Πίνακας περιεχομένων
Σε ισχύ τίθεται ένας νέος μηχανισμός αναπροσαρμογής των μισθών στο Δημόσιο, με επίκεντρο και τους εκπαιδευτικούς, βάσει του Νόμου 5163/2024 που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο. Η μελέτη που απέστειλε ειδικά στο ipaidia.gr ο Πάνος Ντούλας, Καθηγητής Αγγλικής – Κοινωνικών Επιστημών, παρουσιάζει συνοπτικά τις βασικές προβλέψεις του νόμου και τη μεθοδολογία που ακολουθείται για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα. Περιγράφεται επίσης η διαδικασία διαβούλευσης με κοινωνικούς εταίρους, όπως και ο ρόλος ειδικών επιτροπών στον προσδιορισμό των αυξήσεων.
Ακολουθεί η αναλυτική αποτύπωση των νέων μισθολογικών δεδομένων που προκύπτουν από τις κυβερνητικές εξαγγελίες της 26ης Μαρτίου 2025. Ειδικότερα, καταγράφονται οι μικτές και καθαρές αποδοχές για τους εκπαιδευτικούς Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, στη βάση των ισχυουσών διατάξεων και των σχετικών υπολογισμών. Το άρθρο περιλαμβάνει πίνακες με καθαρούς μισθούς, όπως αυτοί διαμορφώνονται μετά την εφαρμογή της αύξησης των 30 ευρώ μικτά μηνιαίως.
Δείτε Κατώτατος μισθός: ΑΥΤΟΙ είναι οι κερδισμένοι
Μισθοί – Εξίσωση μισθών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
Η καταγραφή ολοκληρώνεται με παρουσίαση σχολίων και παρατηρήσεων που έχουν διατυπωθεί για το νέο πλαίσιο. Εξετάζονται ζητήματα που αφορούν τον ρόλο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την επίδραση των κρατήσεων στις καθαρές αποδοχές και την ουσιαστική εφαρμογή της εξίσωσης μισθών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Στόχος του άρθρου είναι να αποδώσει με σαφήνεια το νέο καθεστώς και τις επιπτώσεις του για τους εκπαιδευτικούς.
Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιαστεί εν συντομία ο μηχανισμός αναπροσαρμογής των μισθών των εκπαιδευτικών από δω και πέρα και στη συνέχεια θα αναλυθεί η αύξηση που προκύπτει για φέτος σε μικτό και καθαρό μηνιαίο μισθό με βάση τις αποφάσεις της Κυβέρνησης.
Εξ όσων ο γράφων γνωρίζει, δεν υπάρχει σχετική μελέτη για τους καθαρούς μισθούς των εκπαιδευτικών παρά μόνο κάποια άρθρα από την ειδησεογραφία. Το άρθρο γράφτηκε με MS Word, όλοι οι Πίνακες φτιάχνονται με τη βοήθεια του MS Excel ενώ η βιβλιογραφία με το Zotero.
Ο Νόμος 5163/2024 για τους μισθούς
Με τον μηχανισμό του νέου Νόμου 5163 που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβρη (ΦΕΚ 199Α, ν.5163/2024, Αναπροσαρμογή μισθών προσωπικού δημοσίου τομέα, Ρυθμίσεις για τον καθορισμό κατώτατου μισθού για τα έτη 2025, 2026 και 2027 και άλλες διατάξεις, 2024), ο μικτός μηνιαίος κατώτατος μισθός στο Δημόσιο (δηλ για υπάλληλο ΥΕ, ΜΚ1) ταυτίζεται πλέον από δω και πέρα με τον μικτό μηνιαίο κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα. Ο νόμος ψηφίστηκε με ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2022/2041 (ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2022/2041, 2022) για «επαρκείς κατώτατους μισθούς».
Αναλυτικότερα, ο Νόμος 5163 έχει ως αντικείμενο, μεταξύ άλλων, «…τη διαδικασία καθορισμού επαρκώς νομοθετημένου μισθού…., …τη συμμετοχή κοινωνικών εταίρων ώστε να καθορίζονται δίκαιοι μισθοί που επιτρέπουν αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης…,… αναπροσαρμογή μισθών του προσωπικού του δημόσιου τομέα…».
Ενσωματώνει το Σχέδιο Δράσης της ευρωπαϊκής οδηγίας με στόχο «…την ενθάρρυνση της αποτελεσματικότητας των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της ικανότητας των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζόμενων και των οργανώσεων των εργοδοτών να διεξάγουν συλλογικές διαπραγματεύσεις,…».
