Η Ελλάδα θα καταστεί ενεργειακή πύλη της Ευρώπης

Αισιόδοξος για το αποτέλεσμα του διαγωνισμού της ΔΕΗ για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων, δηλώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης στη συνέντευξη στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Εκφράστηκε σημαντικό ενδιαφέρον από επενδυτές» και «η διαδικασία προχωρά με γοργούς ρυθμούς», αναφέρει και εκτιμά ότι «σε περίπου ένα μήνα θα ολοκληρωθεί με θετικό αποτέλεσμα».

Σε ερώτηση σχετικά με τη Σύνοδο των ηγετών Ελλάδας-Κύπρου- Ισραήλ που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Σταθάκης επισημαίνει ότι η χώρα μας θα αποτελέσει ενεργειακή πύλη της Ευρώπης. Σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση των τριών χωρών, αναφέρει ότι το έργο έχει προχωρήσει στο εθνικό σκέλος και σημειώνει ότι μια διεύρυνση της συμμετοχής φορέων και εταιρειών θα αποτελέσει μια φρέσκια αφετηρία, που θα τονώσει το έργο ως ευρωπαϊκή προτεραιότητα.

Ο υπουργός απορρίπτει την κριτική περί καθυστερήσεων στον τομέα της έρευνας για υδρογονάνθρακες. Σημειώνει στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «η προηγούμενη κυβέρνηση προχώρησε σε μάλλον ατυχείς διαγωνισμούς, καταφέρνοντας να προσελκύσει ενδιαφέρον για μόνο 5 από τις 20 περιοχές». Και προαναγγέλλει την υπογραφή των συμβάσεων παραχώρησης για τις θαλάσσιες περιοχές «Ιόνιο» και «οικόπεδο 10 (Κυπαρισσιακός Κόλπος)» τις προσεχείς εβδομάδες, καθώς και την κατάθεση στη Βουλή των συμβάσεων για τις περιοχές της Κρήτης «ακόμα και πριν από το καλοκαίρι -σε κάθε περίπτωση πριν από το τέλος του».

Ο κ. Σταθάκης επαναλαμβάνει επίσης την πάγια θέση υπέρ της διεξαγωγής των εθνικών εκλογών στο τέλος της τετραετίας. «Το καλοκαίρι του 2018 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η υλοποίηση της Συμφωνίας, ενώ τους επόμενους μήνες θα ολοκληρωθούν και οι παρεμβάσεις μας για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και τη στήριξη των ασθενέστερων… Δεν βλέπω κάποιο λόγο να διαταραχθεί αυτή η πορεία λίγο πριν από το τέλος της, δεδομένου ότι δεν υπάρχει και πρόβλημα κυβερνητικής σταθερότητας» σημειώνει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Τέλος, ενόψει των ευρωεκλογών τονίζει ότι η ώσμωση των προοδευτικών δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι περισσότερο επιβεβλημένη από ποτέ. «Η σύγκρουση με τη Δεξιά και κυρίως την αναδυόμενη Ακροδεξιά έχει εξαιρετική σημασία για τις απαντήσεις που θα δώσουμε στη συνέχεια, στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας, όπως η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, η κλιματική αλλαγή ή οι οικονομικές κρίσεις που ξεσπούν ως απότοκα της παγκοσμιοποίησης», επισημαίνει.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη στον Κώστα Βουτσαδάκη για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Την Τετάρτη πραγματοποιήθηκε η σύνοδος των ηγετών Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ στην οποία κύριο θέμα συζήτησης ήταν τα ενεργειακά. Πώς σχολιάζετε το αποτέλεσμα;

Τα ευρήματα που υπήρξαν τα τελευταία χρόνια στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου έχουν αναβαθμίσει τη θέση της στην παγκόσμια ενεργειακή «σκακιέρα». Εκ των πραγμάτων για τις χώρες της περιοχής προκύπτουν νέοι ρόλοι και πεδία συνεργασίας. Βασικό ζητούμενο είναι η ασφαλής μεταφορά του φυσικού αερίου προς τον βασικό αγοραστή, δηλαδή την ευρωπαϊκή αγορά. Πύλη της αγοράς αυτής είναι η Ελλάδα, γεγονός που εκ των πραγμάτων μας προσδίδει ιδιαίτερο ρόλο.

Τα ζητήματα αυτά βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων της πρόσφατης συνόδου. Διαφάνηκε αφενός ότι δικαιολογείται η κατασκευή του αγωγού EastMed, τόσο σε όρους σκοπιμότητας όσο και βιωσιμότητας, αφετέρου ότι η αμερικανική πλευρά στηρίζει το έργο. Πρόκειται για δύο σημαντικά συμπεράσματα, που μας φέρνουν εγγύτερα στην κατασκευή του έργου.

