Ο δεν θα εξαφανιστεί, αλλά -κάποια στιγμή- θα γίνει ενδημικός κάτι που δεν αποκλείεται να οδηγήσει στην άσκηση πίεσης στα εθνικά συστήματα υγείας και τα επόμενα χρόνια.

Αρκετές χώρες ανά τον κόσμο θα συνηθίσουν σταδιακά να ζουν με τον , τονίζει ο Guardian, με τον SARS-CoV-2 να κυκλοφορεί προκαλώντας περιοδικές εξάρσεις. Πάντως, μέχρι στιγμής καμία χώρα δεν έχει εισέλθει ακόμη σε ενδημική φάση.

Την περίοδο που διανύουμε τα ξεσπάσματα του ιού είναι απρόβλεπτα και άσχημα, καθώς υπάρχουν πολλοί που παραμένουν ευάλωτοι στον κορονοϊό, είτε επειδή είναι , είτε επειδή δεν έχουν βρεθεί ακόμη στο δρόμο της κυρίαρχης πλέον μετάλλαξης Δέλτα, που μεταδίδεται ακόμη και στους πλήρως εμβολιασμένους. Εκτιμάται πως κάποια στιγμή οι περισσότεροι θα μολυνθούν απ’ τον ιό, ακόμα και αν δεν νοσήσουν όλοι τους σοβαρά.

Το τέλος της πανδημίας

Στην περίπτωση που περιοριστεί στο ελάχιστο δυνατό ο αριθμός των ευάλωτων στον κορονοϊό θα μπορούμε να πούμε ότι τέλειωσε η πανδημία, λέει ο λοιμωξιολόγος του London School of Hygiene & Tropical Medicine, Άνταμ Κουτσάρσκι.

Από το σημείο εκείνο και μετά η εξάπλωση της νόσου θα διατηρείται μόνον από την βαθμηδόν φθίνουσα ανοσία στον πληθυσμό και την εμφάνιση σχετικά ήπιων νέων παραλλαγών του κορονοϊού. Όμως ουδείς γνωρίζει ακόμη πότε θα φθάσουμε σε αυτό το σημείο καμπής, επειδή δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο πόσο διαρκεί η ανοσία μετά από μόλυνση ή εμβολιασμό και πόσο ικανός είναι ο SARS-CoV-2 να δημιουργεί επιθετικότερες παραλλαγές του.

Με το βλέμμα στη Βρετανία

Είναι ξεκάθαρο πάντως ότι η μετάβαση στην ενδημική φάση θα συμβεί σε διαφορετικές περιόδους σε χώρες και περιοχές και τα βλέμματα στρέφονται στη Βρετανία, που θεωρείται ότι μπορεί να είναι μεταξύ των κρατών που βρίσκονται κοντά στο σημείο κορύφωσης της πανδημίας λόγω των υψηλών ποσοστών νέων και εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού της. Η μετάλλαξη Δέλτα, που είναι περίπου τρεις φορές μεταδοτικότερη από το αρχικό στέλεχος του κορονοϊού της Γουχάν, δεν έχει ακόμη σαρώσει αρκετές χώρες, αλλά από τον περασμένο Μάιο κυριαρχεί στη Βρετανία – λόγος για τον οποίο ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι η χώρα εισέρχεται στο τελευταίο κύμα της πανδημίας, από την οποία θα βγει και θα εισέλθει στην ενδημική φάση από την ερχόμενη άνοιξη.

Πάντως, άλλοι επιστήμονες εκτιμούν θα ακολουθήσουν αρκετά ακόμη κύματα της πανδημίας, ακόμη και στη Βρετανία – μικρότερα πάντως, σε σύγκριση με το παρελθόν.

Κίνδυνος για νέες «επιθετικές»

Κάθε χώρα θα μπει κάποια στιγμή στην ενδημική φάση, αλλά μέχρι τότε θα πληρώσει αναπόφευκτα μεγάλο ανθρώπινο κόστος. Η επιλογή να επιτραπεί στον ιό να εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα ακόμη και σε πληθυσμούς με πολύ υψηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης εγκυμονεί κινδύνους, όπως η εμφάνιση παραλλαγών ανησυχίας, σημειώνει στον Guardian ο δημιουργός υπολογιστικών μοντέλων, Ρόμπιν Τόμπσον του Πανεπιστημίου του Γουόργουϊκ. Μέχρι στιγμής δεν έχει εμφανιστεί κάποια παραλλαγή του κορονοϊού που να προκαλεί σοβαρή λοίμωξη ακόμη και στους πλήρως εμβολιασμένους. Ο ιολόγος Ντιντιέ Τρονό της ελβετικής Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάνης είναι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι ο κορονοϊός πλησιάζει τα όρια της ικανότητάς του να αναπροσαρμόζεται. Αν και συνεχίζουν να εμφανίζονται νέες παραλλαγές, όπως η AY.4.2, είναι ελαφρώς μόνον μεταδοτικότερες από την Δέλτα και η Covid-19 δεν είναι πολύ πιο βαριά απ’ ό,τι ήταν στις αρχές του 2020. Ωστόσο, καθώς χτίζεται το τείχος ανοσίας στον πληθυσμό, αυξάνεται και η πίεση από την φυσική επιλογή στον κορονοϊό να μεταλλάσσεται για να διαπερνά τις άμυνες της ανοσίας – κίνδυνος για τον οποίο προετοιμάζονται οι επιστήμονες που αναπτύσσουν εμβόλια.

Συλλογική δράση

Για την ώρα τα εμβόλια παρέχουν ατομική, όχι συλλογική προστασία, αλλά η μορφή που θα πάρει η ενδημική νόσος του κορονοϊού θα διαμορφωθεί συλλογικά. Η Covid-19 μπορεί στο μέλλον να είναι ήπια όσο το κοινό κρυολόγημα, αλλά μπορεί να είναι και χειρότερη και σε μια τέτοια περίπτωση θα χρειαστεί μια πιο δυναμική απάντηση απ’ ό,τι στη γρίπη. «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα η Covid-19 -αν και σε ενδημική φάση – να συνεχίσει να ασκεί για κάποια χρόνια ασφυκτική πίεση στα εθνικά συστήματα υγείας», λέει στον Guardian o Κουτσάρσκι.

Γι’ αυτό η πανδημία πρέπει να αντιμετωπιστεί με συλλογική δράση, δηλαδή με τη χρήση μασκών και ελαφρά μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης όπου και όταν χρειαστεί, και τον εμβολιασμό με ενισχυτικές δόσεις. Ο κορονοϊός μπορεί να έχει στριμωχτεί στη γωνία, αλλά δεν έχει ακόμη τιθασευτεί, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.