:  Tι γίνεται με τη ραγδαία αύξηση των – Πρόβλημα  για τις οικογένειες που έχουν να σπουδάσουν παιδιά σε διαφορετική πόλη από αυτή της κύριας κατοικίας τους.

Γράφει ο  Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates Θεμιστοκλής Μπάκας, ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Ειδικά στις περιοχές, που που έχουν έδρα τα πανεπιστήμια ή είναι όμορες, τα μισθώματα είναι απλησίαστα για τον προϋπολογισμό ενός μέσου νοικοκυριού.

Οι αυξήσεις σε σχέση με το 2021, φθάνουν στο 26%, ενώ μόλις μία στις 10 κατοικίες κατάλληλες για διατίθενται με μίσθωμα έως 300€ στην Αθήνα. Αποτέλεσμα η αναζήτηση φοιτητικής στέγης να μοιάζει… άπιαστο όνειρο.

Το κόστος ανά περιοχή

Η ραγδαία αύξηση του κόστους στέγασης, απασχολεί πλέον όχι μόνο τις ευάλωτες οικονομικά ομάδες ή/και τους νέους ηλικιακά, αλλά, σχεδόν το σύνολο των πολιτών που ανήκουν στη μεσαία οικονομική τάξη της χώρας μας.

Το κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτιναχθεί σε τέτοια επίπεδα που μεγάλο μέρος των συμπολιτών μας αναγκάζεται να κάνει περικοπές ακόμη και σε βασικές ανάγκες του. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 76,9% των ενοικιαστών, εφόσον πληρώσουν τα έξοδα του σπιτιού, κάνει περικοπές ή λαμβάνει οικονομική βοήθεια από τρίτους.

Τη φετινή χρονιά καταγράφεται αύξηση των ζητούμενων μισθωμάτων ακόμη και 26% σε σχέση με τη περσινή χρονιά και μικρή διαθεσιμότητα προς μίσθωση.

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα που προκύπτουν από τις αναρτημένες αγγελίες ακινήτων σε ιστοσελίδες, η αναζήτηση φοιτητικής κατοικίας άνω του 1ου ορόφου έως 50τμ με ζητούμενο μίσθωμα έως 300€ στην Αθήνα και ιδιαίτερα στις φοιτητικές περιοχές φαντάζει “Όνειρο Θερινής Νυτκός”.

Σύμφωνα με τις αναρτημένες αγγελίες σε ιστοσελίδες ακινήτων, στις περιοχές του κέντρου των Αθηνών, οι κατοικίες άνω του 1ου ορόφου έως 50τμ που διατίθενται με ζητούμενο μίσθωμα έως 300€, αποτελούν μόλις το 12,47% (κυρίως γκαρσονιέρες 21τμ-30τμ) επί του συνόλου των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών άνω του 1ου ορόφου έως 50τμ. Δηλαδή μόλις 1 στις 10 κατοικίες κατάλληλες για φοιτητές διατίθενται με μίσθωμα έως 300€ στην Αθήνα.

Το κόστος μίσθωσης γκαρσονιέρας έως 35τμ στον Νέο Κόσμο κυμαίνεται από 300€/μήνα, έως και 500€/μήνα αν πρόκειται για πλήρως επιπλωμένο και εξοπλισμένο με οικοσυκευές διαμέρισμα. Στην ίδια περιοχή, το ζητούμενο κόστος μίσθωσης κατοικίας 40τμ-50τμ, κυμαίνεται από 430€ έως 650€ αν πρόκειται για κατοικία πλήρως ανακαινισμένη, επιπλωμένη και με το σύνολο των οικοσυσκευών.

Στην Καλλιθέα το κόστος μίσθωσης διαμερίσματος 40τμ-50τμ κυμαίνεται από 380€/μήνα έως και 650€/μήνα αν πρόκειται για επιπλωμένο και πλήρως εξοπλισμένο με οικοσυκευές,

Το ζητούμενο μίσθωμα για γκαρσονιέρα έως 35τμ στη Καλλιθέα κυμαίνεται από 380€/μήνα έως 550€/μήνα αν πρόκειται για κατοικία πλήρως ανακαινισμένη, επιπλωμένη και με το σύνολο των οικοσυσκευών.

Στο Γουδή, οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης για κατοικία έως 35τμ κυμαίνονται από 380€/μήνα έως 480€, ενώ για κατοικία 40τμ-50τμ διαμορφώνεται από 450€/μήνα έως 500€/μήνα. Στο Παγκράτι, τη φετινή ακαδημαϊκή χρονιά, το κόστος μίσθωσης κατοικίας έως 35τμ κυμαίνεται από 350€/μήνα έως 450€/μήνα, ενώ για κατοικία 40τμ-50τμ κυμαίνεται από 400€/μήνα έως 600€/μήνα. Στη περιοχή Ζωγράφου, το κόστος μίσθωσης κατοικίας έως 35τμ τη φετινή χρονιά κυμαίνεται από 320 €/μήνα έως 420€/μήνα, ενώ για κατοικία 40τμ-50τμ κυμαίνεται από 430€/μήνα έως 560€/μήνα.

