Τη διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών προσώπων που ασκούν μη μισθωτή δραστηριότητα περιγράφει απόφαση του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης Αναστάσιου Πετρόπουλου, η οποία δημοσιεύθηκε μέσω εγκυκλίου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 39 και 40 του νέου ασφαλιστικού νόμου (ν. 4387/2016), βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) των ελευθέρων επαγγελματιών (ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ), των αυτοαπασχολουμένων (ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΑ) και των αγροτών (ασφαλισμένων του πρώην ΟΓΑ), αποτελεί το εισόδημα που προκύπτει από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως εκάστοτε ισχύει και στο οποίο συμπεριλαμβάνονται, από 1/1/2018, οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές.
Ειδικά, για το 2018, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85% του ως άνω φορολογητέου αποτελέσματος. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, κατά τους πρώτους μήνες του έτους, οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με βάση το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος, στο οποίο περιλαμβάνονται, από 1/1/2018, οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές.
Κατά τη διάρκεια του έτους, όταν είναι διαθέσιμα τα στοιχεία (εισόδημα και ασφαλιστικές εισφορές) που αφορούν το προηγούμενο φορολογικό έτος, γίνεται υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών με βάση το προηγούμενο φορολογικό έτος για το σύνολο των μηνών του έτους. Από την εφαρμογή των ανωτέρω, προκύπτει η υποχρέωση διενέργειας εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών κάθε έτος από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.
Εάν από τη διαδικασία εκκαθάρισης δεν προκύπτει χρηματική διαφορά (πιστωτικό ή χρεωστικό υπόλοιπο), δεν αναζητούνται ασφαλιστικές εισφορές, μέχρι το τέλος του έτους.
Εξόφληση οφειλών, πριν από τη διαδικασία εκκαθάρισης
Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, με την καταβολή χρηματικών ποσών, εξοφλείται η παλαιότερη χρονικά απαιτητή εισφορά.
Σε περίπτωση καταβολής μέρους της εισφοράς, οπότε και το καταβληθέν ποσό δεν επαρκεί για την εξόφληση του συνόλου της εισφοράς, το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό εξοφλείται κατά προτεραιότητα με μελλοντικές χρηματικές καταβολές. Το οφειλόμενο, σύμφωνα με τα ανωτέρω, χρηματικό ποσό δεν επιβαρύνεται με τον προβλεπόμενο τόκο καθυστέρησης, μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης.
Σε περίπτωση καταβολής επιπλέον της εισφοράς ποσού, το ποσό αυτό παραμένει ως πιστωτικό υπόλοιπο και συμψηφίζεται με επόμενες εισφορές.
Εξόφληση οφειλών, μετά τη διαδικασία εκκαθάρισης
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, με την καταβολή χρηματικών ποσών από τον ασφαλισμένο, εξοφλούνται κατά σειρά προτεραιότητας:
α) Τα ποσά που αντιστοιχούν σε πρόστιμα, λόγω εκπρόθεσμης καταβολής ασφαλιστικών εισφορών που αφορούν σε χρόνο ασφάλισης, μετά την 1/1/2017.
β) Οι οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές προηγούμενων χρονικών διαστημάτων που αφορούν σε χρόνο ασφάλισης, μετά την 1/1/2017.
γ) Οι τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές.
Διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών έτους 2017
Με βάση τις διατάξεις των άρθρων 39 και 40 του ν. 4387/2016 και τις κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσες υπουργικές αποφάσεις, οι ασφαλιστικές εισφορές από 1/1/2017 υπολογίστηκαν με βάση τα εισοδήματα που εστάλησαν από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για το έτος 2015, ως του πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένου φορολογικού έτους.
Μετά τη λήψη από την ΑΑΔΕ των στοιχείων που αφορούν στο εισόδημα του φορολογικού έτους 2016, η διαδικασία εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών έτους 2017 αναμένεται ότι θα ολοκληρωθεί εντός Μαρτίου του 2018.
Καθορισμός ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2018
Για τον υπολογισμό των ετήσιων ασφαλιστικών εισφορών, αρχικά, λαμβάνεται το εισόδημα και οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές έχουν καθοριστεί, μετά τη διενέργεια της ετήσιας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών του πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένου φορολογικού έτους και, στη συνέχεια, γίνεται υπολογισμός τους με βάση το εισόδημα και τις καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές του προηγούμενο φορολογικού έτους.
