ΚΕΣΥ : Αποτελεσματικές δομές για την υποστήριξη της εκπαίδευσης

Το νέο νομοσχέδιο που τέθηκε προς διαβούλευση πρόσφατα και αφορά την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προσπαθεί να θεραπεύσει κάποια κοινωνικά θέματα, μεταξύ των οποίων «την ισότιμη πρόσβαση όλων ανεξαιρέτως των μαθητών στην εκπαίδευση και την προάσπιση της αρμονικής ψυχοκοινωνικής τους ανάπτυξης και προόδου» μέσω των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ. παρ 1. Άρθρο 7)

ΛΑΜΠΡΑΚΑΚΗ ΜΟΣΧΟΒΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΕΠ, ΚΕΣΥΠ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΤΙ ΠΟΛΙΤΗ ΘΕΛΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚΑ ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ;

• Αυτός είναι ο βασικός σκοπός που πρέπει να είναι ξεκάθαρος και να αποτυπωθεί στα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Ποια εφόδια θα πρέπει να του παρέχει η εκπαίδευση ώστε να μεταβαίνει ομαλά στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον και να ανταποκρίνεται στις υπάρχουσες κοινωνικές ανάγκες;

Πώς θα διαχειρίζεται το μέλλον του, την ψυχοσυναισθηματική του κατάσταση, τα προσόντα, τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απέκτησε μέσα από την εκπαίδευση;

Πώς θα διαχειρίζεται τους κοινωνικούς και άλλους ρόλους που έχει στην Κοινωνία της Γνώσης, της Πληροφορίας και της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης;

Με άλλα λόγια, ποιες είναι οι δεξιότητες που απέκτησε ώστε να διαχειρίζεται τη ζωή και τη σταδιοδρομία του μετά το σχολείο;

Αυτές τις δεξιότητες μπορεί να τις καλλιεργήσει μέσα στο σχολείο με την επαναφορά του μαθήματος ΣΕΠ σε κάθε τάξη, αρχόμενης από την τελευταία τάξη του Γυμνασίου.

Η ΙΣΟΤΙΜΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ

• «Ισότιμη πρόσβαση» σημαίνει γεωγραφική κάλυψη και εγγύτητα/διευκόλυνση πρόσβασης σε ορατές, κομβικές δομές, σε επίπεδο σχολικής μονάδας ή δήμου, όπως γίνεται στις χώρες των βέλτιστων πρακτικών κοινωνικής πολιτικής (π.χ. σκανδιναβικές).

Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο νομοσχέδιο, κάτι τέτοιο δε μπορεί να συμβεί σε νομούς όπως ο Έβρος, νησιά, απομακρυσμένες και δύσβατες περιοχές (όπου η πρόσβαση απαιτεί ολόκληρο ταξίδι σημαντικού κόστους).

Συνεπώς, αφού ακυρώνεται η ισότιμη πρόσβαση, το άρθρο ακυρώνει το σκοπό του.

Αφού δεν μπορεί να επιτευχθεί η δημιουργία ενός ΚΕΣΥ σε επίπεδο δήμου, λόγω δημοσιονομικής στένωσης (ώστε να μιλάμε για πραγματική κοινωνική πολιτική και αποτελεσματικές δομές), τουλάχιστον ας διατηρηθεί η γεωγραφική κάλυψη με 79 ΚΕΣΥ, κατά το μοντέλο των 79 Κέντρων Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ).

Η χωροταξική αυτή κατανομή λειτούργησε μέχρι σήμερα αποτελεσματικά με τα ΚΕΣΥΠ.

ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΝΑ ΚΕΣΥ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΑΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟ ΤΟΥ ΚΕΣΥΠ

• Το όφελος που προκύπτει για το κράτος και την κοινωνία από την ύπαρξη και λειτουργία υποστηρικτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών επαγγελματικού προσανατολισμού στην εκπαίδευση, είναι σημαντικό και ανταποδοτικό σε βάθος χρόνου, όταν έχει ως γνώμονα το κοινωνικό όφελος και δε βασίζεται αποκλειστικά σε βραχυπρόθεσμες πολιτικές.

Κάτι τέτοιο σημαίνει την πρόβλεψη στο νόμο

α) της αναλογικής ανάθεσης σχολικών μονάδων αρμοδιότητας σε κάθε ΚΕΣΥ,

β) τον αναλογικό αριθμό των ωφελούμενων μαθητών/τριών για κάθε λειτουργό στο ΚΕΣΥΠ (με βάση τα μετρήσιμα στοιχεία π.χ. 2000 μαθητές ανά λειτουργό),

γ) το διακριτό ρόλο των ΚΕΣΥΠ για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στη γενική εκπαίδευση και

δ) την ολιστική προσέγγιση κάθε μαθητή/τρια που προσέρχεται στο ΚΕΣΥ, ώστε να αποκομίζεται η μέγιστη ωφέλεια για τους πολίτες (και συνεπώς για το κράτος).

ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΕ ΚΑΘΕ ΤΑΞΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΕΣ

• Η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών επαγγελματικού προσανατολισμού, θα πρέπει να ξεκινά (και ουσιαστικά να θεσμοθετηθεί) σε κάθε τάξη μετάβασης (π.χ. στην έκτη Δημοτικού). Ιδιαίτερα στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου, για πρώτη φορά ανοίγονται στο/στη μαθητή/τρια εκπαιδευτικές διαδρομές, για τις οποίες θα πρέπει να λάβει εξατομικευμένες, καλά πληροφορημένες, αμερόληπτες αποφάσεις για το επόμενο βήμα μετάβασης.