11+1 Μέτρα – Προτάσεις που μπορεί να θεσμοθετήσει η πολιτεία άμεσα για την αντιμετώπιση της ραγδαίας αύξησης του κόστους στέγασης μερικά εκ των οποίων με προκαθορισμένη χρονική διάρκεια.

1) Πολεοδομικά κίνητρα. Η κυπριακή κυβέρνηση, εφαρμόζει ολοκληρωμένο πλαίσιο στεγαστικής πολιτικής ήδη από το 2019, μέσα από σχέδιο κινήτρων αύξησης του συντελεστή δόμησης, έτσι ώστε να κατασκευαστούν οικιστικές μονάδες προσιτές για όλους, τόσο προς πώληση όσο και προς ενοικίαση.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Κυπριακής κυβέρνησης, απαλείφεται η περίπτωση χαρακτηρισμού μιας περιοχής ως «εργατικές ή/και κοινωνικές κατοικίες» διότι σε κάθε νέα κατασκευή που θα αναγείρεται σε περιοχές ενδιαφέροντος του εκάστοτε κατασκευαστή , ελάχιστα διαμερίσματα θα παραχωρούνται στον Κυπριακό Οργανισμό Αναπτύξεως Γης.

2) Φορολογικά κίνητρα για μακροχρόνιες μισθώσεις άνω των 5 ετών με προοδευτική φορολογική απαλλαγή για τα εισοδήματα που λαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη.

3) Φορολογικά κίνητρα για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που θα ανανεώσουν εντός του 2022-2023 τη μισθωτική σύμβαση στον ίδιο εκμισθωτή χωρίς αύξηση του ενοικίου ιδιαίτερα τη στιγμή που ο πληθωρισμός καλπάζει.

4) Φορολογικές εκπτώσεις στους ιδιοκτήτες που μειώνουν τα ενοίκια τους, ένα μέτρο που μελετά ήδη η Ισπανία.

5) Αξιοποίηση των αδήλωτων ακινήτων– αγνώστου ιδιοκτήτη που θα προκύψουν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 του Ν. 2664/1998 για το Εθνικό Κτηματολόγιο και θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο, καθώς και των ακινήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης και του ευρύτερου Δημοσίου που δεν χρησιμοποιούνται.

Η αξιοποίηση μπορεί να πραγματοποιεί με τον κάτωθι τρόπο:

Να εκχωρηθούν τα ακίνητα στο νέο οργανισμό στεγαστικής πολιτικής που θα δημιουργήσει το Ελληνικό Δημόσιο
Ο νέος οργανισμός να προκηρύξει διαγωνισμό μακροχρόνιας εκμετάλλευσης (ακόμη και χωρίς κόστος μίσθωσης για τον ιδιώτη επενδυτή) των ακινήτων σε ιδιώτες, με την υποχρέωση να ανακαινιστούν πλήρως, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του οργανισμού του Δημοσίου και παράλληλα να προσφερθούν προς μακροχρόνια μίσθωση με προσιτό μίσθωμα 3€- 4€/τ.μ.
Ανάλογα με τη πρόταση που θα καταθέσει ο ιδιώτης επενδυτής, θα μπορεί να δίνεται η δυνατότητα, ο οργανισμός του δημοσίου να εισπράττει μέρος των εσόδων, ώστε να χρηματοδοτεί το κόστος στέγασης ευπαθών ομάδων και νέων ζευγαριών που δεν εντάχθηκαν σε κατοικίες προσιτού ενοικίου.

Δηλαδή, ο οργανισμός του Δημοσίου, θα μπορεί να ανακαινίσει δωρεάν τα ακίνητα, να στεγάσει με προσιτό ενοίκιο τους συμπολίτες μας και παράλληλα να εισπράττει εισοδήματα για να παρέχει στήριξη μέσω επιδόματος σ ́όσους δεν μπόρεσαν να ενταχθούν σε κατοικία με προσιτό ενοίκιο.

6) Επιδότηση ενοικίου σε ευρύτερες ομάδες πολιτών κι όχι μόνο σε όσους λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.

7) Εγγύηση της ιδίας συμμετοχής αγοράς κατοικίας για νέα ζευγάρια

Οικονομική ενίσχυση για το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής αγοράς κατοικίας που ζητούν τα Τραπεζικά Ιδρύματα για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων, είτε η ενίσχυση να παρέχεται μέσω εγγύησης του άνωθεν ποσοστού από το Ελληνικό δημόσιο.
Η ιδία συμμετοχή στα νέα ζευγάρια να μην ξεπερνά το 10% της αξίας του ακινήτου και το υπόλοιποποσό, εφόσον πληρούνται τα τραπεζικά κριτήρια, να χορηγείτε μέσω δανεισμού.

