«Απαραίτητη θεσμική μεταρρύθμιση που θα δώσει όλα τα απαραίτητα εργαλεία στα υπουργεία, Περιφέρειες, δήμους, να υλοποιήσουν την πολιτική τους», χαρακτήρισε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής, το νέο πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις.
«Αυτό που ενδιαφέρει τους Έλληνες, είναι να γίνονται τα έργα πιο γρήγορα και με διαφάνεια», είπε ο κ. Καραμανλής κατά τη διάρκεια συζήτησης στην Ολομέλεια. Σχολιάζοντας δε, τη στάση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο σχέδιο νόμου, παρατήρησε πως «εμείς το νόμο 4412 του ΣΥΡΙΖΑ τον ψηφίσαμε επί της αρχής. Καταψηφίσαμε ορισμένα άρθρα, κάναμε κριτική, αλλά ψηφίσαμε επί της αρχής το νομοσχέδιο. Εσείς δεν το κάνετε αυτό, αλλά με την αντιπολίτευση της μιζέριας αποφασίσατε να το καταψηφίσετε. Θα σας κρίνουν οι πολίτες γι΄αυτό», σημείωσε.
Αναφερόμενος ειδικότερα στον τομέα ευθύνης του, ο υπουργός τόνισε ότι «τα έργα θα γίνονται πιο γρήγορα, πιο οικονομικά, με μεγαλύτερη ευελιξία και με διαφάνεια». Όπως είπε, ενισχύεται το σύστημα μελέτη-κατασκευή, το οποίο υπήρχε και στο προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο και μετατοπίζεται η ευθύνη των μελετών στον ανάδοχο. Η διαδικασία δημοπράτησης των έργων θα μπορεί να ξεκινά πριν την έκδοση των περιβαλλοντικών όρων και οι δύο διαδικασίες να προχωρούν παράλληλα. «Μέχρι το τέλος της διαγωνιστικής διαδικασίας θα ολοκληρώνονται και οι περιβαλλοντικοί όροι, οπότε δεν θα έχουμε εκπτώσεις στα περιβαλλοντικά ζητήματα, υπό τον όρο όμως ότι δεν θα αλλάζουν ουσιωδώς το αντικείμενο του έργου», ανέφερε ο κ. Καραμανλής. Με το νομοσχέδιο, συνέχισε ο υπουργός, αρχίζει πιο γρήγορα η δημοπράτηση έργων ειδικής σημασίας για την οικονομία της χώρας, των έργων δηλαδή, που είναι ενταγμένα στο άρθρο 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων. Στα μεγάλα έργα προβλέπεται, επίσης, η εφαρμογή διατάξεων για ιδιωτικές επενδύσεις για την ταχύτερη δημοπράτηση τους.
Όπως εξάλλου ανέφερε, αντιμετωπίζεται το μεγάλο πρόβλημα των μεγάλων εκπτώσεων, των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών. «Αυτό είναι μία πληγή των έργων που οδηγούσε στο να μην μπορούν τελικά να ολοκληρώνονται τα έργα, να υπάρχουν τεράστιες καθυστερήσεις, να υπάρχουν τεράστιες υπερβάσεις στο προϋπολογισμό, κάτι το οποίο το έχει επισημάνει άλλωστε όλος ο τεχνικός κόσμος αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», είπε ο κ. Καραμανλής και εξήγησε ότι πλέον θα πρέπει να αιτιολογείται όποια προσφορά έχει απόκλιση μεγαλύτερη του 10% από το μέσο όρο του συνόλου των προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αιτιολόγηση αυτή θα αποτελεί δεσμευτική συμφωνία, θα είναι δηλαδή, μέρος της σύμβασης που δεν μπορεί να μεταβληθεί καθόλη τη διάρκεια της εκτέλεσης της σύμβασης. Στόχος είναι να σταματήσει το «γαϊτανάκι» των συμπληρωματικών συμβάσεων, που «μόνο διαφανείς δεν είναι».
Αναφερόμενος στην ιδιωτική επίβλεψη έργων και μελετών, ο υπουργός υπογράμμισε ότι δίνεται η δυνατότητα να μπορεί να ασκηθεί επίβλεψη, εκτός από την υπηρεσία, και από πιστοποιημένο ιδιωτικό φορέα, ο οποίος θα διαθέτει τις αναγκαίες γνώσεις. Το κράτος θα έχει όμως την εποπτεία όλης αυτής της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, όπως είπε, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εκείνος που εισήγαγε τον ιδιωτικό τομέα, όχι μόνο στην επίβλεψη, αλλά και στη διαχείριση του έργου. «Η δική μας ρύθμιση εφαρμόζει τους κανόνες που εσείς θεσπίσατε» είπε ο κ. Καραμανλής και τόνισε ότι «ο πρώτος διδάξας, όχι μόνο για την επίβλεψη, αλλά και για διαχείριση των έργων από τους ιδιώτες ήταν ο ίδιος ο κ. Τσίπρας με τον κ. Σπίρτζη». Σε κάθε περίπτωση, ο υπουργός τόνισε εμφατικά ότι τη διοίκηση του έργου θα την ασκεί η διευθύνουσα υπηρεσία και πως η ιδιωτική επίβλεψη είναι μόνο συμβουλευτική και είναι μια δυνατότητα που παρέχεται στον ανάδοχο: Δεν εξαναγκάζεται ο ανάδοχος, αλλά έχει την επιλογή.
Ο υπουργός τόνισε επίσης ότι το σύστημα παρακολούθησης των έργων μετατρέπεται από ελεγκτικό που είναι σήμερα, σε δηλωτικό. Η διευθύνουσα υπηρεσία απαλλάσσεται από υποχρεώσεις στις οποίες δεν μπορούσε να ανταποκριθεί. Η υποβολή των μετρήσεων από τον ανάδοχο, γίνεται πλέον κανόνας που συνδέεται με αυξημένη ευθύνη ως προς την ακρίβειά τους.
Όπως εξάλλου επισήμανε ο υπουργός, με το νομοσχέδιο θεσμοθετείται για έργα προϋπολογισμού άνω των 10 εκατομμυρίων ευρώ, η δυνατότητα διοικητικής επίλυσης. Για έργα κατώτερου προϋπολογισμού, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου τεχνικού συμβούλου. Επίσης, προκειμένου να αποτραπούν οι τεράστιες καθυστερήσεις στις παραδόσεις των μεγάλων έργων, προβλέπεται στις διακηρύξεις για έργα άνω του ενός εκατομμυρίου, η δυνατότητα πρόβλεψης κινήτρου πρόσθετης αμοιβής 5%. Επί της ουσίας πρόκειται για bonus, προκειμένου να επιτυγχάνεται παράδοση των έργων νωρίτερα από τη συμβατική προθεσμία.