Μεσοπρόθεσμο: Οι αλλαγές που έρχονται στην Παιδεία

Βασικό εργαλείο στην προσπάθεια επίτευξης πραγματικής ενδογενούς ανάπτυξης είναι η υποστήριξη της δημόσιας εκπαίδευσης με στόχο τη μείωση των αποκλίσεων και ανισορροπιών, την ισότιμη πρόσβαση και την διασφάλιση του καθολικού δικαιώματος των σπουδών σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων και των πλέον ευάλωτων.

Αυτό τονίζεται στο πολυνομοσχέδιο “για την ολοκλήρωση της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων – Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022” όπου περιγράφονται οι βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης στον τομέα της Παιδείας:

Προτεραιότητα αποτελεί η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ ανώτατης εκπαίδευσης, έρευνας, εργασίας και παραγωγικών δραστηριοτήτων και η αξιοποίηση του σημαντικότερου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος που είναι το υψηλής εξειδίκευσης ανθρώπινο δυναμικό της Ελλάδας, αναφέρεται στο πολυνομοσχέδιο και προστίθεται ότι ο νέος αναπτυξιακός σχεδιασμός θα πρέπει να αποβλέπει κατά προτεραιότητα στην αναστροφή των συνεπειών της μακροχρόνιας ύφεσης, στην ανακοπή του φαινομένου φυγής του επιστημονικού δυναμικού στο εξωτερικό (brain drain), στη βέλτιστη αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών πόρων και εργαλείων με στόχο την ενίσχυση των εκπαιδευτικών υποδομών, των πόρων και μέσων καθώς και του ανθρώπινου δυναμικού της εκπαίδευσης και της έρευνας.

Συγεκριμένα, στο πλαίσιο του ΜΠΔΣ θα προωθηθούν μία σειρά μεταρρυθμίσεων και παρεμβάσεων σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης:

 Νομοθέτηση της 14/χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

 Εφαρμογή νέου Εβδομαδιαίου Ωρολόγιου Προγράμματος Διδασκαλίας με τη θεσμοθέτηση του Ενιαίου τύπου Ολοήμερου Ολιγοθέσιου Δημοτικού και του Ολοήμερου Προγράμματος στα 830 Ολιγοθέσια Δημοτικά (Μονοθέσια, Διθέσια και Τριθέσια) με την εισαγωγή όλων των διδακτικών αντικειμένων που υπάρχουν σήμερα στα 4/θέσια και άνω Δημοτικά.

 Σταδιακή μείωση του αριθμού μαθητών ανά τμήμα, από 25 σε 22, σε Νηπιαγωγείο και Δημοτικό. Μείωση σε 25 των μαθητών/τριών των τμημάτων Ομάδων Προσανατολισμού του ΓΕΛ και των Ειδικοτήτων των ΕΠΑΛ.

 Επέκταση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στις μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

 Σταδιακή επέκταση σε όλα τα Δημοτικά Σχολεία του προγράμματος «Σχολικά Γεύματα» που υλοποιείται σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

 Ανανέωση και εξορθολογισμός των ωρολογίων προγραμμάτων και της διδακτέας ύλης και προετοιμασία νέων προγραμμάτων σπουδών και νέου διδακτικού υλικού.

 Πιλοτική εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης και της παιδαγωγικής Freinet στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

 Ανασυγκρότηση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου. Αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στα ΑΕΙ.

 Ενίσχυση μη εξετασιοκεντρικών μεθόδων αξιολόγησης των μαθητών/τριών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (δημιουργικές και συνθετικές εργασίες).

 Εφαρμογή προγραμμάτων ενισχυτικής διδασκαλίας και πρόσθετης διδακτικής στήριξης.

 Ενίσχυση της Ειδικής Αγωγής στην κατεύθυνση της ενταξιακής εκπαίδευσης, με στόχο τη βέλτιστη υποστήριξη και την ομαλή ένταξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, με την αύξηση των δομών, τον εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων σπουδών και την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού προσβάσιμου για ΑΜΕΑ.

 Δημιουργία νέας δομής και περιεχομένου του Επαγγελματικού Λυκείου. Νέα Προγράμματα Σπουδών. Καθιέρωση και λειτουργία 4ου μεταλυκειακού έτους – τάξης μαθητείας σταδιακά σε όλες τις ειδικότητες για τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ.

 Δημιουργία διετών δομών που θα δίνουν επαγγελματικές πιστοποιήσεις ευρωπαϊκών προδιαγραφών εντός των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ και στις οποίες θα έχουν προνομιακή πρόσβαση οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ.

 Ενίσχυση της εκπαίδευσης των προσφύγων, των μεταναστών και των Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων, των παιδιών Ρομά και των μουσουλμανοπαίδων.

 Ένταξη όλων των προσφυγόπουλων στο πρωινό Ωρολόγιο Πρόγραμμα. Ήδη λειτουργούν 794 τάξεις υποδοχής σε δημοτικά σχολεία της χώρας και 181 τάξεις σε δευτεροβάθμια σχολεία.

