O νόμος Κεραμέως για την Ανώτατη Εκπαίδευση καθόρισε τη διαδικασία διαγραφής των φοιτητών που υπερβαίνουν το ανώτατο χρονικό όριο φοίτησης.
Τρία χρόνια μετά, η εφαρμογή αυτής της διάταξης έρχεται στο προσκήνιο, καθώς τα πανεπιστήμια καλούνται, για πρώτη φορά, να διαγράψουν φοιτητές τον Αύγουστο του 2025. Η συζήτηση για το ζήτημα των «αιωνίων» φοιτητών έχει φουντώσει εκ νέου, με τους πρυτάνεις να ζητούν από το Υπουργείο Παιδείας προσαρμογές στη νομοθεσία για περιπτώσεις φοιτητών που βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Κατά την τελευταία Σύνοδο Πρυτάνεων, που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο στον Μυστρά, παρόντες ήταν ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, και ο Γενικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης, Νίκος Παπαϊωάννου. Οι πρυτάνεις ζήτησαν να υπάρξει πρόνοια για φοιτητές που βρίσκονται στο όριο της διαγραφής, ωστόσο ο κ. Πιερρακάκης εμφανίστηκε επιφυλακτικός, επιμένοντας ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί. Ζήτησε, ωστόσο, από τα πανεπιστήμια να του παραδώσουν αναλυτικά στοιχεία για την κατάσταση, ώστε να αξιολογηθεί το μέγεθος του προβλήματος.
Δείτε επίσης Πότε έρχονται τα νέα ραβασάκια ΕΝΦΙΑ 2025
Ο νόμος Κεραμέως (ν. 4957/2022) προβλέπει ανώτατο χρονικό όριο φοίτησης έξι ετών για τετραετή προγράμματα και οκτώ ετών για πενταετή. Μετά την εκπνοή του χρονικού αυτού διαστήματος, το Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος είναι υποχρεωμένο να εκδώσει πράξη διαγραφής του φοιτητή. Υπάρχουν εξαιρέσεις για σοβαρούς λόγους υγείας που αφορούν τον ίδιο τον φοιτητή ή στενούς συγγενείς του, ενώ παρέχεται και η δυνατότητα μερικής φοίτησης, η οποία διπλασιάζει τον χρόνο σπουδών για φοιτητές που εργάζονται, έχουν αναπηρίες ή είναι αθλητές. Επιπλέον, φοιτητές που δεν έχουν υπερβεί το όριο φοίτησης μπορούν να διακόψουν προσωρινά τις σπουδές τους για έως και δύο χρόνια.
Η εφαρμογή του νόμου επαφίεται στα ΑΕΙ, τα οποία μέσω των εσωτερικών κανονισμών τους καθορίζουν λεπτομέρειες και προϋποθέσεις. Ο πρόεδρος του τμήματος είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή του νόμου, ενώ ο κοσμήτορας εποπτεύει τη διαδικασία. Σε περίπτωση μη εφαρμογής, ο νόμος προβλέπει πειθαρχικές συνέπειες και επηρεάζει την κρατική χρηματοδότηση του πανεπιστημίου.
Παράλληλα, οι πρυτάνεις εξέφρασαν ανησυχία για τις κοινωνικές συνέπειες της οριζόντιας εφαρμογής του νόμου. Όπως ανέφερε ο πρύτανης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Βασίλης Βασδέκης, χρειάζεται μια μεταβατική περίοδος για φοιτητές που βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους, προκειμένου να αποφευχθεί η «ξαφνική λύση». Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Παναγιώτης Καλδής, υπογράμμισε την ανάγκη να δοθούν ευκαιρίες σε φοιτητές που είναι κοντά στο πτυχίο, σημειώνοντας πως στο ΠΑΔΑ έχει συσταθεί επιτροπή που εξετάζει τους λόγους καθυστέρησης στις σπουδές.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, από την πλευρά του, εισηγήθηκε την προσθήκη επιπλέον εξαιρέσεων, όπως λόγους βιοποριστικής απασχόλησης, αιτιολογημένη αδυναμία συμμετοχής στις εξετάσεις ή άλλες εύλογες αιτίες. Παράλληλα, η ΠΟΣΔΕΠ ζήτησε την αναθεώρηση του νόμου, χαρακτηρίζοντας τις ρυθμίσεις του άδικες και ανεδαφικές.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΘΑΑΕ, το 2023 υπήρχαν 695.678 εγγεγραμμένοι φοιτητές, εκ των οποίων μόλις το 52% ήταν ενεργοί, ενώ το υπόλοιπο 48% είχε υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης. Το Υπουργείο Παιδείας κρατά προς το παρόν κλειστά τα χαρτιά του, αναμένοντας την επόμενη Σύνοδο Πρυτάνεων τον Μάιο, όπου αναμένεται να συζητηθεί εκ νέου το ζήτημα με βάση τα στοιχεία που θα έχουν συλλεχθεί.