ΕΝΦΙΑ: Δείτε ποιοί θα πληρώσουν λιγότερα

ΕΝΦΙΑ – Περισσότεροι από 6,2 εκατομμύρια φορολογούμενοι αναμένεται να λάβουν το αργότερο έως τα μέσα Απριλίου τα εκκαθαριστικά για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων του 2024.

Αλλαγές σε ΕΝΦΙΑ, δηλώσεις και φόρους – Αντίστροφη μέτρηση για τρεις προθεσμίες

Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, τα ποσά των οφειλών ΕΝΦΙΑ που θα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά θα πρέπει να εξοφληθούν είτε εφάπαξ μέχρι το τέλος Απριλίου του τρέχοντος έτους είτε σε 11 μηνιαίες δόσεις, από τον Απρίλιο του 2024 έως τον Φεβρουάριο του 2025.

Η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών θα πληρώσει το ίδιο ποσό ΕΝΦΙΑ με αυτό που κατέβαλε το 2023, καθώς πέρυσι δεν καταγράφηκε καμία μεταβολή στην ακίνητη περιουσία τους, ενώ φέτος δεν αλλάζει γι’ αυτούς καμία από τις παραμέτρους υπολογισμού του φόρου. Υπάρχουν όμως και εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι θα δουν, φέτος, μεταβολές στα ποσά του ΕΝΦΙΑ, που θα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά τους. Οι ιδιοκτήτες αυτοί θα είναι κυρίως:

1 Εκείνοι οι οποίοι κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους είτε απέκτησαν ακίνητα με αγορές, δωρεές, γονικές παροχές ή κληρονομιές είτε απέκτησαν ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων (ψιλή κυριότητα ή επικαρπία) είτε τακτοποίησαν κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους που είχαν μετατρέψει σε χώρους κύριας χρήσης είτε πώλησαν είτε μεταβίβασαν με δωρεές ακίνητα ή ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων.

Για όσους από τους ιδιοκτήτες αυτούς, οι σχετικές δηλώσεις φορολογίας μεταβιβάσεων, δωρεών ή γονικών παροχών υποβλήθηκαν εντός του δευτέρου εξαμήνου του 2023 μέσω της εφαρμογής myProperty, η εικόνα της ακίνητης περιουσίας τους μεταβλήθηκε αυτόματα στο e-περιουσιολόγιο, με την αυτόματη ηλεκτρονική υποβολή Ε9 από την ίδια την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).\

Οι υπόλοιποι από τους φορολογούμενους αυτούς έχουν χρονικό περιθώριο μέχρι τις 8 Μαρτίου 2024 να δηλώσουν στην ΑΑΔΕ όλες αυτές τις μεταβολές στα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους, υποβάλλοντας τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 έτους 2024.

Οσοι δήλωσαν ότι το 2023 απέκτησαν ακίνητα ή ποσοστά ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων καθώς και όσοι δήλωσαν ότι τακτοποίησαν το 2023 ημιυπαίθριους χώρους δηλώνοντάς τους πλέον ως χώρους κύριας χρήσης θα δουν το φετινό λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ αυξημένο σε σύγκριση με το 2023, ενώ όσοι δήλωσαν ότι πώλησαν ή μεταβίβασαν ακίνητα ή ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων θα δουν μειωμένα τα ποσά του ΕΝΦΙΑ που θα αναγράφουν τα φετινά εκκαθαριστικά τους.

2 Όσοι θα χάσουν φέτος δικαιώματα μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, λόγω αύξησης του οικογενειακού εισοδήματός τους πάνω από τα όρια που προβλέπονται για τη χορήγηση των απαλλαγών αυτών. Οι φορολογούμενοι αυτοί θα πληρώσουν φέτος ΕΝΦΙΑ αυξημένο κατά 100% ή θα πληρώσουν για πρώτη φορά ΕΝΦΙΑ, ενώ τα προηγούμενα χρόνια απαλλάσσονταν.

3 Οσοι θα κερδίσουν για φέτος δικαιώματα μερικής ή ολικής απαλλαγής, είτε λόγω αύξησης των εισοδηματικών ορίων μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ πάνω από τα επίπεδα των ετησίων οικογενειακών εισοδημάτων τους είτε λόγω μείωσης των ετησίων οικογενειακών εισοδημάτων τους κάτω από τα εισοδηματικά όρια μερικής ή ολικής απαλλαγής. Η αύξηση των εισοδηματικών ορίων μπορεί να έχει προκύψει είτε επειδή έγιναν έγγαμοι είτε επειδή απέκτησαν ένα ακόμη εξαρτώμενο τέκνο είτε επειδή έγιναν έγγαμοι και απέκτησαν και τέκνο. Η μείωση των ετησίων οικογενειακών εισοδημάτων μπορεί να έχει προκύψει από διάφορες αιτίες, όπως π.χ. η παραίτηση από μισθωτή εργασία, η μείωση του καθαρού κέρδους ατομικής επιχείρησης κ.λπ. Οι φορολογούμενοι αυτών των περιπτώσεων θα πληρώσουν φέτος μειωμένο ποσό ΕΝΦΙΑ σε σύγκριση με πέρυσι ή ακόμη και θα απαλλαγούν πλήρως από τον ΕΝΦΙΑ για πρώτη φορά φέτος.

4 Οσοι είχαν την 1η-1-2024 κατοικίες, οι οποίες ήταν ασφαλισμένες από κινδύνους πυρκαγιάς, σεισμού και πλημμύρας ταυτόχρονα, για χρονικά διαστήματα τουλάχιστον τριών και μέχρι δώδεκα μηνών εντός του 2023. Για τους φορολογούμενους αυτούς ισχύει φέτος για πρώτη φορά έκπτωση έως 10% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κάθε ασφαλισμένη κατοικία.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

1 Εκπτωση 50% στον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται οι ιδιοκτήτες ακινήτων εφόσον:

α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του φορολογικού έτους, για το οποίο υποβλήθηκαν οι πιο πρόσφατες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων που κατείχαν την 1η-1-2024 δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.

γ) Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας που κατείχαν την 1η-1-2024 δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ για τον άγαμο, τα 150.000 ευρώ για τον έγγαμο με ένα εξαρτώμενο τέκνο και τα 200.000 ευρώ για τον έγγαμο με δύο εξαρτώμενα τέκνα.

2 Πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται οι οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, εφόσον πληρούν τα παρακάτω κριτήρια:

α) Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του φορολογικού έτους, για το οποίο υποβλήθηκαν οι πιο πρόσφατες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, δεν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.

Για τον προσδιορισμό των δικαιούχων των παραπάνω απαλλαγών ελήφθησαν υπόψη πέρυσι τα στοιχεία των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021, ενώ για τον προσδιορισμό των φετινών δικαιούχων θα ληφθούν υπόψη τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2022, οι οποίες υποβλήθηκαν πέρυσι (τα δεδομένα των πιο πρόσφατα υποβληθεισών δηλώσεων).

Συνεπώς, όσοι από τους περυσινούς δικαιούχους των παραπάνω απαλλαγών απέκτησαν κατά τη διάρκεια του 2022 εισοδήματα μεγαλύτερα από τα παραπάνω εισοδηματικά όρια είτε θα κληθούν να καταβάλουν διπλάσιο ΕΝΦΙΑ, λόγω απώλειας του δικαιώματος απαλλαγής από το 50% του φόρου, είτε θα κληθούν για πρώτη φορά να πληρώσουν το 50% ή ακόμη και το 100% του αναλογούντος ΕΝΦΙΑ λόγω μετάβασής τους από την ολική στη μερική απαλλαγή ή λόγω πλήρους απώλειας της απαλλαγής από το 100% του φόρου.

Αντιθέτως όσοι από τους περυσινούς δικαιούχους κατά τη διάρκεια του 2022 έγιναν έγγαμοι ή και απέκτησαν τέκνα με αποτέλεσμα να ισχύσουν γι’ αυτούς φέτος αυξημένα εισοδηματικά όρια απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, τα οποία υπερέβησαν, για πρώτη φορά τα ετήσια οικογενειακά τους εισοδήματα είτε θα πληρώσουν φέτος ΕΝΦΙΑ μειωμένο κατά 50% ή και θα απαλλαγούν πλήρως. Το ίδιο θα ισχύσει και για όσους υπέστησαν εισοδηματικές απώλειες με αποτέλεσμα τα ετήσια οικογενειακά εισοδήματά τους να υποχωρήσουν για πρώτη φορά κάτω από τα εισοδηματικά όρια μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ.

3 Για το 2024, ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται κατά 10% για κατοικίες φυσικών προσώπων που ασφαλίζονται σε ασφαλιστική επιχείρηση εγγεγραμμένη στο Μητρώο Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων, που τηρείται στη Διεύθυνση Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης της Τράπεζας της Ελλάδος, για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου.

Ως αξία του ακινήτου, για τις ανάγκες εφαρμογής του πρώτου εδαφίου, λαμβάνεται η αξία ανακατασκευής του κτίσματος ή των κτισμάτων, μη υπολογιζόμενης της αξίας του οικοπέδου, η οποία δεν μπορεί να υπολείπεται των 900 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Προϋπόθεση για την εφαρμογή του παρόντος είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης του πρώτου εδαφίου είναι μικρότερη του ενός (1) έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά.

Φόρος για μεγάλες περιουσίες

Η κλίμακα υπολογισμού του επιπλέον ΕΝΦΙΑ που επιβάλλεται πλέον επί κάθε ακινήτου χωριστά, εφόσον η αντικειμενική αξία του είναι μεγαλύτερη των 400.000 ευρώ και μόνο σε όσους ιδιοκτήτες έχουν κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ.