Επιστολή με προτάσεις αναφορικά με αδικίες και παραλείψεις όσον αφορά στα αναπηρικά αυτοκίνητα απέστειλε η ΕΣΑμεΑ στην αρμόδια υφυπουργό Οικονομικών Αικατερίνη Παπανάτσιου.

Κυρία υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) – που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας- με το παρόν έγγραφό της καταθέτει τις προτάσεις της σχετικά με θέματα που αφορούν στη χρήση αναπηρικών ΙΧ από άτομα με αναπηρία.
Όπως γνωρίζετε, για τα άτομα με βαριές αναπηρίες το αυτοκίνητο δεν είναι είδος πολυτελείας, αλλά είναι το μοναδικό μέσο μετακίνησής τους καθώς και πολύτιμο εργαλείο για την ένταξή τους στις καθημερινές δραστηριότητές τους. Το αναπηρικό κίνημα ζητά να εξετάσετε σοβαρά τα θέματα που θέτει η παρούσα επιστολή, ώστε να δώσετε άμεσα λύσεις.

Λαμβάνοντας υπόψη:
• την παρ. 2 του άρθρου 4 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με το οποίο «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις»,
• την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας»,
• τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, και πιο συγκεκριμένα τις παρακάτω απαιτήσεις που περιλαμβάνονται σε αυτήν: «1. […] Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν να διασφαλίζουν και να προάγουν την πλήρη υλοποίηση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών για όλα τα άτομα με αναπηρίες, χωρίς διακρίσεις οποιουδήποτε είδους βάσει της αναπηρίας. Προς το σκοπό αυτό, τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν:[…] β. Να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και των νομοθετικών, προκειμένου να τροποποιήσουν ή να καταργήσουν τους ισχύοντες νόμους, κανονισμούς, έθιμα και πρακτικές που συνιστούν διακρίσεις κατά των ατόμων με αναπηρίες [..]» (Άρθρο 4 «Γενικές Υποχρεώσεις»). «[…] 3. Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες […] μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους.[…]» (Άρθρο 4 «Γενικές Υποχρεώσεις»),

• την παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017 (Αρ. ΦΕΚ 137 Α΄ /13.09.2017), σύμφωνα με την οποία: «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα ΑμεΑ την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ΑμεΑ, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του»,
η Ε.Σ.Α.μεΑ. διεκδικεί τα παρακάτω:

1. Απαιτείται η συνολική τροποποίηση του άρθρου 16 του ν. 1798/1988, το οποίο ορίζει σε ποιες κατηγορίες αναπηρίας δίδονται οι ελαφρύνσεις όπως η απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας κλπ. Από την δημιουργία των ΚΕΠΑ και έπειτα οι γνωματεύσεις έχουν αλλάξει και ο νόμος πλέον δεν συμβαδίζει με την κοινωνική πραγματικότητα. Για παράδειγμα, ο νόμος αναφέρει ότι απαλλάσσονται τα άτομα με αναπηρία όρασης «εφ΄ όσον έχουν ολική και από τους δύο οφθαλμούς τύφλωση, με ποσοστό αναπηρίας 100%». Οι σημερινές γνωματεύσεις αναφέρουν συνήθως ποσοστό αναπηρίας 80% ή παραπάνω, το οποίο η Πολιτεία έχει αποδεχθεί ως «βαριά αναπηρία».

2. Η ΕΣΑμεΑ ζητά επίσης την προσθήκη στον ν.3583/2007, άρθρο 2, παράγραφος 10, εδάφιο 2, διάταξης αναφορικά με τις φυσικές καταστροφές (πλημμύρες, πυρκαγιές κλπ.) ή γενικότερα όταν παραδίδεται ένα αναπηρικό αυτοκίνητο: σύμφωνα με την παραπάνω νομοθεσία, εάν το αυτοκίνητο ενός ατόμου με αναπηρία καταστραφεί από φυσικά φαινόμενα, θα πρέπει να παρέλθει 7 χρόνια μέχρι το άτομο με αναπηρία να έχει τη δυνατότητα να κατέχει νέο όχημα, αδασμολόγητο, αναγνωρισμένο αναπηρικό, ώστε να μπορεί και τύχει και των υπολοίπων απαλλαγών που δικαιούται για το νέο ΙΧ του. Πρόκειται για μια παράλειψη της νομοθεσίας, που προβλέπει μόνο τις περιπτώσεις μεταβίβασης ή αλλαγής χρήσης και έχει οδηγήσει σε αδικίες.