 Αποτίμηση και επανασχεδιασμός του θεσμού των πειραματικών και των προτύπων σχολείων, με επέκταση των πειραματικών σχολείων και στην επαγγελματική και στην ειδική εκπαίδευση.

 Δημιουργία Δικτύου Συστήματος Βιβλιοθηκών σε 1.000 Δημοτικά. Επαναλειτουργία των σχολικών βιβλιοθηκών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

 Δημιουργία Εθνικού Συστήματος Επιμόρφωσης που θα εξασφαλίζει τη διαρκή επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού σε συνεργασία με το ΙΕΠ.

 Θεσμοθέτηση πλαισίου Σχεδιασμού και Αποτίμησης του Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με το ΙΕΠ.

 Νομοθετική πρωτοβουλία για νέο θεσμικό πλαίσιο Επιλογής Στελεχών της εκπαίδευσης και σχεδιασμός και θεσμοθέτηση πλαισίου Αξιολόγησής τους, σε συνεργασία με το ΙΕΠ.

 Αναβάθμιση της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης.

 Οργανωτική και λειτουργική αναβάθμιση των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ και σύνδεσή τους με τα Ερευνητικά Κέντρα σε ενιαίο χώρο, δημιουργία Ακαδημαϊκών Συμβουλίων Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας.

 Ενίσχυση του επιστημονικού δυναμικού των ιδρυμάτων με την πρόσληψη νέων μελών επιστημονικού προσωπικού.

 Ανάπτυξη προγραμμάτων υποτροφιών με στόχο την ενίσχυση της έρευνας και την αξιοποίηση του νέου επιστημονικού δυναμικού.

 Κανονικοποίηση και εξορθολογισμός των μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και αυστηρός έλεγχος του κόστους κάθε μεταπτυχιακού προγράμματος.

 Αλλαγές στη Διοίκηση των Πανεπιστημίων: αλλαγές στον τρόπο εκλογής των διοικήσεων, επαναφορά πρυτανικού συμβουλίου, φοιτητική συμμετοχή στα όργανα, κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρυμάτων.

 Δυνατότητες για συνδεδεμένα πτυχία (joint degrees).

 Ενίσχυση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και ενίσχυση του κοινωνικού του ρόλου, αλλαγή των διαδικασιών πρόσβασης.

 Απλοποίηση της διαδικασίας σύναψης ατομικών συμβάσεων με στόχο την παύση των εργολαβιών για την τεχνική και διοικητική υποστήριξη των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ.

 Ενδυνάμωση της συνέργειας των ελληνικών ιδρυμάτων με ομοταγή ευρωπαϊκά και μη ώστε να προαχθεί η έρευνα, η διδασκαλία και ο πολιτισμός.

 Χαρτογράφηση ελληνικών εδρών σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού, καθώς και τμημάτων ελληνικής γλώσσας (ΤΕΓ) με σκοπό τη διαβάθμιση αναγκών για την προώθηση της ελληνικής παιδείας στο εξωτερικό (γλώσσα – πολιτισμός).

 Λειτουργία των Δομών Απασχόλησης και Σταδιοδρομίας (ΔΑΣΤΑ) στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ.

 Υποστήριξη και ανάπτυξη υποδομών ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων.

 Ενίσχυση του ερευνητικού προσωπικού της χώρας.

 Υποστήριξη των νέων επιστημόνων μέσω υποτροφιών για υποψήφιους διδάκτορες, χρηματοδότησης ερευνητικών έργων μεταδιδακτόρων από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) που λειτουργεί από το 2016.

 Υποστήριξη του ερευνητικού έργου μελών ΔΕΠ/Ερευνητών και προκηρύξεις για την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού από το ΕΛΙΔΕΚ με σκοπό την ανάσχεση της φυγής τους στο εξωτερικό.

 Διασύνδεση των ερευνητικών φορέων και των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης με την παραγωγική διαδικασία με την προκήρυξη Β’ κύκλου της δράσης «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ».

 Σχεδιασμός και υλοποίηση εμβληματικών δράσεων σε τομείς εθνικής προτεραιότητας. Ενδεικτικά αναφέρονται: Πολιτισμός και Επιστήμη, Ιατρική Ακριβείας, Αγροδιατροφή, Κλιματική Αλλαγή.

 Ενίσχυση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας:

α) Δημιουργία και λειτουργία του Υπερταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών Equifund με ειδικό Ταμείο Καινοτομίας για τη δημιουργία και στήριξη νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων και start ups.

β) Στήριξη και ενίσχυση του στελεχιακού δυναμικού τμημάτων R&D εγχώριων επιχειρήσεων και προσέλκυση στην Ελλάδα εταιρειών υψηλής έντασης γνώσης από το εξωτερικό.

γ) δημιουργία συστάδων καινοτόμων επιχειρήσεων (clusters) και Κέντρων Ικανοτήτων (competence centers).

 Ενίσχυση Διεθνών και Ευρωπαϊκών Συνεργασιών μέσω της υλοποίησης Ευρωπαϊκών ή Διακρατικών Συμφωνιών.