Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με διάταξη του εργασιακού νομοσχεδίου, το ΣΕΠΕ αντικαθίσταται από την Επιθεώρηση Εργασίας, που θα είναι Ανεξάρτητη Αρχή.
«Δυναμική μεταρρυθμιστική ενέργεια», χαρακτηρίζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Επιθεωρητών Εργασίας (Π.Ο.Σ.ΕΠ.Ε.) την αναβάθμιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) από Γενική Διεύθυνση σε Ανεξάρτητη Αρχή, που προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, ενώ θεωρεί ότι, με αυτόν τον τρόπο, αναδεικνύεται η Επιθεώρηση Εργασίας στον σημαντικότερο πυλώνα για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων.
Σχολιάζοντας την εξέλιξη αυτή, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Επιθεωρητών Εργασίας, με ανακοίνωση που εξέδωσε, επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις επιταγές της 81 Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας (ΔΣΕ) και τις πάγιες θέσεις της, η οργάνωση και η λειτουργία του ΣΕΠΕ οφείλει να εδράζεται στη συγκρότηση μιας οργανωτικής δομής που θα εξασφαλίζει ανεξαρτησία και πλήρη διοικητική, οικονομική και νομική αυτοτέλεια. Όπως σημειώνει, στο Ελληνικό Δημόσιο Σύστημα, τα εν λόγω κριτήρια θα μπορούσαν να επιτευχθούν με την αναβάθμιση του ΣΕΠΕ και τη λειτουργία του υπό το μοντέλο της Ανεξάρτητης Αρχής, ώστε να διασφαλίζονται η ευελιξία και η αμεσότητα στην υλοποίηση και πραγμάτωση της δράσης του, καθώς και οι θεμελιώδεις οργανωτικές αρχές του, σύμφωνα με την 81 (ΔΣΕ), που κυρώθηκε με το Ν. 3249/1955.
Αλλωστε, όπως υπογραμμίζει, μετά από 20 χρόνια λειτουργίας του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, αποτελούν κοινή διαπίστωση τα εξής:
«1. Έλλειψη ανεξαρτησίας, διοικητικής αυτονομίας και στρατηγικού διοικητικού συντονιστή.
2. Αδυναμία σχεδιασμού και υλοποίησης μιας βασικής στρατηγικής για την προληπτική και κατασταλτική παρέμβαση του ΣΕΠΕ στην αγορά εργασίας, με μακρόπνοο ορίζοντα, που θα διασφαλίζει την εμπέδωση μιας αξιόπιστης εργασιακής κουλτούρας των κοινωνικών εταίρων, την εργασιακή ασφάλεια και τον υγιή ανταγωνισμό.
3. Αδυναμία άμεσης χάραξης και εφαρμογής επιμέρους προγραμματικών δράσεων που να ανταποκρίνονται στο εκάστοτε οικονομικό, κοινωνικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι.
4. Έλλειψη οικονομικής αυτονομίας. Οι υφιστάμενες διαδικασίες οικονομικής διαχείρισης, που εφαρμόζει το ΣΕΠΕ ως δημόσια υπηρεσία, επιβάλλουν σημαντικούς περιορισμούς στη λειτουργία του, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται σημαντικά και να υπονομεύεται το έργο των Επιθεωρητών, ειδικά σε περιόδους κρίσεων, κατά τις οποίες ο ρόλος της Επιθεώρησης Εργασίας είναι εξαιρετικά κρίσιμος και αναγκαίος.
5. Μη ορθολογική διαχείριση των οικονομικών του πόρων.
6. Σταθερή αποψίλωση των υποστηρικτικών υπηρεσιών και του προσωπικού του».
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με διάταξη του εργασιακού νομοσχεδίου, το ΣΕΠΕ αντικαθίσταται από την Επιθεώρηση Εργασίας, που θα είναι Ανεξάρτητη Αρχή και θα χαρακτηρίζεται από λειτουργική ανεξαρτησία και διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, καθώς ο διοικητής της θα επιλέγεται με ανοικτό διαγωνισμό. Επίσης, θα έχει τη δυνατότητα ελέγχων όλο το 24ωρο χωρίς προειδοποίηση προς τον εργοδότη, καθώς και ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία.
