Ξαφνικό «κούρεμα» έως 22% στους «μισθούς» των εργαζομένων που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών μπορεί να φέρει η υποχρεωτική, με βάση το ν. Κατρούγκαλου και την εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, συμμετοχή (από την 1/1/2017) του εργοδότη στο κόστος της ασφάλισης, ενώ ισχυρό κίνητρο απόκρυψης εισοδημάτων δίνεται, από φέτος, στους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που δήλωναν μεσαία και υψηλά εισοδήματα.

Τις δύο «παράπλευρες απώλειες» σε αμοιβές και εισοδήματα – και κατ’ επέκταση στα έσοδα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και της εφορίας σε .. δεύτερο χρόνο- προβλέπουν στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης και της αγοράς εργασίας για το 2017.

Τον κίνδυνο των «απωλειών» αυτών δεν αποκλείουν ούτε τα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που, όμως, «ποντάρουν» στην αύξηση της εισπραξιμότητας των εισφορών από όσους είχαν (και έχουν) χαμηλά εισοδήματα και αδυνατούσαν να πληρώνουν, με το προηγούμενο καθεστώς, τα «κλειστά» και υψηλότερα ασφάλιστρα καθώς και στην εντατικοποίηση των ελέγχων.

Οι απώλειες στα «μπλοκάκια»

«Υπάρχει ο κίνδυνος καταστρατήγησης του νόμου και μετακύλισης του κόστους των εργοδοτικών εισφορών στους αμειβόμενους με δελτίο παροχής υπηρεσιών», παραδέχονται κύκλοι του υπουργείου θεωρώντας, παρόλα αυτά, ότι το νέο σύστημα επιμερισμού των εισφορών για όσους απασχολούνται σε ένα έως δύο εργοδότες (δηλαδή δεν «πωλούν» σε πολλούς εργοδότες τις υπηρεσίες τους) «είναι δίκαιο από κοινωνικοασφαλιστική άποψη».

Η απώλεια, σε περίπτωση που «συμφωνηθεί» να συμψηφιστούν οι εργοδοτικές εισφορές με μέρος του καταβαλλόμενου μισθού, φτάνει στο 22% αν υπολογιστούν τουλάχιστον τρεις εισφορές οι οποίες θα βαρύνουν τον εργοδότη, αφού η ?εν δυνάμει? συμμετοχή του εργοδότη στον κλάδο της σύνταξης είναι 13,33% επί των αποδοχών, για την ασθένεια 4,55% και για την επικουρική ασφάλιση (αν υπάρχει) 3,5%.

Ετσι, για παράδειγμα συμφωνημένη, πριν από τον ΕΦΚΑ , αμοιβή των 700 ευρώ, θα «πέσει» στα 550,34 ευρώ (-21,50%) εφόσον ο εργοδότης αρνηθεί να καταβάλλει, στο εξής, κάθε μήνα απασχόλησης του εργαζομένου, τα 149,66 ευρώ που του αναλογούν. Αντίστοιχα αμοιβή των 1.000 ευρώ θα περιοριστεί κατά 213,80 ευρώ (- 22%) κ.ο.κ.

Παραδείγματα

Οι συνολικές μηνιαίες εισφορές που αναλογούν σε «μισθό» από «μπλοκάκι» 700 ευρώ φθάνουν τα 238,70 ευρώ (89,04 ευρώ για τον εργαζόμενο και 149,66 ευρώ για τον εργοδότη). Αν δεν επιμεριστούν με τον εργοδότη, ο εργαζόμενος θα «χάσει» 150 ευρώ.

Αν αντίθετα μοιραστεί το «βάρος» για τη σύνταξη θα καταβάλλονται 140 ευρώ (46,69 ευρώ από τον ασφαλισμένο και 93,31 ευρώ από τον εργοδότη), για την ασθένεια 49,7 ευρώ (από τα οποία ο ασφαλισμένος θα καταβάλει 17,85 ευρώ και ο εργοδότης 31,85 ευρώ) και για την επικουρική ασφάλιση 49 ευρώ (24,5 ευρώ από τον ασφαλισμένο και 24,5 ευρώ από τον εργοδότη).

