“Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι θα συμβεί με το Brexit”

«Κανείς δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να πει με βεβαιότητα τι θα συμβεί», δήλωσε ο διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM» για τα δύο σενάρια, έπειτα και από τη δεύτερη συντριπτική ήττα της Βρετανίδας πρωθυπουργού, Τερέζα Μέι στην ψηφοφορία για το Brexit.

«Τώρα πηγαίνει η Βρετανία να υιοθετήσει ένα πλάνο για να αντιμετωπίσει τη ζημιά από τυχόν Brexit χωρίς συμφωνία, να υιοθετήσει ένα νέο σύστημα δασμών και ταριφών μόνο και μόνο για να μπορέσει να απορροφήσει τις δεδομένες ζημιές οι οποίες θα προκύψουν σε περίπτωση, που πάει σε ένα Brexit, το οποίο από την αρχή είχαν ξεκαθαρίσει όλα τα μέρη -τουλάχιστον δημόσια- ότι δεν επιθυμούσαν. Δηλαδή ένα Brexit χωρίς συμφωνία. Αυτό είναι το ένα σενάριο», εξήγησε ο κ.Φίλης.

«Το άλλο σενάριο», συνέχισε, «είναι να παραταθεί η παραμονή μέχρι να εξευρεθεί κάτι άλλο, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι θα έχουμε το οξύμωρο, μια χώρα η οποία έχει ψηφίσει σε ένα δημοψήφισμα […] υπέρ της εξόδου να ψηφίζει στις ευρωεκλογές του Μαΐου» και «είναι ένα παράδοξο, που κάλλιστα μπορεί να συμβεί έτσι, εάν σήμερα δεν περάσει η ψηφοφορία για ένα Brexit χωρίς συμφωνία».

Σε ό,τι αφορά τα πολιτικά χαρακτηριστικά της αντιπαράθεσης ο διεθνολόγος εξήγησε: «Οι μεν Ευρωπαίοι θέλουν να καταδείξουν ότι οποιοσδήποτε θελήσει να φύγει από το “μαντρί”, ακόμα κι αν είναι μία χώρα του μεγέθους και της εμβέλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, κινδυνεύει να τον “φάει ο λύκος”. Αντιθέτως οι Βρετανοί θέλουν να δείξουν ότι είναι μία χώρα, όπου έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν το δρόμο που επέλεξε ο λαός τους, χωρίς να υποστούν τις συνέπειες που Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήθελε να καταδείξει προς επίδοξους μιμητές, επειδή είναι αυτή τη στιγμή κατακερματισμένη».

Σχετικά με το μήνυμα που εκπέμπει η ευρωπαϊκή πλευρά ο κ. Φίλης εκτίμησε πως μπορεί να ερμηνευτεί από τις «τάσεις αναχωρητισμού ή αμφισβήτησης του ευρωπαϊκού μοντέλου, που είναι πάρα πολύ έντονες και στις ευρωεκλογές αυτό θα αποτυπωθεί, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα έχουμε οπωσδήποτε ενίσχυση των κομμάτων, τα οποία δεν έχουν μία ευρωσκεπτιστική προσέγγιση, αλλά έχουν έναν αντιευρωπαϊκό λόγο, θέλουν δηλαδή την επιστροφή στο έθνος- κράτος και βλέπουν υπερεθνικούς οργανισμούς, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως κάτι παρωχημένο».

«Βλέπουμε λοιπόν ότι ακραίες φωνές, ή αυτό που θεωρούσαμε εμείς ακραίες φωνές, αρχίζουν να γίνονται πλέον mainstream στην Ευρώπη, σε μία Ευρώπη η οποία κλονίζεται συθέμελα για μία σειρά λόγων. Άρα λοιπόν το να φανεί και να καταδειχθεί ότι μία χώρα φεύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και όλα έχουν καλώς, θα ήταν το εντελώς λάθος μήνυμα από ευρωπαϊκής πλευράς», εξήγησε, προσθέτοντας ότι τα προβλήματα της ΕΕ σήμερα «δεν είναι μόνο η σχέση με τη Ρωσία, η σχέση με την Τουρκία, η σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην εποχή Τραμπ, είναι εκ των ενόντων τα μεγαλύτερα προβλήματα αυτή τη στιγμή».

Ερωτηθείς πώς ενδέχεται να αποτυπωθεί στην κάλπη των ευρωεκλογών η διαχείριση του Brexit ο κ. Φίλης απάντησε: «Η ερμηνεία που θα δώσει ο καθένας από εμάς στο δρόμο προς τις κάλπες από ένα παρατεταμένο Brexit θα είναι διαφορετική και θα είναι βάσει της αναφοράς που ο καθένας θα έχει, του σημείου αναφοράς και της προσέγγισης. Δηλαδή οι ευρωσκεπτικιστές ή πολύ περισσότερο οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις […] θα ερμηνεύσουν το παρατεταμένο Brexit ως μία ακόμα αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως μία ακόμα αδυναμία των Ευρωπαίων και των Βρυξελλών, οι οποίες είναι ούτως ή άλλως αποξενωμένες από τον Ευρωπαίο πολίτη, να αφουγκραστούν τους Βρετανούς, θεωρώ ότι θα είναι υποστηρικτικοί προς τους brexiters και θα πουν ότι να ποια είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι τιμωρητική όταν ο λαός εκφράζεται με δημοκρατικό τρόπο όπως έγινε στο δημοψήφισμα στη Βρετανία […] Από την άλλη, αυτοί οι οποίοι βλέπουν ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα ναι μεν αυτή τη στιγμή κλονίζεται αλλά πρέπει να διατηρηθεί και θέλουν περισσότερη Ευρώπη, πιστεύω ότι θα ερμηνεύσουν το παρατεταμένο Brexit ως μία αποτυχία των Βρετανών να διαχειριστούν μία απόφαση, η οποία έλαβε χώρα υπό πολύ ειδικές συνθήκες και ως αποτέλεσμα μίας εντελώς λάθος επιλογής που έκανε ο Κάμερον για προεκλογικούς λόγους τότε».