Εβδομάδα κρίσιμων εξελίξεων στη νομισματική πολιτική χαρακτηρίζεται η τρέχουσα για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), καθώς το διοικητικό της συμβούλιο συνεδριάζει την ερρχόμενη Πέμπτη για να αποφασίσει μια ακόμη μείωση στα βασικά .

Αυτή θα είναι η πέμπτη συνεχόμενη μείωση από τον περασμένο Ιούνιο, μειώνοντας το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής της ΕΚΤ στο 2,75%, από το υψηλό του 4%.

Η αποκλιμάκωση του κόστους χρήματος στη ζώνη του ευρώ φαίνεται πως δεν σταματά εδώ, καθώς ο πληθωρισμός πλησιάζει τον στόχο του 2%, ενώ παράλληλα οι μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης παρουσιάζουν σημάδια αδύναμης ανάπτυξης.

Η πλειοψηφία των οικονομολόγων προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε τρεις ακόμη μειώσεις επιτοκίων μέχρι το τέλος του έτους, οδηγώντας το βασικό της επιτόκιο στο 2%. Αν αυτή η πρόβλεψη επαληθευτεί, τότε και οι διατραπεζικοί δείκτες Euribor, που επηρεάζουν άμεσα τα επιτόκια καταθέσεων και στην Ελλάδα, θα κινηθούν ανάλογα προς τα κάτω.

Δείτε επίσης

ΜΕΓΑΛΕΣ αλλαγές στα επιτόκια: Κύμα μειώσεων στην Ελλάδα – Τι σημαίνει για δάνεια και καταθέσεις

Από το υψηλό του 4%, οι δείκτες Euribor έχουν ήδη μειωθεί κατά 120-130 μονάδες βάσης. Με τη νέα απόφαση της ΕΚΤ, αναμένεται περαιτέρω μείωση, επηρεάζοντας θετικά τους δανειολήπτες, αλλά επιφέροντας μειώσεις στις αποδόσεις για προϊόντα σταθερού εισοδήματος.

Η μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ αναμένεται να έχει σημαντικές επιδράσεις στην ελληνική αγορά χρήματος:

Στεγαστικά Δάνεια:
Όσοι αποπληρώνουν στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο δεν θα δουν καμία αλλαγή στις μηνιαίες δόσεις τους για όσο διάστημα ισχύει η σταθερή περίοδος του δανείου.
Από την άλλη πλευρά, οι δανειολήπτες με κυμαινόμενο επιτόκιο θα αρχίσουν να βλέπουν μείωση στις καταβολές τους για πρώτη φορά μετά από περίπου δύο χρόνια.

Τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου προστατεύονται από πλαφόν που έχουν θέσει οι τράπεζες: 2,85% για το Euribor ενός μηνός και 2,75% για το Euribor τριών μηνών. Με τους δύο δείκτες να έχουν ήδη πέσει κάτω από αυτά τα επίπεδα, οι δόσεις θα μειωθούν περαιτέρω, καθώς οι δείκτες αυτοί προβλέπεται να πλησιάσουν το 2% έως το τέλος του έτους.

Παράλληλα, οι τράπεζες αναμένεται να παρουσιάσουν πιο προνομιακά προγράμματα χρηματοδότησης, τόσο με σταθερά επιτόκια για τρία ή περισσότερα χρόνια όσο και με χαμηλότερα κυμαινόμενα επιτόκια. Δεν αποκλείεται μάλιστα να υπάρξει και μείωση των περιθωρίων κέρδους των τραπεζών, πιέζοντας ακόμη περισσότερο το τελικό κόστος δανεισμού.

Επαγγελματικά και Επιχειρηματικά Δάνεια:
Οι ίδιες τάσεις αναμένεται να επικρατήσουν και στον τομέα της επαγγελματικής και επιχειρηματικής πίστης, με πιο ανταγωνιστικά επιτόκια να διευκολύνουν τη χρηματοδότηση νέων και υφιστάμενων επιχειρηματικών σχεδίων.

Καταναλωτικά Δάνεια:
Αν και τα επιτόκια καταναλωτικών δανείων δεν αυξήθηκαν ιδιαίτερα τα προηγούμενα δύο χρόνια, δεν αναμένεται σημαντική μείωση. Ωστόσο, οι τράπεζες ίσως προσφέρουν νέες προσφορές για συγκεκριμένες κατηγορίες δανείων, όπως επισκευαστικά ή δάνεια για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών.

