Οι κρίσεις επιθετικότητας είναι πολύ συχνές στην ηλικία των τριών χρονών, στη φάση δηλαδή που το παιδί αρχίζει να ανακαλύπτει την ατομικότητα του.

Όταν το παιδάκι αρχίζει να ψάχνει για την επικύρωση της προσωπικότητάς του, όταν θέλει να κατακτήσει τα πράγματα που του αρέσουν, όταν θέλει να ξεφύγει από την προστασία του γονιού και και να αντιμετωπίσει από μόνο του τον κόσμο, τότε αρχίζει να συναντά τα πρώτα εμπόδια. Νιώθει συνήθως ότι οι δυνάμεις και οι ικανότητες του είναι περιορισμένες γιατί οι γονείς του βάζουν όρια.

Μόλις το παιδάκι συναντήσει αυτά τα εμπόδια αντιδρά με 2 τρόπους: Ή υπακούοντας γιατί περιμένει να το ανταμείψετε ή εξοργίζεται. Το παιδί έχει ανάγκη να εκφράσει αυτό που αισθάνεται και οι ενέργειές του δε δαμάζονται όσο περισσότερο κατευθύνονται.

Δεν πρέπει να τιμωρούμε και να περιορίζουμε την επιθετικότητα του αλλά να το βοηθάμε να διαλέξει ανάμεσα στους διάφορους τρόπους έκφρασης της οργής που δε καταστρέφουν, δε βλάπτουν και δεν είναι επικίνδυνοι για το ίδιο και για τους άλλους.

Σε μια οικογένεια όπου επικρατούν συνεχείς και πολλές εντάσεις, οι συνήθειες πειθαρχίας είναι ασυνάρτητες, οι τιμωρίες χρησιμοποιούνται χωρίς λόγο και αιτία και υπάρχουν πολλές διακυμάνσεις της συμπεριφοράς και της διάθεσης των γονιών, το παιδί έχει την τάση να εκδηλώνει στο εξωτερικό περιβάλλον αποθέματα επιθετικότητας που συσσωρεύτηκαν στο περιβάλλον στο οποίο ζει.

Το παιδί που έχει συνηθίσει να αντιδρά ανάλογα με τις ιδιοτροπίες του, που δεν έχει σωστούς κανόνες πάνω στους οποίους να στηρίζεται και που του βάζουν όρια στις παρορμήσεις του, γίνεται συνήθως ένας “οικογενειακός τύραννος” με κρίσεις επιθετικότητας κάθε φορά που δεν πραγματοποιούνται οι επιθυμίες του.

Για να αντιμετωπίσετε μια τέτοια συμπεριφορά χρειάζεται να αλλάξετε τον τρόπο διαπαιδαγώγησης του παιδιού και να του βάλετε κανόνες που από μόνο του δε μπορεί και δεν ξέρει να δώσει. Με τον τρόπο αυτό θα αρχίσει να ελέγχει και να βάζει στο σωστό δρόμο την επιθετικότητα του με τρόπους κοινωνικά αποδεκτούς.

Έτσι όπως ανησυχούμε για το πολύ επιθετικό παιδί θα πρέπει να ανησυχούμε κι για το παιδί που δεν έχει δείξει καθόλου σημάδια επιθετικότητας και είναι πάντα υπάκουο και καλόβουλο. Ίσως το παιδί αυτό που είναι πού υποταγμένο να έχει ισχυρά ένστικτα επιθετικότητας αλλά να φοβάται να τα εκφράσει εξαιτίας της αυστηρής διαπαιδαγώγησης που το κάνει να αισθάνεται μονίμως ένοχο.

Στο παιδί που δεν επαναστατεί ποτέ πρέπει να του εμπνέουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό του, βοηθώντας το να εκφράσει τις επιθυμίες και τις αντιθέσεις του. Τα παιδιά που έχουν αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό τους ξέρουν ποια είναι τα διακαιώματα τους και μπορούν να υπερασπίσουν τόσο τα δικά τους όσο και των άλλων χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουν σε κρίσεις επιθετικότητας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Πρόγραμμα Πανελληνίων 2025