Επίδομα ανεργίας – ΟΑΕΔ: Ποιοί θα λαμβάνουν υψηλότερο επίδομα

ΟΑΕΔ: 20.000 άνεργοι θα λαμβάνουν υψηλότερο επίδομα ανεργίας, βασισμένο στον μισθό που είχαν όταν απολύθηκαν.

Τα πιλοτικά αυτά προγράμματα θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης με 100 εκατ. ευρώ. Ηδη στο σχέδιο νόμου του υπ. Εργασίας για τον ΟΑΕΔ, που δόθηκε στη δημοσιότητα, καθορίζεται το πλαίσιο και ορίζεται η δυνατότητα της νέας Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης – ΔΥΠΑ (όπως θα μετονομαστεί ο Οργανισμός) να διενεργεί τέτοια πιλοτικά προγράμματα που προϋποθέτουν την αλλαγή του τρόπου παροχής επιδομάτων τακτικής και μακροχρόνιας ανεργίας, του ποσού και της κλιμάκωσης ή αποκλιμάκωσης των επιδομάτων, καθώς και των ειδικότερων όρων και προϋποθέσεων χορήγησης αυτών.

Όπως επισημαίνει μιλώντας στην Καθημερινή ο διοικητής του ΟΑΕΔ, Σπύρος Πρωτοψάλτης, στόχος είναι η διεύρυνση του πλέγματος προστασίας των ανέργων και η δικαιότερη κατανομή των επιδομάτων σε όρους ανταποδοτικότητας, καθώς και η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών στήριξης όσων αναζητούν εργασία.

Οπως προκύπτει από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί προς την Ε.Ε. για την υλοποίηση των συγκεκριμένων προγραμμάτων, ενώ η πρόταση για αυξημένο επίδομα ανεργίας, που θα συνδέεται με τον τελευταίο μισθό του ανέργου και θα κλιμακώνεται, χωρίς να πέφτει κάτω από το σημερινό ύψος του επιδόματος, ήτοι 400 ευρώ, περιλαμβάνεται και στο κείμενο της Επιτροπής Πισσαρίδη.

Να σημειωθεί ότι, σήμερα, η συντριπτική πλειονότητα των ανέργων λαμβάνει το ίδιο σταθερό ποσό, το οποίο ορίζεται ως το 55% του νόμιμου κατώτατου μισθού (726 ευρώ), ανεξάρτητα από το πόσα εισέπρατταν και πόσο καιρό εργάζονταν πριν μείνουν άνεργοι. Για παράδειγμα, είτε κάποιος εργάστηκε για 14 μήνες με μέσο μισθό 800 ευρώ είτε για 14 χρόνια με μέσο μισθό 1.500 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα των 400 ευρώ ή 73% του καθαρού κατώτατου μισθού για το ίδιο χρονικό διάστημα (μέγιστο 12 μήνες).

Το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί πιλοτικά.

Σύμφωνα με την αρχική πρόταση που εφόσον οριστικοποιηθεί θα αποτελέσει τη βάση, προκειμένου, αφού αξιολογηθεί, να εφαρμοστεί και σε εθνικό επίπεδο, οι χαμηλόμισθοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν το τρέχον σταθερό ποσό των 400 ευρώ, ενώ οι υψηλόμισθοι θα λαμβάνουν αρχικά υψηλότερο ποσό, ως ποσοστό των τελευταίων καθαρών μισθών τους, με ανώτατο όριο ένα σταθερό ποσό, ενδεικτικά 800 ευρώ. Το ποσό αυτό σταδιακά θα μειώνεται χωρίς να πέσει κάτω από τα 400 ευρώ. Παράλληλα, βέβαια, όλοι οι δικαιούχοι θα πρέπει να συμμετέχουν σε επιδοτούμενη κατάρτιση, ως προϋπόθεση για τη λήψη των παροχών. Επίσης, σε αντίθεση με το ισχύον καθεστώς, εκτιμάται ότι η σταδιακή μείωση του επιδόματος θα λειτουργήσει ως κίνητρο για επανένταξη στην αγορά εργασίας.

