Στους δήμους και στη ΔΕΗ προστρέχει το υπουργείο Παιδείας για να συνδράμει τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να αντεπεξέλθουν στη νέα μείωση της κρατικής χρηματοδότησης. Το υπουργείο προωθεί γενναία απαλλαγή στα δημοτικά τέλη που πληρώνουν τα ΑΕΙ/ΤΕΙ, ενώ επιδιώκει και μειώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος. Ωστόσο, οι δήμαρχοι, που ζητούν πολλαπλασιασμό της κρατικής χρηματοδότησης, αντιδρούν με οξύτητα, παρότι δεν λείπουν μερικοί επαρχιακών πόλεων οι οποίοι ποιούν την ανάγκη φιλοτιμία.

Είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν εκπτώσεις στα ΑΕΙ/ΤΕΙ υπό τον φόβο της «μετακόμισης» κάπου τμήματος σε άλλη πόλη. Αλλωστε, οι πρυτάνεις που μίλησαν στην «Κ» αναφέρουν ότι απαιτούνται καταργήσεις τμημάτων και συγκέντρωσή τους σε μία έδρα, με στόχο τη μείωση των λειτουργικών εξόδων. Το θέμα έχει ιδιαίτερο παρασκήνιο, καθώς εκδηλώνονται γκρίνιες δημάρχων και πρυτάνεων κατά της αρμόδιας για την τριτοβάθμια εκπαίδευση αναπληρώτριας υπουργού Σίας Αναγνωστοπούλου. Η κ. Αναγνωστοπούλου προτίθεται, στην τακτική Σύνοδο Πρυτάνεων στις 16-18 Δεκεμβρίου, να κάνει χριστουγεννιάτικο μποναμά στα ΑΕΙ/ΤΕΙ την ευνοϊκή ρύθμιση περί δημοτικών τελών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», το υπουργείο Παιδείας προωθεί ρύθμιση για τη δραστική μείωση από το 2016 των ανταποδοτικών τελών που θα πληρώνουν τα ΑΕΙ/ΤΕΙ στους δήμους που έχουν πανεπιστημιακά κτίρια. Η ρύθμιση θα είναι κατά τα πρότυπα εκείνης που ψηφίστηκε πρόσφατα σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών και απαλλάσσει (υπό όρους) εταιρείες από την καταβολή ανταποδοτικών τελών προς τους δήμους. Μάλιστα, στο πλαίσιο των σχετικών επαφών, στελέχη του υπουργείου Παιδείας έχουν στείλει στους πρυτάνεις το άρθρο που πρόσφατα ψηφίστηκε, πάνω στο οποίο θα «πατήσει» η ρύθμιση για την απαλλαγή των ΑΕΙ/ΤΕΙ από τα δημοτικά-ανταποδοτικά τέλη.

Συγκέντρωση τμημάτων

Τα δημοτικά τέλη είναι βραχνάς, κυρίως για τα μεγάλα ιδρύματα που έχουν πολλές εκτάσεις, καθώς και για τα «εξακτινισμένα» ΑΕΙ/ΤΕΙ με τμήματα διάσπαρτα σε διάφορες πόλεις. Ενδεικτικά, το Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) για το 2015 έχει προϋπολογίσει πάνω από ένα εκατομμύριο για δημοτικά τέλη (970.000 ευρώ προς τον Δήμο Αθηναίων και 190.000 για τον Δήμο Ζωγράφου).

«Είμαστε κάθετα αντίθετοι σε μια τέτοια ρύθμιση. Η κεντρική εξουσία πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να μειώνει αυθαίρετα τους πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Δεν γίνεται να περιορίζονται οι συνταγματικά κατοχυρωμένοι πόροι προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση», ανέφερε, μιλώντας στην «Κ», ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας και δήμαρχος Αμαρουσίου Γεώργιος Πατούλης. Ωστόσο, δεν τηρούν όλοι οι δήμαρχοι την ίδια στάση. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι κάποιοι δέχονται να κάνουν εκπτώσεις στα δημοτικά τέλη των ΑΕΙ, φτάνει τα τμήματα των ιδρυμάτων να παραμείνουν στην πόλη τους.

Συγκεκριμένα, όλο και περισσότεροι πρυτάνεις και πανεπιστημιακοί συμφωνούν ότι χρειάζεται νέα αναδιάρθρωση του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αφού το σχέδιο «Αθηνά» επί υπουργίας Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου είχε ελάχιστα αποτελέσματα. Σήμερα περί τις 60 πόλεις της χώρας φιλοξενούν τμήματα ΑΕΙ/ΤΕΙ. Ενδεικτικά, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η πρυτανική αρχή ΑΕΙ (σε περιφέρεια με σημαντικό πολιτικό βάρος και ερείσματα στην κεντρική πολιτική σκηνή) έχει ζητήσει τη συγκέντρωση μόνο σε μία πόλη όλων των εξακτινισμένων τμημάτων του. «Μόνο πάνω από το πτώμα μας», ήταν η απάντηση των δημοτικών αρχών δύο πόλεων που φιλοξενούν τμήματα του ιδρύματος.

Οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ

Το υπουργείο Παιδείας φέρεται να προσπαθεί να επιτύχει καλύτερες τιμές για τα ΑΕΙ και στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Ενδεικτικά, το ΕΚΠΑ για ηλεκτρικό ρεύμα έχει προϋπολογίσει 4.830.000 για το 2015 και το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει συνολικό προϋπολογισμό 5,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,9 εκατ. έχει εγγραφεί για τη ΔΕΗ.

Η γενικότερη προσπάθεια του υπουργείου Παιδείας να επιτύχει εκπτώσεις σε τέλη και λογαριασμούς ΔΕΚΟ συναντά εμπόδια, με αποτέλεσμα να εγείρονται ενστάσεις από τα πανεπιστήμια για τη στάση της κ. Αναγνωστοπούλου. Συγκεκριμένα, για την τριτοβάθμια εκπαίδευση η σωρευτική μείωση της χρηματοδότησης την τελευταία πενταετία φθάνει το 60%. Για το 2016 ο προϋπολογισμός του ΥΠΠΕΘ είναι μειωμένος κατά 1,8% σε σχέση με το 2015 αλλά το κονδύλι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει μειωθεί κατά 7,5%. Κανένας άλλος κωδικός του υπουργείου δεν υφίσταται τέτοια μείωση. Μάλιστα, γίνεται σύγκριση με τις χρηματοδοτικές ροές προς την έρευνα, με πρυτάνεις να ρωτούν με νόημα «η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι τρίτη προτεραιότητα του ΣΥΡΙΖΑ;». Από την πλευρά της, η κ. Αναγνωστοπούλου αναμένεται να ανακοινώσει στη Σύνοδο Πρυτάνεων ότι θα αυξηθεί από 40% σε 50% το ποσοστό των λειτουργικών εξόδων που μπορεί να καλυφθούν με ίδιους πόρους του κάθε ιδρύματος, καθώς επίσης και ότι ο πρύτανης, με την έγκριση της Συγκλήτου, θα μπορεί να παίρνει κονδύλια που υπάρχουν για έναν συγκεκριμένο σκοπό για να καλύπτει ανάγκες διαφορετικές τού πρώτου σκοπού (π.χ. από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για ανάγκες που καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό). Οι ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονται σε ν/σ το οποίο πάντως πρέπει να λάβει τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών. Μεταξύ των διατάξεών του είναι η αποψίλωση των αρμοδιοτήτων των Συμβουλίων και η μεταβολή τους σε γνωμοδοτικά όργανα σε κάθε ΑΕΙ.