Κατόπιν των τελευταίων εξελίξεων σε σχέση με την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτη- Αττική που υλοποιείται από θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, πιστεύετε ότι είναι εφικτή η υλοποίηση της διασύνδεσης με την Κύπρο και το Ισραήλ; Σας απασχολεί το ενδεχόμενο απένταξης του έργου από τον κατάλογο των έργων ευρωπαϊκής προτεραιότητας;

Έχοντας πλέον προχωρήσει ουσιαστικά το έργο στο εθνικό σκέλος, παραμένουμε θετικοί απέναντι στα δύο καθαρά διασυνοριακά έργα. Πλην όμως δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι αυτά βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο τεχνικής και οικονομικής ωρίμανσης. Προκειμένου να προχωρήσουν ουσιαστική συμβολή μπορεί να έχει η διεύρυνση της συμμετοχής φορέων και εταιρειών. Έτσι θα έχουμε μια φρέσκια αφετηρία, που θα τονώσει το έργο ως ευρωπαϊκή προτεραιότητα, ενόψει των οριστικών αποφάσεων το φθινόπωρο.

Ποιες είναι οι εξελίξεις στις έρευνες υδρογονανθράκων στην ελληνική επικράτεια; Πότε θα κυρωθούν από τη Βουλή οι συμβάσεις που εκκρεμούν και τι απαντάτε στην κριτική για καθυστερήσεις στην έγκρισή τους;

Μένω έκπληκτος με την κριτική περί καθυστερήσεων. Η προηγούμενη κυβέρνηση προχώρησε σε μάλλον ατυχείς διαγωνισμούς για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, καταφέρνοντας να προσελκύσει ενδιαφέρον για μόνο 5 από τις 20 περιοχές. Εμείς ολοκληρώσαμε και επικυρώσαμε στη Βουλή τις συμβάσεις των παλιών διαγωνισμών. Τις αμέσως προσεχείς εβδομάδες θα υπογράψουμε με τις εταιρείες τις συμβάσεις παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης για τις θαλάσσιες περιοχές «Ιόνιο» και «οικόπεδο 10 (Κυπαρισσιακός Κόλπος)».

Προχωρήσαμε, επίσης, σε νέο διαγωνισμό, για τις θαλάσσιες περιοχές στην Κρήτη, με ρυθμό-ρεκόρ, σε σχέση με οποιαδήποτε αντίστοιχη διαδικασία στη Μεσόγειο. Το αίτημα για παραχώρηση των περιοχών υπεβλήθη τον Ιούνιο του 2017 και η μονογραφή των συμβάσεων έγινε ένα χρόνο μετά. Ας μην ξεχνάμε ότι η αντίστοιχη διαδικασία για το κοίτασμα στην Κύπρο ξεκίνησε πριν από 8 χρόνια. Εμείς ήδη έχουμε ολοκληρώσει την περιβαλλοντική μελέτη και πλέον οι συμβάσεις μπορούν να κατατεθούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο προς εξέταση. ‘Αρα ενδέχεται να τις φέρουμε προς κύρωση στη Βουλή ακόμα και πριν το καλοκαίρι -σε κάθε περίπτωση πριν το τέλος του.

Είναι σε εξέλιξη ο νέος διαγωνισμός της ΔΕΗ για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων Μεγαλόπολης και Φλώρινας. Είστε αισιόδοξος για το αποτέλεσμα;

Ναι, καθώς εκφράστηκε σημαντικό ενδιαφέρον από επενδυτές που συμμετείχαν και την προηγούμενη φορά, αλλά και νέους. Η διαδικασία προχωρά με γοργούς ρυθμούς και πιστεύω ότι σε περίπου ένα μήνα θα ολοκληρωθεί με θετικό αποτέλεσμα.

Ποια είναι η εικόνα μέχρι στιγμής στον τομέα των Ενεργειακών Κοινοτήτων; Είστε ικανοποιημένος από το ενδιαφέρον και το πλήθος των σχημάτων που έχουν ιδρυθεί;

Μετά την υιοθέτηση σύγχρονου θεσμικού πλαισίου, το ενδιαφέρον έχει κυριολεκτικά εκτοξευτεί. Λειτουργούν ήδη περίπου 50 Ενεργειακές Κοινότητες σε όλη τη χώρα και αντίστοιχος αριθμός είναι υπό ίδρυση. Τις επόμενες 2-3 εβδομάδες θα δημοσιευτεί και η πρόσκληση για το νέο πρόγραμμα στήριξης, που θα αξιοποιεί 25 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ. Θα χρηματοδοτεί επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ειδικά από Ενεργειακές Κοινότητες, με τη μέγιστη δυνατή επιδότηση. Πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα ο θεσμός μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην υλοποίηση του σχεδίου για την ενεργειακή μετάβαση.