Οι μηνιαίες εισφορές που αναλογούν σε αμοιβή 1.000 ευρώ από «μπλοκάκι» φτάνουν τα 341 ευρώ το μήνα. Αν επιμεριστούν με τον εργοδότη ο εργαζόμενος θα πληρώνει 127,20 ευρώ το μήνα (66,70 ευρώ για σύνταξη, 25,5 ευρώ για ασθένεια και 35 ευρώ για επικουρική ασφάλιση) και ο εργοδότης 213,80 ευρώ (133,30 ευρώ για σύνταξη, 45,50 ευρώ για ασθένεια και 35 ευρώ στο επικουρικό).

Έλεγχος

Με βάση την εγκύκλιο του υπουργείου, η δήλωση των εργαζομένων που αμείβονται με «μπλοκάκια» θα είναι υποχρεωτική και θα γίνει on line σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η πρόσβαση στο ηλεκτρονικό σύστημα θα «δένει» την καταβολή των εισφορών και, ταυτόχρονα, τον έλεγχο αν υπάρχει απασχόληση σε 1 έως 2 εργοδότες (αν υπάρξει και τρίτος, ο εργαζόμενος θα καταβάλλει εξ’ ολοκλήρου τις εισφορές που θα αναλογούν στο εισόδημά του). Με την εγκύκλιο θα αποσαφηνιστεί, αν θα γίνεται αντίστοιχος επιμερισμός και για τις εισφορές σε άλλους κλάδους εφόσον ο εργαζόμενος δεν έχει αντίστοιχες «καλύψεις» ενώ δεν θα προβλέπεται η παρακράτηση εισφοράς 6,96% υπέρ ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και Εργατικής Εστίας που, όπως εξηγούν στην «Ημερησία», κύκλοι του υπουργείου αφορά μόνο σε εξαρτημένη σχέση εργασίας. Νομικοί κύκλοι δεν αποκλείουν, ωστόσο, να προκύψουν ζητήματα εργατικού δικαίου που θα πρέπει να λυθούν στα δικαστήρια αν ο εργαζόμενος αποδείξει ότι υποκρύπτεται εξαρτημένη σχέση εργασίας και διεκδικήσει, πέρα από την προβλεπόμενη συμμετοχή του εργοδότη στο κόστος της ασφάλισης, πρόσθετα δικαιώματα (δώρα, επίδομα αδείας κ.ά.). Ολες οι πληρωμές θα γίνονται κατόπιν υποβολής Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης.

Μικρότερο εισόδημα, χαμηλότερες εισφορές

Οι απώλειες στα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών, σε αντίθεση με τους αμειβόμενους με «μπλοκάκια», θα είναι… εθελοντικές. Ιδιαίτερα από όσους δήλωναν μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Ο υπολογισμός των εισφορών με βάση το «καθαρό» φορολογητέο αποτέλεσμα από την άσκηση δραστηριότητας κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος αναγόμενο σε 12μηνη βάση σε συνδυασμό με τις αναντίστοιχες παροχές εκτιμάται ότι θα επηρεάσει αρνητικά τα έσοδα του ΕΦΚΑ.

