Δυναμική είναι η Ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη Ρουμανία. Ο αριθμός των εταιρειών με ελληνική συμμετοχή και τα επενδεδυμένα ελληνικά κεφάλαια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εμπορικού Μητρώου, από 4.102 εταιρείες στις 31 Δεκεμβρίου 2007 έφτασε στο τέλος του 2016 τις 6.578 εταιρείες ενώ το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας στο Βουκουρέστι εκτιμά ότι η αξία των ελληνικών επενδύσεων στη Ρουμανία -εάν σε αυτές συνυπολογισθούν και οι επενδύσεις των θυγατρικών των ελληνικών οίκων που εδρεύουν σε τρίτες χώρες (πχ. στην Κύπρο, Ολλανδία και αλλού)- αγγίζει και ενδεχομένως υπερβαίνει τα 4 δισ. ευρώ, κατατάσσοντας τη χώρα μας στην 5η ή 6η θέση μεταξύ των ξένων επενδυτών.

Μάλιστα, όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση για την ανάπτυξη των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων Ελλάδας και Ρουμανίας, που συντάχθηκε από το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας, εντός του 2016 και παρά την κρίση, ιδρύθηκαν 300 νέες εταιρίες ελληνικών συμφερόντων στη Ρουμανία. Στις 31 Δεκεμβρίου 2016 ήταν εγγεγραμμένες 6.578 εταιρείες ελληνικών συμφερόντων, έναντι 6.278 στις 31 Δεκεμβρίου 2015. Με στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το γραφείο ΟΕΥ, οι ενεργές επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων -με ελληνική συμμετοχή στο μετοχικό τους κεφάλαιο τουλάχιστον 20%- έφταναν στα τέλη του 2016 σε 1.300 περίπου. Το ελληνικό επενδυμένο κεφάλαιο έφθανε στις 31 Δεκεμβρίου 2016 τα 1,83 δισ. ευρώ έναντι 1,78 δισ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2015. Το ελληνικό μερίδιο στις συνολικές άμεσες ξένες επενδύσεις έφτανε σε 4,38%. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 7η θέση μεταξύ των χωρών προέλευσης ξένων άμεσων επενδύσεων (μετά την Ολλανδία, Αυστρία, Γερμανία, Κύπρο, Γαλλία και Ιταλία) «ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα το Εθνικό Εμπορικό Μητρώο της Ρουμανίας (ONRC), η Ρουμανία εμφανίζεται να είναι είναι πιθανότατα η πρώτη ή η δεύτερη χώρα αποδέκτης ελληνικών επενδύσεων, σε παγκόσμια κλίμακα» όπως σημειώνεται στην έκθεση του γραφείου ΟΕΥ.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας (BNR), που ακολουθεί διαφορετική μεθοδολογία, η αξία των ελληνικών επενδύσεων ανήλθε στις 31.12.2015 σε 1,747 δισ. ευρώ έναντι 1,644 δισ. ευρώ στις 31.12.2014, αντιπροσωπεύοντας το 2,7% των συνολικών ΑΞΕ, ενώ η χώρα μας καταλαμβάνει την 9η θέση στην κατάταξη των χωρών προέλευσης των επενδύσεων.

Οι ελληνικές επενδύσεις καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων και είναι ιδιαίτερα ορατές στον τομέα παραγωγής τροφίμων και ποτών (Chipita, Olympos Dairy, Ifantis, KB Karamolegos, Best foods, Coca-Cola HBC, Alexandrion Group, Valvis Holding κ.ά.), καθώς και στον τραπεζικό τομέα (Alpha Bank, Banca Romaneasca, Bancpost, Piraeus Bank). Σημαντική επίσης είναι η ελληνική επενδυτική παρουσία στους τομείς: χονδρεμπορίου – λιανεμπορίου και δικτύων διανομής (Genco Trade, Elgeka Ferfelis, Sarantis group, Jumbo κ.α.), παραγωγής προϊόντων από σιδηρούχα και μη σιδηρούχα μέταλλα (ICMEECAB, Alumil, Etem, Siderom κ.α.), δομικών υλικών (Black Sea Suppliers, Isomat, Atlas Corporation κ.α.), υπηρεσιών υγείας και ιατρικών μηχανημάτων (Medsana, Sofmedica, Euromedics, Genocyte, Imedica κ.α.) γεωργικών εκμεταλλεύσεων και κτηνοτροφίας (FATROM, ΜΙΝCO κ.α.), καθώς και στον τομέα παροχής υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις και συμβούλων (ICAP, EY, TPG Group, νομικά γραφεία Rokas, E. Navridis, Drakopoulos, κ.α.). Οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες, με επενδύσεις και στην κτηματαγορά, διατηρούν στο Βουκουρέστι ιδιόκτητο εξειδικευμένο τεχνικό εξοπλισμό και συμμετέχουν στους μειοδοτικούς διαγωνισμούς μεγάλων έργων υποδομής που προκηρύσσει το Ρουμανικό Δημόσιο (Aktor, Octagon κ.α).