Έχετε ταχθεί κατ΄ επανάληψη υπέρ της εξάντλησης της τετραετίας. Διατυπώνονται ωστόσο και αντίθετες απόψεις. Γιατί πιστεύετε ότι πρέπει να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές;

Τον Σεπτέμβριο του 2015 υποστηρίξαμε ότι μπορούμε να υλοποιήσουμε τον κύκλο μεταρρυθμίσεων που προέβλεπε η Συμφωνία με τους δανειστές, επιτυγχάνοντας παράλληλα τη μέγιστη δυνατή κοινωνική μέριμνα. Το καλοκαίρι του 2018 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η υλοποίηση της Συμφωνίας, ενώ τους επόμενους μήνες θα ολοκληρωθούν και οι παρεμβάσεις μας για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και τη στήριξη των ασθενέστερων. Καθώς πλησιάζουμε, δηλαδή, στην ολοκλήρωση της τετραετίας, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι αυτό που είπαμε, το κάναμε. Δεν βλέπω κάποιο λόγο να διαταραχθεί αυτή η πορεία λίγο πριν το τέλος της, δεδομένου ότι δεν υπάρχει και πρόβλημα κυβερνητικής σταθερότητας.

Γύρισε οριστικά σελίδα η Ελλάδα, κύριε υπουργέ; Υπάρχει μια σειρά δεικτών που επιτρέπουν μια πρώτη αισιοδοξία…

Θυμίζω ότι αυτό που πυροδότησε την κρίση ήταν η απώλεια της πρόσβασης κράτους και τραπεζών στη διεθνή χρηματοδότηση. Πλέον η πρόσβαση στις αγορές αποκαθίσταται τόσο για το δημόσιο, όσο και για τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Το κόστος δανεισμού είναι το χαμηλότερο των τελευταίων 10-15 ετών. ‘Αρα η αιτία που οδήγησε άμεσα στην κρίση έχει εκλείψει.

Σημαντική πρόοδος καταγράφεται και στην αντιμετώπιση ενός από τα πλέον φλέγοντα προβλήματα που δημιούργησε η κρίση -την εκτόξευση της ανεργίας. Μέσα σε 5 χρόνια το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε από τα επίπεδα-ρεκόρ του 28% στο 18% -που σαφώς και παραμένει υψηλό, αλλά όπως και να γίνει είναι 10 μονάδες χαμηλότερο. ‘Αρα σταδιακά έχουμε και αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης.

Τέλος, ιδιαίτερη αισιοδοξία γεννούν τα διαδοχικά ρεκόρ σε εξαγωγές και τουρισμό. Επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει μια στροφή της οικονομίας προς την εξωστρέφεια, δηλαδή την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κινηθεί για να εγκαταλείψει οριστικά τον δρόμο που οδήγησε στην κρίση.

Και τότε, γιατί ακούμε τον πρωθυπουργό και άλλα κυβερνητικά στελέχη να προειδοποιούν για την περίπτωση επιστροφής του παλαιού πολιτικού προσωπικού;

Μα επειδή η πρόταση της ΝΔ για την έξοδο από την κρίση έχει δοκιμαστεί. Πρεσβεύουν πολιτικές που σε μεγάλο βαθμό οδήγησαν στα προβλήματα που εμείς αντιμετωπίσαμε ή βρίσκονται στον αντίποδα της στρατηγικής που ακολουθούμε. Θα αναφέρω ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση της ενέργειας. Εμείς με το ΕΣΕΚ παρουσιάσαμε μια μακρόπνοη εθνική στρατηγική για την ενεργειακή μετάβαση. Ο κ. Μητσοτάκης, από την πλευρά του, διατρανώνει ότι θέλει να μετατρέψει την Ελλάδα σε μπαταρία της Ευρώπης! Μια πολιτική που δοκιμάστηκε όντως από την προηγούμενη κυβέρνηση, οδηγώντας σε σημαντικές αστοχίες.

