Μεγαλύτερα ποσά στις συντάξεις – Πώς θα εξασφαλίσετε έως 252 ευρώ τον μήνα. Η «χρυσή» πενταετία που ανεβάζει τις αποδοχές. Ποιοι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με τη Realnews, αυξημένη σύνταξη από 26,2 ευρώ έως 252 ευρώ τον μήνα μπορούν να εξασφαλίσουν οι ασφαλισμένοι που θα επιλέξουν να παρατείνουν τον εργασιακό τους βίο έως τα 40 έτη. Οι πλέον κερδισμένοι είναι όσοι αποχωρούν με 40ετία ασφάλισης. Οσο περισσότερα χρόνια παραμένει κάποιος στην αγορά εργασίας μετά τη συμπλήρωση 30 ετών, τόσο μεγαλύτερη σύνταξη θα λάβει. Η εξασφάλιση υψηλότερων συντάξιμων αποδοχών, δηλαδή η «χρυσή» πενταετία, είναι από τα 35 έως 40 έτη απασχόλησης.
ΑΣΕΠ – Βγαίνει η προκήρυξη – «μαμούθ»: Πού θα γίνουν προσλήψεις
Η υψηλότερη αύξηση καταγράφεται σε συντάξιμες αποδοχές 3.500 ευρώ για την 40ετία και ανέρχεται έως τα 252 ευρώ. Αντίστοιχα, για 1.000 ευρώ συντάξιμες αποδοχές, η αύξηση φτάνει στα 72 ευρώ σε σύγκριση με τα σημερινά ποσά. Στην 35ετία η αύξηση για 1.000 ευρώ συντάξιμες αποδοχές φτάνει στα 35 ευρώ, ενώ για 3.500 ευρώ συντάξιμες αποδοχές ανεβαίνει στα 123 ευρώ. Υπενθυμίζεται πως οι συντάξιμες αποδοχές είναι η βάση υπολογισμού της σύνταξης, δηλαδή ο μισθός ή το εισόδημα επί του οποίου υπολογίζονται οι εισφορές στο διάστημα του εργασιακού βίου.
Επισημαίνεται ότι οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται με βάση τον μέσο όρο των μεικτών μηνιαίων αποδοχών των ασφαλισμένων από το 2002 έως τον μήνα πριν από τη συνταξιοδότηση επί των οποίων έγιναν ασφαλιστικές κρατήσεις κλάδου κύριας σύνταξης. Οι μήνες υπολογίζονται επί 14 μισθούς λόγω των δώρων. Ο μέσος όρος βγαίνει από το άθροισμα των μισθών διά τους μήνες ασφάλισης από το 2002 και μετά.
Οι ακριβείς συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται από τον ΕΦΚΑ όταν κατατεθεί η αίτηση συνταξιοδότησης. Ωστόσο, κάθε ασφαλισμένος μπορεί να έχει μια εκτίμηση, υπολογίζοντας χονδρικά τον μέσο όρο των αποδοχών του με βάση τα στοιχεία είτε από τον εργοδότη του είτε από τον ατομικό λογαριασμό ασφάλισης, ο οποίος υπάρχει σε ψηφιακή μορφή στο site του ΕΦΚΑ. Ο ατομικός λογαριασμός ασφάλισης περιλαμβάνει όλες τις εισφορές και τις αποδοχές από το 2002 και μετά, οπότε ο ασφαλισμένος μπορεί να υπολογίσει, έστω κατά προσέγγιση, τον μέσο όρο των αποδοχών του.
Σημαντικό ρόλο για την τελική ανταποδοτική σύνταξη παίζουν και τα χρόνια για τα οποία έχει συνεισφέρει. Αυτό έρχεται να αποτυπώσει το λεγόμενο ποσοστό αναπλήρωσης. Το ποσοστό αναπλήρωσης, με τον Νόμο 4670/2020 (νόμος Βρούτση), ξεκινά από 11,55% για 15 έτη ασφάλισης (δηλαδή 4.500 ημερομίσθια), φτάνει το 50% για 40 έτη ασφάλισης (12.000 ημερομίσθια) και αυξάνεται κατά 0,5% για κάθε επιπλέον έτος.