Οι μειώσεις στα επιτόκια δεν θα περιοριστούν στα δάνεια αλλά θα επεκταθούν και στα καταθετικά προϊόντα. Ήδη τρεις τράπεζες στην ελληνική αγορά έχουν μειώσει τις αποδόσεις που προσφέρουν σε λογαριασμούς προθεσμίας, και ανάλογες κινήσεις αναμένονται από το σύνολο των τραπεζών το προσεχές διάστημα.

Με υπόλοιπα που φτάνουν τα 36 δισ. ευρώ σε προθεσμιακές καταθέσεις, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα για το πού θα στραφούν οι καταθέτες. Οι τράπεζες πιθανόν να ενισχύσουν τη στροφή προς εναλλακτικές μορφές αποταμίευσης, όπως τα αμοιβαία κεφάλαια, που με μικρό ρίσκο μπορούν να προσφέρουν ικανοποιητικές αποδόσεις.

Παρόμοιες τάσεις καταγράφονται και στην αγορά εντόκων γραμματίων. Στην πρώτη δημοπρασία του 2025 για εξάμηνους τίτλους, η απόδοση μειώθηκε στο 2,45% από το 2,61% της τελευταίας έκδοσης του 2024. Η σημερινή δημοπρασία τρίμηνων εντόκων γραμματίων αναμένεται να επιβεβαιώσει την πτωτική τάση.

Οι συνέπειες για τους δανειολήπτες και καταθέτες

Η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ έχει διπλή επίδραση στους πολίτες. Από τη μία, οι δανειολήπτες θα επωφεληθούν άμεσα από την πτώση του κόστους χρήματος, μειώνοντας τις μηνιαίες δόσεις τους. Από την άλλη, οι καταθέτες θα αντιμετωπίσουν μειωμένες αποδόσεις στις αποταμιεύσεις τους, γεγονός που ενδέχεται να τους οδηγήσει σε εναλλακτικές λύσεις επένδυσης.

Για τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, η μείωση των δόσεων θα εξαρτηθεί από τον ρυθμό πτώσης των δεικτών Euribor. Παράλληλα, οι τράπεζες αναμένεται να παρουσιάσουν νέες προσφορές για στεγαστικά δάνεια με σταθερά ή κυμαινόμενα επιτόκια, ενώ δεν αποκλείεται να μειωθούν και τα περιθώρια κέρδους τους, καθιστώντας τη χρηματοδότηση ακόμη πιο προσιτή.

Στα καταναλωτικά δάνεια, οι τράπεζες μπορεί να μην μειώσουν τα επιτόκια, αλλά ενδέχεται να εφαρμόσουν ειδικές προσφορές, ιδιαίτερα για δάνεια που συνδέονται με την αναβάθμιση κατοικιών ή άλλες σχετικές ανάγκες.

Από την άλλη πλευρά, οι καταθέτες θα δουν μειώσεις στις αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων. Οι τράπεζες θα επιχειρήσουν να προωθήσουν εναλλακτικά προϊόντα, όπως αμοιβαία κεφάλαια, για την προσέλκυση αποταμιευτών που αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις με ελεγχόμενο ρίσκο.

Μακροοικονομικές προεκτάσεις

Η στρατηγική της ΕΚΤ για τη μείωση των επιτοκίων αντανακλά τη συνεχιζόμενη προσπάθεια στήριξης της οικονομίας της ευρωζώνης. Η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού πλησιάζει τον στόχο του 2%, ενώ οι οικονομίες της ευρωζώνης δείχνουν σημάδια αργής ανάπτυξης. Η μείωση του κόστους χρήματος έχει στόχο να τονώσει την κατανάλωση και τις επενδύσεις, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τη ρευστότητα στις αγορές.

Η ελληνική οικονομία, που παραμένει ευάλωτη σε εξωτερικούς παράγοντες, θα επωφεληθεί από το χαμηλότερο κόστος δανεισμού, κάτι που μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη μέσω αυξημένων επενδύσεων και καταναλωτικών δαπανών. Ωστόσο, οι καταθέτες μπορεί να χρειαστεί να επανεξετάσουν τις στρατηγικές αποταμίευσής τους για να διατηρήσουν ικανοποιητικές αποδόσεις.

Δείτε επίσης