Στις 10-15 Μαΐου 2018 θα ξεκινήσει η δράση των Ανοικτών Κέντρων Εμπορίου – «Οpen Mall» που θα αλλάξει ριζικά την αρχιτεκτονική όψη των κέντρων των πόλεων, όπως προέκυψε από όσα ανακοίνωσε η ειδική γραμματέας ΕΣΠΑ του υπουργείου Οικονομίας Ευγενία Φωτονιάτα στην ομιλία της στο 4o Συνέδριο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας – «Μικρομεσαία Επιχειρηματικότητα- Ο Μεγάλος Πρωταγωνιστής της Ανάπτυξης».
Η ειδική γραμματέας γνωστοποίησε τους βασικούς άξονες της δράσης και σημείωσε: «εκτός από την αναβάθμιση των πόλεων – και των άμεσων θετικών επιπτώσεων που θα έχει αυτό για την τοπική κοινωνία και οικονομία – βάζει τις βάσεις για μια άλλη κουλτούρα συνεργασίας και σχεδιασμού μεταξύ του δήμου, της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας».
Η κυρία Φωτονιάτα υπενθύμισε ότι η πρώτη απόπειρα για δημιουργία ανοικτών κέντρων εμπορίου, ξεκίνησε στο προηγούμενο ΕΣΠΑ μέσω των τοπικών εμπορικών συλλόγων, αλλά η τελική καταγραφή έδειξε ότι απλώς δημιουργήθηκε μία δυναμική. Έτσι έγιναν αρκετές βελτιώσεις και με τη νέα πρόσκληση αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που υπήρξαν σε τεχνικό επίπεδο και αλλάζει πλήρως η κλίμακα παρεμβάσεων, σημείωσε.
Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο, με αύξηση του προϋπολογισμού και μετατόπιση του κέντρου του σχεδιασμού από τη μεμονωμένη επιχείρηση στον δημόσιο χώρο. Το «Οpen Mall» δεν θα είναι μια σύνδεση κάποιων επιχειρήσεων που έτυχε να συνυπάρχουν χωρικά, αλλά θα λειτουργεί ως «τοπόσημο» για την πόλη.
«Συνεργαζόμαστε – αναβαθμιζόμαστε – αποκτούμε ταυτότητα» είναι το μήνυμα της δράσης και όπως εξήγησε η κυρία Φωτονιάτα αυτό μεταφράζεται ως εξής:
Ο προϋπολογισμός ξεκινάει από τα 50 εκατ. ευρώ και αφορά σε παρεμβάσεις σε όλη τη χώρα. Θα κληθούν οι δήμοι σε συνεργασία με τους εμπορικούς συλλόγους σε κοινά σχήματα να καταθέσουν κοινή πρόταση που θα αφορά στη δημιουργία ανοικτού κέντρου εμπορίου στο δήμο. Σε περίπτωση που ο εμπορικός σύλλογος δεν συμφωνεί, τότε ο δήμος θα μπορεί να καταθέσει σχετική πρόταση από κοινού με το επιμελητήριο της περιοχής.
Η κλίμακα θα αφορά σε μεγάλης έκτασης παρεμβάσεις γι’ αυτό και έχουν προβλεφθεί και μεγαλύτεροι προϋπολογισμοί, σημείωσε η κυρία Φωτονιάτα, η οποία εξήγησε ότι να μεν η πρόταση θα είναι μία από το δήμο και τον εμπορικό σύλλογο ή το επιμελητήριο, αλλά ο καθένας από τους δύο συμμετέχοντες στο σχήμα θα διαχειριστεί ένα διακριτό προϋπολογισμό και θα έχει την ευθύνη της υλοποίησης των παρεμβάσεων που θα προτείνει. Ο δήμος θα μπορεί να λάβει κονδύλι 1,5 εκατ. ευρώ και ο εμπορικός σύλλογος ή το επιμελητήριο για το δικό του κομμάτι παρεμβάσεων θα διαχειριστεί ένα ποσό 2.000 ευρώ για κάθε επιχείρηση που θα συμμετάσχει.