«Κλειδί»
Διευκρινίζεται ότι «κλειδί» για τη συντόμευση του χρόνου απονομής της σύνταξης είναι η έκδοση πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης βεβαιώσεων για τον χρόνο ασφάλισης. Με τις βεβαιώσεις ασφάλισης πιστοποιείται ο χρόνος που έχουν διανύσει οι ασφαλισμένοι σε ένα ή σε περισσότερα ταμεία και έτσι εξασφαλίζεται η ταχεία ολοκλήρωση της ανακεφαλαίωσης χρόνου για την έκδοση της οριστικής απόφασης.
Επίσης, για να μην απορριφθεί η αίτηση, θα πρέπει να πληρούνται οι συνδυαστικές προϋποθέσεις (χρόνος ασφάλισης και όριο ηλικίας). Παγίως, περίπου το 10% των αιτήσεων απορρίπτεται λόγω μη συμπλήρωσης των απαραίτητων προϋποθέσεων. Το δικαίωμα για αναγνώριση πλασματικών χρόνων ασφάλισης εξακολουθεί να ισχύει κανονικά. Οι πλέον κερδισμένοι του νέου συστήματος συνταξιοδότησης είναι όσοι αποχωρούν με 40ετία ασφάλισης και πληρωμένες εισφορές, καθώς στα 40 χρόνια κορυφώνονται τα κέρδη συγκριτικά με τους σημερινούς συντελεστές.
Παγίδες
Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πριν από την υποβολή της αίτησης θα πρέπει:
– Να διαθέτουν προσυνταξιοδοτική βεβαίωση. Πρόκειται για βεβαίωση που συνυποβάλλεται με την αίτηση συνταξιοδότησης και πιστοποιεί τον χρόνο ασφάλισης των υποψήφιων συνταξιούχων στα ταμεία του ιδιωτικού τομέα (όπως έχουν διαμορφωθεί δύο χρόνια πριν ο αιτών συμπληρώσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης), με σκοπό να μη χρειάζεται να καταμετρηθούν όλα τα ένσημα παρά μόνο αυτά που θα έχουν πραγματοποιηθεί από την έκδοση της προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης και μετά.
– Να έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Ο υποψήφιος κατοχυρώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης εφόσον έχει συμπληρώσει σωρευτικά και αθροιστικά τόσο τον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης όσο και το διαμορφωμένο (για εκείνον) όριο ηλικίας.
Δικαίωμα συνταξιοδότησης έχουν:
– Όσοι ασφαλισμένοι δεν κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021, δεν εμπίπτουν στα μεταβατικά όρια ηλικίας και συνταξιοδοτούνται:
* Στα 67 με 40 έτη ασφάλισης ή 4.500 μέρες ασφάλισης.
* Στα 62 με 40 έτη ασφάλισης ή 12.000 μέρες ασφάλισης.
* Στα 62 με τις εκάστοτε ημέρες ασφάλισης που απαιτούνται για μειωμένη σύνταξη.
– Όσοι ασφαλισμένοι κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τις 18 Αυγούστου του 2015, μπορούν να υποβάλουν αίτημα συνταξιοδότησης χωρίς κανένα περιορισμό.
– Όσοι ασφαλισμένοι κατοχυρώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από τις 19 Αυγούστου του 2015 έως 31 Δεκεμβρίου του 2021 μπορούν επίσης να υποβάλουν αίτημα συνταξιοδότησης χωρίς κανένα περιορισμό.
Πρόωρη συνταξιοδότηση για 200.000 ασφαλισμένους
Την πόρτα της εξόδου από την αγορά εργασίας, με μειωμένη όμως σύνταξη, μπορούν να ανοίξουν περίπου 200.000 ασφαλισμένοι το 2023. Ας δούμε ορισμένες από τις κατηγορίες ασφαλισμένων που μπορούν να προχωρήσουν σε πρόωρη συνταξιοδότηση.
