Προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής από την πανδημία του κορονοϊού, όμως οι οικονομικές συνέπειες και η επόμενη ημέρα ευλόγως απασχολούν, όχι μόνο την Αθήνα, αλλά ολόκληρη την ΕΕ, όπου εξακολουθούν βεβαίως να υπάρχουν διαφωνίες για τον τρόπο διαχείρισης.
Από το Μαξίμου στέκονται καταρχήν στο γεγονός ότι σήμερα Παρασκευή ανακοινώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το νέο πλαίσιο ευελιξίας στη χρήση των πόρων του ΕΣΠΑ, το οποίο χαρακτηρίζουν εξαιρετικά σημαντικό. Και αυτό διότι όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, ενσωματώνει σχεδόν όλα τα αιτήματα είχε καταθέσει πριν από 15 ημέρες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε σχετική επιστολή του στην αρμόδια Επίτροπο, ώστε να μπορέσει η χώρα μας να απορροφήσουμε εντός του 2020 ακόμα περισσότερα κονδύλια με τη μέγιστη δυνατή ευελιξία.
Η Αθήνα ωστόσο, όπως διαμήνυσε και ο πρωθυπουργός χθες στη Βουλή, περιμένει να υπάρξει ανταπόκριση και στην επιστολή που έστειλε ο κ.Μητσοτάκης με άλλους 8 ηγέτες της Ε.Ε. προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σάρλ Μισέλ, με την οποία ζητούσε να εφαρμοστούν κοινές πολιτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης, καθώς και έκδοση ευρω-ομολόγου προκειμένου να διασφαλιστεί χαμηλότοκος δανεισμός για όλες τις χώρες.
Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε με νόημα χθες άλλωστε τα λόγια του Ζακ Ντελόρ «σε αυτή τη συγκυρία η έλλειψη αλληλεγγύης θέτει την Ευρώπη σε θανάσιμο κίνδυνο».
Η γαλλική συμβιβαστική πρόταση και η έκκληση της Ιταλίας
Υπενθυμίζεται ότι ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο ΛεΜέρ έχει εν τω μεταξύ καταθέσει συμβιβαστική πρόταση με στόχο να γεφυρωθεί το χάσμα με τη Γερμανία, όσον αφορά στην πρόταση για κορονο-ομόλογα, τα οποία θα χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη της ευρωζώνης από την ύφεση που προκαλούν οι επιπτώσεις του κορονοϊού.
Το Παρίσι προτείνει ειδικότερα ένα κοινό ταμείο διάσωσης της ΕΕ με διάρκεια πέντε έως δέκα έτη. Πρόταση που αποτελεί μετεξέλιξη της ιδέας Μακρόν για το κορωνο-ομόλογο, προκειμένου να αποφευχθεί ακριβώς η χρήση της λέξης κορoνο-ομόλογο ή ευρωομόλογο, η οποία προκαλεί αντιδράσεις από τη Γερμανία. Επί της ουσίας βέβαια και αυτό το ταμείο αποτελεί μία μορφή κοινού χρέους, Όμως είναι πιο «εύπεπτο» τουλάχιστον σε άλλες χώρες οπως η Ολλανδία, οι οποίες διαφωνούν κάθετα με αμοιβαιοποίηση χρεών, αλλά δεν επιθυμούν ούτε τα κράτη- μέλη να χρησιμοποιούν απλώς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
Εν τω μεταξύ ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Λουίτζι Ντι Μάτζιο απαιτεί περισσότερη αλληλεγγύη από την Ευρώπη, σε συνέντευξη του στο Spiegel. Υποστηρίζει συγκεκριμένα ότι και η Ευρώπη πρέπει να προσανατολιστεί σε προγράμματα αντίστοιχα με αυτά της Κίνας και των ΗΠΑ και να δώσει κοινές απαντήσεις στην κρίση.
Υπενθυμίζεται ότι η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν παρουσίασε το δεύτερο πακέτο βοήθειας της Κομισιόν (μετά τα 37 δισ ευρώ για την ενίσχυση της οικονομίας), ύψους 100 δισ ευρώ για την υποστήριξη της απασχόλησης.
Το πακέτο αυτό λέγεται SURE και θα διατεθεί στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο, αρχής γενομένης από την Ιταλία, για να καλυφθεί η μείωση των μισθών όσων εργάζονται με μειωμένο ωράριο.
