Με τη συμπλήρωση ενός έτους από τη νομοθέτηση του πλαισίου για τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων και τη χρήση μετρητών, επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν προσαρμοστεί σε ευρεία πλέον κλίμακα στη διενέργεια ηλεκτρονικών συναλλαγών για την εκτέλεση εταιρικών και προσωπικών πληρωμών.

Οι συναλλαγές διενεργούνται με τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής που περιλαμβάνουν τις κάρτες πληρωμών, τις μεταφορές πιστώσεων και τις άμεσες χρεώσεις. Η εκτενής χρήση τους συνεπάγεται αναπόφευκτα και αυξανόμενο ενδεχόμενο εκδήλωσης περιστατικών απάτης στις επιμέρους πληρωμές. Σε αυτή την κατεύθυνση, η χρήση αποτελεσματικών μηχανισμών ασφάλειας των ηλεκτρονικών συναλλαγών από τους φορείς παροχής υπηρεσιών πληρωμών της χώρας φαίνεται να έχει λειτουργήσει ιδιαίτερα αποτρεπτικά στις απόπειρες διενέργειας απά-της, καθώς και να έχει περιορίσει το ποσοστό επιτυχίας τους.

Σε συνέχεια της ιδιαίτερα σημαντικής αύξησης (+11,26%) του αριθμού των καρτών πληρωμών που καταγράφηκε το β΄ εξάμηνο του 2015, προκειμένου τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες διενέργειας των συναλλαγών, ο συνολικός αριθμός των καρτών πληρωμών αυξήθηκε περαιτέρω το α΄ εξάμηνο του 2016 κατά 440 χιλ. κάρτες (+3%), σε σχέση με το β΄ εξάμηνο του 2015, και ανήλθε σε 14,6 εκατ. κάρτες. Η αυξητική τάση που παρατηρείται και στο α΄ εξάμηνο του έτους αποδίδεται στη συνεχιζόμενη αντικατάσταση των τραπεζικών βιβλιαρίων με κάρτες, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη η διαχείριση των τραπεζικών λογαριασμών από τους κατόχους τους. Ως εκ τούτου, η αύξηση καταγράφεται κυρίως στις χρεωστικές κάρτες, καθώς εκδόθηκαν επιπλέον 385 χιλ. κάρτες (+3%) συγκριτικά με το β΄ εξάμηνο του 2015. Αναφορικά με τις επιμέρους κατηγορίες καρτών, στο τέλος του α΄ εξαμήνου του 2016 τα ποσοστά των χρεωστικών καρτών (81%) και των πιστωτικών καρτών (19%) επί του συνόλου των ενεργών καρτών σε κυκλοφορία παρέμειναν αμετάβλητα στα επίπεδα του τέλους του 2015.

Παρά την αύξηση του αριθμού των καρτών πληρωμών το α΄ εξάμηνο του 2016, ο συνολικός αριθμός συναλλαγών που διενεργήθηκαν με κάρτες διατηρήθηκε στο ίδιο αυξημένο επίπεδο με αυτό του β΄ εξαμήνου του 2015, ενώ η συνολική αξία των συναλλαγών μειώθηκε κατά 7%. Συγκεκριμένα, ο όγκος των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ανήλθε σε 233 εκατ. συναλλαγές.

Αντίστοιχα, η αναλογούσα αξία διαμορφώθηκε στα 26,2 δισ. ευρώ.

Οι εξελίξεις στα στοιχεία αυτά σε απόλυτες και σχετικές τιμές, μπορούν να αποδοθούν α) στην εξοικείωση των συναλλασσόμενων με τη χρήση καρτών για τη διενέργεια πληρωμών, β) στις σχεδιαζόμενες φορολογικές αλλαγές για το κτίσιμο του αφορολόγητου ορίου των εισοδημάτων αποκλειστικά μέσω των ηλεκτρονικών συναλλαγών με τη χρήση καρτών και άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, γ) στην περαιτέρω απομείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων για κατανάλωση και δ) στη χαμηλότερη αξία των υπολοιπόμενων φορολογικών υποχρεώσεων του 2015 που κλήθηκαν να εξοφλήσουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις εντός του α΄ εξαμήνου του 2016.

Εστιάζοντας στις συναλλαγές ανά κάρτα, ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα διατηρήθηκε αμετάβλητος στις 16 συναλλαγές, σε πλήρη αντιστοιχία με τη μη μεταβολή του συνολικού αριθμού συναλλαγών το α΄ εξάμηνο του 2016. Οι χρεωστικές κάρτες συνεχίζουν να έχουν πρωτεύοντα ρόλο ως υποκατά-στατο των μετρητών, με το μέσο αριθμό συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα να μειώνεται σε 16 συναλλαγές, από 17 το προηγούμενο εξάμηνο, και τον μέσο αριθμό συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα να αυξάνεται στις 13 συναλλαγές, από 12 το προηγούμενο εξάμηνο.

Παρά το γεγονός ότι ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα παρουσιάζει μηδενική μεταβολή το τρέχον εξάμηνο, η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα μειώθηκε σε 1.781 ευρώ (-10%) συγκριτικά με το προηγούμενο εξάμηνο. Η μείωση αυτή οφείλεται στη μείωση της μέσης αξίας συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα σε 1.991 ευρώ (-10%).