Με την πρώιμη παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών μπορεί να αποφευχθεί το μεγάλο κόστος

α) των εγγραφών/μετεγγραφών σε σχολεία και ΑΕΙ. Ειδικά στα τελευταία, το κόστος ανά φοιτητή/τρια είναι ίσως το υψηλότερο της ευρωπαϊκής ένωσης καθώς οι παροχές αποδίδονται πλήρως ακόμα και σε όσους δεν παρακολουθούν τα προγράμματα. Επίσης,

β) η επαναληπτική συμμετοχή σε πανελλαδικές εξετάσεις,

γ) η διακοπή σπουδών και ο επαναπροσανατολισμός σε άλλα τμήματα,

δ) οι αιώνιοι φοιτητές κ.ο.κ. είναι πλέον συχνά φαινόμενα μετά την εισαγωγή σε ΑΕΙ. Πλέον, η εκπαιδευτική – επαγγελματική σταδιοδρομία θα πρέπει να είναι καλά πληροφορημένη και στοχευμένη, καθώς όλοι γνωρίζουμε το κόστος μιας τέτοιας σπατάλης στον οικογενειακό και κρατικό προϋπολογισμό, τα υψηλά ποσοστά ετεροαπασχόλησης, το θέμα της μετανάστευσης των πτυχιούχων μας στο εξωτερικό κ.ο.κ..

Εάν σε αυτά προσθέσουμε το κόστος των μετέπειτα ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και των κοινωνικών επιδομάτων, κατανοούμε πως η ύπαρξη συμβουλευτικών υπηρεσιών σε πρώιμο στάδιο προλαμβάνει τα πολλά δεινά που έπονται…

Η κοινωνία αναζητά επιτακτικά, πλέον, αυτόν τον κρίκο που θα συνδέσει την εκπαίδευση με την αγορά εργασίας, δηλαδή, τις υπηρεσίες των ΚΕ.ΣΥ.Π. Η ΕΕ εξέδωσε ανάλογα ψηφίσματα για τις υπηρεσίες αυτές από το 2004 &2008.

ΙΣΟΤΙΜΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠ/ΣΗΣ

• Άρθρα 23 & 24. Η επαγγελματική αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα, καθώς και η δίκαιη μεταχείριση κατά την επιλογή των στελεχών εκπαίδευσης, θα πρέπει να εξαρτώνται από την αμερόληπτη και ισόρροπη μοριοδότηση όλων των κριτηρίων επιλογής. Π.χ. καθένα από τα κριτήρια:

α) επιστημονική συγκρότηση,

β) διοικητική και διδακτική εμπειρία,

γ) διοικητική και εκπαιδευτική επάρκεια και

δ) προσωπικότητα και γενική συγκρότηση, θα πρέπει να αποτιμάται με το 25% της συνολικής βαθμολογίας.

Αποφεύγοντας τα άκρα, δημιουργείται αίσθημα δικαιοσύνης στους πολίτες. Επιπλέον, αποφεύγεται η πολιτική μομφή ότι ευνοείται κάθε φορά διαφορετική ομάδα πολιτών, ενώ στην ουσία καμιά ομάδα δε νιώθει δικαιωμένη.

Παράλληλα, η ισόρροπη αποτίμηση των κριτηρίων ενισχύει το αίσθημα της αμεροληψίας, της νομικής και πολιτικής σταθερότητας, αλλά και της εμπιστοσύνης στην πολιτεία, πάνω στην οποία οι πολίτες βασίζουν το χτίσιμο της μελλοντικής τους σταδιοδρομίας.

Η πραγματική και πλήρης απεικόνιση όλων των κριτηρίων και όλης της προϋπηρεσίας των μελλοντικών στελεχών (αντί του ± 0,25 έως 4 χρόνια) και η ισότιμη αποτίμησή τους, ενισχύει την εμπιστοσύνη αυτή.

Αντίθετα, στέρηση δικαιώματος υποψηφιότητας με το πέρας δύο θητειών (και χωρίς αιτιολογική βάση, όπως η αξιολόγηση), προσκρούει σε συνταγματικές διατάξεις για ισότητα ευκαιριών και αξιοκρατική επαγγελματική ανάπτυξη.

Θυμίζει διετείς θητείες σε κυβερνήσεις άλλων χωρών και μπορεί να αποβεί και αναποτελεσματική.

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΣΕΠ

• Οι Υπεύθυνοι ΣΕΠ αφιερώνουν διδακτικές ώρες μέσα σε σχολεία σε ενημερώσεις και διδακτικές παρεμβάσεις σε μαθητές/τριες.

Με άλλα λόγια, ασκούν διδακτικό έργο σε σχολικές μονάδες.

Αυτό είναι καταγεγραμμένο στα ημερολόγια που διατηρούν στην υπηρεσία τους και υπογράφονται από τους Διευθυντές Εκπαίδευσης.

Θα πρέπει δικαίως να τους αποδοθεί η διδακτική εμπειρία σε σχολικές μονάδες.