Σε κρίσιμο σταυροδρόμι φαίνεται ότι είναι κομβικά σιδηροδρομικά έργα που είναι ενταγμένα στα διευρωπαϊκά δίκτυα κι τυγχάνουν μάλιστα κοινοτικής χρηματοδότησης. Το θέμα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς άπτεται της περιφερειακής ανάπτυξης αλλά και την ανάδειξη της χώρας μας σε κέντρο logistics.
Αναπόφευκτα το θέμα ήλθε πριν λίγες μέρες στη Βουλή, από τον αντιπρόεδρο της Ν.Δ. Κωστή Χατζηδάκη που έκανε λόγο σε ερώτησή του για καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της ηλεκτροδοτούμενης σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνας – Θεσσαλονίκης.
«Σήμερα βρισκόμαστε ήδη στα τέλη Οκτωβρίου και παραμένει άγνωστο το πότε θα ολοκληρωθεί η σιδηροδρομική γραμμή υψηλών ταχυτήτων που θα ενώνει την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη», τονίζει στην ερώτησή του ο κ. Χατζηδάκης. Σημειώνει πως πρόκειται για εξέλιξη που συνεπάγεται ταλαιπωρία για τους επιβάτες, αλλά και πιθανές ζημιές για το δημόσιο και κατ’ επέκταση για τον Έλληνα φορολογούμενο, λόγω δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η ΕΡΓΟΣΕ απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ (σύμφωνα με την σύμβαση που διέπει την εξαγορά της από τη FERROVIA DELO STATO F.S).
Μάλιστα, όπως σημειώνει ο κ. Χατζηδάκης, φαίνεται πως παραμένουν σημαντικές εκκρεμότητες όσον αφορά στα έργα υποδομής που σχετίζονται με το συγκεκριμένο έργο. Συγκεκριμένα, υπογραμμίζει ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, «καθυστερήσεις έχουν παρατηρηθεί στην ολοκλήρωση της σιδηροδρομικής γραμμής Τιθορέα-Λιανοκλάδι, όπως και στην ολοκλήρωση των έργων σηματοδότησης, συστήματος τηλεδιοίκησης και συστήματος ελέγχου αμαξοστοιχιών ETCS, σε διάφορα τμήματα της γραμμής Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, στα τμήματα Αθήνα-Οινόη, Οινόη-Τιθορέα, Δομοκός-Ευαγγελισμός και Λεπτοκαρύα-Πλατύ δεν φαίνεται να υπάρχει συντήρηση της επιδομής σύμφωνα με τον κανονισμό του ΟΣΕ, ώστε να είναι σε θέση να δεχθούν σύγχρονα τρένα υψηλών ταχυτήτων».
Πέρα από τα ερωτήματα που προκύπτουν για τις αιτίες των καθυστερήσεων (για την εξέλιξη) σ τα εκτελούμενα σιδηροδρομικά έργα στον άξονα ΠΑΘΕΠ (ΠΑΤΡΑ –ΑΘΗΝΑ-ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΕΙΔΟΜΕΝΗ-ΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ) υπάρχουν και ζητήματα και στα προγραμματισμένα έργα προκειμένου να ολοκληρωθεί ο ΠΑΘΕΠ.
Η σημασία των έργων
Σημειώνεται ότι η εταιρεία ΕΡΓΟΣΕ (υπάγεται στο υπουργείο Μεταφορών ) υλοποιεί έργα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε όλη την Ελλάδα με συγχρηματοδότηση από Ε.Ε. (απο τις μεγαλύτερες επενδύσεις σήμερα στη Ελλάδα)
Η καθοριστική σημασία της ΕΡΓΟΣΕ στο πρόγραμμα υλοποίησης του εκσυγχρονισμού των υποδομών του ελληνικού σιδηροδρόμου, αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την επίτευξη των στόχων του ΟΣΕ και της απορρόφησης των προβλεπόμενων διαθέσιμων κονδυλίων της Ε.Ε.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Χαζηδάκης αλλά και είναι γνωστό στους «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» καταγράφεται σημαντικός όγκος προβλημάτων στη διαχείριση των προγραμματισμένων δημοπρατήσεων αλλά και των υλοποιούμενων έργων από την ΕΡΓΟΣΕ το τελευταία διάστημα που δημιουργούν εύλογα ερωτήματα για ενδεχόμενο εκτροχιασμό κρίσιμων έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη και κατά συνέπεια τον εκτροχιασμό του επενδυτικού προγραμματισμό του ΟΣΕ.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με πληροφορίες:
το τμήμα Τιθορέα- Λιανοκλάδι-Δομοκός (σύμβαση 635) έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί τον Αύγουστο 2017. Μέχρι σήμερα η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ φαίνεται να μην γνωρίζει πότε θα ολοκληρωθεί το έργο, καθώς την μια δηλώνει μέχρι 31.10.2018 την άλλη τέλος του 2018 ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, αρμόδια στελέχη της έχουν στείλει μήνυμα στη διοίκηση ότι αυτό δεν προβλέπεται πριν τον Αύγουστο του 2019 με πιθανότερο το τέλος του 2019.