Για δύο χρόνια, το κόστος του προγράμματος εκτιμάται σε 58,6 εκατ. ευρώ για 20.000 δικαιούχους.

Η αρχική πρόταση για τους μακροχρόνια ανέργους προβλέπει τη διεύρυνση των δικαιούχων του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας καθώς και την αύξησή του, από 200 ευρώ για 12 μήνες σε 325 ευρώ τους πρώτους τέσσερις μήνες, 275 ευρώ τους επόμενους τέσσερις και 200 ευρώ τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Και σε αυτή την περίπτωση θα προβλέπεται προϋπόθεση παράλληλης συμμετοχής σε κάποιο πρόγραμμα κατάρτισης. Ταυτόχρονα, βάσει πάντα της πρότασης που περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ο αριθμός των δικαιούχων θα διευρυνθεί, με τροποποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας, πέραν του 4% για να καλύψει και κάποιους μετά το 12μηνο. Το κόστος αυτού του προγράμματος είναι 41,9 εκατ. για 5.000 υφιστάμενους μακροχρόνια ανέργους και 5.300 νέους δικαιούχους.

Και τα δύο προγράμματα θα είναι πιλοτικά, σε δύο – τρεις στοχευμένες γεωγραφικές περιοχές με χαρακτηριστικά που αντιπροσωπεύουν το εθνικό επίπεδο ή τους ανέργους ενός εθνικού δείγματος, χωρίς να αποκλείεται και η χρήση ενός υβριδικού μοντέλου.

Πότε διακόπτονται οι παροχές

Περισσότεροι από 300 άνεργοι βρίσκονται στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ πριν από το 2000, ενώ υπάρχει άνεργος, με συνεχόμενη εγγεγραμμένη ανεργία, από το 1989. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, την τελευταία 5ετία 77.091 άνεργοι έχουν αρνηθεί συνολικά 93.979 τοποθετήσεις σε θέσεις εργασίας, με βάση τις προτάσεις των εργασιακών συμβούλων. Μάλιστα εκτιμάται ότι ο αριθμός αυτός είναι σημαντικά υψηλότερος, με δεδομένο ότι πολλές από τις αρνήσεις δεν έχουν καταχωρισθεί στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΑΕΔ, καθώς δεν προβλεπόταν κάποια συνέπεια.

Πλέον, με βάση το άρθρο 21 του σχεδίου νόμου του υπουργείου Εργασίας με τις δραστικές αλλαγές στον ΟΑΕΔ, εάν ο αναζητών εργασία αρνηθεί τρεις προσφερόμενες θέσεις εργασίας, οι οποίες είναι σύμφωνες με το Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης και τα ειδικότερα χαρακτηριστικά του, ήτοι ταιριάζουν με το εργασιακό του προφίλ, σχετίζονται με τον τελευταίο μισθό που έπαιρνε όταν εργαζόταν και είναι κοντά στον τόπο εργασίας του, θα διακόπτεται η καταβολή παροχών και ο αναζητών εργασία θα διαγράφεται από το ψηφιακό μητρώο το ΟΑΕΔ, που μετονομάζεται σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), για δύο έτη. Εάν ο αναζητών εργασία δεν συμμετέχει σε δράση συνεχιζόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης που του υποδεικνύεται, η διακοπή των παροχών και η διαγραφή από το ψηφιακό μητρώο θα είναι για έξι μήνες. Να σημειωθεί, πάντως, ότι μία από τις πλέον έντονες ενστάσεις των συνδικαλιστών του ΟΑΕΔ αλλά και της αντιπολίτευσης είναι το πώς θα διαπιστώνεται ότι πράγματι η θέση ταιριάζει με το προφίλ του ανέργου.