Όπως τόνισε η κ.Φον Ντερ Λάιεν το πακέτο SURE καθίσταται δυνατό χάρη σε εγγυημένα δάνεια ύψους 25 δισ. ευρώ από μέρους όλων των κρατών- μελών, γεγονός που αποτελεί όπως τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν θέλοντας να υπερασπιστεί την πληγωμένη εικόνα της ΕΕ, πραγματική ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Καμία συζήτηση για κορονο-μνημόνιο
Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης έχουν ξεκαθαρίσει εξ αρχής ότι δεν μπαίνουν σε καμία συζήτηση για οποιοδήποτε σχήμα που θα παρέπεμπε σε κορωνο-μνημόνιο. Όμως καθώς εξακολουθεί και υπάρχει ανησυχία, κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι αυτή τη στιγμή δεν συζητείται και δεν υφίσταται κανένα τέτοιο σενάριο.
Υπενθυμίζουν άλλωστε η Ελλάδα καλύπτεται πλήρως από τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλαδή από την απόφαση της Ε.Κ.Τ. για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, από την απόφαση του Eurogroup για απαλλαγή από το δημοσιονομικό στόχο για πλεόνασμα 3,5% του Α.Ε.Π. και από την απόφαση του Ecofin για τη ρήτρα γενικής διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Επομένως, υπογραμμίζουν, υπάρχει ένα πλαίσιο, το οποίο όμως προσθέτουν ότι χρειάζεται να ενισχυθεί σε κάποιες πτυχές, όπως η έγκριση ενός κοινού ομολόγου.
«Στα δημοσιονομικά, λοιπόν, μέτρα, υπάρχει μια γενική σύμπνοια. Το σύστημα, όμως, θα χρειαστεί, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, περισσότερη χρηματοδότηση. Όπως επιμένουμε και στην κοινή προμήθεια υλικών για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που υπάρχουν όταν όλος ο πλανήτης κυνηγά συγκεκριμένες προμήθειες από πολύ συγκεκριμένες και περιορισμένες πηγές προμηθειών. Στα κοινά προβλήματα απαιτούνται κοινές λύσεις. Αυτό είναι το ζητούμενο και δεν υπάρχει κανένα θέμα μνημονίων» καταλήγουν κυβερνητικά στελέχη.
Αντιπαράθεση με το ΣΥΡΙΖΑ για τα μέτρα και την οικονομία
Από το Μαξίμου απορρίπτουν επίσης τους ισχυρισμούς του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν επαρκούν τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση. «Αλήθεια γιατί τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν μας λένε, πόσο κοστολογούνται τα μέτρα που προτείνουν;» διερωτώνται ρητορικά κυβερνητικά στελέχη, επισημαίνοντας ότι από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχει ακουστεί ούτε ένας αριθμός. Καλούν επίσης το ΣΥΡΙΖΑ να εξηγήσει γιατί στις προτάσεις του δεν αναφέρει τίποτα για αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, θέτοντας το ερώτημα εάν συμφωνεί η Κουμουνδούρου με το μέτρο αυτό.
Η κυβέρνηση επικαλείται εξάλλου απέναντι στην κριτική που δέχεται ότι έχει πάρει μέχρι σήμερα μέτρα που φτάνουν στο 3,5% του Α.Ε.Π. ποσοστό πολύ υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, που σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήταν, την προηγούμενη εβδομάδα, στο 2% του Α.Ε.Π.
Και όπως είναι αναμενόμενο από την πλευρά της κυβέρνησης αξιολογούν αρνητικά τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Αφενός λένε ότι «είναι μόνιμη τακτική του ΣΥΡΙΖΑ να υπερβάλλει, να πλειοδοτεί, να λαϊκίζει. Από την άλλη επισημαίνουν ότι οι περισσότερες από τις προτάσεις του ήδη υλοποιούνται από την κυβέρνηση της ΝΔ. Για παράδειγμα, επικαλούνται πως ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για 4.000 προσλήψεις προσωπικού, ενώ ήδη έχουν εγκριθεί 4.200 και έχουν ήδη αναλάβει υπηρεσία πάνω από 2.000. Όσον αφορά την έκτακτη ενίσχυση στο προσωπικό του δημοσίου συστήματος υγείας, έχει ήδη ανακοινωθεί και αφορά 108.000 ανθρώπους, οι οποίοι εργάζονται στον τομέα της υγείας, τον ΕΟΔΥ και τη Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Σε ό,τι αφορά την ένταξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, στον εθνικό σχεδιασμό, κυβερνητικά στελέχη παραδέχονται ότι είναι καλή ιδέα, όμως λένε ότι το ζήτημα απαιτούσε πολλή προσοχή, η προετοιμασία έχει ολοκληρωθεί και η εφαρμογή προχωρά άμεσα. Εξάλλου ο ίδιος ο κ.Μητσοτάκης αποδέχθηκε χθες την ορθότητα της σχετικής πρότασης του τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέα Ξανθού στη Βουλή.