Ψυχοσάββατα 2025: Πότε είναι

Το Ψυχοσάββατο αποτελεί ημέρα αφιερωμένη στη μνήμη των κεκοιμημένων, κατά την οποία η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία τελεί μνημόσυνα για τις ψυχές των αποθανόντων.

Αν και κάθε Σάββατο θεωρείται ημέρα προσευχής για τους νεκρούς, υπάρχουν δύο συγκεκριμένα Ψυχοσάββατα κατά τα οποία πραγματοποιούνται ειδικές τελετές στα κοιμητήρια.

Το 2025, τα δύο Ψυχοσάββατα θα τελεστούν στις εξής ημερομηνίες:

Το πρώτο Ψυχοσάββατο θα είναι στις 22 Φεβρουαρίου, δηλαδή 57 ημέρες πριν από το Πάσχα.
Το δεύτερο Ψυχοσάββατο θα πραγματοποιηθεί στις 7 Ιουνίου, 48 ημέρες μετά το Πάσχα.

Την ημέρα αυτή, οι πιστοί αποδίδουν τιμές στους εκλιπόντες συγγενείς τους μέσω μνημοσύνων στις εκκλησίες, τρισαγίων στους τάφους και διανομής κολλύβων. Παράλληλα, πολλοί επιλέγουν να κάνουν ελεημοσύνες σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Σε παλαιότερες εποχές, υπήρχε η πεποίθηση ότι το Ψυχοσάββατο παρείχε τη δυνατότητα επικοινωνίας με τους νεκρούς, ενώ σε ορισμένες περιοχές η ημέρα είχε εορταστικό χαρακτήρα.

Δείτε επίσης Ιδιωτικά πανεπιστήμια υποβάλλουν αιτήσεις αδειοδότησης – Ποιά Κολλέγια διεκδικούν αναβάθμιση

Στην αρχαία Ελλάδα, οι τελετές μνήμης των νεκρών γίνονταν την τρίτη, την ένατη και την τριακοστή ημέρα μετά τον θάνατο, με την τελευταία να συνοδεύεται από νεκρόδειπνο. Ετησίως, μνημόσυνα τελούνταν στις επετείους των γενεθλίων του εκλιπόντος. Στην πόλη του Άργους, το πρώτο μνημόσυνο ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα, ενώ το τριακοστό στη μνήμη του Ερμή. Σε όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, οι τελετές αυτές, γνωστές ως «Νεκύσια», περιλάμβαναν προσφορές οίνου, λαδιού και αρωμάτων, καθώς και θυσίες ζώων, συνήθως μαύρου κόκορα ή κότας.

Κατά τη Βυζαντινή περίοδο, η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία διατήρησε την παράδοση των μνημοσύνων, καθιερώνοντας ειδικές ημέρες προσευχής για την ανάπαυση των ψυχών. Αυτές περιλαμβάνουν την τρίτη ημέρα μετά τον θάνατο (συμβολίζοντας την Ανάσταση), την ένατη ημέρα, την τεσσαρακοστή ημέρα (σχετιζόμενη με την Ανάληψη), καθώς και μνημόσυνα στους τρεις, έξι και δώδεκα μήνες. Μετά τη συμπλήρωση ενός έτους, τα μνημόσυνα τελούνται υπέρ όλων των αποθανόντων της οικογένειας, καθώς και για βασιλείς και λαϊκούς την Παρασκευή των Απόκρεων. Επιπλέον, ειδικά μνημόσυνα πραγματοποιούνται το Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων (πρώτο Σάββατο των Νηστειών), το Σάββατο του Λαζάρου και στον εσπερινό της Παρασκευής πριν το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής.

Τέλος, η Εκκλησία της Ελλάδος έχει καθιερώσει τη Γ’ Κυριακή των Νηστειών (Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως) ως ημέρα ετήσιου μνημοσύνου για όσους αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν «υπέρ πίστεως και Πατρίδος».