Σημειώνεται ότι προϋποθέσεις συμμετοχής έχουν τουλάχιστον 50 επιχειρήσεις ακόμη κι αν δεν είναι μέλη του συλλόγου, όπως επιχειρήσεις εστίασης, ξενοδοχεία, κινηματογράφοι, ιατρεία, κέντρα αισθητικής κ.λπ.
Σε ό,τι αφορά στα πληθυσμιακά κριτήρια, για την ηπειρωτική χώρα αφορά σε πόλεις με κατοίκους από 5.000 και πάνω και για τη νησιωτική χώρα πόλεις με 2.500 και πάνω. Δηλαδή το ποσό που θα διαχειριστεί ο εμπορικός σύλλογος ή το επιμελητήριο ανέρχεται, το λιγότερο, στα 100.000 ευρώ και το επιμελητήριο ή ο εμπορικός σύλλογος είναι αυτοί που θα δεσμευτούν ότι θα προχωρήσουν στην ανάδειξη της ταυτότητας της περιοχής παρέμβασης με αλλαγή των προσόψεων, επί τη βάσει μίας αρχιτεκτονικής μελέτης που θα έχει αναθέσει ο δήμος και θα αφορά στην ταυτότητα που θα έχει η περιοχή.
Η κυρία Φωτονιάτα ανέφερε ότι ήδη κάποιοι δήμοι έχουν προκηρύξει πανελλήνιους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και για την υλοποίηση της πρότασης θα υπογράψουν οι εμπορικοί σύλλογοι ή τα επιμελητήρια και όλοι οι συμμετέχοντες επιχειρηματίες θα πρέπει να υπογράψουν τι ακριβώς δεσμεύονται να τοποθετήσουν ή να απομακρύνουν από την εξωτερική όψη της επιχείρησής τους.
Ακόμη, στο κοινό σχέδιο το πρώτο βήμα είναι να καθοριστεί η περιοχή παρέμβασης, η οποία θα είναι τουλάχιστον 400 μέτρα, είτε υφιστάμενος πεζόδρομος είτε δρόμος, αλλά στο τέλος της δράσης θα παραδοθούν 400 μέτρα πεζοδρομημένος ή ήπιας κυκλοφορίας δρόμος ή συνδυασμός αυτών των δύο και στο εγχείρημα θα συμμετέχει τουλάχιστον το 70% των επιχειρήσεων που αφορά η παρέμβαση και δεν μπορεί το 70% να είναι λιγότερο αριθμητικά από 50 επιχειρήσεις.
Ο δήμος για το 1,5 εκατ. ευρώ θα κάνει παρεμβάσεις για αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, όπως παρεμβάσεις για τις υποδομές, για τη βελτίωση της προσβασιμότητας, το μικροκλίμα, τη διαχείριση απορριμμάτων κ.λπ. Σε αυτό το σημείο η κυρία Φωτονιάτα σημείωσε τη συμβολή των «έξυπνων συστημάτων» στην αναβάθμιση του δημόσιου χώρου που θα επιφέρει και μείωση λειτουργικού κόστους για τα έξοδα του δήμου (οδοφωτισμός απορρίμματα κ.λπ.).
Θα πρέπει εμπορικοί σύλλογοι ή επιμελητήρια και δήμοι να προχωρήσουν σε ένα μνημόνιο συνεργασίας που θα δίνεται η έγκριση όλων για την ιεράρχηση και την αισθητική των έργων που θα γίνουν. «Εάν δεν υπάρξει συνεργασία, μία περιοχή θα χάσει περίπου 2 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου» υπογράμμισε η κυρία Φωτονιάτα.
Τέλος, σημείωσε ότι ο δήμος, για μία πενταετία, θα είναι υπεύθυνος για την καλή λειτουργία της δράσης, αλλιώς θα απεντάσσεται το έργο και θα επιστρέφονται τα χρήματα κι αυτό γίνεται για να υπάρχει συνευθύνη για τα έργα που θα γίνουν και να μην εγκαταλειφθούν στην τύχη τους ή να μην απαξιωθούν.