Διαβάστε εδώ ΝΕΟΣ κατώτατος μισθός: Αυτά είναι τα επιδόματα που αυξάνονται από 1η Απριλίου
Ο καθορισμός των μισθών και οι αντιδράσεις των κοινωνικών εταίρων
Για την κατάρτιση του Σχεδίου Δράσης ο Υπουργός Εργασίας καλεί ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΣΕΒ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ κ.ά. που συζητάνε σε Επιτροπή Διαβούλευσης και προτείνουν αντίστοιχες αυξήσεις βάσει ενός αλγόριθμου που θα συνυπολογίζει τον πληθωρισμό, εφόσον δώσει το πράσινο φως μια άλλη Επιστημονική Επιτροπή που συγκροτεί η Κυβέρνηση από τεχνοκράτες και η οποία μπορεί να κόψει οποιαδήποτε αύξηση αν υπάρχει υψηλή ανεργία ή ύφεση ή απόκλιση από στόχους ΕΚΤ ή ανισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών ή απλά αν η διορισμένη αυτή Επιστημονική Επιτροπή κρίνει ότι δεν δικαιολογείται ή υπερβαίνει τις δημοσιονομικές δυνατότητες ή για οποιονδήποτε άλλον λόγο.
Αυτά ισχύουν για τα έτη 2028 και πέρα. Όμως, για τα έτη 2025, 2026, 2027 έγινε περίπου η ίδια διαδικασία αλλά με κατεπείγοντα ρυθμό (fast track), μια «Διαβούλευση» με τόσο προδιαγεγραμμένο και προκατασκευασμένο τέλος μάλιστα που η ΓΣΕΕ αποχώρησε σχεδόν αμέσως θεωρώντας περιττή την παρουσία της εκεί (ΓΣΕΕ, 2025). Η ΓΣΕΕ σημείωσε μάλιστα ότι «…η Ελλάδα αποτελεί μια θλιβερή περίπτωση διαρκούς υποβάθμισης των συλλογικών διαπραγματεύσεων…, …εδώ και δεκατρία χρόνια με την επίκληση υποτιθέμενων «ειδικών συνθηκών» και παρά τις όποιες μεταβολές των ευρύτερων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών, ο καθορισμός του κατώτατου μισθού έχει καταλήξει να αποτελεί αποκλειστική απόφαση της εκάστοτε κυβέρνησης….».
Η αποχώρηση της ΓΣΕΕ και οι επιπτώσεις στον κατώτατο μισθό
Η ΓΣΕΕ καταλήγει ότι «…δεδομένης της προαναγγελίας, ουσιαστικά, του ύψους της επικείμενης αύξησης του κατώτατου μισθού από την κυβέρνηση, ανεξάρτητα του περιεχομένου της όποιας υποτιθέμενης διαβούλευσης, θεωρούμε την μη προσέλευσή μας στην συγκεκριμένη διαδικασία ως απολύτως ενδεδειγμένη….».
Μετά από αυτά, η Επιτροπή Διαβούλευσης συνέχισε μόνο με την παρουσία εργοδοτικών οργανώσεων οι οποίες προτείνανε ελάχιστες αυξήσεις πχ 3-5% στον κατώτατο του ιδιωτικού που είναι 830 δηλ 40 ευρώ (Κλειδαρά, 2025), για να καταλήξουμε στις κυβερνητικές ανακοινώσεις της 26ης Μαρτίου 2025 (Ελληνική Κυβέρνηση, 2025).
Γίνεται αντιληπτό ότι ο νέος Νόμος για τον Κατώτατο Μισθό, πέρα από τις δομικές του αδυναμίες και τη φιλοεργοδοτική του κατεύθυνση εξαρχής, δεν εφαρμόζεται καν: υποτίθεται ότι ο στόχος του νομοθέτη είναι να ενθαρρυνθούν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και ο ρόλος των συνδικάτων, με ελάχιστη κατώτατη αποδεκτή αμοιβή (όχι όμως και μέγιστη) τον κατώτατο μισθό κι αύξησή του με βάση συλλογικές συμβάσεις.
Στην πραγματικότητα, ακόμη κι αυτός ο κοινωνικός κορπορατισμός, που σε άλλες καπιταλιστικές χώρες αποτελεί κοινή πρακτική, στη μεταμνημονιακή νεοφιλελεύθερη Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός αφού όχι μόνο δεν υπήρξαν οι παραδοσιακές συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ εργοδότη-εργαζομένου (με υποχρεωτική διαιτησία σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας) αλλά αντίθετα προστέθηκαν επισήμως κι άλλα φίλτρα όπως ο Αλγόριθμος, η Επιτροπή Διαβούλευσης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομέν, η διορισμένη από την κυβέρνηση Επιστημονική Επιτροπή, η αναφορά στην ΕΚΤ (και προφανώς Τράπεζα της Ελλάδος), κ.ά.
