Τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής σε Γαλλία και Ιταλία έκρουσε χθες η Κομισιόν, εντείνοντας την αβεβαιότητα που ήδη αισθάνονται οι αγορές για τις δυο αυτές χώρες και που έχει αποτυπωθεί στην αύξηση του κόστους δανεισμού τους και τη διεύρυνση του spread των αποδόσεων με τα αντίστοιχα γερμανικά Bunds.
Στις χειμερινές της προβλέψεις για την ευρωπαϊκή οικονομία, η Επιτροπή εκτιμά ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην επιτύχει φέτος τον στόχο για μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ (όπως δεσμεύθηκε το 2015, όταν έλαβε νέα διετή προθεσμία), ενώ θεωρεί δεδομένη την υπέρβαση του ορίου αυτού το 2018. Κάτι που σημαίνει ότι ο νέος πρόεδρος που θα εκλεγεί τον Μάιο θα βρεθεί «με το καλημέρα» αντιμέτωπος με την προοπτική λήψης νέων μέτρων λιτότητας.
Βέβαια, η Μαρίν Λεπέν έχει δεσμευθεί ότι εάν εκλεγεί, θα βγάλει τη Γαλλία από το ευρώ, μια προοπτική που ο (Γάλλος) επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Πιερ Μοσκοβισί χαρακτήρισε «εφιαλτική».
«Κίτρινη κάρτα» έβγαλε η Επιτροπή και στην Ιταλία, καθώς τόσο το δημόσιο χρέος της (το μεγαλύτερο στην Ευρωζώνη σε απόλυτους αριθμούς) όσο και το διαρθρωτικό δημοσιονομικό της έλλειμμα κινούνται ανοδικά, δη-λαδή στην αντίθετη του επιθυμητού κατεύθυνση, κάτι που θέτει την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Πάολο Τζεντιλόνι σε τροχιά σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι το διαρθρωτικό έλλειμμα θα αυξηθεί στο 2% του ΑΕΠ φέτος (από 1,6% το 2016) και στο 2,5% το 2018, ενώ το δημόσιο χρέος θα ανέλθει σε νέο ιστορικό υψηλό στο 133,3% του ΑΕΠ φέτος (από 132,8% το 2016) προτού μειωθεί οριακά στο 133,2% το 2018.
Εύθραυστη ανάκαμψη
Οπως υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, η ανάκαμψη συνεχίζεται για πέμπτο συνεχόμενο έτος, ενώ για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια προβλέπονται θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης και για τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για όλο τον ορίζοντα προβλέψεων (2016, 2017 και 2018). Ωστόσο, ο ορίζοντας της ανάκαμψης σκιάζεται από την «υψηλότερη του αναμενόμενου» αβεβαιότητα που εγκυμονεί το Brexit (έστω και εάν οι έως τώρα παρενέργειες ήταν μικρότερες του αναμενόμενου, όπως παραδέχθηκε η Κομισιόν), οι «αδιευκρίνιστες» προθέσεις του νέου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναφορικά με κρίσιμους τομείς και φυσικά η πολιτική αβεβαιότητα που προκύπτει από τις επικείμενες εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία και ενδεχομένως στην Ιταλία. Η Επιτροπή σημειώνει ότι η εγχώρια κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει ο βασικός κινητήρας της ανάπτυξης, λαμβάνοντας ώθηση από την περαιτέρω υποχώρηση της ανεργίας (από 10% το 2016 στο 9,6% φέτος και στο 9,1% το 2018) και την αύξηση των ονομαστικών μισθών.
Πληθωρισμός
Προειδοποιεί ωστόσο ότι η «πετρελαιοκίνητη» αύξηση του πληθωρισμού στο 1,7% φέτος (από μόλις 0,2% το 2016) θα περιορίσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκτίμηση της Επιτροπής για τον πληθωρισμό είναι αρκετά υψηλότερη από την αντίστοιχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που τον Δεκέμβριο έκανε λόγο για μέσο πληθωρισμό 1,3% φέτος.
«Με τον πληθωρισμό να αυξάνεται, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι η υπερ-χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ θα διατηρηθεί επ’ άπειρον», σημείωσε με νόημα ο κ. Ντομπρόβσκις, καλώντας τις χώρες της Ευρωζώνης να παραμείνουν στο μονοπάτι των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως αυτές με «τα υψηλά ελλείμματα και χρέη».
Το δημοσιονομικό έλλειμμα στην Ευρωζώνη -κατά μέσο όρο- αναμένεται να περιοριστεί στο 1,4% του ΑΕΠ φέτος και το 2018 (από 1,7% το 2016). Το δημόσιο χρέος που διαμορφώθηκε στο 91,5% του ΑΕΠ το 2016 αναμένεται να μειωθεί στο 90,4% του ΑΕΠ φέτος και στο 89,2% του ΑΕΠ το 2018.