Συνεπώς, για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του έτους 2019, αρχικά, λαμβάνεται το εισόδημα και οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές του πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένου φορολογικού έτους, δηλαδή του έτους 2017. Στη συνέχεια, γίνεται υπολογισμός τους με βάση το εισόδημα και τις καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές του προηγούμενου φορολογικού έτους, δηλαδή του 2018.
Ως καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές θεωρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές που είχε υποχρέωση να καταβάλει ο ασφαλισμένος κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, όπως προκύπτουν, μετά τη διενέργεια της ετήσιας εκκαθάρισης για το σύνολο των κλάδων ασφάλισης (κύρια και επικουρική ασφάλιση, υγειονομική περίθαλψη, εφάπαξ παροχή), καθώς και λοιπές εισφορές που συνεισπράττει ο ΕΦΚΑ, ανεξάρτητα εάν αυτές τελικά καταβλήθηκαν ή όχι από τον ασφαλισμένο.
Για παράδειγμα, για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του 2019, εάν το ετήσιο εισόδημα από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το έτος 2018 είναι 20.000,00 ευρώ και το έτος αυτό οι ασφαλιστικές εισφορές που πρέπει να καταβάλει ο ασφαλισμένος είναι ύψους 2.075,40 ευρώ, (όπως έχουν καθοριστεί, μετά την εκκαθάριση), το ετήσιο εισόδημα για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του έτους 2019 ανέρχεται σε 22.075,40 ευρώ.
Σημειώνεται ότι λαμβάνονται υπόψη ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν σε υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση και, ως εκ τούτου, δεν συνυπολογίζονται ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν σε προαιρετική υπαγωγή στην ασφάλιση, σε προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης και σε αναγνώριση χρόνου ασφάλισης.
Ειδικά, για τις ασφαλιστικές εισφορές του έτους 2018, όπως προβλέπεται από το άρθρο 58 παρ. 1 του ν. 4472/2017, αυτές υπολογίζονται επί του 85% του αθροίσματος του εισοδήματος από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας του έτους 2017 και των καταβλητέων ασφαλιστικών εισφορών του ίδιου έτους.
Για τους πρώτους μήνες του 2018, οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογιστούν με βάση το εισόδημα και τις ασφαλιστικές εισφορές του έτους 2016 ως του πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένου έτους. Λαμβάνοντας υπόψη, όμως ότι οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές του έτους 2016 αφορούν ασφαλιστικές εισφορές που έπρεπε να καταβληθούν στους πρώην ασφαλιστικούς οργανισμούς που εντάχθηκαν από 1/1/2017 στον ΕΦΚΑ, ειδικά, για το έτος 2016, ως καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές θα ληφθούν εκείνες που πραγματικά καταβλήθηκαν από τον ασφαλισμένο εντός του 2016 και όχι εκείνες που είχε υποχρέωση να καταβάλει ο ασφαλισμένος στους πρώην φορείς ασφάλισης.
Τα σχετικά στοιχεία που αφορούν στις πραγματικά καταβληθείσες κατά το έτος 2016 ασφαλιστικές εισφορές θα αντληθούν από την ΑΑΔΕ και θα ληφθεί υπόψη το σύνολο του σχετικού ποσού, ακόμη και εάν αφορά σε ποσό που έχει καταβληθεί για εξόφληση οφειλών προηγούμενων ετών ή για προαιρετική ασφάλιση ή για αναγνώριση χρόνου ασφάλισης.
Για παράδειγμα, εάν το ετήσιο εισόδημα από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το έτος 2016 είναι 20.000,00 ευρώ και το έτος 2016 οι ασφαλιστικές εισφορές που πραγματικά έχει καταβάλει ο ασφαλισμένος, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, είναι ύψους 4.000,00 ευρώ, το ετήσιο εισόδημα για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών των πρώτων μηνών του έτους 2018 ανέρχεται σε 20.400,00 ευρώ (85% x (20.000,00 ευρώ + 4.000,00 ευρώ)).
Στη συνέχεια, θα γίνει υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών έτους 2018 με βάση το εισόδημα και τις ασφαλιστικές εισφορές που έπρεπε να καταβάλει ο ασφαλισμένος το προηγούμενο φορολογικό έτος, δηλαδή το 2017.
Για παράδειγμα, εάν το ετήσιο εισόδημα από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το έτος 2017 είναι 25.000,00 ευρώ και το έτος 2017 οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές είναι ύψους 5.570,00 ευρώ, το ετήσιο εισόδημα για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του έτους 2018 ανέρχεται σε 25.984,50 ευρώ (85% x (25.000,00 ευρώ + 5.570,00 ευρώ)).
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