«Καινοτόμα και κορυφαία μεταρρυθμιστική προσπάθεια»
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Επιθεωρητών Εργασίας, «το κεφάλαιο στο κατατεθέν σχέδιο νόμου, που προβλέπει τη μετατροπή της Επιθεώρησης Εργασίας από μια απλή Γενική Διεύθυνση σε Ανεξάρτητη Αρχή:
– Αποτελεί μια δυναμική μεταρρυθμιστική ενέργεια, αλλά και πρόκληση για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, για το σύνολο του Επιθεωρητικού Συστήματος στην αγορά εργασίας της χώρας μας, η οποία γεννά θετικές προσδοκίες.
– Ανταποκρίνεται επί της αρχής στις προβλέψεις της 81 Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας για τις οποίες το Διεθνές Γραφείο Εργασίας σε κάθε αξιολόγηση του ΣΕΠΕ αναφέρει “….Η 81 Σύμβαση προϋποθέτει ένα ανεξάρτητο και αφοσιωμένο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, καθώς και την ύπαρξη μιας σταθερής κεντρικής αρχής, η οποία να είναι ανεξάρτητη και αυτόνομη.
– Θεσμοθετείται σε κατάλληλη στιγμή, καθώς οι εξελίξεις που αναμένονται στο χώρο της εργασίας στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς, προοιωνίζονται ανατρεπτικές και ριζικές.
– Ενισχύει την εκτελεστική ικανότητα της Επιθεώρησης Εργασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη μετά COVID-19 εποχή και κυρίως ένα διαφορετικό περιβάλλον εργασίας, όπως αυτό πρόκειται να διαμορφωθεί με την αναμενόμενη έκρηξη αλλαγών από την τεχνολογική επανάσταση και τις νέες ισορροπίες στο οικονομικό γίγνεσθαι.
– Αναδεικνύει την Επιθεώρηση Εργασίας στο σημαντικότερο πυλώνα για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων, καθώς τούτο αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για ένα κράτος που σέβεται τους πολίτες.
– Εναρμονίζει το εθνικό μοντέλο που αφορά στη διοικητική δομή του ΣΕΠΕ με αυτά των αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών.
– Αποτελεί καινοτόμα και κορυφαία μεταρρυθμιστική προσπάθεια των τελευταίων 20 ετών για το σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας, την οποία αξιολογούμε επί της αρχής θετικά και, τέλος, σηματοδοτεί τη δικαίωση των διαχρονικών διεκδικήσεών μας».
Παράλληλα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Επιθεωρητών Εργασίας τονίζει ότι αναμένει περαιτέρω την ενσάρκωση του όλου εγχειρήματος με τη δημιουργία και άμεση λειτουργία επιτελικών δομών και των σε κάθε τόπο περιφερειακών υπηρεσιών, πλήρως στελεχωμένων με επαρκές προσωπικό και εξοπλισμένων με τα αναγκαία τεχνολογικά και υλικά μέσα.
«Αναμένουμε την ταυτόχρονη και συνδυαστική αναβάθμιση του λειτουργικού καθεστώτος και της προστασίας των Επιθεωρητών Εργασίας, σύμφωνα με τις επιταγές της 81 Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας, που θα εξασφαλίζουν την ανεξαρτησία των Επιθεωρητών Εργασίας, την ποιοτική εκτέλεση των καθηκόντων τους και θα εγγυώνται την αντικειμενική δυνατότητα πραγμάτωσης της κοινωνικής αποστολής τους, η οποία είναι ανάγκη να παραμείνει σταθερά προσηλωμένη προεχόντως στην προστασία της εργασίας, σε μια δυναμικά μεταβαλλόμενη εποχή, η οποία εισάγει νέες ανάγκες, σημαντικές προκλήσεις και εγκυμονεί κινδύνους, η έγκαιρη και αποτελεσματική διάγνωση και αντιμετώπιση των οποίων συνιστά αδήριτη ανάγκη της κοινωνίας εν γένει» υπογραμμίζει η Ομοσπονδία.