8) Φορολόγηση των κενών οικιστικών ακινήτων με απαλλαγή στην περίπτωση κατοίκησης τους.

Το άνωθεν μέτρο έχει εφαρμοστεί στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, Ιρλανδία και στις πολιτείες Vancouver και Oakland του Καναδά, με μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα την αύξηση της διαθεσιμότητας ακινήτων προς ενοικίαση.

9) Έκπτωση μέρους της δαπάνης των τόκων στεγαστικού δανείου για απόκτησης κύριας κατοικίας με προσαυξημένο συντελεστή για τα νέα ζευγάρια.

Οι τόκοι στεγαστικού δανείου που έχουν πληρωθεί στην τράπεζα είναι οικονομικά και κοινωνικά δίκαιο να εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα. Οι τόκοι ενός στεγαστικού δανείου φυσικού προσώπου σε πολλές χώρες δεν θεωρούνται φορολογητέο εισόδημα. Όσον αφορά τα νέα ζευγάρια, θα μπορούσε η έκπτωση να αφορά το σύνολο των τόκων στεγαστικού δανείου για απόκτησης κύριας κατοικίας.

Παλαιότερα υπήρχε η έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων για στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας. Μη ξεχνάμε ότι στα νομικά πρόσωπα οι τόκοι δανείων θεωρούνται δαπάνη και εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα. Με την κατάργηση όλων σχεδόν των φοροαπαλλαγών για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης καταργήθηκε η φορολογική απαλλαγή των τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας στα φυσικά πρόσωπα.

Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη έκπτωση έχει αλλάξει πολλές φορές στο παρελθόν, πριν καταργηθεί πλήρως. Στην τελευταία της μορφή, ο φορολογούμενος κέρδιζε το 10% των ετήσιων τόκων, το οποίο αφαιρούνταν από το φόρο που του αναλογούσε. Πιο παλιά το σύνολο των τόκων μείωνε το φορολογητέο εισόδημα. Αν για παράδειγμα κάποιος πλήρωνε τόκους 2.500 ευρώ και δήλωνε 30.000 ευρώ, φορολογούνταν για τα 27.500 ευρώ.

10) Επαναφορά της έκπτωσης φόρου για το ενοίκιο κύριας κατοικίας με προσαυξημένο συντελεστή για τα νέα ζευγάρια.

Με την επαναφορά της έκπτωσης φόρου για το ενοίκιο κύριας κατοικίας, θα επιτευχθόταν ελάφρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού καθώς και του κόστους στέγασης έμμεσα. Παράλληλα, το κόστος ενοικίασης κύριας κατοικίας θα μπορούσε να μην αποτελεί τεκμήριο διαβίωσης αλλά να ελέγχεται μόνο για το πόθεν έσχες. Με την άνωθεν λογική θα αποφεύγαμε περιπτώσεις μη δήλωσης του πραγματικού μισθώματος από τον ενοικιαστή για λόγους τεκμηρίου διαβίωσης ( διότι πιθανόν να επιβαρυνόταν με συντελεστή 15%) και παράλληλα θα καταβαλλόταν ο ορθός φόρος εισοδήματος από τον ιδιοκτήτη.

11) Επαναφορά της έκπτωσης φόρου ενοικίου για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη.

Η επαναφορά της έκπτωσης φόρου ενοικίου για τους φοιτητές που σπουδάζουν σ ́ άλλη πόλη αποτελεί ένα δίκαιο μέτρο για τον οικογενειακό προϋπολογισμό και παράλληλα αποτελεί έμμεση ελάφρυνση του κόστους στέγασης. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η καταβολή ενοικίου ενδέχεται να αποτελεί και τεκμήριο διαβίωσης για τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

12) Φορολογικά και χρηματοδοτικά κίνητρα σε ιδιοκτήτες ακινήτων που χαρακτηρίζονται ως υποβαθμισμένα – εγκαταλελειμμένα.

Η πόλη της Ρίγας (Λετονία) θέσπισε έναν κανονισμό για την αύξηση του φόρου ιδιοκτησίας μέχρι και 10-15 φορές υψηλότερο σε κτίρια που χαρακτηρίζονται ως υποβαθμισμένα, για να ενθαρρύνουν την αποκατάστασή τους. Για το σκοπό αυτό, ίδρυσαν την Επιτροπή Επιθεώρησης Υποβαθμισμένων Κτιρίων (Commission for the Inspection of Degraded Buildings). Η απειλή των φορολογικών αυξήσεων στη Ρήγα οδήγησε σε σημαντικές δραστηριότητες ανακαίνισης. Το άνωθεν μέτρο στη χώρα μας θα μπορούσε να λειτουργήσει συνδικάστηκα με τη παροχή φορολογικών κινήτρων για τους ιδιοκτήτες καθώς και προγραμμάτων χρηματοδότησης για να ενθαρρύνει την αποκατάσταση των κενών κατοικιών για την ενίσχυση της παροχής προσιτής στέγασης.