Νέες επενδύσεις τα τελευταία έτη και το 2016 πραγματοποιήθηκαν στους τομείς: γεωργικών εκμεταλλεύσεων και κτηνοτροφίας (Fatrom κ.α), δημιουργίας μονάδων παραγωγής και συσκευασίας τροφίμων (π.χ. γαλακτοκομικά προϊόντα, συσκευασία ξηρών φρούτων κλπ), δημιουργίας υποδομών αναψυχής (Divertiland).

Σημειώνεται ότι οι ρουμανικοί οίκοι με ελληνική συμμετοχή στο κεφάλαιό τους, απασχολούν περί τους 20.000 εργαζομένους ενώ το Βουκουρέστι και η περιφέρειά του κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος του συνόλου των ΑΞΕ και παρότι πολλές μονάδες παραγωγής βρίσκονται στην επαρχία, η έδρα των ξένων εταιρειών παραμένει στο Βουκουρέστι.

Ρουμανικές επενδύσεις στον κόσμο και στην Ελλάδα

Το ρουμανικό επενδεδυμένο κεφάλαιο στο εξωτερικό είναι μικρό. Από το 2005 έως τον Απρίλιο 2017, η αξία των ρουμανικών άμεσων επενδύσεων έφθασε τα 369,72 εκατ. ευρώ. Οι ρουμανικές επενδύσεις στην Ελλάδα είναι προς το παρόν αμελητέες. Ωστόσο, αυξημένο είναι το ενδιαφέρον για επενδύσεις, σχετικώς μικρής κλίμακας, στον τουριστικό τομέα και την κτηματαγορά, μέσω της αγοράς μικρών τουριστικών μονάδων ή μεμονωμένων ακινήτων για ίδια χρήση, υπάρχουν προοπτικές προσέλκυσης ρουμανικών επενδύσεων στην Ελλάδα κυρίως στον τομέα των ακινήτων, λόγω του μεγάλου τουριστικού ρεύματος προς Ελλάδα.

Ξένες ‘Αμεσες Επενδύσεις στη Ρουμανία ανά χώρα, το 2016, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας (BNR).

Ο κυριότερος ξένος επενδυτής στην Ρουμανία και για το 2016 ήταν η Ολλανδία με 21,25% του συνόλου των επενδύσεων, σε τομείς όπως, τράπεζες, ασφάλειες, καταναλωτικά αγαθά και τρόφιμα. Ακολούθησαν οι: Αυστρία με 12,50% σε τράπεζες, ασφάλειες, οικοδομικά υλικά και η Γερμανία με 12,2% σε τομείς, όπως ασφάλειες, τρόφιμα, αυτοκίνητα, μηχανήματα, οικοδομικά, χημικά και τσιμέντο. Η Κύπρος με 9,58% επικεντρώθηκε στις τράπεζες και τις υπηρεσίες. Η Γαλλία με 6,15% επένδυσε σε τομείς όπως ΙΤ, αυτοκίνητα, τσιμέντο, βιομηχανικά προϊόντα, γεωργία, τράπεζες, ασφάλειες, σουπερμάρκετ κλπ, ενώ η Ελλάδα με 4,49% επένδυσε σε τράπεζες, τρόφιμα, καταναλωτικά αγαθά και λιανική πώληση. Η Ιταλία με 3,39% προσανατολίστηκε, κυρίως, σε υποδήματα και ενδύματα, τράπεζες και ασφάλειες. Η Ισπανία με 4,18% επένδυσε σε βιομηχανικά και καταναλωτικά προϊόντα καθώς και σε τράπεζες. Ακολουθούν οι: Παναμάς με 2,9%, Ελβετία με 2,8% , Λουξεμβούργο με 3,45%, ΗΠΑ με 2,4% και η Μεγάλη Βρετανία με 2,2% (1,03 δις ευρώ).