Διαβάστε ακόμη Κατώτατος μισθός: ΝΕΑ ποσά για επίδομα ανεργίας, τριετίες, Δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα
Η πραγματικότητα πίσω από την «εξίσωση μισθών»
Η ίδια η δομή του Νόμου λοιπόν έρχεται σε αντίθεση με τον δεδηλωμένο σκοπό του (ενίσχυση εισοδημάτων με ενίσχυση συλλογικών διαπραγματεύσεων) και φανερώνει την ανασφάλεια της κυβέρνησης να μην «ξεφύγει» ούτε λίγο η διαδικασία αλλά και τον ολοφάνερο αντεργατικό της προσανατολισμό. Ο Νόμος αυτός έχει ήδη ακυρωθεί στην πράξη πριν καν εφαρμοστεί και ουσιαστικά μιλάμε απλά για κάποιες προειλημμένες αποφάσεις της Κυβέρνησης σε συνεννόηση πιθανόν με τις εργοδοτικές οργανώσεις.
Ακόμη δε κι αυτή η περίφημη «εξίσωση των μισθών δημόσιου – ιδιωτικού τομέα» που ισχυρίζεται ότι πετυχαίνει η Κυβέρνηση ΝΔ είναι ψευδώνυμη αφού τα Δώρα εξακολουθούν να ΜΗΝ δίνονται στο δημόσιο ενώ κι οι κρατήσεις είναι πολύ περισσότερες οπότε τα καθαρά που προκύπτουν είναι λιγότερα.
Γίνεται αντιληπτό ότι αυτός ο μισθολογικός μηχανισμός αυξήσεων δεν είναι ούτε καν η αντίστοιχη ΑΤΑ (Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή) ούτε οι ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις αλλά μια θεσμική ειρκτή σχεδιασμένη να υποβαθμίσει κι άλλο το εισόδημά μας ή στην καλύτερη περίπτωση να το αφήσει στα ίδια οικτρά μετά το Μνημόνιο επίπεδα. Όπως θα έλεγαν και κάποιοι παλιοί, «…αυτός ο Νόμος δεν παίρνει διορθώσεις αλλά ανατροπή…».
Οι νέοι μικτοί μισθοί
Μετά από την υποτιθέμενη «διαβούλευση» με τους κοινωνικούς εταίρους, η Κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 26/03/2025(Ελληνική Κυβέρνηση, 2025) τις τιμαριθμικές αυξήσεις που θα ισχύουν για το έτος 2025.
Ο νέος κατώτατος μισθός ορίζεται στα 880 ευρώ μικτά, και για τον ιδιωτικό και για το δημόσιο από 830 ευρώ που ήταν πριν για τον ιδιωτικό και 850 για το δημόσιο.
Αυξάνεται δηλαδή +50 ευρώ ή +6% για τον ιδιωτικό τομέα και +30 ευρώ ή +3,5% για το δημόσιο. Καθαρά αυτό αντιστοιχεί περίπου σε 740 ευρώ μηνιαία για τον ιδιωτικό τομέα (συν Δώρα) ενώ για το Δημόσιο θα το διερευνήσουμε παρακάτω για όλες τις κατηγορίες Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στην οποία ανήκει μια μεγάλη κατηγορία εργαζομένων.
Η αύξηση θα είναι ισόποση και οριζόντια για όλα τα κλιμάκια και τις κατηγορίες, οπότε πρακτικά προστίθενται +30 ευρώ μικτά στον μικτό μισθό κάθε εργαζομένου στο Δημόσιο. Δεν αυξάνεται κάποια άλλη παροχή, άμεσα ή έμμεσα. Με βάση λοιπόν την εξαγγελθείσα αύξηση (που θα ισχύσει από 01/04/2025) και με βάση τους ήδη ισχύοντες νόμους 4354/2015 (ΦΕΚ 176Α, ν.4354/2015,
Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, 2015) και 5045/2023 (ΦΕΚ 136Α, ν.5045/2023, Ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών, των νέων, της οικογένειας και της εργασίας Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες δια τάξεις, 2023), οι νέοι μικτοί μισθοί στο Δημόσιο για ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης) διαμορφώνονται στα εξής ποσά:
Δείτε αναλυτικά τα ποσά και τους πίνακες στην μελέτη που απέστειλε στο ipaidia.gr ο Πάνος Ντούλας εδώ
Δείτε επίσης Επαναφορά 13ου και 14ου μισθού: Τι είπε ο κ. Πιερρακάκης