Στον υπόλοιπο άξονα Αθήνα-Προμαχώνα το έργο ανάταξης της σηματοδότησης (σύμβαση 717) και η εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος ETCS (σύμβαση 10005 ) μετά από αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην διαχείριση τους, προβλέπεται να ολοκληρωθεί το τέλος του 2019 με κίνδυνο να επιστραφούν κονδύλια λόγω μεγάλων καθυστερήσεων στην ΕΕ.
Η διαλειτουργική ραδιοκάλυψη του άξονα με GSMR είναι άγνωστο πότε θα ολοκληρωθεί μια που το έργο για την ραδιοκάλυψη των σηράγγων στο Καλλίδρομο και στην Όθρυ δεν έχει καν δημοπρατηθεί.
Αν στα παραπάνω προστεθούν και προβλήματα της επιδομής που πρέπει να λυθούν τότε βγαίνει το συμπέρασμα ότι για το Αθήνα-Θεσσαλονίκη σε 3ώρες και 20 έχουμε πολύ δρόμο ακόμα….
Στα έργα της Πελοποννήσου η εφικτή ολοκλήρωση εντός του 2018 του τμήματος Κιάτο-Ροδοδάφνη (ΑΣ 715) πήγε, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπατο λόγω της ανορθολογικής διαχείρισης της σύμβασης με την αδικαιολόγητη επιλογή αντισυμβατικών λύσεων σε προβλήματα που ανέκυψαν με υψηλό κόστος όπως η προτεινόμενη αλλαγή συμβατικών όρων και φυσικού αντικειμένου στο σύστημα σηματοδότησης στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη (σύμβαση 715) όπου αντί να υλοποιηθεί η προβλεπόμενη από την σύμβαση διασύνδεση των συστημάτων σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης με το τμήμα ΣΚΑ-ΚΙΑΤΟ προτείνεται η αντισυμβατική αποξήλωση του υφιστάμενου αχρησιμοποίητου εξοπλισμού που έχει εγκατασταθεί παλαιότερα από την σύμβαση 279 στο Κιάτο και στο Ζευγολατιό και η εγκατάσταση νέου μη προβλεπόμενου από την σύμβαση εξοπλισμού, λύση που αν υλοποιηθεί θα κοστίσει περίπου επιπλέον 8.000.000€.
(Δηλαδή διπλοπληρωμή του εξοπλισμού γραμμής μία φορά με την σύμβαση 279 και μία φορά με την πρώτη συμπληρωματική της σύμβασης 715 ) ενώ η μη αξιοποίηση του εγκατεστημένου εξοπλισμού τηλεδιοίκησης του κέντρου ελέγχου κυκλοφορίας της Κορίνθου όπως προβλέπει η σύμβαση, αλλά η εγκατάσταση καινούργιου ανεξάρτητου συστήματος στην πρωτοφανή για έργα της ΕΡΓΟΣΕ και ΟΣΕ, υψηλή τιμή, των 4.100.000€ προκαλεί εύλογα πολλά ερωτήματα τόσο για την τιμή όσο και για την επιβάρυνση που θα προκαλέσει στο κόστος λειτουργίας του προσωπικού τηλεδιοίκησης του ΟΣΕ μια που θα χρειάζεται διπλάσιο προσωπικό.
Εύλογα τίθεται το ερώτημα Αλήθεια μήπως πρέπει η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ να ενεργοποιήσει τον εσωτερικό έλεγχο για να διερευνήσει γιατί αποξηλώνεται καινούργιος εξοπλισμός συγχρηματοδοτούμενης σύμβασης (279) για να εγκατασταθεί καινούργιος από δεύτερη συγχρηματοδοτούμενη σύμβαση (διπλοπληρωμή) και αν η χώρα κινδυνεύει να επιστρέψει το κόστος του εξοπλισμού της 279 που θα αποξηλωθεί; Θα συγκρίνει το αστρονομικό ποσό των 4.100.000€ του εξοπλισμού τηλεδιοίκησης με τον εξοπλισμό άλλων συμβάσεων της ΕΡΓΟΣΕ των ίδιων τεχνικών προδιαγραφών, χωρητικότητας και λειτουργικών απαιτήσεων;