Ελάχιστη βάση υπολογισμού των εισφορών θα είναι τα 586,08 ευρώ και οι εισφορές ακόμη και του ελεύθερου επαγγελματία με εισόδημα μικρότερο του ποσού των 7.032,96 ευρώ (586,08 ευρώ x 12) θα είναι 117,22 ευρώ για τη σύνταξη (586,08 ευρώ x 20%) και 40,70 ευρώ για την ασθένεια, αν δεν έχει «καλύψεις» για επικουρικό (7%) και εφάπαξ (4%). Εάν η βάση υπολογισμού των εισφορών είναι μεγαλύτερη του ποσού των 5.860,80 ευρώ (δεκαπλάσιο του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών) , ως μηνιαίο εισόδημα θα λαμβάνοντα τα 5.860,80 ευρώ με τις εισφορές να εκτοξεύονται στα 1.579,30 ευρώ το μήνα (1.172 ευρώ για τη σύνταξη και 407,30 ευρώ για ασθένεια). Βάση εισοδήματος για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος. Συνεπώς για κάθε έτος οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί του εισοδήματος του προ προηγούμενου έτους, και στην συνέχεια μετά την εκκαθάριση του εισοδήματος του προηγούμενου έτους θα γίνεται ο απαραίτητος συμψηφισμός. (για τον υπολογισμό των εισφορών του 2017 βάση θα είναι το εισόδημα του 2015 και όταν οριστικοποιηθεί το εισόδημα του 2016 θα γίνεται επανυπολογισμός, και τυχόν διαφορά θα συμψηφιστεί ισομερώς κατανεμημένη σε μηνιαία βάση έως το μήνα Δεκέμβριο).

Για όσους κάνουν για πρώτη φορά από 1/1/2017 έναρξη εργασιών ή δραστηριοτήτων, μηνιαία βάση υπολογισμού για τους μήνες έως το Δεκέμβριο θα είναι τα 586,80 ευρώ.

Μισθωτή εργασία αντί για «μπλοκάκι»;

Με την επιβολή εργοδοτικής εισφοράς στα «μπλοκάκια», εφόσον υπάρχει 1 έως 2 εργοδότες, κυβερνητικά στελέχη θεωρούν ότι μπορεί να μπει ένα τέλος στην… «απομισθωτοποίηση» αφού το κόστος της πρόσληψης και της απασχόλησης θα είναι σχεδόν το ίδιο, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι οι συνολικές αποδοχές θα είναι….χαμηλότερες έτσι ώστε ο εργοδότης να μην επιβαρύνεται για την καταβολή δώρων, επιδόματος αδείας, εισφορών υπέρ ΟΑΕΔ κ.ά.

Κίνητρο για δήλωση μικρότερων εισοδημάτων

Ασύμφορη -και ασφαλιστικά και φορολογικά- γίνεται η δήλωση υψηλών εισοδημάτων μετά τον υπολογισμό της εισφοράς 26,95% επί του «καθαρού» εισοδήματος που θα πρέπει να δίνουν κατ’ ελάχιστον (20% για τον κλάδο σύνταξης και 6,95% για τον κλάδο ασθένειας) οι ελεύθεροι επαγγελματίες, εφόσον δεν έχουν άλλες «καλύψεις» (π.χ. επικουρική ασφάλιση). Ειδικά για τις εισφορές:

Επαγγελματίας που είχε δηλώσει εισοδήματα το 2015 και το 2016 ύψους 40.000 ευρώ (καθαρά 35.975,56 ευρώ) κατ’ έτος, κατέβαλε στον ΟΑΕΕ εισφορά 4.024,44 ευρώ τον χρόνο.

Αν το 2017 δηλώσει το ίδιο εισόδημα, θα πρέπει να πληρώσει στον ΕΦΚΑ 9.645,41 ευρώ (εισφορά 26,95% επί του καθαρού εισοδήματος που είναι 30.304,59 ευρώ) ενώ δηλώνοντας 25.000 ευρώ θα πληρώσει 5.652,91 ευρώ. Ο ίδιος επαγγελματίας θα μπορούσε να καταβάλει μικρότερη, ακόμη και σε σχέση με το 2015, εισφορά αν εμφανίσει εισόδημα 12.000 ευρώ (η εισφορά στην περίπτωση αυτή πέφτει στα 2.149,41 ευρώ!).