Περισσότεροι από 200 επιστήμονες από 38 χώρες ενώνουν τις φωνές τους σε μια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών και κυβερνήσεων σχετικά με τους θανάσιμους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση ορισμένων τοξικών χημικών συστατικών στην κατασκευή βιομηχανικών προϊόντων που είναι ανθεκτικά στην θερμότητα και απωθούν το νερό, τα έλαια και τους λεκέδες.
Αυτά τα χημικά συστατικά ονομάζονται PFASs (polyfluorinated and perfluorinated substances) και, σύμφωνα με σχετική δήλωση που δημοσίευσαν οι επιστήμονες στην επιστημονική επιθεώρηση Environmental Health Perspectives, πρόκειται για συνθετικά χημικά που βλάπτουν μακροπρόθεσμα τον ανθρώπινο οργανισμό και παραμένουν στο περιβάλλον για πάρα πολλά χρόνια, δημιουργώντας ακόμα περισσότερα προβλήματα.

Η δήλωση των 208 επιστημόνων ονομάστηκε “The Madrid Statement” και είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο προς υπογραφή από κάθε ενδιαφερόμενο. Σε αυτήν, οι επιστήμονες τεκμηριώνουν την επιστημονική τους θέση σχετικά με την πιθανότητα πρόκλησης βλάβης από τα χημικά PFASs και προσφέρουν έναν “οδικό χάρτη” δράσεωνς για την ευρύτερη πληροφόρηση όλων και την αποτροπή περαιτέρω ζημιάς.

Τι βλάβες προκαλούν τα χημικά PFASs που βρίσκονται στα αντικολλητικά τηγάνια και σε άλλα βιομηχανικά προϊόντα που βάζουμε στο σπίτι μας, όπως καλλυντικά, σακούλες μικροκυμάτων για ποπ-κορν, αδιάβροχα εργαλεία, χαλιά, πυροσβεστικούς αφρούς, ακόμα και κουτιά της πίτσας:

Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι δύο συγκεκριμένα φθοροχημικά, το υπερφθοροοκτάνιο (PFOS) και το υπερφθοροοκτανοϊκό (PFOA), μπορούν να βλάψουν το συκώτι και να διαταράξουν το αναπαραγωγικό σύστημα και την ανάπτυξη σε ζώα τόσο στην άγρια φύση όσο και σε πειραματόζωα. Νεότερα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι αυτές οι χημικές ενώσεις (οι οποίες έχουν εντοπιστεί σχεδόν σε κάθε άτομο που έχει συμμετάσχει σε εθνικές μελέτες) μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια προβλήματα και στους ανθρώπους.

Επίσης, σε εργαστηριακό επίπεδο τα PFASs έχει διαπιστωθεί ότι βλάπτουν τον μεταβολισμό, το ανοσοποιητικό και το ενδοκρινικό σύστημα, ενώ, μοιραία, προκαλούν καρκίνους σε διάφορα όργανα.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι εάν αυτές οι χημικές ενώσεις περάσουν σε αποθέματα νερού, τότε η πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής που έχουν θα τα διατηρήσει στο πόσιμο νερό για τις επόμενες δεκαετίες, ίσως και αιώνες. Οι άνθρωποι που θα πίνουν το νερό αυτό θα είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στα PFASs και δεν θα μπορούν να μειώσουν εύκολα την έκθεσή τους σε αυτά τα φθοριούχα χημικά.

ι υποστηρίζει η βιομηχανία

Οι εκπρόσωποι της χημικής βιομηχανίας υποστηρίζουν ότι τα δεδομένα δείχνουν ότι τα χημικά του τύπου PFOS και PFOA είναι ασφαλή και πως υπάρχουν σημαντικά επιστημονικά δεδομένα που υποστηρίζουν το συμπέρασμα ότι γενικότερα τα χημικά PFASs δεν εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους, ενώ παρέχουν παράλληλα σημαντικά κοινωνικά οφέλη.

Επίσης, παρακολουθούν αυτές τις εξελίξεις εκ του σύνεγγυς και προειδοποιούν ότι η ανάπτυξη αποτελεσματικών εναλλακτικών λύσεων σε αυτά τα χημικά μπορεί να είναι δύσκολη. Για παράδειγμα, αν και οι ερευνητές έχουν αναπτύξει μη φθοριωμένες εναλλακτικές λύσεις σε κάποια χημικά PFASs, αυτές έχουν αποδειχθεί ακατάλληλες για πολλές εφαρμογές, επειδή δεν πληρούν τις απαιτήσεις απόδοσης.