Σε προηγούμενα άρθρα μας αναφέραμε παραδείγματα στα οποία φάνηκε η απαξίωση της (ΕΠΑ.Λ. – Ε.Κ.) από το Υπουργείο Παιδείας και το συστηματικό και αθόρυβο ψαλίδισμα του θεσμού. Τα παραδείγματα είναι πολλά, στο παρόν θα αναφέρουμε μόνο ένα λόγω της μεγάλης έκτασής του το οποίο είναι επίκαιρο και σημαντικό.

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης

Εκπαιδευτικός – Ερευνητής

Πρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.

Για την ύπαρξη του ΣΕΠ στα προγράμματα σπουδών των σχολείων, παρατη-ρούμε ότι ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός υπάρχει σχεδόν ανελλιπώς για δεκαετίες.

Είναι γνωστό ότι ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, την αξία και την αναγκαιότητα του οποίου κανένας δεν αμφισβητεί, έχει καταργηθεί. Μά-λιστα δε η κατάργησή του συμπίπτει σε μια εποχή κατά την οποία ο αριθμός των εισαγομένων στα ΑΕΙ μειώθηκε, η έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών της οικονομίας αυξάνεται, ο ΣΕΠ είναι αναδεικνύεται απαραίτητος όσο ποτέ άλ-λοτε.

Η κατάργηση του ΣΕΠ θίγει κυρίως το Επαγγελματικό Λύκειο διότι οι μαθητές τελειώνοντας το Γυμνάσιο δεν είναι ενημερωμένοι για τις προοπτικές που δίνονται από το και κατά κανόνα οδεύουν προς το Γενικό Λύκειο προσδοκώντας την είσοδό τους στα πανεπιστήμια. Όταν γίνει η εγγραφή και διαπιστώσει ο μαθητής ότι η εγγραφή του αυτή δεν ήταν η καλύτερη επιλογή, είναι δύσκολο να αλλάξει για δεύτερη φορά σχολικό περιβάλλον και πα-ραμένει συνήθως σε αυτό.

Η κατάργηση της ΣΕΠΠΕΔ, των ΚΕΣΥΠ, των ΓΡΑΣΕΠ, των ΓΡΑΣΥ έχει συντελεσ-τεί από χρόνια.

Η ΝΔ το 2018, αντιλαμβανόμενη τότε την αναγκαιότητα του ΣΕΠ συμπεριέλα-βε στο προεκλογικό της πρόγραμμα την «ουσιαστική αναβάθμιση του επαγ-γελματικού προσανατολισμού από το Γυμνάσιο».
Με την ανάληψη όμως των κυβερνητικών καθηκόντων από τη ΝΔ ο ΣΕΠ κα-ταργήθηκε!
Η τελευταία σχετική με τον ΣΕΠ δομή, τα ΚΕΣΥ, καταργήθηκαν, οι οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών/συμβούλων καταργήθηκαν και όσοι εκπαιδευτι-κοί υπηρετούσαν σε αυτά, επέστρεψαν στα σχολεία τους και εντάχθηκαν στα ωρολόγια προγράμματα μαθημάτων.

Η κατάργηση του ΣΕΠ έχει και μια άλλη διάσταση. Η Ελλάδα έλαβε μεγάλα κοινοτικά κονδύλια για την εδραίωση του ΣΕΠ, επιμόρφωσε εκατοντάδες εκ-παιδευτικούς με επιμορφώσεις μακράς διάρκειας, εξόπλισε τις δομές ΚΕΣΥΠ, ΓΡΑΣΕΠ, ΓΡΑΣΥ, με κοινοτικά κονδύλια (εποπτικά μέσα, φωτοτυπικά, έπιπλα κ.α.), εκδόθηκαν σχετικά βιβλία, έγιναν ταξίδια στο εξωτερικό στελεχών του ΣΕΠ κ.λ.π. Με την κατάργηση του θεσμού, αποδεικνύεται ότι το τελικό απο-τέλεσμα ήταν ότι τα κοινοτικά κονδύλια δεν έπιασαν τόπο.
Όταν η κοινοτική επιδότηση τελείωσε και η λειτουργία του ΣΕΠ άρχισε να βα-ραίνει τον κρατικό προϋπολογισμό άρχισαν από το 2010 οι σκέψεις για στα-διακή κατάργηση του θεσμού και η παρούσα κυβέρνηση έδωσε το οριστικό τέλος.