Πάντως η ΝΔ υποστηρίζει ότι είναι κόμμα πιο φιλικό στις επενδύσεις και την ιδιωτική πρωτοβουλία, χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε τις καθυστερήσεις που εμφανίζει το Ελληνικό…

Το κόμμα που υποστηρίζει ότι είναι πιο φιλικό στις επενδύσεις απέτυχε επί δεκαετίες να δημιουργήσει για τη χώρα κτηματολόγιο, δασικούς χάρτες, σχέδια για τις πόλεις ή να οριοθετήσει τις παραλίες και τα ρέματα. Είχαν μετατρέψει τα πάντα σε μια ατελείωτη γκρίζα ζώνη, που κάθε άλλο παρά ελκυστικά λειτουργούσε για τις επενδύσεις. Παράλληλα οι αναπτυξιακές τους στρατηγικές περιλάμβαναν διαβρωμένα συστήματα επιδότησης -χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Αναπτυξιακός Νόμος. Τέλος επέδειξαν σταθερά μια αδυναμία ή ίσως και απροθυμία διαμόρφωσης συναινέσεων, είτε σε επίπεδο κοινωνικών φορέων, είτε στις τοπικές κοινωνίες.

Μόνο για λόγους… αριθμητικής είναι αναγκαία η ώσμωση με την Κεντροαριστερά;

Η ώσμωση των προοδευτικών δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι περισσότερο επιβεβλημένη από ποτέ. Στις προσεχείς ευρωεκλογές η σύγκρουση με τη Δεξιά και κυρίως την αναδυόμενη Ακροδεξιά έχει εξαιρετική σημασία για τις απαντήσεις που θα δώσουμε στη συνέχεια, στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας, όπως η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, η κλιματική αλλαγή ή οι οικονομικές κρίσεις που ξεσπούν ως απότοκα της παγκοσμιοποίησης.

Σταδιακά αναδύονται δύο στρατόπεδα: εκείνο που επιλέγει την εθνική περιχαράκωση και την επιστροφή σε συντηρητικές επιλογές, και αυτό που αναζητά απαντήσεις στη συνεργασία και την καλλιέργεια της συλλογικότητας. Στο πλαίσιο αυτό δικαιολογούνται πλήρως οι προσπάθειες σύγκλισης Αριστεράς, Πράσινων και Σοσιαλδημοκρατών.

Στην Ελλάδα η κρίση της προηγούμενης δεκαετίας είχε ένα πολύ ισχυρό αποτύπωμα στο πολιτικό σκηνικό, το οποίο για κάποια χρόνια «θόλωσε» τις παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές. Καθώς αφήνουμε την κρίση πίσω μας, αυτές οι γραμμές σταδιακά επανέρχονται: είτε πρόκειται για το κοινωνικό κράτος, είτε για τα ατομικά δικαιώματα, είτε για εθνικά θέματα όπως το Μακεδονικό. ‘Αρα και η Ελλάδα σταδιακά συγχρονίζει τον βηματισμό της με την ευρωπαϊκή συνισταμένη υπέρ της ώσμωσης.

Ακούσατε, ωστόσο, τις ενστάσεις του Κώστα Σημίτη στο θέμα της συνεργασίας των δύο χώρων, ακόμη όμως και στο θέμα του Μακεδονικού. Πώς σχολιάζετε τις απόψεις του πρώην πρωθυπουργού;

Είναι αυτονόητο ότι ο κ. Σημίτης δικαιούται να ασκεί κριτική, όπως άλλωστε και ο ίδιος δέχεται για τα πεπραγμένα της περιόδου πρωθυπουργίας του. Η διαφορά του «εκσυγχρονιστικού» εγχειρήματος από το σημερινό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι μάλλον σαφής: Η σχέση κράτους-επιχειρήσεων και ο χαρακτήρας και ρόλος του κοινωνικού κράτους βρίσκονται στο επίκεντρο. Το «εκσυγχρονιστικό» εγχείρημα επεδίωξε την πλήρη μετατόπιση υπέρ των επιχειρήσεων μέσω της απόσυρσης του κράτους, που περιλάμβανε την αποδυνάμωση του κοινωνικού κράτους. Λίγο μετά η χώρα βρέθηκε στην κρίση. Εμείς κληθήκαμε να ανατρέψουμε τις βασικές παραμέτρους στη σχέση κράτους- επιχειρήσεων, να αναβαθμίσουμε τον ρόλο του κοινωνικού κράτους και να αλλάξουμε ριζικά τον τύπο ανάπτυξης της οικονομίας που οδήγησε στην πιο βαθιά κρίση.

Σήμερα, την επαύριο της εξόδου από τα Μνημόνια, η οικονομία ανακάμπτει με βάση την εξωστρέφεια και την αύξηση της παραγωγής (και όχι της κατανάλωσης), με βαθιές μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, τις δημόσιες προμήθειες, τον Αναπτυξιακό Νόμο, τη διαχείριση του ΕΣΠΑ, τη χωροταξία (δασικοί χάρτες, κτηματολόγιο κλπ) και ταυτόχρονα με την ενίσχυση ενός βιώσιμου και καθολικού κοινωνικού κράτους.