3. Άλλη μία παράλειψη της υπάρχουσας νομοθεσίας είναι όταν άτομο με αναπηρία από 67% ως 80%, το οποίο δικαιούται αυτοκίνητο μέχρι 1.650 cc, εάν παραλάβει αυτοκίνητο μέχρι 2000 cc, τότε πληρώνει το ποσό που αντιστοιχεί στο υπόλοιπο του κυβισμού, τόσο για τον εκτελωνισμό, όσο και για τα τέλη κυκλοφορίας. Σε περίπτωση που επιδεινωθεί η υγεία του και λάβει ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%, δεν δικαιούται τις απαλλαγές των ατόμων με αναπηρία 80% και άνω, αλλά παραμένει σε αυτές που δικαιούνταν με το 67%. Θεωρούμε ότι είναι κατανοητό ότι πρέπει να προβλεφθεί ότι με την επιδείνωση του ποσοστού, αλλάζουν ταυτόχρονα και οι τυχόν απαλλαγές που δικαιούται το άτομο με αναπηρία.

4. Τέλος, θέλουμε να σας επιστήσουμε την προσοχή στο θέμα της περίπτωσης κλοπής αναπηρικού αυτοκινήτου. Σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν.4370/2016, «σε περίπτωση κλοπής του αυτοκινήτου τα άτομα με αναπηρία δύνανται να το αντικαταστήσουν ατελώς πριν από την πάροδο των επτά (7) ετών από την ημερομηνία ατελούς παραλαβής του μέχρι την ημερομηνία της κλοπής του, με την καταβολή του οφειλόμενου τέλους ταξινόμησης και σύμφωνα με τους λοιπούς όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν για τη χορήγηση της απαλλαγής από το φόρο. Σε περίπτωση κλοπής του αυτοκινήτου μετά την πάροδο των επτά (7) ετών από την ημερομηνία παραλαβής του, για την ατελή αντικατάστασή του εφαρμόζονται οι λοιποί όροι και προϋποθέσεις που ισχύουν για τη χορήγηση της απαλλαγής από το φόρο, χωρίς την καταβολή τέλους ταξινόμησης για το κλαπέν αυτοκίνητο». Η ανωτέρω ρύθμιση αποτελεί αδικία για τους πολίτες με αναπηρία που δικαιούνται αναπηρικό αυτοκίνητο, διότι ο νόμος τους απαλλάσσει από το τέλος ταξινόμησης, καθώς αναγνωρίζει πόσο απαραίτητο είναι για τη μετακίνησή τους. Ζητάμε λοιπόν την τροποποίηση- βελτίωση της υπάρχουσας νομοθεσίας ώστε οι δικαιούχοι να μπορούν να προβούν άπαξ σε αντικατάσταση του αναπηρικού τους ΙΧ σε περίπτωση κλοπής του πριν την 7ετία, χωρίς την καταβολή τέλους ταξινόμησης.

Κυρία Υπουργέ,
Πιστεύουμε ότι θα δείξετε το απαραίτητο ενδιαφέρον και θα προχωρήσετε σε άμεσες λύσεις, ώστε να διευκολύνετε τις ζωές των ατόμων με βαριές αναπηρίες. Ζητάμε συνάντηση μαζί σας το δυνατό συντομότερα, ώστε να συζητήσουμε τα ανωτέρω καθώς και άλλα θέματα αρμοδιότητάς που αφορούν στα άτομα με αναπηρία.
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος
Ι. Βαρδακαστάνης
Ο Γεν. Γραμματέας
Ι. Λυμβαίος
Πηγή: Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία