παραπαιδεία που γιγαντώνεται στη χώρα μας.
Στηρίζεται αλλά και καλλιεργεί την ιδεολογία των φυσικών χαρισμάτων ότι δηλ. τα άτομα οι μαθητές στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουν έμφυτα χαρίσματα τα οποία τους επιτρέπουν υψηλές ή χαμηλές επιδόσεις. Συγκαλύπτεται έτσι η πραγματικότητα μέσα στην οποία το άτομο αναπτύσσεται στα πλαίσια του πολιτιστικού και μορφωτικού κεφαλαίου της οικογένειας του και ότι το σχολείο δεν ευνοεί όλα τα πολιτιστικά κεφάλαια ούτε όλα τα χαρίσματα των παιδιών αλλά κυρίως αυτό των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων.
Η εξατομίκευση, δηλαδή η ευθύνη της σχολικής αποτυχίας συνεχίζει να είναι ατομική υπόθεση.
Θεωρούμε λοιπόν ότι αν το υπουργείο είχε πραγματικά αγαθές προθέσεις θα έπρεπε να ασχοληθεί με πιο σημαντικά θέματα που θα μπορούσαν να έχουν πραγματικά θετική επίδραση στην απόδοση των μαθητών και όχι με έναν νέο τρόπο αξιολόγησής τους.
Με βάση τα παραπάνω καλούμε τους συλλόγους διδασκόντων να μη συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα.
Ακόμα επισημαίνουμε με τον πιο έντονο τρόπο ότι κάτω από το την επικοινωνιακή επιφάνεια της εθελοντικής συμμετοχής στο πρόγραμμα περιγραφικής αξιολόγησης του μαθητή υπάρχει η ευθεία υποχρεωτική συμμετοχή, αν χρειαστεί και αν δεν υπάρχει επαρκής εθελοντισμός!!!
Συγκεκριμένα η εγκύκλιος με την υπογραφή του Υπ. Παιδείας προβλέπει :
«Σε κάθε περίπτωση, εφόσον δεν καταστεί δυνατή η επιλογή του ζητούμενου σύμφωνα με τα παραπάνω κριτήρια δείγματος σχολικών μονάδων, μπορούν να επιλεγούν περισσότερες σχολικές μονάδες της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Αττικής και όμορων ΠΔΕ.»
Δηλαδή να επιλεγούν υποχρεωτικά ανεξάρτητα ακόμα και ενάντια στην τοποθέτηση του συλλόγου διδασκόντων του σχολείου!!!
Διαμηνύουμε στο Υπ. Παιδείας ότι θα μας βρουν μπροστά τους και η επανάληψη της αυταρχικής επιβολής της πολιτικής της ΕΕ και του ΟΟΣΑ που έχει αναλάβει να προωθήσει ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ.