Αλλαγές στον : Νέος ΕΝΦΙΑ με νέες τιμές, αυξημένους συντελεστές και «ψαλιδισμένες» φοροαπαλλαγές έρχεται το 2018 για πάνω από 7 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων.

Ο φόρος θα επανασχεδιαστεί και θα υπολογιστεί με βάση τις νέες τιμές των ακινήτων που σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα προσαρμοστούν στις εμπορικές τιμές μέχρι το τέλος του 2017. Αυτό σημαίνει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2018 θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα υπολογισμού των φορολογητέων αξιών των ακινήτων και με βάση αυτό θα υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ, αλλά και οι όλοι οι φόροι που βαρύνουν τα ακίνητα (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές ΤΑΠ κ.λπ.).

Η αναπροσαρμογή των των στα επίπεδα των εμπορικών τιμών, έχει εξελιχθεί πλέον σε «γεφύρι της Άρτας» αφού πήρε και νέα αναβολή για τον Δεκέμβριο του 2017 αντί για τον Ιούνιο, ενώ μέχρι το τέλος του μήνα θα συσταθεί νέα ομάδα εργασία για την αποτίμηση των ακινήτων με τη συμμετοχή στελεχών της Τράπεζας της Ελλάδας και της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η εξομοίωση των αντικειμενικών αξιών με τις τιμές που επικρατούν στην αγορά σημαίνει ότι σε πολλές περιοχές της χώρας θα είναι αισθητά μικρότερες σε σχέση με τις ισχύουσες τιμές, αφού ακόμη και μετά την τελευταία οριζόντια μείωση το άνοιγμα της «ψαλίδας» μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών τιμών παραμένει μεγάλο κυρίως στις λεγόμενες ακριβές περιοχές του λεκανοπεδίου.

Νέος ΕΝΦΙΑ – ίδια έσοδα

Οι μειωμένες τιμές των ακινήτων οδηγούν αυτόματα σε μικρότερο ΕΝΦΙΑ για τους φορολογούμενους αλλά και σε μειωμένες εισπράξεις από τον φόρο για το Δημόσιο. Σε καμία περίπτωση όμως το οικονομικό επιτελείο δεν θέλει να ρισκάρει φορολογικά έσοδα της τάξεως των 2,65 δισ. ευρώ που αποφέρει ο ΕΝΦΙΑ, το 2018, ειδικά σε μια κρίσιμη χρονιά που ο πήχυς του πρωτογενούς πλεονάσματος ανεβαίνει στο 3,5% του ΑΕΠ. Για τον λόγο αυτό, αναμένεται να διευρυνθεί η φορολογητέα βάση του φόρου με:

αύξηση των συντελεστών υπολογισμού του φόρου

περιορισμό των που ισχύουν σήμερα

μείωση ενδεχομένως του ορίου των 200.000 ευρώ της αξίας της ακίνητης περιουσίας των φορολογούμενων, πάνω από το οποίο επιβάλλεται σήμερα ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να διασφαλίζεται ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων.

ΕΝΦΙΑ 2017

Φέτος ο ΕΝΦΙΑ που θα πληρώσουν οι φορολογούμενοι θα υπολογιστεί και πάλι με τις ισχύουσες πλασματικές αντικειμενικές αξίες, ενώ για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων θα είναι ακριβότερος καθώς θα ισχύσει και η επέκταση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ στα αγροτεμάχια.

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να περιμένουν μέχρι το 2019 για να δουν κάποια ελάφρυνση στον φόρο, η οποία θα γίνει μόνο στην περίπτωση που υπερκαλυφθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ. Στο πακέτο των αντίμετρων που θα ενεργοποιηθεί, εφόσον επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι, προβλέπεται η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ.

Το νέο σχέδιο

Όπως προκύπτει, από το κείμενο του νέου επικαιροποιημένου Μνημονίου, το νέο σύστημα υπολογισμού των φορολογητέων αξιών της ακίνητης περιουσίας, με βάση τις πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς, θα νομοθετηθεί, τελικά, τον Δεκέμβριο του 2017 – αντί τον Ιούνιο του 2017 που προέβλεπε το προηγούμενο επικαιροποιημένο Μνημόνιο – και θα εφαρμοστεί από το επόμενο έτος. Τα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ του 2018 θα επιδιωχθεί να εκδοθούν τον Μάρτιο του επομένου έτους, δηλαδή δύο ή τρεις μήνες αφού θα έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ του 2017 και στα νέα αυτά σημειώματα, ο συγκεκριμένος φόρος θα υπολογιστεί με βάση τις νέες φορολογητέες αξίες, που θα είναι προσαρμοσμένες στα επίπεδα των πραγματικών τιμών της κτηματαγοράς. Ωστόσο, για να μην υπάρξουν επιπτώσεις στα έσοδα του Δημοσίου από τον ΕΝΦΙΑ, εξαιτίας της μείωσης των φορολογητέων αξιών των ακινήτων που θα χρησιμοποιηθούν το 2018 ως βάση υπολογισμού του φόρου αυτού, η κυβέρνηση ανέλαβε τη δέσμευση να περιορίσει κι άλλο τις απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ και να αυξήσει τους συντελεστές υπολογισμού του συγκεκριμένου φόρου.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο κείμενο του νέου επικαιροποιημένου Μνημονίου, σε περίπτωση που οι νέες φορολογητέες τιμές ακινήτων οδηγήσουν έστω και σε μικρή πτώση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ κάτω από το επίπεδο των 2,65 δισ. ευρώ, που έχει προϋπολογιστεί να εισπράττεται κάθε χρόνο από τον συγκεκριμένο φόρο, θα διευρυνθεί η φορολογητέα βάση του ΕΝΦΙΑ και θα αναπροσαρμοστούν οι συντελεστές του ώστε το ύψος των εσόδων που θα εισπραχθούν να διατηρηθεί στο επίπεδο των 2,65 δισ. ευρώ. Στο κείμενο του νέου επικαιροποιημένου Μνημονίου περιγράφονται ένα νέο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του σχεδίου της προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των αγοραίων τιμών καθώς και ένα σχέδιο για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ του 2018 από τον Μάρτιο του συγκεκριμένου έτους, δηλαδή πολύ νωρίτερα από κάθε άλλη φορά. Το σχέδιο έχει ως εξής:

1 Μέχρι τα τέλη Μαΐου 2017, θα συσταθεί ομάδα εργασίας για την αποτίμηση και την αναπροσαρμογή των φορολογητέων τιμών των ακινήτων, η οποία θα συνεργαστεί με μια ομάδα διευθυντικών στελεχών υψηλού επιπέδου, όπου θα συμμετέχουν η Τράπεζα της Ελλάδος και η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Στόχος της ομάδας αυτής θα είναι να βελτιώσει την ικανότητα της μονάδας αποτίμησης ακινήτων με την πρόσληψη έμπειρου εκτιμητή και ομάδας και ζητώντας τεχνική βοήθεια μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2017.

2 Έως το τέλος Ιουλίου 2017 θα έχουν συγκεντρωθεί όλα τα απαιτούμενα δεδομένα, θα έχουν ταξινομηθεί πλήρως τα περιουσιακά στοιχεία και θα έχει προσδιοριστεί η μεθοδολογία για τον προσδιορισμό των αξιών και η μεθοδολογία αποτίμησης που σχετίζονται με τις διαφορετικές κατηγορίες των ακινήτων.

3 Έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2017 θα έχει βελτιωθεί η ικανότητα της μονάδας αποτίμησης ακίνητης περιουσίας με την πρόσληψη έμπειρων εκτιμητών και τη διαμόρφωση μιας ειδικής ομάδας για την αναπροσαρμογή των φορολογητέων αξιών της ακίνητης περιουσίας.

4 Έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2017 θα έχει αναπτυχθεί επίσης μια μόνιμη πλατφόρμα πληροφόρησης για την αναπροσαρμογή των φορολογητέων αξιών των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.

5 Έως το τέλος Νοεμβρίου 2017 θα πρέπει να έχει εξασφαλιστεί ο πλήρης προσδιορισμός της ακίνητης ιδιοκτησίας μέσω του υφιστάμενου κτηματολογίου και μέσω διασταυρωτικού ελέγχου όλων των ιδιοκτησιακών συμφερόντων με όλες τις μεμονωμένες ιδιοκτησίες.

6 Έως το τέλος Δεκεμβρίου 2017 θα έχει θεσπιστεί νομοθεσία για την ευθυγράμμιση των φορολογητέων αξιών των ακινήτων με τις τιμές αγοράς.

7 Έως το τέλος Μαρτίου θα έχουν εκδοθεί τα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ του 2018 με βάση τις νέες φορολογητέες τιμές.

Εκκαθαριστικά

Τα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ του 2018 θα επιδιωχθεί να εκδοθούν τον Μάρτιο του επομένου έτους, δηλαδή δύο ή τρεις μήνες αφού θα έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ του 2017 και στα νέα αυτά σημειώματα, ο συγκεκριμένος φόρος θα υπολογιστεί με βάση τις νέες φορολογητέες αξίες, που θα είναι προσαρμοσμένες στα επίπεδα των πραγματικών τιμών της κτηματαγοράς.

Διεύρυνση βάσης

Οπως αναφέρεται στο κείμενο του νέου επικαιροποιημένου Μνημονίου, σε περίπτωση που οι νέες φορολογητέες τιμές ακινήτων οδηγήσουν έστω και σε μικρή πτώση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ κάτω από το επίπεδο των 2,65 δισ. ευρώ, θα διευρυνθεί η φορολογητέα βάση του ΕΝΦΙΑ και θα αναπροσαρμοστούν οι συντελεστές του ώστε το ύψος των εσόδων που θα εισπραχθούν να διατηρηθεί στο επίπεδο των 2,65 δισ. ευρώ.