«Η αλήθεια για την εισαγωγή μαθητών ΕΠΑΛ στα Πανεπιστήμια»

Σε εφημερίδα οικονομικού περιεχομένου, δημοσιεύτηκε άρθρο (19-10-2019) γνωστού συμβούλου σταδιοδρομίας και εκπαιδευτικού αναλυτή, με τίτλο  «Από τα ΕΠΑΛ στην Ιατρική»

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης

Εκπαιδευτικός – Ερευνητής

Αντιπρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.

Το κεντρικό σημείο στο οποίο εστιάζεται το άρθρο είναι ότι η Επαγγελματική Εκπαίδευση δεν   έχει ως σκοπό την προετοιμασία του μαθητή για ακαδημαϊκές σπουδές αλλά έχει ως σκοπό να μάθουν οι μαθητές, πέρα από τις απαραίτητες γνώσεις της γενικής παιδείας, ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου θα σταδιοδρομήσουν.

Το άρθρο περιλαμβάνει σε πολλά σημεία στοιχεία τα οποία  αποκαλύπτουν τη μισή αλήθεια και είναι δυνατόν να παραπληροφορήσουν μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς.

Συγκεκριμένα:

Ισχυρισμός 1^ος

Στα άρθρο αναφέρεται ότι  «Όλες αυτές τις δεκαετίες η απαγόρευση πρόσβασης στα Πανεπιστήμια είχε τη λογική ότι η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, όποιο όνομα και αν είχε (ΤΕΛ, ΤΕΕ ή ΕΠΑΛ), δεν είχε ως σκοπό την προετοιμασία του μαθητή για ακαδημαϊκές σπουδές. Πολύ σωστά. Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση έχει ως σκοπό να μάθουν οι μαθητές, πέρα από τις απαραίτητες γνώσεις της γενικής παιδείας, ένα επάγγελμα, μέσω του οποίου θα σταδιοδρομήσουν».

Στον ισχυρισμό αυτό αναφέρουμε ότι εφόσον τα Επαγγελματικά Λύκεια ανήκουν στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα και μάλιστα ισότιμα με τα Γενικά Λύκεια της χώρας, θα πρέπει να δίνουν τη δυνατότητα συνέχισης σπουδών. Εάν τα ΕΠΑ.Λ ήταν εκτός του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος, όπως τα ΙΕΚ, τότε πράγματι δεν θα έπρεπε να προετοιμάζουν για ακαδημαϊκές σπουδές.

Τα Επαγγελματικά Λύκεια παρέχουν Απολυτήριο Λυκείου ισότιμο με το αντίστοιχο του Γενικού Λυκείου (Ν. 3475/2006, άρθρο 6, παρ. 2 και Ν. 4186, άρθρο 12, παρ 1) και είναι νόμιμο και δίκαιο να διεκδικούν οι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ.

Για το θέμα της εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση η ΠΟΣΔΕΠ το 2009 διεξήγαγε επιστημονική Διημερίδα με θέμα: «Την Αναβάθμιση του Λυκείου και τα συστήματα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση».

Μετά την Διημερίδα ακολούθησε απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής (21/11/2009) στην οποία αναφέρεται: «Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην τεχνική εκπαίδευση, ώστε αυτή να αποτελέσει έναν εναλλακτικό δρόμο για τους νέους. Ταυτόχρονα όμως ο δρόμος που περνάει από την τεχνική εκπαίδευση δεν πρέπει να περιορίζει στο ελάχιστο τη δυνατότητα των αποφοίτων να ακολουθήσουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς περιορισμούς».

Όταν λοιπόν τα πανεπιστήμια, μέσω της ΠΟΣΔΕΠ, συνηγορούν για την εισαγωγή αποφοίτων της Τεχνικής Εκπαίδευσης και μάλιστα χωρίς περιορισμούς, με ποιο σκεπτικό ο αρθρογράφος, του υπό συζήτηση άρθρου, στηρίζει την αντίθετη άποψή του;

Οι ακολουθούμενες εκπαιδευτικές νόρμες στα ευρωπαϊκά κράτη σε ότι αφορά την συνέχιση ή όχι των σπουδών από την Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτυπώνονται σε γραπτά κείμενα  όπως και στο εξής: «Στην ανώτερη βαθμίδα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης παρέχεται μεγάλη ποικιλία εκπαιδευτικών τμημάτων σε όλες τις χώρες. Εάν αφήσουμε κατά μέρος τις διαφορές ονομασίας, μπορούμε να

διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες: Τη γενική εκπαίδευση, η οποία οδηγεί στη δυνατότητα εισόδου στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και την επαγγελματική εκπαίδευση η οποία παρέχει προσόντα τόσο σχετικά με την προετοιμασία για τον επαγγελματικό βίο όσο και για την πραγματοποίηση περαιτέρω σπουδών». (Key data on education in Europe 2002  Eurydice  Eurostat)

Αναφέρουμε επίσης ότι π.χ. το φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει καθιερώσει προ δεκαετιών την εισαγωγή στα πανεπιστήμια αποφοίτων επαγγελματικών σχολών μέσης εκπαίδευσης (Ammatilinen Koulutus).

Ισχυρισμός 2^ος

Οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ δεν έχουν το γνωστικό υπόβαθρο να φοιτήσουν στα Πολυτεχνεία και τις Ιατρικές Σχολές, με αποτέλεσμα να πετύχουν κάποια παιδιά, αλλά να εγκαταλείπουν γρήγορα τις σπουδές τους, αδυνατώντας να παρακολουθήσουν.

Ο ισχυρισμός του αρθρογράφου είναι αβάσιμος διότι η εισαγωγή αποφοίτων ΕΠΑ.Λ. στα πανεπιστήμια καθιερώθηκε προ διετίας και δεν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για τη διακοπή φοίτησής τους.  Αντίθετα υπάρχουν στατιστικά στοιχεία (ΚΑΝΕ/ΓΣΕΕ) για τους εισαχθέντες από τα Γενικά Λύκεια σύμφωνα με τα οποία εισάγονται κάθε χρόνο 75.000 και λαμβάνουν πτυχίο 50.000.

Ισχυρισμός 3^ος

Δεδομένου ότι τα απαιτούμενα για την εισαγωγή μαθήματα είναι πολύ ευκολότερα στο ΕΠΑΛ το σήμα δόθηκε ότι είναι πιο εύκολη η εισαγωγή στην Ιατρική από ΕΠΑΛ.

Και εδώ φαίνεται ότι παραποιείται η αλήθεια.

Τα εξεταζόμενα μαθήματα στις πανελλαδικές ΓΕ.Λ και ΕΠΑ.Λ, δεν είναι τα ίδια, δεν έχουν τους ίδιους συντελεστές βαρύτητας  και ως εκ τούτου δεν μπορεί να γίνει αντικειμενική σύγκριση της δυσκολίας τους.

Στα ΕΠΑ.Λ τα εξεταζόμενα μαθήματα τομέων, τα οποία έχουν τον μεγαλύτερο συντελεστή βαρύτητας, είναι νέα μαθήματα τα οποία συναντούν οι μαθητές για πρώτη φορά στη Β΄ τάξη, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει με τα μαθήματα των ΓΕ.Λ

Εάν τα επιλεγόμενα θέματα στις πανελλαδικές των ΓΕ.Λ είναι κάθε χρονιά ιδιαίτερα δύσκολα σε κάποιο μάθημα, τότε θα πρέπει το Υ.ΠΑΙ.Θ. να εξετάσει από πού εκπορεύεται το φαινόμενο αυτό, ποιο σκοπό εξυπηρετεί και πως θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.

Θα πρέπει να αναφερθεί επίσης ότι οι μαθητές των ΓΕ.Λ για να φτάσουν μέχρι τις πανελλαδικές λαμβάνουν εύκολα το απολυτήριο με το γνωστό Μ.Ο. 9,5.

Οι μαθητές των ΕΠΑ.Λ. για να φτάσουν μέχρι τις πανελλαδικές θα πρέπει να έχουν λάβει το απολυτήριο και το πτυχίο ειδικότητας. Το

πτυχίο ειδικότητας παρέχεται εφόσον ο μαθητής έχει βαθμολογηθεί με βαθμό άνω του 8 στα μαθήματα ειδικότητας και Γ.Μ.Ο. 9,5. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις στις οποίες μαθητές λαμβάνουν το απολυτήριο αλλά όχι και το πτυχίο, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει με την ευκολία λήψης του απολυτηρίου ΓΕ.Λ

Ισχυρίζεται κανείς ότι θα πρέπει να δυσκολέψουν πιο πολύ οι πανελλαδικές των ΕΠΑ.Λ και οι μαθητές να τρέχουν στα φροντιστήρια για να έχουμε και εδώ διάλυση της Γ΄ Λυκείου;

Ας εξετάσει το Υ.ΠΑΙ.Θ την εφαρμογή τράπεζας διαβαθμισμένης δυσκολίας θεμάτων, όχι με την προχειρότητα που επιχειρήθηκε στο παρελθόν, και στους δύο τύπους λυκείων.

Να τονίσουμε εδώ ότι η παιδεία είναι η μεγαλύτερη επένδυση για τη χώρα μας, μία επένδυση που δημιουργεί ανθρώπινο κεφάλαιο.

Η εκπαίδευση ως κοινωνικός θεσμός οφείλει να ακολουθεί το κοινωνικό γίγνεσθαι και να προσαρμόζεται σε αυτό. Στη χώρα μας σήμερα υπάρχει έλλειμμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και άμεση ανάγκη για ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση της.

Κλείνοντας θα αναφέρουμε ότι οι μαθητές που φοιτούν στα ΕΠΑ.Λ προέρχονται συνήθως από φτωχές, λαϊκές οικογένειες οι οποίες δεν διαθέτουν χρήματα για φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα. Συνεπώς όσο αυξάνει το ποσοστό μαθητών που σπουδάζει στα ΕΠΑ.Λ τόσο μειώνονται τα φροντιστηριακά μαθήματα, τα ιδιαίτερα και αυτό φαίνεται ότι ενοχλεί.

Η μετακίνηση μαθητών προς τα ΕΠΑ.Λ είναι κοινωνική, αναπτυξιακή ανάγκη. Το ΕΠΑ.Λ θα πρέπει να καταστεί πόλος έλξης για τους μαθητές οι οποίοι δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν θεωρητικές πανεπιστημιακές σχολές. Είναι επίσης κοινωνική ανάγκη να σταματήσει το brain drain και η προσδοκία μας για επιστροφή των πτυχιούχων μας. Η επιστροφή είναι δύσκολη.

Την κατάσταση αυτή θα πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να παρουσιάζει προς τους γονείς κάθε καλοπροαίρετος σύμβουλος σταδιοδρομίας.

Θα γίνουν  κάποτε κατανοητά τα αυτονόητα;

Ίδωμεν.