Υπουργείο Παιδείας: Τι ισχύει με την υπερωριακή διδασκαλία των εκπαιδευτικών

Η εγκύκλιος του υπουργείο παιδείας αναφέρεται στην υπερωριακή διδασκαλία των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Τι αναφέρει η εγκύκλιος

II. Υπερωριακή διδασκαλία

Η υπερωριακή διδασκαλία των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ρυθμίζεται καταρχήν με την παρ. 3 του άρθρου 100 του ν. 4823/2021 (136 Α ́) που ορίζει ότι:

«3. Ο Διευθυντής ή ο Προϊστάμενος της σχολικής μονάδας δύναται να αναθέτει σε εκπαιδευτικό που έχει τοποθετηθεί στη σχολική του μονάδα υπερωριακή διδασκαλία, υποχρεωτική ή προαιρετική, έως πέντε (5) ώρες την εβδομάδα, για την κάλυψη διδακτικών αναγκών. Η ανάθεση υπερωριακής διδασκαλίας, κατά το προηγούμενο εδάφιο, επιτρέπεται μόνο εφόσον, οι εκπαιδευτικοί της ίδιας ειδικότητας που υπηρετούν στη συγκεκριμένη σχολική μονάδα καλύπτουν πλήρως το υποχρεωτικό τους διδακτικό ωράριο και δεν υπάρχουν πλεονάσματα ωρών της ίδια ειδικότητας σε σχολικές μονάδες της ίδιας ή όμορης ομάδας σχολείων.»

5. Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 2527/1997 (206 Α ́), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 9α του άρθρου 47 του ν. 4674/2020 (53 Α ́) και ισχύει, που ορίζει ότι «Η μείωση του ωραρίου εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα, σύμφωνα με το άρθρο 5 του π.δ. 193/1988 (Α ́ 84), προκειμένου για τακτικούς υπαλλήλους και υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και ΟΤΑ, που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω ή παιδιά έως 18 ετών που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ινσουλινοεξαρτώμενο ή τύπου 1 με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω ή σύζυγο με αναπηρία 80% και άνω, τον οποίο συντηρεί και φροντίζει, γίνεται χωρίς ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους. Το ποσοστό αναπηρίας βεβαιούται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις.»

6. Η εν λόγω απόφαση ορίζει ότι

«1. Η λειτουργία των εκπαιδευτικών ομίλων αριστείας, δημιουργικότητας και καινοτομίας υλοποιείται εκτός του κανονικού ωρολογίου προγράμματος της σχολικής μονάδας και οι ώρες λειτουργίας τους προσμετρώνται στο διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών που είναι υπεύθυνοι γι’ αυτούς. Ομοίως η λειτουργία της ενισχυτικής διδασκαλίας υλοποιείται και εκτός του κανονικού ωρολογίου προγράμματος της σχολικής μονάδας και οι ώρες λειτουργίας της προσμετρώνται στο διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών που είναι υπεύθυνοι γι’ αυτήν.

2. Για την προώθηση του εκπαιδευτικού έργου υψηλών απαιτήσεων των Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων, όπως πρακτικές ασκήσεις φοιτητών, δειγματικές διδασκαλίες, προγράμματα καθοδήγησης (mentoring), δράσεις ενδοεπιμόρφωσης, δράσεις διάχυσης καλών εκπαιδευτικών πρακτικών στις σχολικές μονάδες που ανήκουν ομάδα όμορων σχολείων, πειραματική εφαρμογή νέων προγραμμάτων σπουδών, παραγωγή διδακτικού υλικού, διαρκής διαδικασία αξιολόγησης εκπαιδευτικών πρακτικών, δομών κ.λπ., μπορούν να διατίθενται έως δύο ώρες εβδομαδιαίως από το διδακτικό ωράριο των διευθυντών, υποδιευθυντών και εκπαιδευτικών, μετά από πρόταση του Επιστημονικού Εποπτικού Συμβουλίου (ΕΠ.Ε.Σ.) της σχολικής μονάδας ή των αρμοδίων οργάνων κατά τον νόμο σε περίπτωση μη συγκρότησης των ΕΠ.Ε.Σ. κατά τον κρίσιμο χρόνο υποβολής των προτάσεων και σχετική έγκριση της Διοικούσας Επιτροπής των Προτύπων Πειραματικών Σχολείων (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) ή της Επιστημονικής Επιτροπής των Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων (Ε.Ε.Π.Π.Σ.) σε περίπτωση μη συγκρότησης της Δ.Ε.Π.Π.Σ. κατά τον κρίσιμο χρόνο έγκρισης των ως άνω προτάσεων.»

Παράλληλα εξακολουθούν να ισχύουν, για όσα ζητήματα δεν έρχονται σε αντίθεση με τις προαναφερόμενες διατάξεις περί υπερωριακής διδασκαλίας, και οι διατάξεις των παρ. 16 και 18 του άρθρου 14 του ν. 1566/1985 (167 Α ́), όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν, που ορίζουν ότι:

«16. Σε περίπτωση που οι προβλεπόμενες ώρες διδασκαλίας για κάθε μάθημα δεν καλύπτονται με το υποχρεωτικό ωράριο των διδασκόντων και οι απομένουσες δεν δικαιολογούν θέση εκπαιδευτικού ή αν δικαιολογούν, μέχρι να προσληφθεί προσωρινός αναπληρωτής και εφόσον δεν υπάρχει προσφορά προαιρετικής υπερωριακής διδασκαλίας, ο σύλλογος των διδασκόντων αναθέτει την κάλυψη των ωρών αυτών σε εκπαιδευτικούς του ίδιου σχολείου. Αν ο σύλλογος διδασκόντων παραλείπει να αναθέσει την κάλυψη των ωρών αυτών, η ανάθεση γίνεται με απόφαση του διευθυντή εκπαίδευσης, ύστερα από πρόταση του οικείου περιφερειακού υπηρεσιακού συμβουλίου. Για την κάλυψη των ωρών του προγράμματος μπορεί να ανατεθεί προαιρετική υπερωριακή διδασκαλία μέχρι 5 ώρες την εβδομάδα σε εκπαιδευτικούς του ίδιου σχολείου με απόφαση του συλλόγου των διδασκόντων και σε εκπαιδευτικούς άλλου σχολείου με απόφαση του περιφερειακού υπηρεσιακού συμβουλίου. Η ανάθεση γίνεται με απόφαση του συλλόγου των διδασκόντων, αν πρόκειται για το ίδιο σχολείο ή με απόφαση του περιφερειακού υπηρεσιακού συμβουλίου, αν πρόκειται για άλλο σχολείο και εφόσον και στις δύο περιπτώσεις δεν υπάρχει προσφορά για προαιρετική υπερωριακή διδασκαλία. […]»

«18. Ανάθεση υπερωριακής διδασκαλίας, προαιρετικής ή υποχρεωτικής, καθώς και ανάθεση διδασκαλίας με ωριαία αντιμισθία, επιτρέπεται μόνο αν οι καθηγητές της ίδιας ειδικότητας έχουν καλύψει το υποχρεωτικό ωράριο διδασκαλίας τους. Τα όργανα, ο τρόπος επιλογής και η διαδικασία για την ανάθεση διδασκαλίας στις περιπτώσεις της προηγούμενης παρ., ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Με όμοια απόφαση, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του οικείου περιφερειακού υπηρεσιακού συμβουλίου, είναι δυνατό να αυξηθούν μέχρι 10 οι ώρες προαιρετικής υπερωριακής διδασκαλίας, αν δεν καλύπτεται το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας.»

Επισημάνσεις

1) Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι, εφόσον οι εκπαιδευτικοί της ίδιας ειδικότητας που υπηρετούν στη συγκεκριμένη σχολική μονάδα καλύπτουν πλήρως το υποχρεωτικό τους διδακτικό ωράριο και δεν υπάρχουν πλεονάσματα ωρών της ίδια ειδικότητας σε σχολικές μονάδες της ίδιας ή όμορης ομάδας σχολείων, o/η Διευθυντής/τρια ή ο/η Προϊστάμενος/η της σχολικής μονάδας δύναται να αναθέτει σε εκπαιδευτικό που έχει τοποθετηθεί στη σχολική του μονάδα υπερωριακή διδασκαλία, υποχρεωτική ή προαιρετική, έως πέντε (5) ώρες την εβδομάδα, για την κάλυψη διδακτικών αναγκών.

2) Στην περίπτωση που πρόκειται για ανάθεση υπερωριακής διδασκαλίας έως 5 ώρες την εβδομάδα στον/ην Διευθυντή/τρια ή στον/ην Προϊστάμενο/η της σχολικής μονάδας, ή στην εξαιρετική περίπτωση που o/η Διευθυντής/τρια ή ο/η Προϊστάμενος/η της σχολικής μονάδας παραλείπει να αναθέτει υπερωριακή διδασκαλία σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 100 του ν. 4823/2021 (136 Α ́), η ανάθεση γίνεται με απόφαση του/της διευθυντή/τριας εκπαίδευσης, ύστερα από πρόταση του οικείου περιφερειακού υπηρεσιακού συμβουλίου.

3) Επίσης, όπως ορίζει η παρ. 18 του άρθρου 14 του ν. 1566/1985 (167 Α ́), με απόφαση του/της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων ύστερα από πρόταση του οικείου περιφερειακού υπηρεσιακού συμβουλίου, είναι δυνατό να αυξηθούν μέχρι 10 οι ώρες προαιρετικής υπερωριακής εβδομαδιαίας διδασκαλίας, αν δεν καλύπτεται το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα διδασκαλίας (βλ. και επόμενη επισήμανση).

4) Οι διατάξεις της παρ. 1 του μέρους Γ του άρθρου 20 του ν. 4354/2015 (176 Α ́) σχετικά με την ωριαία αμοιβή για το εκπαιδευτικό προσωπικό της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ορίζουν ότι «1. Για το εκπαιδευτικό προσωπικό της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την ανάθεση διδασκαλίας του μαθήματος της ειδικότητας του, προαιρετικής ή υποχρεωτικής (επιμίσθιο), η ωριαία αμοιβή ορίζεται στο ποσό των δέκα (10) ευρώ και για μέχρι είκοσι (20) ώρες μηνιαίως.» Ως εκ τούτου, η ανάθεση υπερωριακή διδασκαλίας, υποχρεωτική ή προαιρετική, άνω των 5 ωρών την εβδομάδα, για την κάλυψη διδακτικών αναγκών (με απόφαση του/της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων βάσει των διατάξεων της παρ. 18 του άρθρου 14 του ν. 1566/1985 (167 Α ́) δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί, καθότι – σε αυτήν την περίπτωση – θα υπάρξει υπέρβαση των 20 ωρών μηνιαίως ήτοι του ανώτατου ορίου που προβλέπει ο εν ισχύ νόμος περί του μισθολογίου (ν. 4354/2015).

5) Σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση υπερωριακής διδασκαλίας προϋποθέτει την ύπαρξη των σχετικών πιστώσεων, οπότε και απαιτείται συνεννόηση με την οικεία Δ/νση Εκπ/σης πριν από την έκδοση της σχετικής απόφασης/πράξης ανάθεσης υπερωριακής διδασκαλίας.

6) Στους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς μειωμένου ωραρίου δεν δύναται να ανατεθεί υπερωριακή διδασκαλία.

Τέλος:

Σύμφωνα με το άρθρο 55 του ν. 1566/1985 (167 Α ́) οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στα δημόσια σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υποχρεούνται, μεταξύ άλλων, να συμπληρώνουν το υποχρεωτικό ωράριο διδασκαλίας και να διδάσκουν τις προβλεπόμενες από αυτόν το νόμο ώρες υποχρεωτικής υπερωριακής διδασκαλίας στο σχολείο τους ή/και σε άλλα σχολεία κλπ.

Σύμφωνα με την υποπερ. Β της περ. 6 της παρ. 1 του άρθρου 25 του ν. 4203/2013 (235 Α ́), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 33 του ν. 4386/2016 (83 Α ́) «Η ανάθεση συμπλήρωσης διδακτικού ωραρίου για κάλυψη διδακτικών αναγκών γίνεται με ευθύνη των οικείων Διευθυντών Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Ειδικά για το σύνολο των κοινών ειδικοτήτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης η ανωτέρω ανάθεση γίνεται σε σχολικές μονάδες και των δύο (2) βαθμίδων εκπαίδευσης, με προτεραιότητα στη βαθμίδα στην οποία ανήκει ο εκπαιδευτικός, με ευθύνη των οικείων Περιφερειακών Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.»

Η εγκύκλιος