Πέραν αυτών υπάρχει και μια άλλη διάσταση, η νομική. Η κατάργηση του ΣΕΠ αντιβαίνει προς τη διακήρυξη Ευρωπαϊκού Κοινωνικού χάρτη, άρθρο πρώτο, παρ. 9, ο οποίος ισχύει από το 1961.
Η εν λόγω διακήρυξη ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο με το Ν. 1426/1984, άρθρο 1 παρ. 9. στην οποία αναφέρεται:

Άρθρο 9
Δικαίωμα για επαγγελματικό προσανατολισμό
Για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος για επαγγελματικό προσανατολισμό, τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συστήνουν ή να προωθούν, εφόσον είναι αναγκαίο, υπηρεσία που θα βοηθάει όλα τα πρόσωπα, περιλαμβανομένων και των αναπήρων, στην επίλυση των προβλημάτων τους που σχετίζονται με την εκλογή επαγγέλματος ή με την επαγγελματική τους προώθηση, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ενδιαφερομένου και τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σ΄ αυτά και στις δυνατότητες της αγοράς εργασίας η βοήθεια αυτή θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν, τόσο στους νέους, στους οποίους περιλαμβάνονται και τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, όσο και στους ενήλικες.
Η απάλειψη του ΣΕΠ δεν μπορεί να γίνει με άλλες διατάξεις ή με νέο Νόμο διότι αυτός θα αντιβαίνει στις διατάξεις του άρθρου 28 του συντάγματος μας το οποίο αναφέρει:

«Οι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμ-βάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου»

Αναρωτιέται κανείς, το ενημερωμένο νομικά επιτελείο του Υ.ΠΑΙ.Θ., έχει υ-πόψη τους τις διατάξεις αυτές;
Πως γίνεται σε άλλες περιπτώσεις η νομική ενημέρωση να είναι πλήρης και η αντίδραση άμεση, (προσφυγή στα δικαστήρια εναντίον των ομοσπονδιών ΔΟΕ,ΟΛΜΕ,ΟΙΕΛΕ) και οι διατάξεις που αναφέραμε να αγνοούνται;

Το τεράστιο κενό που δημιουργήθηκε με την κατάργηση του ΣΕΠ είναι σίγου-ρο ότι θα προσπαθήσουν να καλύψουν και άλλοι φορείς από τους οποίους δεν θα δίνονται τα ποιοτικά εχέγγυα σε ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Ήδη ο Δήμος Πεντέλης –Μελισσίων σε χθεσινή απόφαση του Δημοτικού του Συμβουλίου (23/11/2021) αποφάσισε να εκχωρήσει την «παροχή υπηρεσιών διαχείρισης σταδιοδρομίας και επαγγελματικού προσανατολισμού για μαθη-τές Λυκείου» σε ιδιώτη ανάδοχο με εγκεκριμένη πίστωση/αμοιβή 122.760,00 ευρώ.
Σας επισυνάπτουμε το συγκεκριμένο σχέδιο απόφασης το οποίο ψηφίστηκε.
Το άρθρο 75 του Ν. 3463/2006, όπου στηρίχθηκε η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αναφέρονται:
Οι αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων αφορούν, κυρίως, τους τομείς:
α)
β)
γ)
δ) Απασχόλησης, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως

1. Η υλοποίηση ή η συμμετοχή σε ολοκληρωμένα τοπικά σχέδια και προγ-ράμματα δράσης και πρωτοβουλίες για την εφαρμογή και ανάπτυξη πολιτι-κών προώθησης της απασχόλησης και της κοινωνικής ενσωμάτωσης διαφό-ρων κατηγοριών ανέργων, στο πλαίσιο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτι-κών.