Δικαίωμα μειωμένης σύνταξης με «πέναλτι»
Όσοι ασφαλισμένοι επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα, λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη με… πέναλτι έως 115 ευρώ τον μήνα, με τη μείωση να επιβάλλεται στο ποσό της εθνικής σύνταξης. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι η μείωση επιβάλλεται στα 345 ευρώ (για 15ετή ασφάλιση) ή στα 384 ευρώ (τουλάχιστον 20 χρόνια ασφάλισης). Εξαιρείται έτσι το ανταποδοτικό κομμάτι, που ακόμα και στις περιπτώσεις με λίγα χρόνια ασφάλισης καλύπτει περί το 50% των συνολικών αποδοχών.
Συνταξιοδότηση με ανήλικο τέκνο
Προκειμένου να βγει μια μητέρα ανηλίκου στη σύνταξη πριν από τα 67 (πλήρης σύνταξη) και τα 62 (μειωμένη σύνταξη) θα πρέπει:
– Να έχει ανήλικο τέκνο πριν από το 2012.
– Να έχει ασφαλιστεί πριν από το 1993.
– Να έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι το 2012.
– Να κατοχυρώνει νέο όριο ηλικίας εντός της μεταβατικής περιόδου 2015-2021.
Συνταξιοδότηση πριν από την απαιτούμενη 15ετία
Για πρώτη φορά χιλιάδες ασφαλισμένοι μπορούν να βγουν στη σύνταξη με 15ετία αναγνωρίζοντας τους μήνες που τους λείπουν (ακόμη και τις ημέρες). Πλέον, όσοι δεν έχουν εξασφαλίσει τα 15 έτη (4.500 ημέρες ασφάλισης) μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι έξι μήνες (150 ένσημα) ή να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση έως τρία χρόνια (36 μήνες).
Συνταξιοδότηση για οφειλέτες του ΕΦΚΑ
Δυνατότητα υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης έχουν ακόμα και οι οφειλέτες του ΕΦΚΑ (με εκκρεμότητες άνω των 20.000 ευρώ για μισθωτούς και 6.000 για αυτοαπασχολούμενους). Αμέσως μετά την υποβολή, ενεργοποιείται αυτοματοποιημένος έλεγχος με δίμηνη προθεσμία εξόφλησης στους αιτούντες, τουλάχιστον του υπερβάλλοντος ποσού. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται το δικαίωμα συνταξιοδότησης, με το υπόλοιπο της οφειλής να παρακρατείται από τη σύνταξή τους.
Πλασματικά έτη
Οι περισσότεροι ασφαλισμένοι κάνουν χρήση των πλασματικών ετών για τη γρηγορότερη συνταξιοδότησή τους. Μάλιστα, όσοι επιλέξουν την εξαγορά πλασματικών ετών μπορούν να εξασφαλίσουν έξτρα αυξήσεις στις συντάξεις τους, που μπορεί να φτάσουν και τα 100 ευρώ τον μήνα, υπό την προϋπόθεση μιας «ακριβής» εξαγοράς με τις «τρέχουσες» εισφορές (20% για κλάδο σύνταξης) ή με τις υψηλές κατηγορίες που έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι χρόνοι που μπορούν να αξιοποιήσουν όλοι οι ασφαλισμένοι είναι της στρατιωτικής θητείας, των διαστημάτων επιδοτούμενης ανεργίας ή επιδοτούμενης ασθένειας και του χρόνου κύησης και λοχείας (συνολικά 119 ημέρες) για τις μητέρες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ. Η στρατιωτική θητεία και η ανεργία-ασθένεια αξιοποιούνται για σύνταξη γήρατος στο 67ο έτος, με τον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο των 15 ετών ασφάλισης ή της 25ετίας, αν πρόκειται για ταμεία ΔΕΚΟ – τραπεζών.