Ηπατίτιδα Α: Συναγερμός λόγω έξαρσης

SOS από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) για έξαρση μολύνσεων από μολυσματικό στέλεχος της ηπατίτιδας Α σε έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, σύμφωνα με έκθεσή του, έως τις 29 Σεπτεμβρίου 2022, 303 περιπτώσεις γονότυπου IB του ιού της ηπατίτιδας Α (HAV) έχουν εντοπιστεί στην Αυστρία (7), τη Γερμανία (8), την Ουγγαρία (161), την Ολλανδία (8), τη Σλοβενία (35), τη Σουηδία (8), και το Ηνωμένο Βασίλειο (76). Τα μέχρι τώρα διαθέσιμα επιδημιολογικά και μικροβιολογικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι έχει συμβεί μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο και πιθανώς και μέσω μολυσμένων τροφίμων.

Στις 15 Φεβρουαρίου 2022, η Ουγγαρία ανέφερε ξέσπασμα γονότυπου IB του HAV με την έναρξη της επιδημικής έξαρσης να εντοπίζεται στις αρχές Δεκεμβρίου 2021. Μέχρι σήμερα, 161 περιπτώσεις (139 άνδρες, 22 γυναίκες) έχουν επιβεβαιωθεί με αυτό το στέλεχος στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Ηπατίτιδας στην Ουγγαρία. Ο εβδομαδιαίος αριθμός των αναφερόμενων περιπτώσεων ηπατίτιδας Α μειώνεται από τον Ιούνιο του 2022, σύμφωνα με το ECDC. Αρκετά μολυσμένα άτομα αυτοαναγνωρίστηκαν ως άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή μετάδοση μεταξύ των σεξουαλικών επαφών. Αρκετοί ασθενείς έχουν νοσηλευτεί.

Τον Ιούλιο του 2022, υπήρχε υποψία τροφογενούς επιδημίας συνδεδεμένης με εστιατόριο στην Ουγγαρία, όπου 16 άτομα αρρώστησαν με λοίμωξη από HAV IB. Ορισμένοι ασθενείς ανέφεραν ότι κατανάλωσαν κρύα σούπα φτιαγμένη με κατεψυγμένα μούρα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν έχει εντοπιστεί σαφής πηγή μόλυνσης, αλλά οι επιδημιολογικές έρευνες μέχρι στιγμής δείχνουν πιθανές τροφιμογενείς λοιμώξεις εκτός από τη μετάδοση από άτομο σε άτομο.

Η Γερμανία, η Ολλανδία και η Σουηδία έχουν αναφέρει συνολικά εννέα περιπτώσεις μολύνσεων με στελέχη που ταιριάζουν με τις αλληλουχίες του στελέχους του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι έρευνες αυτών των περιπτώσεων, όμως, δεν βρήκαν σαφείς παράγοντες κινδύνου για μόλυνση, όπως ιστορικό ταξιδιού ή κατανάλωση μούρων. Περαιτέρω έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη.

Ηπατίτιδα Α: Πώς μεταδίδεται ο ιός, ποιοι είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο

Οπως επισημαίνει το ECDC, ο ιός HAV είναι εξαιρετικά μεταδοτικός μέσω μολυσμένου νερού, τροφής και μέσω της “κοπρανο-στοματικής” οδού μεταξύ των στενών επαφών (π.χ. οικιακές επαφές, σεξουαλικές επαφές και επαφές σε παιδικούς σταθμούς ή σχολεία). Η μέση περίοδος επώασης είναι τέσσερις εβδομάδες και κυμαίνεται από δύο έως έξι εβδομάδες. Ο ιός είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός στις περιβαλλοντικές συνθήκες καθώς και σε διάφορες μεθόδους συντήρησης όπως για παράδειγμα η κατάψυξη. Ως εκ τούτου, η πιθανή μετάδοση από τα τρόφιμα θα πρέπει να διερευνάται όταν αναφέρονται πολλά κρούσματα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Η τήρηση της καλής υγιεινής των χεριών που συμπεριλαμβάνει το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι μετά τη χρήση του μπάνιου, της αλλαγής πάνας σε μωρά και πριν από την προετοιμασία ή την κατανάλωση φαγητού, έχει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της εξάπλωσης της ηπατίτιδας Α.

Οι άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης από HAV όταν εμπλέκονται σε σεξουαλικές πρακτικές που διευκολύνουν τη μετάδοση του ιού. Ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Α, ο οποίος είναι ασφαλής και εξαιρετικά αποτελεσματικός, είναι η κύρια επιλογή για … απάντηση στην κυκλοφορία του γονότυπου IB του HAV. Εκτός από τον εμβολιασμό, επιλογές που συμβάλουν στην πρόληψη της μετάδοσης είναι: Η χρήση προφυλακτικών για πρωκτικό σεξ, με πρόσθετο πλεονέκτημα ότι προσφέρουν προστασία και έναντι άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων, καθώς και καλή προσωπική υγιεινή (π.χ. πλύσιμο χεριών και γεννητικών περιοχών πριν και μετά τη σεξουαλική επαφή).