Διμερείς εμπορικές ανταλλαγές Ελλάδας και Ρουμανίας το 2016

Νέα δυναμική παρουσίασε το 2016 το διμερές εμπόριο, με τις ελληνικές εξαγωγές να σημειώνουν αύξηση κατά 4,82% (σύμφωνα με τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία) και τις ρουμανικές εξαγωγές προς τη χώρα μας να αυξάνονται κατά 4,79% Η θετική αυτή εξέλιξη χαρακτηρίζεται από την πρεσβεία μας ιδιαίτερη σημασία, εάν ληφθεί υπ’ όψιν ότι και οι δύο χώρες επιδιώκουν συστηματικά τη μείωση των ελλειμμάτων τους, ιδιαιτέρως δε του εμπορικού ελλείμματος, δίδοντας έμφαση στην αύξηση των εξαγωγών τους ως κύριο μοχλό ανάκαμψης της οικονομίας.

Ο συνολικός όγκος του διμερούς εμπορίου σημείωσε αύξηση κατά 4,80%, σε σχέση με το προηγούμενο έτος και ανήλθε σε 1,53 δισ. ευρώ, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο είναι ισοσκελισμένο σχεδόν με ένα μικρό έλλειμμα για την χώρα μας ύψους 1,54 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω του μεγάλου μεριδίου των εισαγωγών προϊόντων ενέργειας, που καταλαμβάνουν περίπου το 18,9% και οι οποίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 1/5 του συνόλου των εξαγωγών της Ρουμανίας. Εάν εξαιρεθούν τα εν λόγω προϊόντα, το εμπορικό ισοζύγιο είναι σαφώς θετικό για την χώρα μας κατά 135,75 εκατ. ευρώ.

Εξετάζοντας το διμερές εμπόριο Ελλάδος – Ρουμανίας, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, παρατηρείται αύξηση του όγκου εμπορίου κατά +6,5%, φθάνοντας τα 1,37 δισ. ευρώ, έναντι 1,29 δισ. ευρώ το 2015, εκ των οποίων οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 4,74% φθάνοντας τα 755,024 εκατ. ευρώ και οι ελληνικές εισαγωγές προελεύσεως Ρουμανίας ανήλθαν σε 619,274 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,84%. Επιπλέον, το διμερές εμπόριο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, παρουσίασε εμπορικό πλεόνασμα για την Ελλάδα ύψους 135,75 εκατ. ευρώ, δεδομένου ότι οι εισαγωγές της χώρας μας από την Ρουμανία κατά 1/5 περίπου αποτελούν κυρίως εισαγωγές πετρελαιοειδών

Αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντικές παράμετροι που οδήγησαν στην αύξηση των ελληνικών εξαγωγών είναι η θετική μεταβολή του ΑΕΠ της ρουμανικής οικονομίας τα τελευταία έτη, η αύξηση του μέσου όρου των αποδοχών των Ρουμάνων, καθώς και η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα τρόφιμα από 24% σε 9% από 1.6.2015 και στα λοιπά προϊόντα από 24% σε 20% (από 1.1.2016) και τώρα 19% (από 1.1.2017). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ξεπεράσθηκαν σταδιακά οι αρνητικές επιπτώσεις που είχε από το 2009 η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση στο διμερές εμπόριο.

Τέλος, συγκρίνοντας τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής της Ρουμανίας (INS), παρατηρείται κάποια απόκλιση, η οποία έγκειται στο γεγονός ότι στα παραστατικά που συνοδεύουν τα εμπορεύματα δεν αναφέρεται υποχρεωτικά η χώρα προέλευσης, αλλά γίνεται γενική αναφορά σε χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, ο όγκος εμπορίου κινήθηκε το 2016 στα 1,56 δισ. ευρώ. Το εμπορικό ισοζύγιο βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ ήταν ελαφρώς ελλειμματικό για τη χώρα μας, ήτοι 1,2 εκ. ευρώ, ενώ βάσει στοιχείων του INS πλεονασματικό κατά 22,85 εκ. ευρώ

Η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών κατά +4,81% οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εξαγωγών των ακόλουθων κατηγοριών:

α) 85.33 Ηλεκτρικές αντιστάσεις: εντυπωσιακή αύξηση της τάξεως του 8.453,30%

β) 24.01 Καπνά: επίσης εντυπωσιακή αύξηση (7.099,31%), ενώ ήταν σχεδόν ανύπαρκτα το 2015

γ) 20.06 Κονσέρβες λαχανικών και φρούτων: αύξηση 227,69% δ) 64.04 Υποδήματα: παρουσίασαν αύξηση 105,22% λόγω και των καταστημάτων ελληνικών συμφερόντων στην Ρουμανία

ε) 84.15 Κλιματιστικά: αύξηση 85,58% στ) 95.03 Παιχνίδια: αύξηση κατά 36,32% κυρίως λόγω της παρουσίας στην ρουμανική αγορά της μεγάλης αλυσίδας καταστημάτων «Jumbo»

ζ) Φρούτα: Σημαντικό μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών κατέχουν τα φρούτα, οι εξαγωγές των οποίων παρουσίασαν αύξηση. Συγκεκριμένα, τα εσπεριδοειδή αυξήθηκαν κατά 28,42% το 2016, τα βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα κατά 34,88%, οι φράουλες, σμέουρα, βατόμουρα κτλ κατά 2,78%, οι μπανάνες κατά 32,79%, ενώ τα σταφύλια είχαν τη μεγαλύτερη αύξηση της τάξεως του 55,58%. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι η Ρουμανία αποτελεί την πρώτη αγορά ελληνικών φρούτων παγκοσμίως με απορρόφηση περίπου 220.000 τόνων.

η) Λαχανικά: Μεγάλη αύξηση (46,58%) κατεγράφη στην δασμολογική κλάση 07.07 (αγγούρια και αγγουράκια νωπά ή διατηρημένα με απλή ψύξη). Επίσης, αυξήθηκαν οι εξαγωγές παρασκευασμένων λαχανικών χωρίς ξύδι (20.05) κατά 17,34% και με ξύδι (20.01) κατά 24,78%.

θ) Τα ιχθυηρά, νωπά ή διατηρημένα, σημείωσαν και το 2016 αξιόλογη αύξηση κατά 20,61% λόγω της συνήθειας που έχει αποκτήσει πλέον ο Ρουμάνος καταναλωτής να αγοράζει ελληνικά ψάρια αλλά και λόγω της προτίμησης που δείχνει στην ελληνική κουζίνα, την οποία γνωρίζει κατά τις καλοκαιρινές του διακοπές. Σημειωτέον ότι η Ελλάδα, ως ο πιο αγαπημένος τουριστικός προορισμός, προσελκύει άνω του ενός εκατομμυρίου Ρουμάνους τουρίστες ετησίως.

Σημαντική αύξηση σημείωσαν και οι ακόλουθες εξαγωγές των ρουμανικών προϊόντων:

α) Ηλεκτρικές αντιστάσεις: αύξηση 2.895,67%

β) Κριθάρι: αύξηση 933,89%

γ) Απορρίμματα και θραύσματα σιδήρου (σκραπ): αύξηση 198,31%

δ) Ηλεκτρικές συσκευές για την ενσύρματη τηλεφωνία: αύξηση 147,96%

Παράλληλα, άλλες κατηγορίες μείωσαν τις εξαγωγές τους προς την Ελλάδα, όπως: βιοντίζελ (-44,63%), πλατέα προϊόντα έλασης από σίδηρο (-43,28%), γάλα και κρέμα γάλακτος (-28,47%), λάδια ηλιοτροπίου (-23,54%) και κρέατα προβατοειδών ή αιγοειδών (-8,62%).