2. Προώθηση και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και υπηρεσιών επαγγελ-ματικής κατάρτισης, με την ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης προσαρμοσμένα στις τοπικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες και κυρίως των πληθυσμών των ορει-νών, αγροτικών και νησιωτικών περιοχών, στο πλαίσιο του εθνικού και ευρω-παϊκού σχεδιασμού.

Με βάση τα οριζόμενα στο Νόμο και την απόφαση του Δήμου παρατηρούμε τα εξής:
α) Η αναφορά του άρθρου 75 γίνεται σε ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Ε-παγγελματικού Προσανατολισμού και Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης δηλ. νέων δομών εντός των Δήμων και δεν αναφέρεται πουθενά η παροχή υπηρεσιών διαχείρισης σταδιοδρομίας και επαγγελματικού προσανατολισ-μού για μαθητές Λυκείου από ιδιώτη πάροχο με αμοιβή.

β) Η ίδρυση των αναφερομένων δομών αφορά διάφορες κατηγορίες ανέργων και όχι μαθητές Λυκείου.

γ) Η ίδρυση των αναφερομένων δομών αφορά κυρίως τους πληθυσμούς των ορεινών, αγροτικών και νησιωτικών περιοχών και βέβαια ο νομοθέτης δεν εννοεί την πόλη της Πεντέλης ως ορεινή περιοχή διότι βρίσκεται στις παρυ-φές του ομώνυμου όρους.

δ) Η απόφαση του Δήμου αναφέρεται στην ενημέρωση των μαθητών της Α΄ και της Β΄ τάξης Λυκείου. Οι μαθητές της Γ΄ τάξης των Γυμνασίων δεν χρειά-ζονται ενημέρωση σχετικά με τον τύπο λυκείου που θα ακολουθήσουν, δε-δομένου ότι στην Ελλάδα (όπως και σε όλη την Ε.Ε.) έχουμε δύο τύπους λυ-κείου;

ε) Ο Δήμος Πεντέλης – Μελισσίων διαθέτει 3 Γενικά Λύκεια και κανένα Επαγ-γελματικό, για ποιο λόγο δεν προτείνει την ίδρυση και ενός Επαγγελματικού Λυκείου για να φοιτούν οι μαθητές του Δήμου που ενδιαφέρονται για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και να μην αναγκάζονται να μετακινούνται για τη φοίτησή τους σε ΕΠΑ.Λ. άλλων Δήμων;

Αυτά που συμβαίνουν στο Δήμο Πεντέλης μπορεί να πει κανείς ότι είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Εάν όμως γίνει διασταλτική ερμηνεία του Νόμου 3463/2006 ή ψηφιστεί νέος νόμος από την κυβέρνηση για εκχώρηση ουσιασ-τικών θεμάτων παιδείας σε Δήμους ή και σε ιδιώτες, τότε αυτό θα αποτελέ-σει νέο casus belly με το σώμα των εκπαιδευτικών. Παλαιότερα επιχειρήθηκε να δοθούν τα Νηπιαγωγεία στους Δήμους, αλλά λόγω της σφοδρής αντίδρα-σης των εκπαιδευτικών, το σχέδιο δεν προχώρησε. Δεν είναι καθόλου απίθα-νο να υπάρξουν και σήμερα σκέψεις για εκχώρηση π.χ. δομών Κατάρτισης, Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, ΣΕΠ κ.α. σε Δήμους, ιδιώτες κ.λ.π.

Οι κυβερνητικές αλλαγές στο χώρο της παιδείας είναι μέχρι τώρα σαρωτικές, το θέμα είναι να μείνει και κάτι όρθιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αυξήσεις μισθών: Πώς θα ενισχυθεί το εισόδημα σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα